Tíminn - 07.01.1956, Blaðsíða 8

#0. árg.
Reykiavík
7. janúar 1956-

..'<■«,1.1
5. 'blafó,’-
Stórflóð með jakaburði úr Hvít-
á einangraði bæi í Arnessýslu
Fólk im»ö hiirn af j»1 airésskenim 111 n komst
ekki lieim. — Fióðið liefir nú sjatnað
Að kvöldi s. 1. þriðjudags var hláka allmikil sunnan lands
og leysing töluverð, svo að vöxtur hljóp í ár. Um nóttina
braut Hvítá af sér íshellu allmikla, hlóð jakastíflu suður
undan Bræðratungu og hljóp upp á mýrarnar sunnan ár-
innar með miklum vatnsflaumi og jakaburði. Flæddi yfir
svonefndar Selsmýrar hjá eyðibýlinu ísabakka og yfir veg-
inn heim að Hvitárholti og einangraðist bærinn.
Miklar umræður á Aiþingi
um bann við ættarnöfnum
VertSa öll ættarnöfii á fslandi höiiuuö nieð
lö»imi frá næstu áramótum? /j
Dómsmálaráðherra skipaði á dögunum nefnd til að gerae
tillögur að nýju frumvarpi um mannanöfn. Þetta frumvarfi
hefir verið til umræðu á Alþingi og fengið misjafna dóma,
vegna þess, að það lögleiðir í raun og veru ættarnöfn að er->
lendum sið, en þó á þeim grundvelli, að lögin um bann vi<S
ættarnöfnum hafi reynzt óframkvæmanleg og beri því að.
koma á löggjöf, sem er framkvæmanleg. Á fundi í neðrt
deild í gær fékk frumv. heldur slæmar móttökur og stóðu;
þar fremstir í flokki þeir Jörundur Brynjólfsson og Gylfi
Þ. Gíslason, sem mótmæltu harðlega þeim hluta Iagabálks-«
ins, sem kveður á um lögleiðingu ættarnafna. J
Baldvin í hlntverki
Lárosar í Jéns-
messuirainii
S. 1. mánudagskvöld var af
lýst í Þjóðleikhúsinu sýningu
á Jónsmessudraumi vegna
skyndilegra veikinda Lárusar
Pálssonar, en hann hefir far
ið með hlutverk Bokka. eitt
af veigamestu hlutverkum
leiksins. Vegna þess að Lárus
mun ekki geta leikið fyrst
um sinn hefir nú Baldvin
Halldórsson tekið við hlut-
verki hans og mun leika það
á 5. sýningu á Jónsmessu-
draumi í kvöld. Baldvin tek-
ur við þessu stóra hlutverki
með mjög skömmum fyrir-
vara. Aðeins 4—5 dagar hafa
verið til æfinga.
Baldvin Halldórsson stund'
aði leiklistarnám í 3 ár í Eng
landi og er þvi vel kunnur
verkum Shakespeare.
Haraldur Björnsson mun
taka við hlutverki þvi, sem
Baldvin fór áður með í Jóns-
messudraumi, en það er hlut
verk eins af handverksmönn
unum, Stúts ketilbangara.
Ráða eftirsóttwsíu
sjómennina ti!
að halda þeim
Frá fréttaritara Tímans
í Grindavík.
Útgerðarverkfallið nær til
Grindavíkur og fer þar eng-
inn bátur á sjó fyrr en bund-
inn er endir á deiluna um fisk
verðið og forráðamenn út-
gerðarmanna og hraðfrysti-
húsaeigenda hafa gefið merki
um að hefja megi röðra.
Margir bátar, eða flestir
heimabátar í Grindavik, eru
tilbúnir til að hefja róöra.
þegar kallið kemur, og fáein
ir sjómenn eru þegar komnir
1 verið. Eru það einkum þeir
menn, sem útgerðarmenn og
skipstjórar hafa sótt sérstak
lega eftir á bátana og vilja
ekki missa til annarra starfa,
en mikil hætta er á því, að
sjómenn snúi sér að annarri
vinnu, þegar dráttur verður
á því að róðrar hefjist.
Margt vertíðarfóik er vænt
anlegt í verið til Grindavík-
ur en flest hefir frestað
komu sinni þangað í bili,
vegna verkfallsins.
Mikill vöxtur hljóp einnig
í Litlu-Laxá, og varð hún ó-
fær. Þetta kvöld var jólatrés
skemmtun í skólahúsinu að
Fiúðum, og komst fólk með
börn sín ekki heim af henni.
Var þetta fólk frá Högnastöð
um og bæjunum þar fyrir
framan. Einnig tepptist veg-
urinn niður að Seli og Hvit-
árholti.
Mikil jakahrönn.
Daginn eftir hljóp úr án-
um, og sjatnaði einnig flóðið
á mýrunum niður við Hvitá,
en þá var jakahrönnin svo
mikil á veginum niður að
Hvítárholti, að ófært var öðr
um en gangandi mönnum. Nú
hefir vegurinn verið ruddur
meö jarðýtu, svo að fært er
orðið.
Lítið tjón.
Af hlaupi þessu varð ekki
teljandi tjón, en Hvítárholt
einangraðist. Nokkrar kindur
Ientu í flóðinu og stóðu í
vatni um sinn, en björguðust.
Klakastiflan situr þó að
Eiðana hafi þeir unnið að
viðlögðum drengskap sínum
og refsing fyrir að rjúfa þá
mun samkvæmt reglum
flokksins kosta þá líkamleg-
ar misþyrmingar og útskúfun
úr flokknum. í greininni, sem
sögð er skrifuð af einum fær
asta lögfræðingi Frakklands,
segir, að eiðar þessir séu al-
gert brot á stjórnarskrá lands
ins og verði því að telja kosn
ingu þingmannanna ólög-
mæta.
Heita engurn stuSningi.
Poujade ræddi við frétta-
menn í dag. Hann kvað flokks
menn sína myndu þegar, er
þing kemur saman, hefja
baráttu fyrir endurbótum og
breytingum á skattalögum
mestu enn í ánni, og er talin
hætta á, að áin hlaupi aftur
upp á mýrarnar, ef hiáka
kemur. Slikt hlaup sem þetta
er talið mjög sjaldgæft í minn
um þeirra, sem nú lifa. Bóndi
í Hvítárholti er Sigurður Sig
urjónsson.
lega hefir verið skipaður
ambassador Sambandslýðveld
isms Þýzkalands á íslandi,
afhenti í dag (föstudaginn 6.
janúar) forseta íslands trún
aðarbréf sitt við hátíðlega
athöfn, að viðstöddum utan-
ríkisráðherra. (Frá skrifstofu
forseta).
Togararnir liggja
undir Grænuhlíð
Frá fréttaritara Tímans
á ísafirði í gær.
Hér hefir verið sæmilegt
veður í dag, þótt veðurspá
væri ill. Auðséð er þó, að hið
versta veður er úti fyrir og
stórsjór. Munu togararnir
flestir Hggja í landvari, marg
ir undir Grænuhlíð. Togar-
inn Sólborg kom hingað inn
með 100 lestir af fiski í dag.
Bátar hafa róið stutt út í
Djúpið og afH verið rýr. —GS
landsins. Ekki vildi hann þó
segja greinilega hverjar þær
væru. Hann neitaði alveg að
láta nokkuð uppi um hvaða
flokkasamsteypu þingmenn
hans myndu styðja á þmgi.
Það gæti vel svo farið, að
þeir sætu algerlega hjá við
atkvæðagreiðslur, en myndu
þó styðja þann flokk, sem féll
ist á sjónarmið þeirra i skatta
málum. Hann mótmælti því
enn, að flokkur hans værl
nazistískur og taldi hann
jafnvel ekki hægrisinnaðan
í stjórnmálum. Enn lagði
hann mikla áherzlu á að
kvatt yrði saman stéttaþing
eins og 1789. Engar tillögur
virtist hann hafa um, hvern
ig háttað skyldi kjöri til slikr
ar samkundu. •
Jörundur Brynjólfsson, þing
maður Árnesinga, flutti skel-
egga ræðu og gagnrýndi það
harðlega, að mönnurn yrði nú
leyft að taka upp ættarnöfn.
Eins og kunnugt er hefir
mönnum haldizt uppi óátalið
að nota ættarnöfn. Jörundur
kvað sér þýkja það furðu
sæta ef það séu rökin fyrir
því að leyfa ættarnöfnin.
Han?i taldz' það ákaflega vafa
samt fordæmi aö afnema lög
gjöf vegna þess, að hún hefði
veríð brotin, og hver er kom
inn til atí segja, sagöi Jörund
ur, að ÞESSI löggjöf yrði
ekki brotin sem hin fyrri?
Tungan er í hæftu.
Ræðumaður taldi, að bera
bæri að herða og skerpa nú-
verandi löggjöf og fylgja
henni fast fram. Han?z sagði,
að þjóðin ætfi jnikið undir
því að vernda tungu sína og'
mennmgu og þess vegna bæri
he?mi skyZda fil að halda
vörð um þjódZegar ve??jur og
siði. MikiZsverf væri að varð-
veita þjóðZegu, ísle?izku nöfn
i?í og haZda tryggð v!ð hið
sérke?miZega einke?i?;i ís-
lenzku þjóðarin??ar að ke??na
börn sí?i við fööurmn og að
ko?i?írnar haldi sínu??? /löfn,-
um á?? fiZZifs tiZ hjó^zabandis í
staö þess að taka ?tpp ættar-
jiöfn að erle?idu??i hæfti, sem
frumvarp þetta gerði bei??Zín
is ráð fyrir. Þessi gamli nafna
siður væri eitt einkenni þjóð
arinnar, sem mætti ekki falla
í djúp gleymskunnar, þegar
hægt er að sporna við því.
Jörundur skoraði síðan á
þingmenn neðri deúdar að
láta ekki sitt eftir liggja til
að hin forna venja mætti
haldast.
AÖ'rir taka tiZ ?náls.
Gylfi Þ.' Gislason lýsti sig
samþy'kkan öllum röksemda-
færslum Jörundar og tók und
ir ummæli hans. Hann deildi
á Bjarna Benediktsson fyrir
þátt han's i málinu, en Bjarni
flytur frv. það er um ræðir,
er gerir ráð fyrir lögleiðingu
Samkoma í
Langholtssókn
Kvenfélag Langholtssafnað
ar heldur skemmtun í ung-
mennafélagshúsinu við Holta
veg kl. 8,30 í kvöld. Allt safn
aðarfólk er velkomið á sam-
komunú.
ættarnafna. Eftir að Jörundi
ur og Gylfi höfðu lokið máU
sínu, steig Bjarni i stólinn'
og var nú annað hljóð 3
strokknum. Kvað hann sig nfi
með öllu andvígan ættarnöfn
um, þrátt fyrir frumvarp þan
að lútandi og sagðist nú munu
greiða atkvæði með rök-
studdri tillögu um að banna
öll ættarnöfn á landinu, jafn;
vel frá næstu áramótum,
Hann sagöi, að afstaða sín
væri mótuð af því, að hann
væri ekki fylgjandi annarrí
lagasetnmgu en þeirri, þar
sem framkvæmd málsins eH
tryggð. Magnús Jónssoni
sagði, að það væri erfiðleik~«
um bundið að banna hóp
manna að taka sér ættar-<
nöfn, þegar aörir fá að halda
því. Hann skoraði á kvenrétt
indafélögin að taka upp öfl-
uga baráttu gegn ættarnöfn
um. Hann kvaðst andstæður
ættarnöfnum og mjög vafa-
samt að beygja sig fyrir lög-
brotunum, ems og Jörundur
benti á. Hann skoraði á þing
menn að finna leiðir til að
framkvæma bannið gegn hiíl
um hvimleiðu og óþjóðlegu
ættarnöfnum.
------------------- H
Kommúnistar styðja
vinstri stjórn í
Frakklandi
París, 6. jan- — Cachin rifc
stjórz kommúm'stablaðsing
L’Humánité í Frakkland®
lýsti því yfir I dag, að flokkur
hans myndi styðja vinstrS
stjórn, sem mynduð yrði und
ir forystu Mendes-France.
Yfirlýsing þessi hefir vaki®
milda athygli. Af jafnaðar-
manna hálfu hefZr verið sagfi
að yfirlýsingin breyti enguí
um ráðagerðir þær til stjóriu
armyndunar, sem þe>r Mðllet
og Mendes-France áttu með
sér í gær. Hér væri einungZs
um að ræöa tilraun af hálí'ti
kommúnista til að komast I
stjórn með lýðveldZsfylkz'ngu
jafnaðarmanna og róttækra.
Coty forseti hóf í dag viö-
ræður við stjórnmálaleið-
toga og mun síðan fela e»n-
hverjum þeirra að reyna
stjórnarmyndun. Talið ei?
sennilegt, að eínhverjuns
jafnaðarmanni, líklega Guy,
Mollet, framkvæmdastjóra
flokksns, verði faljð að gera
fyrstu tilraunz'na.
Bornar brigður á lögmæti
kjörbráfa Poujad-þingmanna
itafa allir svarið Plujacle persénMlega Iioll-
usíddða oi»' lieiíið liomnii eiuinn Idvðni
Parls, 6. jan. — í dag birtist nafnlaus grein í blaðinu L’Ex-
press, málgagni Mendes-France, er því þar haldið fram, að
mjög vafasamt verði að teljast hvort það samrýmdist stjórn
arskrá Frakklands að taka gild kjörbréf þingmanna Pou-
jade-flokksins svonefnda, en þeir eru nú orðnir 52 að tölu.
Orsökin sé sú, að þeir hafi svarið flokksforingjanum Pou-
jade persónulega hollnustueiða og heitið að hlýða fyrirskip-
unum hans og aðeins hans í einu og öllu.