Tíminn - 10.09.1957, Síða 7
Tí M I N N, þriðjudaginn 10. september 1957.
„ ... Hlýjar endurminningar til að orna
sér Yié í grárri skímu hversdagsieikans ...”
Austíirzk húsfreyja segir frá kynnisferS um
f'ingeyjarfíing og Eyjafjörí í botSi Kaupfélags
FáskruðsfírSinga
Á síðasilicnu sumri sýndi
Kaupféiag Fáskrúðsfirðinga
þá velvild, að bjóða sfórum
hóp kvenna í þriggja daga
skemmtiferð til Akurevrar.
Skyldi förin hafin að morgni
hins 9. ágúst. Fararsfjóri var
Helgi Vigfússon kaupfélags-
stjóri. Fara átti í fveimur sfór-
um bílum sem komu frá Revð-
arfirði kvöidið áður og tveim-
ur minni að auki. Skyldu kon-
ur þær er heima áttu í kaup-
fúninu og þær sem komu fram
an úr sveitinni, vera mæftaiv
við bílana kl. 6 að morgni, en
þær sem heima eiga úti í
sveitinni, skyldu teknar í leið-|
inni.
Á tilteknum tíma var svo hóp-
tirinn kominn. Veður var hi'ð feg-
«rste, logn og lóttskýjað. Allur
iiópurinn Asam* fararstjór ir.um.
sem þarna var brekld fyrir aug-
un, þvi að vegurinn var ems og
áður er sagt, heldur slæmur og
bugður viðsjálar, en bílstjórunum
fataðist hvergi. svo a'ð allt fór vel
og var nú farið a'ð' halda ofan i
nióti í sneioingum, og !á nú skarð
ið a'fi baki með sína vegleysu, en
• bót er að sagan segir að Guðmund
ur Hólabiskuþ hafi v'érið á íerð og
, vigt þarna, enda bera örnefni því
vitni, svo sem Gvendarhjali; og
: Gvendarsteinar.
Bftir að niður í byggð kemur,
liggur leiðin um Reykjafjörð. Við
Berunas er 54. konan boðin vel-
kommn í hópinn. Þegar komið er
inn fyrir Eyri, tekur vi'ð Sléttu-
strondin og erum við þá loksins
komin á gó'ðan veg. Áfram er hald
ið inn fyrir botn Reyöarfjarðar og
sem leið liggur upp Fagradai. —
Klukkan að verða 9 var ekið í hlað
á Eg-ilsstöðum á Völlum. Þar var
snæddur morgunverður. Fagurt
var á Egilsstöðuim í geislandi dýrð
morgunsins. Eftir að allir höfðu
'totið hressir"i'ar, bjóst hópurinn
AusftirzAU Konarnar geogu í Akureyrorkirkiu.
var sem vænt.a mátti, með gleði-
brag. Ef til viíl var minnst á bíl-
veiki og alla kviila, sem henni
fylgdu, og fáar voru þær, sem elcki
höfðu einlrverjar pillur í pússi
eínu.
Fararstjóri gekk nú fram og
kannaði lið sitt. Það er að segja
kallaði upp nafn bverrar konu og
voru þær allar mættar. Að því
loknu var sezt í bílana.
Lagt af síað
Nokkrir élskuiegir eig'nmenn
stóðu eftir á götunni og horfðu
með söknuði og þrá eftir sinum
ásfifólgnu eígmkonum. Ef til vill
hefir neistí öfundar kviknað hjá
þeim.
Að svo búnu var haídið af stað
og ekið sem leið liggur út sveit
Og konurnar, sem þar biðu tekr.ar
■í hópinn. Síðan var haldið í áttina
til Staðarskarðs. Þarna er brattinn
imikill og vegurinn í lakara lagi.
Útsýn þarna' af fjallinu er fögúr,
sést um bygðir beggja megin fjarð
arins, út um sjóinn þar sem rís
Skrúður „grænn úr græði“ og And
eyjan „lauguð boðaföl!um“ þött
hún væri það ekki nú; því hafið
var lognvært að sjá; svo langt sem
augað eygði.
Hægt en markvisst var haldið á
brattann og nú kom sú grón Aust-
fjarðaþoka veltandi ofan úr fjalla-
skörðunum eins og helt hefði ver-
ið úr ullarsekkjum. Þá byrgð; fyr-
ir útsýn alla og mun einhverjum
ekki haía leiðst neitt þessi hula,
aftur tál ferðar. Var haldið yfir
Lagarfljótsbrú, norður í Fell og
Tungu og var Rangá ekkert
„þ>'kkjuþung“ þennan daginn. Við
okkur blasti niikill og fagur sjón-
deildarhringur, sáum við Dyrfjöll,
Hliðarfjöll og fleiri, sveipuð log-
andi dýrð svo vítt sem séð varð.
Þegar opnast útsýn yfir Jökul-
dalinn, sáum Við að þar hafði fjall-i
ið rigningarskrúr, vegurinn varl
blautur og ekkert ryk að sjá. Svo
langt som augað eygði, var jörðin
eins og alsett glitrandi perlum,
þegar sólin skein í gegnum regn-J
flákana. En skurin var á uhdan-
haldi upp tíalinn. Svo for þá að
saman dró með bíiunum og rigp-
irrgunni og þegnr upp á heiðina
kom var nokkur rigni.ng og þoku-
fýla. Þannig var veðrið alla leið í
Möðrudal. Þangað komum við kl.
2 uim daginn.
í Möðrudal
Eins og flestum er kunnugt
reisti Jón Stefánsson bóndi, Iiirkju
í Möðrudal og vann að öllu leyti
að henni sjálfur, einnig málaði
hami aitaristöfluna og hefir hann
með þessu rebt sér óbrotgjarnan
miniiisvarða. Inn í þetta guðshús
gengu aliar konurnar, cn Jón
bóndi settist við orgelið og spilaði
og söng sálminn „Ó hve dýrlegt er
að sjá“. Vildi hann nú fá cina kon
una, sem er organleikari í Iíol-
freyjustaðarkirkju til að leika
nokkur lög, en þegar Jón bóndi er
á valdi söngs og liljóma gleymir
SumardýrS viS Mývatn.
hann símanum. Vildi hann láta
syngja og spila hvert lagið af öðru
en þá kom okkar kæri fararstjóri
og þrátt fyrir elsku sína til hinar
dásamlegu drottningar meðal lisi-
anna, minnti hann okkur á að senn
myndi fara að sjóða hinn spikfeiti
Mývatnssilungur, sem biði okkar í
Reynihlíð við Mývatn. Þá var Jón
bóndi í skyndi kvaddur og hélt
hver í sitt sæti í bifreiðunum. Var
nú haldið norður fjöll og var upp
stytt að mestu en þokuíuilt loít og
Herðubreið, þessi drottning ís-
lenzkra fjalla, hafði iagt þokuskil
að höfði sínu og herðum Numið
var staðar við nýju Jökulsárbrúna,
er hún mikið og fallegt mannvirki.
Til Mývatns
Þegar nálgaðist Mývatnsöræfi,
fór að brydda á gufustrókum úr
borhoiunum við Námaskarð. Ein-
kennilegt er þar um að litast, alls
staðar rýkur úr jörðinni, en lítið
er um gróður. Eftir því sem lengra
er haldið, fer að verða meira um
græna litinn. Kl. 3 komura við að
Mývatni og þar blasir við marg-
breytileg fegurð. Þar skyldi hrist
af sér ferðarykið og áð um stund.
Það fór sem fararstjóranum grun
aði, að á borðum beið gómsætur
silungur, ásamt öðru góðgæti. Eft-
ir máltíðina gengu sumar konurn-
ar út og litast þarna um, því margt
er að sjá. Gengu margar til Reyni-
hlíðarkirkju. Hún er orðin gömul
og er skírskolað til þeirra, sem inn
í hana ganga að veita athygli sam-
skotabauk, sem er rétt við dyrnar.
Það scm í hann safnast, veröur
notað til endurbyggingar kirkjunn
ar. Fyrir löngu síðan brötnaði á
henni feikna rnikið hraunflóð og
féllu straumarnir sinn hvoru meg
in við hana. Og þarna var hið
fagra Mývatn með sitt milda fugla
líf. Óneitanlega hefði veriö gaman
að hafa lengri tíma, til dæmis að
róa út í Slútnes, „sem Ijómar sem
Ijós yfir sveit, öll. landsins blóm
sem ég fegurst veit, um þennan
lága laufgræna reit, sem lifandi
gimsteinar skína.“
Eftir góða hvíld var haldið af
stað, og nú hefði verið gaman að
hafa góðan tíma, yfirgefa bílana
og staldra við um stund í hinu dá-
samlega umhvetíi, sem þorna er.
Var ekið meðfram vatninu, þar
eru grasi vaxnir hólmar og svo
þessir óteljandi hraundrangar sem
eru mótaðir í alla vega kynjamynd
ir.
Fyrr en varði var komið að
Skútustöðum. Þar var fyrst stað-
næmst viö stórt og myndarlegt
hús, sem er félagsheimili Mývetn
inga „Skjólbrekka" Ung blómarós
kom þarna að, opnað: húsið og
bauð gestunum að skoða þessi
ljómandi húsakynni, bera þau vott
um, fyrst og fremst mikinn menn-
ingarbrag og myndarskap í hví-
vetna og þá ekki hvnð sízt þann
hreina íélagsanda og mikla félags
þroska, sem ríkir þar sem þannig
framkvæmdir verða og mættu
mörg byggðarlög þar af læra. ■—
Þarna eru rúmgóð og vistleg sal-
arkynni, skreytt af hinni mestu
smekkvísi, þar er öllu fyrir komið
á smekklegan hátt og með nýtízku
sniði: í hriíningu yfirgaf hópur-
inn þessa glæsilegu byggingu og
gekk því næst til Skútustaða-
kirkju. Prestur staðarins séra Örn
Friðriksson sýndi okkur kirkjuna.
Þarna er grafreitur með nokkuð
Konur gerSu garðinn. Minnismerki frú Schiöth í LystigarSinum á Akur-
eyri. Austfirzku konurnar hrífasf af fegurS garðsins.
7i
öðru sniði en annars staðar tíðk-
ast, hefir hann verið sléttaður en
inni í kirkjunni getur að líta kort
yfir garðinn og er þetta til fyrir-
myndar. Því næst kvaddi hópurinn
Skútustaði og var haldið áfram
sem leið lá yfir Mývatnssveit,
dáðst að Laxá, sem liðast eins og
silfurband milli bakka og ið-
grænna hólma. Farið var yfir
þéttbýlar blómlegar sveitir. Litið
var út um glugga bílanna. Þegar
ekið var yfir Skjálfandafljót og á-
kveðið að nema þar staðar á heim
Ieið. Fyrr en varði vorum við kom
in norður í Fnjóskadal og er það
an stutt til Vaðlaheiðar. Vegurinn»
upp á heiðina liggur í ótal bugð-
um. Kl. 8,30 vorum við á Vaðla-
heiðarbrún og sáum við þá til fyr-
irheitna landsins.
Til fyrirheitna landsins
„Eyjafjörður finnst oss er, feg-
urst sveit á landi hér“, ltvað Matt-
hías. Kl. 9 staðnæmdumst bílarnir
við hótel KEA. Þar var hópnurn
búinn kvöldverður í hinum vist-
legu salarkynnum. Þar var og
mættur fulltrúi kaupfélagsins
Jóhannes Óli Sæmundsson. Að
lolcnu borðhaldi, var farið að
hugsa til náttstaðar og varð rú
okkar ágæti fararstjóri að ráða
fram úr því og gekk dálítill tírni
í það. Því allir áttu að sofa úti í
bæ. Þynntist nú hópurinn brátt.
Flestar voru lconur ókunnugar og
ef til vill hafa einhver ævintýri
gerst á leiðinni, en allir komust þó
slysalaust í náttstað og er ekki
annars getið en allir hafi hlotið
góða gistingu, að minnsta kosti
var þeim er þetta ritar, tekið opn
um örmum.
Þreyttar eftir ferðalagið en á-
nægðar, liafa flestar konur . til
hvildar gengið. Sú hefði nú verjð
tíðin, að ekki hefði verið nema
skreflöngum skessum ætlandi, serti
gátu tekið í einu til tveim skref-
um hvern fjallveg, að fara frá Fá-
skrúðsfirði og norður í Eyjafjörð
á einum degi. En á þessari öld
hraðans eru allir hlutir mögulegir.
Með eyfirzkum
samvinnumennum
Akveðið var að mætast kl. 9 um
morguninn, á gistihúsinu. Morgun
in eftir var hópurinn að tínast um
9 leytið. Var síðan snæddur morg-
unverður. Að því búnu fóru sunnr
út, ýmist að skoða umhverfið eða
í verzlanir, en ekki var langt farið
því kl. 10 átti fulltrúi að sýna kon
um ýmislegt marfevert. Akureyri'
er mikill ferðamannabær, er þar
sífelldur straumur og innlendir og
erlendir gestir á ferð. Bærinn er
fallegur og snyrtilegur. Þar eru
margir fagrir garðar og blómskrúð
er þar mikið. Akureyringum breg'ð
ur lítt við að sjá gesti, en óneitan
lega hefir þessi stóri kvennahópur
sett svip sinn á bæinn þennan dag.
mættur og skyldi hann vera olckar
mœttu rog skyldi hann vara okkar
leiðarljós um daginn. Var fyrst
haldið í verksmiðjur þær, er
Kaupfélag Eyfirðinga starfrækir.
Það má með sanni segja, að þarna
er mikill iðnaður. Fyrst var farið
í mjólkurvinnslustöðina, þar sem
nokkur þúsund lítrar af mjólk
renna í gríðarstór kör, síðan er
hún skilin og fer undanrennan og
rjómi sitt í hvora átt, í víðum rör-
um, síðan fer rjóminn í all fyrir-
ferðamikinn strokk. Þegar búið er
að strokka, er smjörinu mokað úr
strokknum með reku og kom
manni þá í hug að viðbrögð trölla
myndu þessu lík.
Þá komum við þar sem skyrgerð
in er, þá var og komið í smjörlíkis
gerðina, er þar mikil vélasam-
stæða þar sem efnin eru látin.
blandast og síðan skila þessar vél-
ar smjörlíkinu innpökkuðu og er
því þá raðað í öskjur. Þá var einn
ig komið í sápugerðina, fyrst þang
að, sem blautsápan er blönduð og
soðin í gríðarmiklum potti og síð-
an þar sem fer fram tilbúningur
á Perluþvottadufti, og svo að sið-
jstu þar sem handsápan er fram-
leidd. Þarna var margt fólk sem
stjórnaði þessum stórvirku vélum
og sumt sem að gekk frá un.búð-
um. Þarna er unnið allan ársins
hring og er öll þessi framleiðsla
flutt út um aiH land. Þarna var
okkur mikið sagt og fræddar ujn
ýmislegt af vingjarniegu starfs-
fólki, en því m.iður notaðist sú
fræðsla illa í öllum þeim vélagný
(Framhald á 8. siðuó