Tíminn - 20.11.1955, Síða 3
2G5. blað.
TÍMINN, sunnudag'nn 20- nóvember 1955.
S.
I slendingaþættLr
^_J\jcu*abótum hiörlú á
cir
Sjötugur: Bjarni Pálsson, Holtum
Bjarni Pálsson bóndi í Holt
nm á Mýrum í Austur-Skafta
fellssýslu er sjötugur í dag,
fæddur 20. nóv. 1885, en í
Holtum bjuggu þá foreldrar
hans, Páll bóndi og kona
hans Vilborg Hálfdanardóttir,
systir Ara hreppstjóra á Fagur
hólsmýri, Sigríðar Hálfdanar
dóttur húsfreyju á Smyrla-
björgum og þeirra systkina.
Bjarni er alinn upp með for-
eldrum sínum í Holtum og hef
ir átt þar heima alla ævi. Að
föður sínum látnum tók hann
við búsforráðum með móður
sinni en kvæntist síðar Kat-
rínu Jónsdóttur frá Viðborðs
seii á Mýrum. Börn þeirra
hjóna, sem á lífi eru, eru dfeet
ur tvær, Nanna, húsfreyja á
Brekku í Lóni, og VUborg, hús
freyja á Stóra-Bóli á Mýrum,
og tveir synir, Guðjön og Bene
dikt bóndi í Holtum. Einn son
ur, Páll að nafni, drukknaði á
þrítugsaldri-
Búskapur þeúra hjóna í
Holtum, Bjarna og Katrínar,
hefir verið rekinn af myndar
skap og fyrirhyggju alla tíð.
Jörð sína hafa þau bætt mikið
með aukinni túnrækt og girð
ingum. íbúðarhús hefir verið
reist og öll peningshús. Eru
mannvirki þessi vel gerð og
traust og við hæfi jarðarinn-
ar. Jörð Bjarna, Holtar
er eins dg margar jarðir
í Mýrahreppi í hættu af á-
gangi vatna, en þau breyta
stundum farvegi sínum á
skömmum tíma og valda oft
sinnis miklu tjóni og spjöllum
á jarðvegi. Þau getað annað
veifið verið hinn mikli frjó-
gjafi, er flytja gróðrinum
næringu, þá er hann þarf til
lífs og vaxtar, en hina stund
ina hverfur þroskamikill gróð
ur undir aurleðju, sand og
möl. Lönd margra Mýrajarða;
og gróðursæid þeirra er því
mismunandi og geta verið
snöggum breytingum háð.
Gróðurinn sigrar aðra stund
ina og fær yfirhöndina gegn
eyðingunni.
Á jörð Bjarna í Holtum
hafa ekki verið skilyrði til
stórbúskapar, en bú hans hef-
ir verið rekið af myndarskap
og staðið tryggum fótum og
fénaður hans ætið verið vel
fóðraður og afurðagóður.
Bjarni hefir alltaf verið far-
sæll bóndi og á heinvli hans
hefir þrifnaður, hirðusemi og
snyrtimennska skipað öndvegi
og sett s'vip ’sihh á það bæði
innanbæjar og utan, enda
verið meðal mestu myndar-
heimila sýslunnar .
Bjarni hefir ekki gert víð
reist utan síns héraðs, hann
hefir unað glaður við sitt og
farnazt vel. Bóndastaðan hef
ir átt hug hans og orku og
frá Holtum hefir hugur hans
ekki hvarflað. Bjarni hefir
tekið mikinn þátt í opinber-
um störfum í sveit sinni og
unnið mikið í hennar þarfir
og við góðan oröstír, tiltrú og
vinsældir.
Hann er traustur maður í
hvívetna, drengskaparmaður
mikill, gestrisinn og góðviljað
ur greiðamaður. Skapmaður
en þó jafnan stilltur vel, prúð
ur í framgöngu og þó fastur
fyrir og lætur hlut smn ógjarn
an. Hann býr nú við allgóöa
heilsu og betri en var á tíma-
bili. Vinir hans og allir, sem
þekkja hann, óska honum og
konu hans góðrar og langrar
ævi og allra heúla minnast
starfs þeirra með þökk og
virðingu-
Li^nniót jyjo Éi
^JxicirciLuÉ
in von
^circwuo oc^
L
zomci verziun
L
LrdÉcir.
kciupj^cícicý
Lezt í fcicý
Hjjörtur Þórarinssmi, hennuri, Selfossi
J.
Áttræður: Björn Hallsson,
hreppstjóri og fyrrv. alþm.
Fáir bændur hérlendir
munu eiga að baki lengri bú-
skap en Björn Hallsson. Hann
hefir búið á Rangá í Hróars-
tungu meir en hálfa öld. 21.
þ. m. verður hann áttræður.
Vinnudagur Björns Halls-
sonar er orðinn langur. Starfs
þrek hans var mikiö og dyggi
lega notaö, enda skilar hann
miklu dagsverki.
Reyndar hefur starf bónd-
ans verið ævistarf Björns á
Rangá. En hann hefir auk
þess verið kvaddur til marg-
víslegra starfa annarra fyrir
almenning. Hann er maður,
sem samtíðin hefir treyst og
hann hefir aldrei brugðizt
því, er honum hefir verið til
trúað. Þessu til sönnunar má
geta hér nokkurra trúnaðar-
starfa, sem Björn Hallsson
hefir haft með höndum.
Hann hefir verið hrepp-
stjóri Tunguhrepps í 50
ár, sýslunefndarmaður að
minnsta kosti í 20 ár, í stjórn
Búnaðarsambands Austur-
lands marga áratugi og for-
maður sambandsins langa
hríð, um langt skeið í stjórn
Kaupfélags Héraðsbúa og
lengi formaður stjórnarinnar
og fulltrúi á Búnaðarþingi
mjög lengi. Einnig var Björn
þingmaður Norður-Múla-
sýslu 1914 og 1915 og aftur
1919—1923. Ýmis önnur störf
hefir hann og haft með hönd
um í þágu almennings, þótt
ekki sé hér hirt um að nefna
fleiri.
Hvernig hefir svo Björn
Hallsson innt af höndum
þessi störf og önnur hliðstæð
verk, sem honum hafa verið
falin? Um það get ég að vísu
ekki dæmt. Eg hefi ekki kunn
ugleika til þess. En manninn
þekki ég og ég veit, að dreng-
skapur hans býður honum að
bregðast aldrei trausti ann-
arra. Því boði er honum og
hefir verið ljúft að hlýða. Og
metnaður hans er sá að gera
allt eftir beztu getu. Dómur
almennings virðist mér og
vera í samræmi við þetta.
Hann er á þá leiö, að Björn
hefir verið endurkosinn í
flest trúnaðarstörfin oftlega,
jafnvel hvern áratuginn af
öðrum. Þetta talar sínu máli
og er þarflaust að fjölyrða
frekar um það. — Austlenzk-
ir bændur hafa átt við meiri
örðugleika að etja síðustu ár-
in en stéttarbræður þeirra í
öðrum landshlutum. Árferð-
ið í þeim landshluta hefir
verið um skeið verra en ánn-
arsstaðar, að undanskildu
sumrinu síðasta. Skæður
sauðfjársjúkdómur (garna
veiki) hefir leikið fjárstofn
þeirra mjög hart. Bændur í
öörum landshlutum hafa
VEGNA FRETTAR
í Alþýðublaðinu 18. þ. m. um að iandig væri ofna-
laust. viljum yið tilkynna að vikuleg framleiðsla
okkar á miðstöðvarofnum nægir næstum í 20 með-
alstórar ibúðir.
Við getum haft vélar og menn til að framleiða alla þá miðstöðvarofna, sem þjóðin
þarfnast í -náinni framtíð. — Verðið er enn aðeins 114—120 kr. hver ferm. hitaflatar.
Mun þaö vera nokkru lægra en verð erlendra miðstöövarofna.
HELLU-OFNARNIR hafa verið aofaðir hér á Zandi í 19 ár meS ágætum árangri. Til
hifaveiíulagna smíðum við sérsta'ka millihitara, sem hloUö hafa lof ailra sem nota þá
H/fOFNASMIÐJAN
llNMOt.1l lO - KiVKJAVÍK - ÍSLANO*
fengið mikla aðstoð og ár-
angursríka hjá opinberum
aðilum í baráttunni við
mæðiveikina. Einnig urðu
breyttir búhættir þeim til,
mikillar bjargar víða. Mjólk-
urframleiðslan var aukin um
leið og kjötframleiðslan
mimrkaði, og markaður var
nægur fyrir mjólkurafurðir.
Þetta hvorttveggja hefir far-
ið á allt annan veg á Austur-
landi en annarsstaðar. Bænd-
ur í þeim landshluta hafa
ekki fengið aðstoö, sem
kemst í samjöfnuð við aðstoð
þá, er bændur á mæðiveiki-
svæðunum fengu í baráttunni
við þá plágu. Þeir hafa ekki
átt þess kost að auka mjólk-j
urframleiðslu, vegna þess, aöj
markað hefir skort fyrir þær,
afurðir. Þing og stjórn mættu
vera þess minnug, að þarna,
er ekki enn búið að jafna
metin.
Björn Hallsson hefir ekki
farið varhluta af þessum örð-
ugleikum síðustu árin. Jafn-
framt hefir heilsu hans hnign
að. Það er og alkunnugt, hve
örðugt er nú aö fá hj álpar-
hendur á sveitaheimilin. En
Björn hefir ekki hopað af
hólminum. Enn hefir hann
ekki bugazt. Áttræöur að aldri
býr hann enn búi sínu. Hann
er sigurvegari, þótt bú hans
sé að vísu ekki með slíkum
blóma sem fyrr.
Björn Hallsson fæddist að
Litla-Steinsvaði i Hróars-
tungu 21. nóvember 1875.
Fareldrar hans voru hjónin
Gróa Björnsdóttir og Hallur
Einarsson. Um tvítugsaldur
gekk hann í Möðruvallaskóla
og útskrifaðist þaðan vorið
1898. Um aldamótin hóf hann
búskap á Rangá og kvæntist
um likt leyti Hólmfríði Ei-
ríksdóttur frá Bót. Þeim hión
um varð sex barna auðið og
lifa fjögur þeirra. Frú Hólm-
fríður andaðist árið 1924.
Síðari kona Björns er.
Soffía Hallgrímsdóttir frá!
Fjallsseli. Þau eiga eina
dóttur.
Hvar sem Björn Hallsson
hefir staðið í fylkingu, hefir1
verið að honum mikill styrk-
ur. Hann hefir mikið þrek,
bæði likamlegt og andlegt, og
hann hefir verið hinn mesti
vikingur til vinnu. Hann er
óáleitinn við aðra, en þéttur
fyrir, ef því er að skipta.
Hann er drengskaparmaður
svo að af ber, góðgjarn, holl-
ráður og hjálpfús. Það
þekkja þeir, er leitaö hafa
liðsinnis hans — og þeir eru
margir. Betri heimilisfaöir og
húsbóndi verður varla fund-
inn. Það sannar sú saga, að
fá sveitaheimili munu hafa
veriö jafn hjúasæl og heim-
ili hans, meðan,i'hana hefir
setið þar í húsbóndasæti.
Hann og hans líkar err.
ætiö sómi sinnar stéttai
styrkar stoðir heimilis ot
sveitar, sýslu og þjóðfélags.
Björn á Rangá má án eft
telja með merkustu bændur
sinnar samtíðar.
10. nóv. 1955
Þórgnýr Guðmundsscn.
Að búi sinu að Rangá
Fljótsdalshéraði situr öðling;;
maður, bændaskörungur 05:
héraðshöfðingi Björn Halls ■
son og á sitt áttugsafiiiæli 2.,,
Jressa mánaðar.
Meir en hálfa öld heiir ham ,
setið þar að búi sinu meV
rausn og skörungsskap. Me;
en hálfa öld hefir hann veric
ráðamaður í framfara- og fn
lagsmálum héraðs síns, og oi
í fremsta sæti. Hann hefi
einnig verið trúnaðarmaðt
héraðs sins á almennum veti
vangi, m. a. alþingismaðe
Norður-Múlasýslu tvisvar o,
lengi fulltrúi austfirzkr,
bænda á Búnaðarþingi. Lang
mál væri að telja öll þau trú.
aðarstörf, sem honum hat.,
verið fahn og má það annai 1
staðar finna. Meir er um ver,
að í öllum störfum hefir ham
verið traustur, ráðhollur o^1
ráðkænn, jafnt sem i búskai
sínum. Hann hefir í störfun.
sínum öllum haft þau hygg >
FramiuUd k 10. «iöu.