Tíminn - 27.09.1957, Blaðsíða 5

TÍMINN, föstudaginn 27. september 1957.
5

Frá Selfossi. KaupfélagshúsiS sést bakviö brúna.
Handaverk fóllcsms
lands eru sannarlega í
Magnús V. Fiimbogason frá Reynisdal segir frá
ferft austur á SíSu og frá því, sem í hugann
kemur þá farií er um blómlegar sveitir
ðumSuður
Þetta sumar, sem nú er að
líða, mun mörgum verða
minnisstætt. Það hefir verið
eitthvert allra blíðasta, og að
förinni, karlar og konur. Fátt eða
ekkert þekkti ég af því fólki, en
þó vorum við fljótt farin að spjalla
saman, einkum um það, sem fyrir
augu olckar bar. Ég er oft búinn að
flestu leyti hið bezta sumar,1 ferðast um þessar slóðir í blíðu
sem komið hefir, sennilega í og stríðu, bæði vetur og sumar.
áratugi. Allur gróður hefir|Það varð þv! Muíf iVti. mitt að
9 . . I vera nokkurs konar leiosogumaour,
nað ovenjulegum þroska, og eins og stundum áður.
nýting heyja að sama skapi j
góð. Og hefir þessi árgæzka Samfakamáttur fólksins
verið svo jöfn um allt land- j Þegar við komum austur í Rang-
ið, að slíks munu varla mörg ' árvallasýslu, spurði ég miðaldra
dæmi. Stingur þetta mjög í Reykvíldng, sem hjá mér sat, hvað
stúf við það, sem oft á sér
stað.
honum fyndist merkilegast af því,
sem fyrir okkur hefði borið á leið-
inni. Honum varð ekki greitt um
svar í fyrstu, en þegar hann hafði
Þó að góðviðri sé um nokkurn hugsað sig um, sagði hann:
Mikil aSsókn að Námsflokkum
Reykjavíkur
Innritun stendur nú yfir
80 krónur fyrir handavinnu og
vélritun, enda eru afnot af sauma
vélum og ritvélum (í tímunum)
innifalin. Ekkert - kennslugjald
liema innritunargjaldið.
hluta landsins, er hin versta tíð,!
og illt árferði annars staðar, og
er skemmst að minnast óþurrka-
sumarsins mikla fyrir 2 árum hér
gunnan lands, en þá var hin bezta
tíð um norðanvert landið. Slík
dæmi má næstum árlega finna.
Aftur á móti er því miður ekki
sömu sögu að segja að því er til
sjávarins kemur. Hefir þar marg-,
ur borið skarðan hlut frá borði,
þó að aðrir hafi hlotið þar góðan
feng.
Sumar ferðalanganna
Mér hefir þótt mest koma til
að sjá stórbyggingarnar, sem eru
að rísa á Selfossi. Bifreiðaverk-
stæðið og mjólkurbúið. En hvað
finnst þér? spurði hann. — Að
sjálfsögðu finnst mér mildð um
þessi risavöxnu mannvirki, og
ekki sízt fyrir það, að þetta, og
raunar öll þessi mikla uppbygg-
ing á Selfossi, er til orðin fyrir
hinn mikla samtakamátt fólksins
•í hinum dreifðu byggðum Suður-
lands. Ef samvinnufélögin væru
ekki til, væri þetta heldur ekki
til nema þá að mjög litlu leyti.
En Reykjavík væri þeim mun
Eitt er eun, sem einkennir þetta ’ stærri. En þegar við lítum lengra,
sumar; það hefir verið meira sum- sjáum við fleira. Hvernig lízt þér
ar ferðalaga utan lands og innan á Laugardæli og öll bændabýlin,
en dæmi eru til áður í sögu þjóð- sem við okkur blasa á stóru túnun-
arinnar. Veldur þar meðal annars um, og strákana, sem eru að ham-
hin einstaka veðurblíða, áróður ast á dráttarvélunum? Við eigum
auglýsinga í blöðum og útvarpi, og eftir að sjá fallegu búðina á Hvols-
svo virðist fólk hafa venju fremur ^ velli og fleira og fleira af handar-
rífleg peningaráð, einkum til utan- verkum samvinnufólksins. En þó
ferða. j að mér sé allt þetta næsta hug-
Um þessi ferðalög hefir verið leikið og kært umræðuefni, var
mikið skrifað og margir orðið til samt annað, sem mér var nú efst
áð skrá ferðasögur sínar til fróð- í huga. Og það var nú þetta:
leiks og skemmtunar þeim, erj
heima sitja og leiðir kynntar, utan Sandur verður grænn völlur
lands og innan, einkum um þauj
svæði, sem óbyggðir nefnast, meðal i Snemma í vor var ég á ferð aust-
annars í hinum ágætu útvarpsþátt- ur yfir ÚatI- Veitt‘ eS því þá eftir-
um „í áföngum“. En miklu minna tekt, að verið var að girða allan
hefir verið gert að því að kynna sandinn á Sandskeiðinu, norðan
það, sem menn hafa séð og heyrt vegarins. En eims og kunnugt er
í ferðum sínum um byggðir lands- hefir þar ekki verið stingandi strá.
ins, og er þó margt af því ekki síð-1 sa eS var a® sa Sras"
búið að setja upp stóra girðingu,
sem einnig er byrjað að sá í. Um
sandgræðsluna á söndunum við
Jökulsá hefi ég áður talað í ferða-
pistlum mínum, svo og í Vík og
Kirkjubæjarklaustri; fer því ekki
frekari orðum um það að sinni.
Bleikir akrar, slegin tún
Kornrækt í stórum stil hefir
lengi verið draumur margi’a þeirra
manna, sem mikinn áhuga hafa á
ræktun jarðar, þó að minna hafi
orðið um framkvæmdir en skyldi,
og veldur þar víst rnargt, sem ekki
verður rætt frekar um að þessu
sinni. En naumast lítur fegurri
gröður en vel þroskaðan akur.
Norðan við veginn milli Skeggja
staða og Bitru hefir undanfarin
sumur mátt líta fagran gróðurreit.
Þetta er kornakur frá Miklaholts-
helli. Nú stóð hann í fullum blóma
og hærðust hin bleiku, gullnu öx
fagurlega í andvaranum. Nokkrum
dögum síðar, þegar ég fór þar um,
var allt þetta mikla korn komið í
smáskrýfi. En er nú efalaust kom-
ið í þurra stakka og bíður þresk-
ingar.
Væri svona akur — þó ekki væri
stærri — á flestum bæjum á Suð-
urlandi, þar sem góð skilyrði eru
fyrir hendi, mundu þeir blettir
auka á fegurð býlanna, um leið og
þeir væru vottur um vaxandi bú-
menningu. Auk þess spöruðust
margir pokar af aðfluttum fóður-
bæti. En bíðum aðeins við, korn-
ræktin kemur fyrr en okkur varir.
Hún þarf eins og annað sitt undir-
búningsskeið. Það er ekki hægt að
gera allt í einu. Aukning túnanna
varð að ganga fyrir öllu. En allar
þessar miklu ræktunarframkvæmd-
ir komnar og ókomnar, sýna, að
við í Búnaðarsambandi Suður-
lands stefndum í rétta átt, þegar
við vorum að halda úti vinnuflokk-
um með hesta og verkfæri til að
byrja að brjóta land til ræktunar
hjá þeim bændum, sem mestan
hug höfðu á því. Þetta var allt í
smáum stíl á nútima mælikvarða.
En það varð vísir að því, sem koma
skyldi.
Þegar kemur austur fyrir Ytri-
Rangá, taka við hinir miklu akrar
Klemenzar á Sámsstöðum, á Rang-
ársöndum og Hvolsvelli, en hann
er nýbúinn að segja frá kornrækt
sinni í sumar í Tímanum, svo að
ekki er ástæða til að fjölyrða um
Námslfokkarnir byrja kennslu
fimmtudaginn 3. okt. Innritun
stendur yfir og verður síðasti inn
ritunardagur þriðjudagurinn 1.
okt.
Námsgreinar eru: fslenzka 1—3
enska 1—3, danska 1—4, þýzka
1—3, franska 1—2, spænska 1—2,
ítalska 1, reikningur 1—2, rúm-
fræði 1, bókfræðsla 1—2, vélrit-
un, föndur, barnafatasaumur,
kjólasaumur, útsaumur, sniðteikn
ing, sálarfræði og upplestur. —
E.t.v. verða kennd fleiri tungu-
mál, ef þátttaka yrði nægileg.
Rétt er að vekja athygli á nýjum
flokkum, sem lítur út fyrir að
nægileg þátttaka verði í: 3. fl.
í þýzku, ítölska, sniðteikning, 3. fl.
í íslenzku (fyrir gagnfræðinga)
og rúmfræði (fyrir gagnfræð-
inga). Auk þess verða e.t.v. aðrir
nýir flokkar t.d. 3. fl. í frönsku.
í efstu flokkunum í dönsku
(3.—4. fl.) og ensku (5. fl.) og
að nokkru leyti 4. fl.) fer kennsl j'ekið beint inn í fjárhópinn. Sem
an fram á þeim tungumálum og fyrr segir urðu afleiðingar þær,
verða kennararnir Dani og Eng-1 að eitt lambið slasaðist til ólífis,
lendingur. Kennslan í 3. fl. í þýzku ! en auk þess meiddust nokkrar kind
fer einnig að mestu fram á því: ur, og aðrar komust naumiega und-
mati- I an ásamt börnum, sem þátt tóku
Aðsókn hefur verið mjög mik- í rekstrinum.
il þá daga, se minnritun hefur Ekki mun hafa verið um ölvun
staðið yfir. | ag ræða hjá ökumanni, en hins
Innritunargjaldið er aðeins 40 vegar er talið að of hraður akstur
krónur fyrir bóklegar greinar og ' hafi valdið slysinu.
Bifreið ekiS á f jár-
hóp í Ryjaflrði
Akureyri í gær.
Það slys varð hér á niánudags-
kvóidið, að bifreið var ekið á
fjárhóp með þeim afleiðingum,
að eitt lamb lézt, en fleiri kind-
ur meiddust.
Undanfarið hefir verið mikið
um fjárrekstur og var einn slíkur
hópur á ferð í Kræklingahlíðinni
mánudagskvöldið. Þá bar þar að
bifreið á allmikilli ferð og skipti
það engum togum, að henni var
Gunnars. Kannske eru akrarnir j sem dalinn þrýtur, er að vestan
mxnni en þeir voru þá en túnin | Þórólfsfell Njáls á Bergþórshvoli,
að austan Goðaland. En fyrir
eru líka stærri.
Nú stíga Hlíðarmenn inn í bif-
reiðina, en Gunnar stakk niður
atgerrinum og stiklaði upp í söðul-
inn á hesti sínum. Svona er allt
oi-ðið breytt, nema innsta eðli
ínannsins, það er líkt og á dögum
Kolskeggs og Gunnars.
Ekki fer mikið fyrir skógrækt-
inni á þessari leið. Þó sér í toppana
á trjánum í hinum fagra lundi
Jóns Loftssonar sunnan í Ártúns-
brekkunni, þegar rennt er yfir
Elliðaárnar.
Þegar austur fyrir Hvolsvöll
1 kemur, opnast hinn mikli dalur,
sem Markai’fljót hefir að mestu
leyti lagt undir sig og kæft í aur.
En fyrir forgöngu hinna skeleggu
forustumanna Fljótshlíðar og ann-
arra framsýnna Rangæinga hefir
nú hinn mikli vatnaklasi verið
felldur í einn stokk. Og nú er nátt-
úran og mannshöndín farin að
nerna þessimiklu lönd að nýju.
) „Fagur er dalur og fyllist skógi
og frjálsir menn þegar aldir renna.
Skáldið hnígur, og margir í moldu,
nieð honum búa og þessu trúið“.
Gurmarshólmi
í fyrrasumar veitti ég því eftir-
tekt, að búið var að girða dálítinn
bíett á algróðurlausum aurnum
skammt vestur af brúnni á Mai’kar-
fljóti, líklega um eina dagsláttu.
Þóttist ég sjá, að sáð hefði verið í
blettinn í tilraunaskyni, því að i
haust var hann orðinn grænn til að
sjá. En í sumar var búið að slá
hann og komin þar stæi’ðar lön,
þar sem ekki sást stingandi strá
fyrir einu ári síðan. Þetta litla at-
riði bendir til þess, sem kornið geþ
ur og koma skal. Þetta sá lista-
skáldið góða, og gæti þessi staka
hafa verið tileinkuð þessum dal
eða hafður í huga. Á það gæti einn-
ig rninnt að þarna er einmitt Gunn-
arshólmi, og allir kannast við
snilldarljóðið Jónasar um þann
blett — Hólmann, þar sem Gunnar
sneri aftur.
það. En þó má geta þess, að alltaf
er hann að færast í aukana. Nú var
hann með 17 hektara undir, en í
ur athyglisvert og í frásögur fær- træi ‘ stórt stykki fram með veg-
andi. Langar mig því til að leggja mum> og er þar nú kominn dökk- ______________________ _____ ____
lítið lqð á þá metaskál, ef verða gra?un völlur. Ekki hefi ég getxxð fyrra minnir nxig, að þeir væru 13.
nxætti einhverjixm til dægrastytt- fengið upplýsingar um í hvex’ju nl'| uppSkeran hjá honum farin
ingar, sem hvergi fer. skyni þessi ræktun er hafin eða ag skjpta liundruðum tunna á ári.
hverjir eru þar að verki, en hefi Em gamla bítur ekki á llann)
getið mér þess til, að það væri mannmn þann. Klemenz verður
Stórbrotin náttúra
botninum er Þórsmörk með sínum
ganxla og nýja skógi. En niður í
Hlíðinni blasa við skógar nútímans
í Múlakoti og víðar í þeirri fögru
svæit. Þetta allt og miklu meira sá
Jónas. Hann sá dalinn fyllast skógi
en hann vissi líka, að við mundum
lengi hafa búið með honum þegar
að þetta allt væri komið í verk.
„En hvað bíður síns tíma“.
A miðjum aurunum er fjallið
Dímon, sem áður hét Rauðuskrið-
ur. En þar sátu Kári og Njálssynir
fyrir Þi-áni á Grjótá.
Niður af hálendinu að austan
fellur Seljalandsfoss bjartur og
tignarlegur og litlu norðar er
Gljúfrabú og þar er bærinn Hamra-
garðar, en þar segja sumir að sé
fegurst bæjarstæði á landinu.
I
Athugasemd vegna
iimmæla stöðvarstj.
Mjólkursamsölunnar
f samtali við stöðvarstjóra
Mjólkursamsölunnar í Reykjavík
i í Timanum í dag, segir Svo, þar
sem rætt er um svonefnt „vetrar-
; bragð'‘ mjólkur: „Því hreinlegar,
sem með mjólkina er farið, og
þyí betur sem hún er kæld að
loknunx mjöltum, því sterkara
verður óbragðið“.
Út af þessu vil ég taka fi-am,
að mín forskrift er sú, að því
hreinlegar sem með mjólkina er
farið, og því betur sem hún er
kæld að loknum mjöltum, því
betri og hcilnæmari verður mjólk-
in. Mjólkurgæðin aukast ekki við
óhreinindi í mjólkinni eða við
ónóga kæiingu, heldur í réttum
hlutföllum við hreinlæti og góða
kælingu og loknum mjöltum.
Reykjavík, 25. sept. 1957
Kári Guðmundsson
m j ólkuref tirlitsmaður
ríkisins.
Flugskólinn, sem þar hefir flugæf-
ingar sínar. Verður gaman að sjá
Sandskeiðið þessa draugalegu eyði-
Austur á Síðu
Þriðjudaginn 3. september fór
ég í nokkurra daga ferð austur á
Síðu til að skrásetja þar örnefni. mörk verða að grænum töðuvelli.
Frá Reykjavík fór ég með áætlun- Enda mun það gleðja margan veg-
ai'bíl Kaupfélags Skaftfellinga í faranda að sjá þau miklu umskipti.
Vík. Allmargt farþega var með í 1 Á sandinum austan við Hellu er
einn af þeim fáu, sem aldrei deyr.
Fögur er Hlíðin
Þar sáum við blasa við slegin
tún, og vissum að þar voru líka
bleikir akrar eins og á dögum
Óvíða getur að lita meiri og
stói-brotnari náttúrufegurð cn á
þessum slóðum. A8 vestan rís1 c , . , , .
Fljótshlíðin í allri sinni dýrð. Upp oi&ud kolUing'Ur I heilTl-
af henni er Þríhyrningur, þai’sem |
Flosi og hans menn höfðust við. sókíl í Sýllaildi
fyrst eftir hervirkin miklu og illu '
á Bergþórshvoli. En þar norður af
er Tindafjallajökull. í austri er
vesturhluti Eyjafjalla, en í skjóli
þeirra eru bæir þeirra Ketils í
Möi’k og Runólfs í Dal. En yfir
gnæfir Eyjafjalla skallinn ganxli í
allri sinni tign og veldi. En þar
DÁMASKUS •— NTB, 25. sept. —
Saud konungur Saudi-Arabíu kom
í dag til Sýi’lands, þar sem hann
mun dveljast í 3 daga í boði Sýr-
landsstjórnar. Hann gekk á fund
Kuwatlis í dag og ræddi lengi við
hann.