Tíminn - 06.02.1957, Blaðsíða 5

TÍfftl a^;.JPÍieivikuáagian Ík febfúar-liðirí....
5
furðulegum svikabrígslum íhaldsins vísað á bug
(Framhald af 4. síðu)
gert í harðvítugri andstöðu við
Sjálfstæðisflokldnn.
Reynslan mun sýna hvernig
þessi tilraun tekst. En ég fullyrði,
að það var nauðsynlegt að gera
þessa tilraun í samstarfi við vinnu
stéttirnar í stað áframhaldandi
stríðs milli þeirra og milliliða-
flokksins, og með því að gera hana
hafa stjórnarflokkarnir staðið við
yfirlýsingar sínar fyrir kosningarn
ar og munu halda stefnunni óhik-
að áfram.
En hver er stefna Sjálfstæðis-
flokksins í efnahagsmálum,? Hvað
vildi hann gera? Honum er sið-
ferðislega skylt sem stjórnarand-
stæðingi að gera fulla greindyrir
því.: Niðurfærsluleiðina gat hanh
ekkd farið, samkvæmt því, sem áð-
ur er >sagt. Breytingu á skráðu
gengi krónunnar gat hann allra
flokka sízt framkvæmt. Það er
fróðlegt fyrir tilheyrendur að fá
að heyra, hvaða leið það er, sem
Sjálfstæðisflokkurinn vili velja.
ig hefir orðið að reka útflutnings-
framleiðsluna síðan með á’oyrgð-
um og opinberum framlögum. Ský-
lausar heimildir, þar á meðal frá
9. landskjörnum þingmanni, Ólafi
Björnssyni hagfræðingi, liggja fyr
ir um það, að þegar Sjálfstæðis-1
flokkurinn hrökklaðist aftur frá
völdum 1948 var allt komið í þrot.1
Þetta eru tvö örlagaríkustu spor-
in i dýrtíðarmálunum.
íirmn urn
festingareítiirliti'lS
Þá tók ný stjórn við, fjárhags-
ráð var stofnað, bann varð að
setja um tíma við nýtri fjárfest-
ingu og það gert tneð samþýkki
Sjálfstæðisflokksins, því að engin
önnur úrræði voru til staðar með-
an verið var að Ijúka því. sem var
hálfgert og fé skorti til. Árið 1953
var búið að rétta nokkuð við. Þá
byrjaði Sjálfstæðisflokkurinn að
rægja eftirlitið með fjárfesting-
unni, sem þó hafði verið fram-
því, sem er með endemum í fari
hans. Flokkurinn hefir aðstöðu til
þess að geta sent skeyti til stærstu
fréttamiðstöðva erlendis, vegna
þess að hann ræður yfir umboðs-
mönnum þeirra. Þetta hefir flokk-
urinn notað sér, eins og margoft
hefir verið rakið, til þess að senda
alls konar ósannan áróður um rík-
isstjórnina til útlanda og láta
dreifa honum í erlendum blöðum.
Er þetta furðulegt athæfi hjá
stjórnmálaflokki. Þetta virðist
helzt gert til þess að koma í veg
fyrir, að ríkisstjórnin geti fengið
lán erlendis. Hefir það, eins og
menn muna, gloprast upp úr ein-
um háttvirtum þingmanni Sjálf-
stæðisflokksins á Alþingi. ý— Kru
þessi rógskeyti margrár tegundar.
Eitt var um það, að nú. væri búið
að gera þriggja áraisamnlng um
sölu á fiski til Rússlafids. Tilgatig-
urinn er auðsær, en sannleikurinn
er sá, að formaður Sjáífstæðis-
flokksins hafði sem stjórnarformað
ur reynt að koma á þessum samn-
ingum áður en hann fór frá völd-
Þarfir útflutniugs-
framleitfslunnar
I stað þess að gera grein fyrir
þessu, sem honum er skylt, viður-
kennir flokkurinn, að útflutnings-
framleiðslan hafi sízt fengið of
mikið. Hann játar með öðrum orð-
um, að þær um 500 milljónir, sem
nú og áður hafa verið fiuttar til
framleiðslunnar síðan gengisbreyt-
ingin var gerð, þ. e. eftir 1950, sé
sízt of há upphæð til þess að fram-
leiðslan geti haldið áfram. En hins
vegar heldur flokkurinn uppi lát-
lausum rógi út af þessum tilfærsl-
um, kallar þær drápsklyfjar á þjóð
ina og öðrum slíkum nöfnum, hróp
ar hátt um verðhækkanir í blöð-
um sínum. Þetta er ómengað lýð-
skrum í stað raunhæfra tillagna.
— En mætti þá spyrja Sjálfstæðis-
flokkinn: Hvar vildi hann láta taka
þessar 500 milljónir? Og fyrst
Sjálfstæðisflokkurinn er að taia
um verðhækkanir og álögur, hvers
vegna beitir hann sér þá gegn því,
að verzlunarálagning sé lækkuð?
Ef kjósa á í vor, er þá ekki mál
til komið, að Sjálfstæðisflokkur-
inn geri þjóðinni grein fyrir því,
nú í þessum uinræðum, hvaða úr-
ræði það eru, sem hann hefir nú
upp á að bjóða og til að láta kjósa
um. Þegar litið er á fyrri feril
Sjálfstæðisflokksins í verðbólgu-
málunum er alveg sérstök ástæða
tit að lýsa eftir skoðunum hans og
tillögum í sambandi við þessar um-
ræður. Þessi fyrri ferill flokksins
skal nú rakinn í stórum dráttum.
Gömul saga og ný
Árið 1942 rauf Sjálfstæðisflokk-
urinn samvinnu við Framsóknar-
flokkinn á eftirminnilegan hátt og
myndaði flokksstjórn Sjálfstæðis-
manna. Á hálfu ári tókst Sjálf-
stæðisflokknum að hækka vísitöl-
una um 89 stig. Menn ættu að geta
gert sér grein fyrir því, hvað þetta
þýddi fyrir fjármálaástandið þá,
þegar þeir hugsa til þess, að við
lítum nú á 10 stiga hækkun vísi-
tölunnar sem lítt viðráðanlegt við-
fangsefni. Þarna var dýrtíðar-
draugurinn raunverulega vakinn
upp undir stjórnarforustu for-
manns SjálfstæSisflokksins og hef-
ir aldrei verið kveðinn niður síð-
an. Utanþingsstjórnin, sem sat um
tveggja ára bil, hélt verðbólgunni
nokkurn veginn í skefjum, en þá
vildi það slys til, að Sjálfstaeðis-
flokkurinn komst aftur til valda.
Bændur voru fengnir til þess að
gefa eftir 9,4% verðhækkun, sem
þeir áttu rétt á, gegn því loforði
frá Sjálfstæðisflokknum, að hann
skyldi halda dýrtíðinni I skefjum.
Það loforð var, eins og önnur lof-
orð Sjálfstæðisflokksins, haldið
með þeim hætti, að stjórnarstefn-
an kynti undir verðbólgunni að
‘nýju með þeim afleiðingum, að í
lok ársins 1946 var búið að eyða
innistæðum íslendinga erlendis,
með núverandi gengi á annan
milljarð, og landið var gjaldeyris-
laust og gengið þannig frá sjávar-
útveginum, að það varð að taka
ríkisábýrgð á fiskverðinu, og þann
kvæmt til þess að bjarga því, sem
bjargað yrði, eftir eyðileggingar-
starfsemi flokksins áður. í kosning
unum 1953 hét hann öllum fjárfest
ingarfrelsi. „Heitur vindur freis-
isins“ skyldi fara um landið, ef
hann tæki við völdum, eins og það
þá var orðað. Hann jók þingmanna
tölu sína í kosningunum með þess-
um blekkingutn. Tók því við stjórn
arforustu 1953 og gerði frelsi i
fjárfestingu og algert eftirlitsleysi
að skilyrði fyrir stjórnarsamstarfi.
Gefið var í skyn að hinn nýi við-
skiptamálaráðherra flokksins
myndi tryggja frelsið til frambúð-
ar. Afleiðingin varð hin sama og
fyrr. —
Það sýndi sig sem vænta mátti,
einu sinni enn, að Sjálfstæðisflokk
urinn réð hvorki við fjárfesting-
una né afleiðingar hennar, — sér-
staklega í höfuðstaðnum og ná-
grenni hans. Fjárfestingarkapp-
hlaupið, sem þegar hófst á þessu
svæði sogaði til sín vinnuafl frá
framleiðslunni um allt land.
Ofullgeríi maimvárki
Dýrtíð og kauphækkanir fylgdu
í kjölfarið. Framleiðslan stöðvaðist
hvað eftir annað. Lántökur voru
reyndar erlendis með litlum á-
rangri. Fjármagn innanlands var
ekki til nema mjög takmarkað mið
að við það, sem til þurfti. — Sem
dæmi um ástandið í þessum mái-
um, um það leyti, sem núverandl
ríkisstjórn tók við, má neína, að
eftir því, sem næst verður kom-
izt, vantar nú um 390 milljónir
króna til þess áð fullgera þau í-
búðarhús, sem byrjað hefir ver-
ið á í Reykjavík. Þar að auki
vantar um 79 milEjúair t;l aun-
arra framkvæmda, sem byrjað
hefir verið á í höfuðstaðnum. Er
hér farið eftir bráðabirgðaáætl-
un innflutningsskrifstofunnar, —
Ég vek aihygli á því, að hér er
aðeins um Reykjavík að ræða og
að ótaldar eru margs konar fram
kvæmdir annars staðar á landinn
misjafnlega langt á veg komnar,
þar á ineðal eru Sementsverk-
smiðjan, rafstöðvarnar, frystihús
í nokkrum kaupstöðum o. fi. Og
þegar núverandi ríkisstjórn kall-
aði bankastjórana á sinn fund,
voru svörin þau, að bankarnir
væru tæmdir og gætu ekki meira.
Það er alltaf sami endir á valda-
tíð Sjálfstæðisfiokksins.
Núverandi ríkisstjórn er að láta
rannsaka fjárfestinguna í landinu,
með hliðsjón af því, hvað hægt er
að framkvæma, þannig að haldið
sé uppi nægilegri atvinnu, en ekki
gengið cf nærri framleiðslunni
með vinnuafl. í bessu sambandi
má nefna það, að hér eru nú um
1000 Færeyingar í atvinnu. Verð-
ur þá að taka tillit til þess, að at-
vinnuleysi er sums staðar úti um
land, á sama tíma og haldið hefir
verið uppi hóflausri fjárfestingu
á suðvesturhiuta landsins, þar sem
mest er vinna við framlei.ðsluna.
Ófrægingairstríðíð
Framkoma Sjálfstæðisflokksins
í stjórnarandstöðuuni er eitt af
um en ekki tekizt. — Önnur frétta-
sending var sú, að nú væri ríkis-
stjórnin búin að gera sérstakan
samning við Austur-Þýzkaland um
fisksölu. Sannleikurinn var sá, að
sjálfstæðismaður gerði þessa samn
inga. áður en fyrrverandi stjórn lét
af völdum. — Um tíma var því
haldið fram, að ríkisstjórnin ætl-
aði að taka stórlán fyrir austan
járntjald, og þótti mikið ódæði.
Nú síðustu vikur er haldið uppi
rógi á hendur ríkisstjórninni fyrir
það, að hún hafi tekið lán vestan-
hafs og sé að taka þar lán að nýju,
lán til Sogsins, sem Sjálfstæðis-
menn hafa reynt árangurslaust að
fá síðastliðin tvö ár. Nú er því
haldið fram, að þessi lántaka sé
eins konar landsala í vesturátt.
RógnrÍRii um Alfjingi
Nú er byrjað á sérstökum rógi
um Alþingi. Því er haldið fram
dag eftir dag í blöðum, að ekkert
sé gert á Alþingi, hvorki á fund-
um né í nefndum. Þó er það stað-
reynd, að setningu löggjafar um
dýrtíðarmálin var lokið á Alþingi
fvrir áramót, þannig að öll fram-
leiðsla gat farið af stað óhindruð,
gagnstætt því, sem verið hefir
stundum undanfarið. Fjárlögum
var, eins og á stóð, ekki hægt að
ijúka fyrr en dýrtíðarmálin hefðu
verið aígreidd, og svo er um
fleiri vandasöm mál, sem standa í
sambandi við dýrtíðarmálin og ég
hefi áður talið. — Til fróðleiks
skal ég gefa yfirlit um það, hve
lengi Alþingi hefir staðið síðast-
liðin 10 ár, og hefir Sjálfstæðis-
flokkurinn öll þau ár verið i ríkis-
stjórn.
Þing hefir staðið:
1945— 46:
Frá 1. okt.—21. des. og 1. febr.
—29. apríl eða alls 170 daga.
1946— 47:
Frá 10. okt.—24. maí, eða alls
227 daga.
1947— 48:
Frá 1. okt.—24. marz, eða alls
178 daga.
1948— 49:
Frá 11. okt,—29. des., 21. jan.
—18. maí, eða aíls 189 daga.
1949— 59:
Frá 14. nóv.—17. maí, eða alls
185 daga.
1950— 51:
Frá 10. okt.—7. marz, eða alls
149 daga.
1951— 52:
Frá 1. okt.—24. jan., eða alls
116 daga.
1952— 53:
Frá 1. okt.—6. febr., eða alls
129 daga.
1953— 54:
Frá 1. okt.—18. des. og 5. febr.
—14. apríl, eða ails 148 daga.
1954— 55:
Frá 9. okt.—18. des., 4. febr.
—11. maí, eða ails 168 daga.
1956—57:
Frá 8. okt.—17. des., 5. jan.—
28. rnarz, eða alls 155 daga.
1955— 56:
87 daga, — 10. okt.—22. des., —
21. jan. —
(Vegna tímaskorts var þessi
skýrsla ekki lesin svo ýtarlega í
útvarpinu).
Af. þessu sést að ummæli Sjálf-
stæðisflokksins um lengd þingtím
ans eru gripin úr lausu lofti og
h’in furðulegustu.
Ðuttlungar stjórnar-
andstæSinga
Að lokum vil ég leyfa mér að
fara fáum orðum um efni tillögu
þeirrar, er hér liggur fyrir frá
Sjálfstæðismönnum. — Hún virð-
ist, sannast að segja, borin fram
að lítt athuguðu máli og á sér
víst enga hliðstæðu í þingskjölum
í seinni.tíð. Þett^ er ekkj tillaga
um,að lýsa vantrausti á pUii^stjófp
stjórnina að rjúfa þing og efna til
nýrra kosninga. En hvers vegna
ætti ríkisstjórn, sem hefir stóran
þingmeirihluta að baki sér, að á-
kveða það nú, að efna til nýrra
kosninga á fyrsta ári kjörtímabils,
áður en fjárlög eru afgreidd, og
án þess að fyrir liggi frá stjórnar-
andstöðunni neinar ákveðnar til-
lögur um lausn þeirra mála, sem
nú eru efst á baugi með þjóðinni.
— Sannleikurinn er sá, að hér er
á ferðinni einhvers konar duttlung
ar forustumanna Sjálfstæðisflokks
ins, sem naumast er hægt að taka
alvarlega fremur en ýmislegt ann-
að, sem frá þeim kemur um þess-
ar mundir. — En þessum háttvirtu
'þirigmörinum vérðúr ‘að skiljásí
jþaðj að þjóðiri hefir kjörið þá til
ina_ alniér)i|t,j eða út gf (eiijhveirjUjíaS1 vdra í 'stjörnariánastöðu hú umt
sérstpl^u ágreiningsnijálj. ^ Rfni • slrtn o£ að1 þéitn úrskúýði verða
tiilögfinnar að skora á : ríljfis- í þéir að hlíta.
Kaupfélag Skaftfellinga tekur viS
sérleyfisferðum til Reykjavíkur
Hefir keypt bílakost Brands Stefánssonar og
einnig gistihúsið í Vík, sem hann hefir reki'ð
Frá fréttaritara Tímans í Vík í Mýrdal, 2. febrúar
Kaupfélag Skaftfellinga hefir nú 1. febrúar tekið við sér-
leyfisferðum þeim, sem Brandur Stefánsson hefir haft til
Reykjavíkur og austur að Klaustri, og keypt allan bílakost
hans, þrjá stóra langferðabíla
Einnig hefir kaupfélagið keypt
gistihúsið, sem Brandur hefir rek-
ið síðustu árin, og mun það verða
opnað á vegum kaupfélagsins und-
ir vorið eftir nokkrar endurbætur,
sem ráðgert er að fari fram á
húsinu.
Þung færð á Skógasandi.
Hér er allmikill snjór, þótt fann
kyngi geti vart talizt, Mun hafa
snjóað heldur minna hér en vest-
ar, enda stundum verið þítt og
rigning, þegar snjóað hefir ann-
ars staðar. Færðin þyngist þó allt-
af, og er einkum mjög þung á
og snjóbíl.
Skógasandi. Mjólkurbílar hafa þó
farið alla daga þessarar viku, þang
að til í dag, að sandurinn var tal-
inn ófær. Ýtur hafa ekki verið að
verki hér eystra. Áætlunarbílarn-
ir hafa og haldið uppi ferðum til
Reykjavíkur, en hafa verið lengi á
leiðinni, 12—18 klukkustundir
hvora leið.
Ófært til Klausturs.
Alveg ófært er venjulegum bíl-
um austur yfir sand til Klausturs,
enda hefir ekki verið reynt að
fara það þessa viku. Er ráðgert að
snjóbíllinn fari áætlunar- og_ póst-
ferð þangað á morgun. — ÓJ.
Tvítug ungversk fegurðardrottning
hengd opinberlega af skyndidóm-
stélKadars
— -------------
Mikil ókyrr<$ ríkjandi í skólum landsins út
af ógnarstjórninni. — Kennurum og nem-
endum hótað öllu illu
Vínarborg, 3. febrúar. — 20
ára gömul ungversk stúlka,
Erzebet, að nafni, var í gær
hengd opinberlega af ungversk
um yfirvöldum í bænum Beke-
schaba, skammt frá rúmensku
-landamærunum. Unga stúlkan
var dæmd til hengingar af ein-
um skyndidómstóla Kadar-
stjórnarinnar. í ákærunni á
hendur stúlkunni sagði, að sök
hennar væri sú að koma af stað
ásamt öðrum uppþotum og mót
þróa gegn stjórninni í bænum
Guyali Vari þann 17. desember.
Var fegurðardrottning bæjarins.
Einn félaga hennar, ungur iiðs
foringi, var einnig hengdur við
sama tækifæri fyrir sömu sakir.
Tólf aðrir voru dæmdir í langa
fangelsisvist.
Það tók ekki skyndidómstólinn
nema 3 daga að kveða upp dauða
dóm yfir stúlkunni.
Erzebet þessi var fegurðar-
drottning bæjarins og er fyrsta
konan, sem tekin er af lífi af
skyndidómstólum kommúnista-
stjórnarinnar.
Hæstaréttardómarar mótmæla.
| Það bar til tíðinda í Búdapest
i í dag, að 10 af 30 hæstaréttar-
, dómurum mættu ekki við hæsta
i rétt borgarinnar í dag. Talið er,
| að með þessu vilji dómararnir
| 10 lýsa andúð sinni á líflátum
i skyndidómstólanna.
Skálmöld í skólum landsins.
Hin mesta ókyrrð ríkir nú f
skólum Ungverjalands og fara ó-
vinsældir Kadar-stjórnarinnar þar
dagvaxandi.
Tilkynnt var í Búdapest í dag,
að sífellt væru að finnast voprt
hjá nemendum og kennurum, og
yrði tekið mjög hart á því. Eru.
prófessorar og nemendur þeirra
í háskólum landsins alvarlega var
aðir við því að sýna nokkurn mót
þróa gegn stjórnarvöldunum.
Sem kunnugt er voru það ekki
sízt stúdentar, sem hófu nóvem-
berbyltinguna gegn ógnarstjórivi
inni.
Rúm 40 þús. manns
fórust í umferðaslys-
um í Bandaríkjunum
Chicago. — Tilkynnt hefir
verið, að 95 þúsund Bandaríkja-
menn hafi beðið bana af slys-
förum á síðasta ári. Þar af fór>
ust 40.200 manns í umferðar-
slysuni á þjóðvegum Bandaríkj-
anna á árinu. 9 milj. og 400
þúsund manns slösuðust á sama
tíma.