Tíminn - 02.10.1957, Qupperneq 12

Veðrið:
Vestan og suðvestan gola — skýjað
úrkomulaust að mestu.
Miðvikudagur 2. okt. 1957.
Hiti kl. 18:
Reykjavík 8 st., Akureyti 9 st.,
London 11 st., París 10 st, Kaup-
mannahöfn 6 st,, New Yori 21 6t,
Framkvæmdir hafnar af fullum krafti við stór
virkjun Efra-Sogs
Ráðgert að virkjunin, er skilar 38 }tús.
hestafla orku geti tekið þar til starfa
í árslok 1959
Framkvæmdir eru nú hafnar af fullum krafti við stór-
virkjun Efra Sogs. Verður þar á næstu tveimur árum lokið
við byggingu raforkuvers, sem skila á 38 þúsund hestafla
orku. Það var eitt af fyrstu verkum núverandi ríkisstjórnar
að gera þessa framkvæmd mögulega með útvegun á fjár-
magni, svo að hægt væri að leysa verkið, sem lengi hafði
dregizf sökum þess að illmögulegt hafði reynzt að útvega
lánsfé. Nú er það fengið og eru framkvæmdir hafnar af full-
um krafti við byggingu hins mikla orkuvers.
Blaðamaður frá Tímanum fór
austur að Sogi í gær til þess að
skoða framkvæmdir og afla frétta
af því, sem þar er að gerast. Vinna
þar nú um 70 manns og hafa gert
aukið á annan mánuð. Búið er að
reisa fimmtán skála fyrir menn og
vélar í hlíðinni ofan við hina fyr-
irhuguðu virkjun og byrjað er á
miklum sprengingum niður við
Úlfljótsvatn, þar sem stöðvarbygg
ingin sjálf á að standa.
Þrjú félög standa að
framkvæmdum
Biaðamaður átti samtal við Árna
Snævarr verkfræðing, sem e'r yfir-
verkfræðingur á virkjunarstaðn-
um. Framkvæmdir annast nýtt fé-
5ag, sem þrir aðilar standa að,
Pihl og Sön, Kaupmannahöfn, A1
rnanna byggingafélagið og Verk-
lega framkvæmdir. Þessir aðilar
hafa stofnað með sér félag, sém
nefnist Efrafall og sér það um bygg
ingu orkuversins. Framkvæmda-
stjóri þess er Kaj Langvaad verk
fræðingur, en aðrir í stjórn þess
Gústaf Pálsson og Ólafur Jensson.
Virkjun Efra Sogs er mikið
mannvirki og þýðingarmikið til
þess að bæta úr aðkallandi þörf
fyrir aukna raforku. Með þessari
virkjun skapazt einnig aðstaða til
að auka orkumagn írafossvirkjun
ar um 50%, vegna vatnsmiðlunar,
sem tengd er hinni nýju stórvirkj
iin við Sogið.
Nær 400 metra löng jarðgöng
Virkjunin við Efra Sog stendur
ofan við Úlfljótsvatn, þar sem
skemmst er á milli þess og Þing
vallavatns. Sprengd verða tæp-
lega 400 m. löng jarðgöng um
það bil 8 m. breið og 8 m. há í
gegnum höfðan í Dráttarhlíð og
vatnið til virkjunarinnar tekið úr
Þingvallavatni um þau göng.
Framan við þessi jarðgöng, er
ætlunin að vinna að í vetur, verð
ur svo jöfnunarþró virkjunarinn
ar og stöðvarhúsið sjálft neðst í
Dráttarhlíðinni ofan við Úlfljóts
vatn. Verður það mikil bygging
og alveg upp úr jörðu, en ekki neð
anjarðar, eins og írafossvirkjunin.
Framkvæmdir við nýju virkj-
unina hófust um mánaðarmót maí
og júní.
Járnþil byggt út í Úlfljótsvatn
Byggja þurfti öfluga brú yfir
Sog og veg upp Dráttarhlíðina, sem
er brött. Var það verk framkvæmt
af vegagerð ríkisins. Ofarlega í
hlíðinni er að rísa myndarlegt
þorp timburhúsa, þegar komin 15
hús sem flest eru flutt að í flek
um, eða jafnvel í heilu lagi hin
smærri. Þar eru íbúðir starfs-
manna, mötuneyti, geymslur verk
stæði og aflvélar, sem notaðar eru
við framkvæmdir.
Búið er að gera járnþil gerðar
legt út í Úlfljótsvatn og á að
þurrka upp innan við það, svo
liægt sé að vinna að sprenging
um. Er þegar búið að vinna
þarna mikið, svo að ekki er hægt
annað að segja en menn og vélar
skilji þar eftir sig mikil vegsum
merki að loknu liverju dag'sverki.
Unnið við jarðgöngin í vetur
Verkfræðingur við sprenging-
arnar er Gestur Stefánsson ungur
maður, sem fengið hefir mikla
reynzlu í stjórn á slíku starfi, bæði
hérlendis og erlendis. Hefir hann
stjórnað svipaðri mannvirkjagerð
í Svíþjóð og á Filipseyjum fyrir
sænskt fyrirtæki, er þar hafði stór
framkvæmdir með höndum.
Ætlunin er að vinna með svip
uðum mannfjölda við virkjunina í
vetur og verður þá lögð áherzla á
að sprengja göngin, sem eru mik
ið mannvirki eins og áður er sagt.
Ráðgert cr að virkjunarfrvn-
kvæmdum við Efra Sog verði lok
ið í árslok 1959 og þá geti virkj
unin tekið til starfa. Þá er eftir
að gera stíflu við útrennsli
Þingvallavatns sem á aö annast
vatnsmiðlun til allra virkjana og
skapa aukið öryggi við rekstur
þeirra allra þriggja.

■f, ■i.+JSmyfr
VirkjunarþorpiS, sem risið er f Dráttarhlíð ofan við Úlfljótsvatn. Þar eru
íbuðir starfsmanna, mötuneyti og vélahús.
SéS yfir virkjunarsvæðið ofan við Úlfljótsvatn ofan við lónið sem myndast
innan við stálþilið út í vatninu. Stöðvarbyggingin á sjálf að standa neðst
í Dráttarhlíð, höfðanum milli Úlfliófsvatns og Þingvallavatns.
Fimm ísl. sundmenn
keppa í |
Þýzkalandi
í dag fara fimm sundmenn á veg
um sunddeildar Ármanns til Þýzka
lands, og mun þeir keppa á móti í
Rostock 5. og 6. október. Er hér
um gagnkvæmt boð að ræða, en
í óv. sl. komu hingað nokkrir Aust
ur-Þjóðverjar á vegum Ármans.
Þéir, sem fara í keppnisför þessa,
eru Pétur Kristjánsson, Einar
Kristinsson og Ágústa Þorsteins-
dóttir úr Ármanni, Guðm. Gísteson
ÍR og Ilelgi Sigurðsson Ægi. Farar
stjóri verður Ögmundur Guð-
mundsson og þjálfari Ernst Bach
mann. Flokkurinn er væntanlegur
heim aftur 10. október.
Nýtt undraéfni veldur stórfelldri
byltingu í skipasmíði hér á landi
Þjóðminjasafnið fær
rúmenskan þjóð-
biining
Corcinschy, sendiherra Rúmeníu
hér á landi og kona hans, heim-
sóttu Þjóðminjasafnið á laugardag
inn var og færðu því að gjöf tvo
rúmenska þjóðbúninga. Annað er
kvenbúningur, en hitt lcarlmanna
búningur, báðir mjög vandaðir og
fagrir, unnir að öllu leyti af sveita
fólki í héraðinu Oltenia.
(Frétt frá Þjóðminjasafninu).
Skipasmíðastöð NjarÖvíkur byrjar framleiÖslu
á nótabátum úr trefjaplasti. Fiskveiíiskip
væntanleg í náinni framtíÖ
Framundan er bylting í skipasmíði á íslandi. Ef að iíkum
lætur má vænta þess, að í náinni framtíð verði hafin frarn-
leiðsla á bátum og smærri skipum úr nýju undraefni,
deborine. sem þekkt er hér á landi en hefir verið notað
með ótrúlegum árangri síðasta áratug í Bretlandi. Skipasmíða-
stöð Njarðvíkur er nú að undirbúa framleiðslu á hringnóta-
bátum og stýrishúsum á fiskibáta úr efni þessu, sem á íslenzku
hefir verið nefnt trefjaplast.
að segja má að það verði kven-
mannsverk að smíða skip.. Þar að
auki er þetta nýja efni búið mörg
um kostum umfram stál, járn og
tró.
'Smíði skipanna verður einstak-
lega létt í vöfum og einföld svo
Ölafur Tbors messar yfir Vestmannaeyingum:
Eg gat fengiS lán í Þýzkalandi „fyrir
vinsamleg afskipti Adenauers“
SjálístæÖismenn í Eyjum „hefja undirbúning
, bæjarstjórnarkosninganna“ með Jiví aft hlýÖa
á 2 stunda hrakfallabálk Ólafs
Það er löngu frægt orðið, þegar Bjarni Benediktsson fór
upp í Húsafellsskóg með söfnuð sinn rétt eftir síðustu stjórn-
arskipti, hélt þar ræðu og' sagði: Við komum bráðum aftur.
Nú hefir Ólafur Thors skroppið í aðra svipaða ferð sér til
hugarhægðar í valdaleysinu, og flytur Morgunblaðið miklar
fregnir af þeirri för í gær.
Ólafur fór til Vestmannaeyja og
„hóf undirbúning bæjarstjórnar-
kosninganna" þar fyrir Sjálfstæð
ismenn með því að flytja tveggja
stunda raunatölu, með tilheyrandi
heilingum og tannagnístran, um
valdamissi sinn. Er þetta fyrsta
sjóferð kapteinsins eftir strandið
svo vitað sé. Ólafur sparaði ekki
sjálfshólið, þakkaði sér flest hið
| góða, scm gert. hefir verið á und
anförnum árum í ríkisstjórn, ný
sköpunarstjórnin hefði verið allra
stjórna bezt, og sjálfur liefði hann
átt kost á Sogsláni og láni i Þýzka
landi „fyrir vinsamleg afskipti
Adenauers kanslara". Var öll ræð-
an slíkur sjálfshólsþvættingur.
Ráðherrastólar miverandi rík
isstjórnar sag'ði hann aftur á
móti að væru smíðaðir úr brot-
inni stjórnarskrá og klæddir
sviknúm loforðum. Þótti ýþetta
liraustlega mælt, þar sem Ólafur
er kunnur að því að liafa jafuan
brotið undan sér alla ráðherra-
stóla og skilið við öngþveitið eitt I
í sessi sínum. Þótti sýnt, aðl
strandkapteinninn væri orðinn
setfær eftir síðasta skipbrotið.
Þótti Vestmannaeyingum sjálfs-
(Framhald á 2. síðu).
Skipin smíðuð í mótum.
Bjarni Einarsson skipasmiður
boðaði blaðamenn á fund í Nausti
í gær til að skýra þeim frá þessari
stórmerku nýjung en Bjarni hefir
davlist langdvölum í Englamii og
starfað og numið við verksmiðjur
þær sem vinna að framleiðslu úr
trefjaplasti. Smíði skipanna fer
frani á þann hátt að gerð eru mót
úr tré af ytra formi bátsins. Síð-
an er smurt þykku vaxlagi á tréð.
Þar næst koma tvenn lög af debor-
ine í fljótandi ástandi, en það er
náskylt plastefnum að eðli. Síðan
eru borin nokkur lög af örþunnum
trefjum í fljótandi efnið og loks
smur't yfir það á ný. Efnið er síðan
látið storkna í mótunum unz hægt
er að taka bátinn samfelldan í
heilu lagi úr mótunum. Nota má
sömu mótin við smíði ótakmarkaðs
fjölda báta.
Enginn viðhaldskostnaður.
Trefjaplast er hentugra og hag-
(Framhald á 2. síðu).
Hafnsögubátur úr trefjaplasli, 26 feta langur.