Tíminn - 10.09.1957, Síða 2

Sveitadrengur úr Olfusi gerðist braut
fyrlr austan
Giíðjón Símonarson skipstjóri frá NorðfirtSi
PV átfvjp'Kiir í Aacr | skipsijóririn andaðist. Guðjón tók
er dtUÆVUr 1 udg i þá við skipstjórninni og sigldi
í stofunni eru m. a. myndir af bátum á siglingu, lítil bátnum heilu og höldnu til Nor-
líkneskja af sjómanni með lúðu á bakinu, hnattlíkan, og e°s- Ijöns“.1seií1"at,f°Ij hann aftur
gamalt og virðulegt orgel. í þessum munum speglast á
nokkurn hátt ævi mannsins, sem býr þar. Það er sjómennska
og siglingar og híjómlist. Guðjón Símonarson skipstjóri frá
Norðfirði hóf að sigla á sjóinn á vertíð á Suðurnesjum þeg
TÍMINN, þriðjudaginu 10. september 1957*
Þrír nýir prófessorar hafa verið
skipaðir við Háskóla íslands
Menntamálaráðherra hefir nú skipað þrjá nýja prófess-
ora við Háskóla íslands. Eru það Halldór Halldórsson, Matt-
hías Jónnsson og Þorbjörn Sigurgeirsson.
eriendis, til Bretlands, bara að
gamni sínu, segir hann. En meðan
maður var upp á sitt bezta, var
ekki tími til skemmtisigiinga.
Guðjón stundaði sjó fyrstu árin
Dr. Halldór Halldórsson er skip
aður prófessor í heimspekideild,
en hann hefir verið dósent við
deildina um nokkurt skeið.
Þorbjörn Sigurgeirsson, eðlis-
ar hann var á 17. árinu og síðan var það sjórinn allt fram 1ier 1 Rfyki_avlk- en hefir nu dre°-
ið sig i hle fyrir allmorgum ar-
um, enda er dagsverkið orðið mik-
ið og leiðin löng frá Ölfusinu
á síðasta áratug.
Guðion Simonarson
mannstíð að bjarga mönnum úr
sjávarháska. Þremur mönum af
árabát fyrir mynni Mjóafjarðar
árið 1901. Guðjón og menn hans
björguðu líka mönnum af vélbátn
um Heklu árið 1907, og varð sú
björgun svo giftusamleg, að seinna
tókst að koma bátnum sjálfum í
var og bjarga honum líka. Og
enn urðu þeir Guðjón bát að liði
við Horn nokkru seinna.
Með hvalföngurum fil Noregs
Guðjón rifjar upp ferð til Nor-
egs með hvalföngurum Eilefsens
á Mjóafirði. íslenzkir stýrimenn
voru um borð í þeim bátum. Það
bar til tíðinda á útleiðinni, að
austur á firði og til Reykjavíkur
aftur.
— Og Ölfusdrenginn langar enn
austur?
— Já, znig langar oft austur á
fornar slóöir. Brá mér þangað nú
í sumar er leið og hitti vini á
Norðfirði. Þar er mikill uppgang
ur, en ég fór ekki til Mjóafjarðar.
Enda hefur hallað undan fæti þar
síðan ég var þar. Nú eru 3 býli
eftir. í gamla daga réru margir
tugur béta frá þeiin stað. Svona
gengur það.
Guðjón Símonarson var kvænt-
ur Sigurveigu Sigurðardóttur, sem
látin er fyrir 8 árum. Hún var að
austan. Þau hjónin áttu 11 börn
og komust 10 þeirra á legg. —
Sum eru hér í Reykjavík, önnur
fyrir austan og tvö erlendis,
báðum megin Atlantshafs.
Hinn aldurhnigni skipstjóri og
lieiðursmaður ætlar að halda upp
á þennan merkisdag — 80 ára
afmælisdaginn — á Tunguvegi
17. Þar mun hann minnast gam-
alla daga í liópi venzlamanna og
vina. Þar verður eflaust rætt um
báta, siglingar, aflabrögð og
orgelleik, og þess minnzt, að
einn af brautryðjendunum í vél-
bátaútgerð á íslandi er aðeins
fyrir fáum árum búinn að setja
skip í naust. Svo ung er þessi
inn!
Þegar dvalið var í landi, var
frístundunum varið til að þjálfa
söngkór og leik á harmoníum.
Þessi fjölhæfi dugnaðarmaður er
80 ára í dag, og af því tilefni gekk
fréttamaður blaðsins við í stof-
unni hjá honum í gær.
Úr Ölfusinu austur á firði
—r Nei, ég er ekki ættaður að
austan, sagði Guðjón, — ég er
úr Ölfusinu, en annars uppalinn
í Garðahverfi. En var lengi fyrir
austan. Kunni vel við mig þar. Þar
er gott fólk. Kynntist þar af-
bragðsmanneskjum.
— Hvernig atvikaðist það að
þú fórst austur?
—r Það er löng saga. Þegar ég
fór úr Garðinum lenti ég austur
á Torfastöðum. Varð að fara að
vinna fyrir mér. Ekki um annað
að ræða í þá daga. Var síðan lausa
strákur á ýmsum stöðum, m.a. í
Kaldaðamesi um nokkurn tíma.
Vann sveitastörf á sumrin, en fór
á vertíð á veturna, fyrst á Bæjar-
skerjum og siðan í Þorlákshöfn.
Já, það var á áraskipum, blessað-
ur vertu, ekki um annað að ræða
í þá daga. Jú, það mætti segja
frá mörgu frá þeim dögum, en
þú hefur ekki tíma til þess að
hlusta á það núna.
Svo var ætlunin að læra prent-
verk í Reykjavík og stóð til að
byrja á því skömmu fyrir alda-
mótin. En þá gat ekkert orðið úr
því. Þá afréð ég að leita gæfunnar
annars staðar. Fór með norsku
skipi atfstur á Mjóafjörð. Átti þar
heima í 9 ár. Þar var það sjórinn
aftur, og enn á áraskipum.
ÆílaSi að læra orgelleik
hjá Brynjólfi
— Einn veturinn tók ég mig
upp frá Mjóafirði og hélt til
Reykjavíkur tii að iæra ofurlítið
meira á harmóníum. Hafði byrjað
smáyegis hjá Magnúsi Blöndal í
Hafnarfirði, áður en ég fór aust-
ur, og svo af sjálfum mér eins og
andinn. inngaf, og nú ætlaði ég
að lærá meira hjá Brynjólfi Þor-
lákssýni. Átti að fá styrk til þess,
því áp kunnátta mín átti síðan að
kþmá' að: gagni fyrir sveitarfélagið
í Mjóafirði. En þeir samningar
voru afsleppir, svo að það varð
lítið úr lærdóminum. En ég fór
aust'Ur aftur og ákvað að setjast
að á Norðfirði. Eftir það átti ég
svo þar heima og undi mér vel.
Fyrsfu vélhátarnir koma
til Austurlands
Eyfsti vélbáturinn kom til
Seyðisfjarðar 1904, en Norðfirð-
inggr fengu vélbát ári seinna. Var
þaðí ,;Fram“ er þeir áttu Jón Ei-
ríksson í Neskaupstað og Guðjón,
og var hann formaður. Svo var
hann formaður á Geysi, sem var
stærri bátur. Síðan var Guðjón
skipstjóri á mörgum bátum þar
eystra, allt til ársins 1940, er
hann fluttí til Reykjavíkur. Var
hann annálaður afla- og dugnaðar
maður á þeim árum. En nú lætur
hann lítið yfir því.
•— Jú, sum árin voru góð, segir
hann, — ekki er því að neita.1
Mikill fiskur, landburður af fiski
á stundum, á heimamiðum, og ,
stundum á vertíð í Hornafirði. — I áramotjil næstú.
En þangað sótti maðui í allmörg ! gnu(j Hansen er miðaldra maður ar og Finnland, og hefir Finn-
og hefír gert víðreist. Hann var landsbókin komið út í tveimur út-
árum saman á sjó og hefir m. a. gáfum. Fyrir liana fékk Hansen
siglt norður fyrir Noreg og austur þakkarbréf bæði fró Kekkonen
að ströndum Síberíu. Hann er Finnlandsforseta og Sibeliusi. Han-
kunnur fyririesari í danska útvarp- ‘ sen skreytir bækur sínar með eig-
Félag imgraFram-
sókíiarmanna stofn-
að í A-Hún,
fræðingur er skipaður prófessor
við eðlis- og efnafræðideild, en
hann hefir undanfarið verið for-
maður rannsóknarráðs ríkisins.
Dr. Matthías Jónasson, uppeldis
fræðingur er skipaður prófessor
við heimspekideildina, og er þetta
nýtt prófessorsembætti í uppeldis
málum.
Dr. Hammond
(Framhald af 1. síðu).
I fyrradag var stofnað
ungra Framsóknarmann-a í Austur-
Húnavatnssýslu. Stofnfundur var
haldinn í Ásbyrgi og voru stofn-
endur rúmlega sextíu. í stjórn
voru kjörnir Helgi Axelsson, Vald-
í Evrópu væri nú sama og enginn
og hefði það sín áhrif á viðliald
Félag ] og gengi hrossastofnsins þar. Hann
sagði að af þessum sökum væri
nú svo komið, að í Evrópu væri
ekki hægt að anna eftirspurn eft-
ir hormónalyfjum úr fylfullum
hryssum, en lyf þetta væri notað
arási, formaður, Helgi Valdimars-Í núkið í fjárræktarlöndum, eins og
son, Kollafossi, ritari og Sverrir
Björnsson, Brautarholti, gjaldkeri.
Astralíu. Kvað hann mikla mögu-
leika á því að við tækjum að okk-
Fyrirhugað er að halda stjórnmáia I ur að sjá um framleiðslu á þessu
námskeið á vegum félagsins á lyfi, sem svo nauðsynlegt væri
Hvammstanga í haust og var kjör-t fyrir kvikfjárrækt. Tækjum við
in nefnd til að annast undirbúning.' upp framleiðslu á þessu, væru
Hana skipa þeir Eggert Leví, Hara hross okkar alls ekki eins ónauð-
stöðum, Óskar Agústsson, Sval-
barði og Ari Guðmundsson,
Hvammstanga.
Veiran fundin
synieg og margir viidu vera láta,
enda bættu hross sumsstaðar haga,
þar sem mikið væri af grófu grasi.
Það kæmi þó fyrir að þau bitu
frá fé til skaða.
Mjólkurkýr og holdanaut
Dr. Hammond kvaðst undrast
hve fitumagn væri mikið í mjólk
úr kúm hérlendis og hve þær
væru nytháar. Hefði það komið
sér á óvart engu síður en gras-
Það var ekki sök skrifstofu land-
læknis, eins og kom fram í sunnu-
dagsblaðinu, að Tímanum barst
ekki fréttatilkynning um Asíu-in- gæðin, sem væru meiri en hann
flúenzuna. Skrifstofan hafði kom-. hefði séð annars staðar. Hann
ið skilaboðum til blaðsins um að sagði að markaðsverð á osti væri
mikilvægasta atvinnugrein þjóð- ’ sækja fréttatilkynninguna, en svo okkur óhagstætt og litlar líkur á
arinnar. Til hamingju með dag-! illa tókst til, að tilkynningin var að það lagaðist, og þyrftum við
ekki sótt.
Hér er eln teikning Knud Hansens, og mun hún væntanlega prýða íslandsbók hans. Svipmyndin er frá Skóla-
vörðuholtinu í Reykjavík. Braggarnir frá stríðsárunum blasa þar enn við augum, en til vinstri rís Leifur
heppni af stalli sinum — með útsýn til Ameríku í annað sinn.
Kunnur, danskur rithöfundur safnar
hér efni í ferðabók um Island
Undanfarnar vikur hefir dvalizt hér á landi danskur
ferðabókahöfundur, Knud Hansen frá Óðinsvéum. Ferðaskrif
stofa ríkisins liefir annazt ferðir hans hér. Hansen er að
rita bók um ísland og er hún væntanleg á markað fyrir
Heppinn skipstjóri
Það er gott að afla vel og víst
er það til marks um happasælan
skipstjóra, að hann færir mikinn
afla að Iandi. En skemmtilegra
finnst Guðjóni að rifja upp, að
honum auðnaðist á sinni for-
inu og flytur þar tíðast frásagnir
af fjörruín löndum og þjóðum.
Hann er og vinsæll rithöfundur
og hefir ritað bækur um Færeyj-
Knud H»nseh rlthöfundur.
in íeikningum.
spurði vmi ,,«rðalög ha«d hér á
Tíðindamaður blaðsins hitti Han landi.
sen snöggvast að máli í gær og | — Þetta hefir verið
því einhvern annan lið á mark-
að. Gott væri jafnan að hafa
tvennt í takinu og sagði hann í
því sambandi að við ættum að
taka Breta okkur til fyrirmyndar
og hefja framleiðslu á nautakjöti
samhliða mjólkurframleiðslunni.
Góður markaður væri fyrir nauta-
kjöt í ýmsum löndum, þar sent
ekki er hægt að selja kindakjöt.
Hann kvaðst hafa séð holda-
nautin í Gunnarsholti og litist sér
vel á þau.
Fór norður í land
Að lokum bað dr. Hammond blöð
in að færa öllum þakkir fyrir mót-
tökurnar meðan hann ferðaðist
hér um landið. Hann fór í fylgd
Halldórs Pálssonar og fleiri um
Þingvöll og Uxahryggi til Borgar-
fjarðar. Skoðaði hann búið á
Hesti og heimsótti Hvanneyri.
Eftir gistingu í Borgarnesi var
haldið sem leið liggur norður yfir
Holtavörðuheiði og alit til Akur-
eyrar. Síðan var ferðazt um Eyja-
fjörð og Svarfaðardal og að því
búnu haldið suður aftur. Dr.
Hammond var viðstaddur naut-
gripasýningu á Lágafeili í Mosfells
sveit og hrútasýningu í Hruna-
mannahreppi. Þá kom hann að
Gunnarsholti og heimsótti fleiri
staði fyrir austan.
skemmtiferð, alltaf sólskin og veð-
urblíða. Ég fór tii Vostfjarða, Norð
urlands, Austfjarða og Vestmanna-
eyja, kynnti mér líf og atvinnú-
vegi til sjós og lands og teiknaði.
í dag brá ég mér til Hornafjarðar
með flugvél og kom þegar aftur.
Það var bjart yfir hálendinu og
jöklarnir fagrir.
— Verður bók þín um ísland
í ferðabókarformi?
— Já, hún verður ferðalýsing og
hugleiðingar um það, sem fyrir
hefir borið. Mér finnst efnið, sem
ég hefi heyjað, mikið og gott, svo
sér maður til, hver árangurinn
verður. Þetta verður að vísu ekki
stór bók, en í henni allmargt
teikninga.
Knud Hansen heldur heimleiðis
á morgun. Innan skamms mun
verða fluttur í útvarpið báttur, er
mikil Hansen hefir lagt til efnið í. ’