Tíminn - 28.03.1956, Blaðsíða 8

8
T í 1Y11N N, miSvikudaginn 28. marz 1956,
íslen.d.ingaþættir
Kveðja til bræðranna Jóns
og Kristins Sæmundssona

Dagana fyrir jólin nær skamm
degið á íslandi sínu mikla lág-
marki. — Þá er nóttin löng og
dimm. Dagurinn stuttur. Stundum
aðeins skíma um hádegið.
í húminu sem lykur landið,
henda oft stóru slysin. Þá skapast
tíðum óvæntir harmleikir, er
skilja eftir ógræðandi sár og trega
Eitt af slíkum stórslysum varð
síðla dags hinn 18. desember s. 1.
Þá drukknuðu bræðurnir Jón og
Kristinn Sæmundssynir í Hvítá,
skammt undan Iðu í Biskupstungu-
um.
Hvítá var ísilögð. En í skuggum
skammdegisins sáu bræðurnir ekki
vök á ísnum og fórust báðir.
Hér var ekki um að kenna
ókunnugleika á þessum slóðum.
Báðir voru þaulkunnugir. Fæddir
og uppaldir á Eiríksbakka. Höfðu
verið starfsmenn í Skálholti aður
fyrr, hjá Skúla heitnum lælmi er
þar bjó um langt skeið. — En
enginn má sköpum renna.
Jón og Kristinn höfðu um nokk
urt skeið unnið að húsasmíði í
Skálholti. Jón var múrarameistari
og Kristinn trésmíðameistari. Báð
ir voru þeir viðurkenndir dugn
aðarmenn og mjög færir í störfum
sínum. Samvizkusamir, vandaðir og
vinsælir.
Þennan dag 18. des., höfðu þeir
ákveðið að gera lilé á störfum
sínum í Skálholti, og hugðust
hverfa suður til heimila sinna í
Reykjavík, en þangað voru þeir
fluttir fyrir all mörgum árum síð
an. í stað þess að taka sér bíl-
far beint suður, að loknu starfi
þenna dag, lögðu þeir land undir
fót, og hugðust ganga yfir Hvítá,
og siðan eins og leið liggur nið
ur Skeið og hitta þar vini og
kunningja á leið sinni suður. Jól-
in voru framundan. Hátíð tíma-
skipta og rísandi birtu.
Heima biðu ástvmir, eiginkon
ur bræðranna og börn, íull eftir
væntingar og tilhlökkuriar til sam
verunnar um jólin. En að þessu
sinni komu bræðurnir ekki með
jólin heim til ástvina sinna.
Harmafregnin barst út, alla setti
hljóða. í skuggum íslenzka skamm
degisins hafði orðið stórslys.
Tveir dugmiklir drengskapar-
menn og hæfileikamenn höfðu
misst lífið. Hin vota gröf varð
þeirra jólaheimkynni.
í dag er annar þeirra jarðsettur.
Blessuð sé minning þeirra beggja.
Hilmar Stefánsson.
Tónskáldafélagið
(Framhald af 4. síðu.)
að jafnaði verið miklu lægri en
önnur listamannalaun, — hæstu
laun til tónlistarmanna t. d. ekki
verið nema um þriðjungur af út-
hlutuðum hæstu launum til ann-
arra listamanna.
Nú er það alkunnugt, að tón-
listarnámið er langdýrasta list-
námið og störf tónlistarmanna oft
háð mjög dýrum hljóðfærakosti.
Þeir tóniistarmenn, sem leggja
síðan fyrir sig tónsmíðar, hafa þó
enn örðugari aðstöðu, og verður
skilyrðum þeirra helzt líkt við að-
stöðu fornskáldanna, er skráðu
verk sín á skinn, án þess að mögu
leikar væru á prentun eða út-
breiðslu. Starf tónskáldsins, er
skrifar erfiðari og alvarlegri verk.
er tímafrekt og margháttað og svip
að starfi listmálara, sem gerði ekki
nema eitt pensilstrik á dag eða
viku. Einnig má helzt líkja vinnu
tónskáldsins við starf myndhöggv-
ara, sem lætur stóra höggmynd
verða til á löngum tíma án þess
að sölumöguleikar séu fyrir hendi.
Hins vegar getur hvert mannsbarn
skoðað höggmyndina, en löng leið
og lcostnaðarsöm er fyrir tónskáld-
ið þar til verk hans hljómar í
hinni réttu mynd. Það getur tekið
áratugi að kynna slík tónverk með
margendurteknum flutningi, enda
þótt öllu hafi verið tilkostað um
fjölritun eða prentun raddskrár
(partitur) og raddhefta fyrir hvert
hljóðfaari fyrir sig.
íslenzk tónskáld vilja ekki mikl
ast af sínum verkum, enda tekur
oft mjög langan tíma að átta sig
á gildi alvarlegri tónverka. Af
þeim ástæðum, er að framan
greindi, er líka ekki nema mjög
takmarkaður hluti íslenzkra tón-
verka, sem skapazt hafa á liðnum
aldarhelmingi, ennþá kunnur ís-
lenzkum almenningi.
Ekki er heldur enn til neinn ís-
lenzkur tónhöfundur, sem hafi að-
stöðu til að lifa fyrir tónsmíða-
vinnu sína eingöngu og af henni.
Ef Islenzkur tónskáldskapur á að
fá 'áð dafna í framtíðinni þarf að
verða stefnubreyting í allri að-
hlynningu við hann og í úthlutun
listamannalauna til tónskálda.
Þetta er úthlutunarnefnd lista-
mannalauna vinsamlega beðin að
athuga í komandi störfum sínum.
Nú þegar veigamiklir fram-
leiðslustyrkir eru veittir mörgum
atvinnugreinum, virðist augljós-
ara en áður að réttmætt sé að
Hefir ailaS 850 skippund
Höfn, 26. marz. — Afli hefir verið
heldur tregari síðustu dagana en
þó oftast 20—30 skippund í róðri.
Gissur hvíti er nú búinn að fá um
850 skippund á vertíðinni, og er
það mjög gott. Hann er aflahæst-
ur báta hér. — AA.
Ágæt nemendaskemmtun
í Skógaskóla
Hvolsvelli, 26. marz. — Árshátíð
Skógaskóla var haldin s. 1. laugar-
dag. Samkoman hófst með ávarpi
formanns skólafélagsins Daða Sig-
urðssonar, en síðan flutti skóla-
stjórinn, Jón R. Hjálmarsson ræðu.
Sýndir voru tveir sjónleikir. Þá
var danssýning, og hafði einn nem
andinn, Kristrún Ása Kristjáns-
dóttir samið dansana. Einnig voru
sungnar gamanvísur, og eftir það
fór fram skrautsýning. Að henni
lokinni kom ungfrú Ásta Einars-
dóttir fram í gervi fjallkonunnar
og flutti hátíðaljóð Huldu og fór
að því búnu fram fánahylling og
allir sungu þjóðsönginn. Milli at-
riða var sungið undir stjórn frú
Guðrúnar Sveinsdóttur. Hún lék
einnig undir við ýmsa þætti
skemmtiskrárinnar. Þessi skemmt-
un nemenda Skógaskóla var öll
með miklum menningarbrag og vel
undirbúin. Heilsufar hefir verið
ágætt í skólanum í vetur. — PE.
Syndir annarra sýndar
á BreiSumýri
Fosshóli 26. marz. — Ungmenna-
félagið Efling í Reykjadal sýndi
leikinn Syndir annarra að Breiðu-
mýri um síðustu helgi tvisvar sinn-
um við góða aðsókn og frábærar
viðtökur. Inflúenzan stingur sér
niður hér og hvar. Nemendur
Laugaskóla fara í páskafrí á morg-
un. — SLV.
———■—r—“1—■■**&*-**/ )C*g
veita sambærilega framleiðslu-
styrki til andlegrar sköpunar, sem
gæti orðið til að auka álit íslands
er fram líða stundir og hjálpa til
að tryggja því sjálfstæði og þjóð-
frelsi á komandi öldum.
Reykjavík, 13. marz 1956.
Fyrir hönd Tónskáldafélags
íslands:
Páll ísólfsson,
heiðursforseti.
Jón Leifs,
formaður.
*
*
•i
íllefu sinnum í viku til og frá Beykjavik í sumar
Viðkomustaðir:
★ LUXEMBORG
★ HAMBORG
★ KAUPMANNAHÖFN
★ GAUTABORG
★ OSLÓ
★ STAFANGUR
★ BJÖRjGVIN
★ NEW YORK
Við seljum farmiða með
öllum flugfélögum til
flestra flugstöðva í lieimi
Sími 81440
Heiman og heim í sumaríríiinu með L0FTLEIÐUM
*
«•
*
«•
*
*
; LOFTLEIÐIR
n
9
*• >/41 • IJU • I A l • IAI • I *11 - I A t • I A L • IAI • I A t
Sprengingum að mestu lokið við Gríms-
árvirkjun og hafa gengið mjög vel
Verkið er nokkuS á undan áætlun. Byggingavinna
hefst eftir páska ef veíur helzt gott
Fréttaritara Tímans á Egilsstöðum.
Sprengingar við Grímsárvirkjunina hafa gengið mjög vel
og miklu betur en búizt var við, svo að verkið er nú talsvert
á undan áætlun. Eftir páskana verður farið að steypa upp
íbúðarhús og fleiri byggingar, ef veður leyfir, og hefir margt
manna verið ráðið til starfa við það.
í haust var lokið við að sprengja
fyrir stöðvarhúsinu, en seinni
hluta vetrar hefir verið unnið að
því að sprengja láréttu vatnsgöng-
in, og er því nú lokið að mestu.
Eru þessi göng 50—60 metra löng.
Eftir er þá að sprengja lóðrétt göng
upp í ána við stífluna, en það verð-
ur ekki gert strax.
Byggingar hefjast.
Einmuna tíð hefir verið, og hald-
ist hún eftir páska verður þegar
byrjað á steypuvinnu við hús-
byggingar, íbúðarhús og fleira.
Hafa margir menn verið ráðnir til
þeirra starfa á Héraði og víðar.
Stórar vélar fluítar að.
Um þessar mundir er verið að
flytja þungar vinnuvélar að Gríms-
árvirkjun, svo sem krana, steypu-
vélar o.fl. Voru þær fluttar á skipi
Fékk lax í þorskanetin
Höfn, 26. marz. — Vélbáturinn
Hrafnkell, frá Neskaupstað, sem
stundar netaveiðar í útilegu kem-
ur hingað inn stundum. Fyrir
nokkrum dögum fékk hann 24
punda lax í net. Er það talið sjald-
gæft, að lax veiðist í þorskanet
hér, en þó fékk sami bátur einn
lax í fyrra líka. — AA.
til Reyðarfjarðar en þaðan á stór-
um bílum til Héraðs. Ganga þeir
flutningar vel ,enda er færð yfir
Fagradal ágæt. — E.S.
Aðalhækkanir
í hinum nýju gjaldskrám eru sem
hér segir:
1. Póstburðargjöld fyrir venju-
leg bréf innanbæjar hækka úr 75
aurum í 1 kr. og innanlands og lil
Norðurlanda úr kr. 1,25 í kr. 1,50.
Skrásetningargjald ábyrgðarbréfa
hækkar úr kr. 1,50 í kr. 2,00. Burð-
argjöld til annarra landa hækka
ekki.
2. Gjöld af talsímum hækka r.ð
meðaltali um 13 af hundraði. Um-
framsamtöl við sjálfvirkar stöðvar,
aiMiiuutiiimimi'umiimiuimiiHiiiiuiMiiiiiiiiiiinnB
jSIGURÐUR ÖLASON hrl.l
L&gfrœSlskrlfstof*
Laugaveg 24, kl. 5—7.
Simar: 5535 — 11213.
.....................
Skotin dynja vitS
Eyjaf jör'S
Svalbarðseyri, 26. marz. — Síðastl.
laugardag virtist heldur ófriðlegt
hér við Eyjafjörð. Dundu þá sí-
fellt skot í eyrum og var líkast
sem styrjöld væri. Voru þá um
allan fjörð bátar á sveimi, og fóru
þar svartfuglsskyttur. Munu um 20
bátar þessara erinda hafa verið
hér innarlega á firðinum í einu
samtímis. Ekki er kunnugt um
fram yfir 700 símtol á ársíjorðungi,
hækka úr 30 aurum í eína krónu,
hvert viðtalsbil ög símskeytagjöld
innanlands úr 50 aurum í 60 aura
fyrir orðið. nnanbæjarsímskeyta-
gjald hækkar úr 40 aurum í 50 aura
fyrir orðið.
Símtala og símskeytagjöld til út-
landa hækka ekki. Þessi hækkua
Helztu hækkanir samkvæmt
gengur í gildi 1. apríl 1956 að und-
anteknum ákvæðum um umfram-
símtöl, taka þau gildi 1. okt. 1956.
veiði. — SJ.
Póst- og símagjöld hæ kka
fyrsta apríl næstkomandi
Póstur og sími hafa nú tilkynnt hækkun gjaldskrár, en
símagjöld hafa haldizt óbreytt síðan 1952 og póstþjónustu-
gjöld hafa ekki hækkað síðan 1953. í greinargerð Póst- og
símamálastjórnarinnar segir að kaup og annar kostnaður
hafi hækkað um 18—36 af hundraði og þó að tekjur þessara
stofnana hafi aukizt, svari það hvergi nærri hinum aukna
kostnaði.