Tíminn - 06.02.1957, Blaðsíða 7

T í M I N N, miSvikudaginn 6. febríiar 1957.
7
Um bessar mundir er leik-
listiníaigieymingihóriendis. Heinisókii í I8n6 þar seM ineimtaskólanemendor æía af
ÞjóSSeikhúsiS frumsýnir, |
sýnir'og9úíieuym ^ruTikJ kappi tmdir Herra»ótt 1957. Sýndor verður enskur gam-
leikféiög að frumsýna. Og
anleikur frá 18. öld, Kátlegar kvonbænir eftir Goldsmith
þessa dagana er enn ein leik
sýning á döfinni hér í bæ,
þótt hún hafi enn ekki verið
bcðuð í blöðum eða útvarpi
eða barðar fyrir henni bumb
ur á mannamótum. Þetta er
hin árlega Herranótt mennta
skólanema, menntaskólaieik-
urinn. Hann verður frum-
sýndur upp úr helgi, væntan-
lega á þriðjudagskvöld.
Viðfangsefnið á Herranótt í ár
er enskur gamánleikur, She Stoops
to Conquer, eftir Oliver Gold-
smith,, sem roskið fólk kannast
ugglaust við af skáldsögu liaris,
Presturinn á Vökuvöllum, • er var
mjög vinsæl hér á öldinni sem
leið. Þetta er ein af hinum gamal-
kunnu kómedíum um ástamál
æskufólks, bónorðsfarir og fjöl-
skylduerjur og margvísleg vand-
ræði sem verða stöðugt flóknari,
unz höggvið er á hnútinn og allt
fellur í ljúfa löð í síðasta þætti.
Á íslenzku hefir leiknum verið
gefið heitið Kátlegar kvonbænir.
Tíðindamaður blaðsins leit inn
í Iðnó á dögunum og fékk að
horfa á æfingu á leiknum nokkra
stund og rabbaði síðan lauslega við
leikstjórann og nokkra leikendur.
Engiim vertSin- ófearinn
biskup
Menntaskólanemar kjósa ár
hvert sérstaka nefnd til að annast
Herranótt, leiknefnd. Sú nefnd er
áreiðanlega starfsamari en marg-
ar aðrar á þessu landi nefndafarg-
ans, hún má vinna nótt sem nýtan
dag að undirbúningi sýningarinn-
ar og þarf þó jafnframt að sækja
Sætt’ . fjölskyldunnar a3 lokum — en Benedikt þarf enn að leggja leikcndum lífsreglurnar. —
ir að leysa mikið starf af hendi?
— Já, enginn verður óbarinn
biskup: sýningin þarf mikils und-
irbúnings við. Það þarf búninga,
húsmuni, auglýsingar í leikskrá
og
eða sitt starf. Það er heldur ekki
tími til að vera að svona slóri
Jón Ragnarsson kemur inn með skó
hlíf, það eru gimsteinar maddöm-
unnar sem hann var að ræna,
fleira og fleira. Og það þarf að i Brynja veitir Guðmundi, btðli sm
æfa stöðugt dág eftir dag. Allir J um, maklega hirtingu Og leikstjor
verða að vinna, leiknefnd, leikar-l™ gerlr Kslnar 3 hngasen?,dlr:
1 Eklu velta þessum stol, biðillinn
má vera dálítið pokalegri, faðir-
inn hörkulegri.
Aðalhlutverkin í leiknum eru í
höndum Brynju Benediktsdóttur,
ar og ekki sízt leikstjórinn okkar
sem við eigum mikið upp að unna. j
Hér grípur Benedikt. íram í og
vill ekki heyra neitt lof um sig
Guðmundar Ágústssonar, Ólafs
iMixa og Jóns Ragnarssonar.Ég fæ
j færi á aö ræða litillega við Brynju
j og Ólaf.
Föður og dóftur kemur alveg
bærilega saman, þótt stundum sker
ist dálítið í odda. Og þeim þykir
báðum gaman að leika, alveg sér-
j staklega gaman.
j — En er þctta ekki erfitt, hafið
■ þið ekki oí mikið að gera?
j — Jú, auðvitað er mikið að gera,
' svarar Brynja. Og maður getur
j ekki staðið á rótargati í skólanum
dag eftir dag. En þegar verið er
j að a fa mestallan daginn er ckki
j mikill tími aflögu til að lesa.
Og ckki getur maður gatað
latneskir stíKr hvert um annað á
borðinu og þegar einhver leikar-
inn er ekki á sviðinu getur hann
vel gripið í að lesa fyrir morgun-
daginn. '
GletSi á sviði og í sal
Leikstjóri er Benedikt Árnason
og að lokum spyr ég hann hvernig
æfingar gangi.
— Mér finnst þetta ganga vel,
segir hann. Leikritið er erfitt við-
fangs og í rauninni hefir náðst
betri árangur en ég bjóst nokkru
sinni við. Náttúrlega er ekki hægt
að búast við neinum leikafrekum
maður verður að muna að hér eru
unglingar að verki. En miðað við
það held ég að þetta gangi ágæt-
lega.
Annars má vel nefna það að
hér er lagt út á nýja braut
menntaskólaleik. Hingað til hafa
verið leikin á víxl klassísk gaman
leikrit eftir Holberg eða Moliere
og svo léttar nútímakómedíur. En
nú er valinn klassískur enskur
gamanleikur, hann er frá svo-
nefndu restorationtímabili í ensk-
um bókmenntum. Ég held ég megi
á sviðinu heldur, segir Olafur. Þá'segja að leikrit úr þessum hópi
J kemur leikstjórinn
i og guð hjálpi þeim
Milli æfinga er gripið í að lesa fyrir morgur.daginn.
skólann og skila honum íullum
vinnudegi. Formaður leiknefndar
í ár er Þórður. Þorbjarnarson.
Hann segir frá undirbúningi sýn-
ingarinnar.
— Leiknefnd var kosin strtix
síðast liðið vor. Og að loknum
prófum átti strax að taka til ó-
spilltra málanna, lssa leikrit og
velja til sýningar. En rnargt íer
öðruvísi en ætlað er, nefndar-
limirnir tvístruðust út utn allt land
að vinna sér ir.n einhvern skild-
ing til vetrarins og haustið kom án
þegar skammt er til frumsýning-
ar, þá er nær að reyna að halda
áfram með æfinguna.
til skjalanna
sem verður
fyrir barðinu á honum.
— En erfiðið borgar sig samt?
— Já, það margborgar sig. Þótt
erfitt sé að gera öllum til hæfis,
kenmirum og leikstjóra, launar
jleikurinn sjálfur allt ómakið.
Og það er greinilegt að hér er
hafi ekki verið leikið á íslandi
áður.
— Er ekki erfitt að æfa svona
ungt íólk?
— Náttúrlega verður að taka til-
lit til þess hversu óreyndur hóp-
urinn er. Þetta er alveg ómótaður
efniviður og það verður að byggja
allt upp, hreyfingar, framsögn o.
i Á’S jíiona ^ve+mur herram tveimur herrum þjónað. í búnings s frv. En það búa hæfileikar með
1 Það er verið -ð æfa þriðja þátt !k!efanum er allt á íerð °S flugi,; mörgu þessu fólki og maður kapp-
Þau íeðgin Ólafur Mixa og Brynja j iióu halln sé Þrön«ur Þar liggja j kostar að fá allt fram sem til er,
Bened ktsdúttir -- raunar er ekki ilranskar Slosur, leikhanurit og fa alla t.il að leggja sitt bezta fram
svo ýkja mikill aldursmunur sjá-
anlegur á þeim í fljótu bragði —
eiga í erjum: Á hún að hrygg-
brjóta biðilinq eður ei? Biðiliinn
sjálíur reynist dálítið blendinn,
framkoma haris önnur þegar hann
þess.aö við hefðum valið nokkurt hittir heimasætuna uppábúna en
leikritið. Þá var afíur tekið til ó-
spilltra málanua og að afloknum
miklum vangaveltum og ráða-
bruggi var loks ákveðið að iaka
þetta leikrit, Kátls'gar kvonbænir,
sem Bjarni Gúðmundsson hefir
þýtt. Það var vaíið í samráði við
leikstjórann, Benedikt Árnason.
— Og svo hefir verið byrjað
að æfa?
þegar hún býst griðkonugerfi. Og
fieira er á döfjnni: Það er búið
að steia gifnsteinum maddömu
Hólmfríðar Óg hún er eðlilega í
öngum sínuni', dettur ekki í hug
að sortur hennar, blessaður sak-
lsysinginn, Sé" pottur og panna í
því iiivirki. Þannig halda málin á-
íram að íkekjast, vandræðin virð-
ast óviðráðanleg og vindur blæs
— Æfingar héfust ekki að :marki ai' niörgum áttum i senn.
fyrr en um mánaðamótin nóvem- Á sviðinu ríkir mikil leikgleði,
ber—desember. Síðan hefir verið ýmist er leikið af alvöru og ein-
æft af kappi flesta daga, jafnvel beitni eliegar ærslin ná yfirhönd-
jólafríið var notað. Og nú fer loks j inni. Og þegar minnst varir, er
að líða að því að við uppskerum rullan rokin út í véður og vind:
laun okka-r erfiðis þegar sýning- Æ, þetta er rammvitlaust, ég er
ar heíjast og allt er komið i gang.
— Þið eruð þá væntanlega bún-
búinn að gleyma þessu öllu sam-
an. En allt mjakast samt í áttina.
Feögin eigast við. Á að hryggbrjóta biðilinn eður ei.
Á víðavangi
Reynir að „undirbyggja
sjálvrósið"
Fyrir nokkru stóð í forustu
grein Morgunblaðsins: „Það er
staðreynd, að Reykjavíkurbær
hefir notið farsællar og hagsýnn-
ar stjórnar á undanförnum ár-
um, og hefir hver ágætismaður-
inn á fætur öðrum verið þar í
forustu í sæti borgarstjóra.“
Tíminn benti á, að það væri
ekki viðeigandi af aðalritstjóran
um að hæla sjálfum sér svona
purkunarlaust, þar sem fyrir-
rennari Gunnars allt frá 1940
hefði enginn annar verið en
Bjarni Benediktsson sjálfur.
Bjarna hefir orðið svo mikið
um.,að bent skyldi vera á þessa
óvarkárni hans í bárn'alegri sjálf-
bælni, að hann tekur sig til og
birtir myndir af öllum' sex borg-
arstjórum Reykjavíkur — sjál.f-
um sér líka — í Reykjavíkur-
bréfi s. 1. sunnudag og finnur
sér það að tilefni, að Gunnar
Thoroddsen eigi 10 ára starfsaf-
mæli sem borgarstjóri. Virðist
þetta einkennilegur gi-eiði við
Gunnar að skella afmælisheiðri
hans á alla fyrirrennara hans, og
er þetta mikil nýlunda þegar
minnzt er tímamóta í starfssögu
manna. Ætla mætti, að Gunnar
ætti fullan rétt á að eiga sitt tíu
ára afmæli einn.
I
Hornsteinninn í mæninum
En er hætt við, að þessi
aðferð komi Bjarna sjálfum í koll
síðar, t. d. þegar hann minnist
með mynd og grein 10 ára afmæl
is síns sem ritstjóra Morgunblaðs
ins. Þá verður hann auðvitað að
birta myndir af og minnast allra
annarra ritstjóra blaðsins.
Skýringin á þessu einkenni-
Iega tiltæki Bjarna, er sú, að
hann hefir orðið svo felmtraður
við sjálfshólsfrumhlaup sitt, að
hann grípur til þess ráðs að leiða
alla borgarstjórana, látna og lífs,
fram á sviðið, til þess að reyna
að „undirbyggja sjálvrósið"!
Minna mætti ekki gagn gera. En
rétt er að minna Bjarna á það,
að klókir menn byrja jafnan á
undirstöðunni. Það er ekki hægt
að hafa hornstcininn á mænin-
um, og þess ætti Bjarni að minn-
ast, þegar næst kemur að því að
hann missir taumhald á Sölva-
gleði sinni.
og samræma það síðan á sviðinu.
Benedikt hefir sjálfur leikið í
menntaskólaleik, það var 1952 og
leikurinn hét Við kertaljós. Nú er
hann leiðbeinandi nýs árgangs a£
menntaskólaleikurum og samkomu
lagið er hið bezta. Hann og þeir
leggja sig alla fram — árangur-
inn af starfi þeirra sjáum við á
þriðjudaginn kemur. En nú er
mál að kveðja, ég er þegar búinn
að tefja nógu lengi fyrir. Að lok-
um segir Benedikt:
— Ég verð að segja að mér þyk-
ir mjög gaman' að þessu starfi,
það er ómögulegt annað en að
láta sér þykja vænt um krakkana.
Ánægja þeirra og áhugi er ódrep-
andi. Menntaskólaleikurinn er orð
ið gamalt fyrirbæri í íslenzku leik-
listarlífi og ég spái því að hann
muni enn eiga sér langan aldur.
Leikgleðin hefir alltaf borið hann
uppi, leikararnir verið ánægðir
sjálfir og áhorfendur ekki síður.
Þannig verður það ugglaust enn,
lífsgleðin sterkust á sviði og í sal.
Jó.
Geta ekki ekið heyj-
iim heim vegna ísa
Ásahreppi, 3. febrúar. Óvenju-
mikill snjór er á jörð og hefir ver-
! ið haglaust í hálfan mánuð og ill-
jfært. Mjólk hefir þó verið flutt
á hverjum degi. Mildur vetur og
snjóalítill var hér til 20. jan. og
gengu hross þá að mestu sjálfala
í högum. Frost hafa verið svo lítil
í vetur, að þeir, sem ætlúðu að
flytja hey á hjarni, hafa ekki getað
það vegna klakaleysis. S.R.