Tíminn - 13.11.1957, Blaðsíða 8

8
T í MIN N, miðvikudaginn 13. nóvember 1957,
Erindi séra Jakobs
(Framhald af 5. síðu.)
að þeir, sem hefðu lært að vlnna
íaman, meðan á öllu þessu stóð,
hefðu haldið hópinn, og unnið á-
fram, undir handleðislu sóknar-
prestsins. —
Sænskur prestur, Ake Söderberg
skýrði frá svipuðu starfi, sem að-
allega hafði miðað að því, að fá
yngra fólkið til ikirkjunnar, hafði
borið þann árangur, að um 35%
fleiri höfðu sótt messur í presta-
kallinu síðustu sex árin. Þýðing-
armest taldi hann samtök þeirra,
sem sjálfir voru þátttakendur í
starfinu, en enginn vafi, að áhugi
hefði aukizt meðal safnaðarfólks-
ins almennt.
í öðrum flokki nýrra starfs-
aðferða tel ég þær, sem miða sér-
staklega að því að hafa áhrif á
menningar- og menntalíf. Þar má
itélja starf hinnar norsku „kirkju-
akademíu“. Það er félagsskapur
manna, sem boðar til samtalsfunda
með kirkjunnar mönnum og ýms-
um öðrum leiðandi mönnum í
menningarmálum. Sem dæmi um
þetta má nefna, að í fyrrahaust
hélt kirkjuakademían fund og boð-
aði til sín skáld og rithöfunda.
Guðfræðingurinn dr. Per Lönning
flutti fyrirlestur um „Hræðslu-
hugtakið í bókmenntum hausts-
ins“. Skáldin og rithöfundarnir
voru síðan til andsvara, mótmæltu
eða útskýrðu n'ánar sjónarmið sín,
ef þeim fannst skilningur fyrir-
lesarans ekki réttur. — í vor var
,ég svo heppinn að vera sjálfur
boðinn á rithöfundafund, sem
haldinn var á ferðamannahótelinu
í Gran í Hadeland. Þar voru bæði
prestar og rithöfundar, sem rædd-
ust við, meðal annars um skiln-
inginn á manninum og manneðl-
inu. Ég skal taka það fram, að þar
voru ekki aðeins trúaðir rithöfund-
ar, heldur einnig efasemdarmenn,
sem létu til sín hevra, en allt
fór fram með mikilli virðingu og
tillitssemi. Þar var ekki rifizt eða
karpað, heldur talazt við, eins og
menntuðum andans mönnum
gómdi. — Nú í haust hefir kirkju
akademían afráðið að kalla saman
fund nokkura leiðandi kirkjunnar
manna, aðallega biskupunum að
ég hygg, og forustumönnum í at-
ómvísindum til að talast við vanda
tnál atómaldarinnar. Allt er
þetta igert til að skapa kynni
með þeim mönnum, sem hafa for-
ustuhlutverk í menningarmálum
þjóðarinnar á ýmsum sviðum.
Stúdentar og mennta-
skólanemendur
En það eru ekki aðeins menn-
ingarleiðtogar, sem kirkjan vill
hafa tal af. Bæði í Finnlandi og
Svíþjóð hafa verið gerðar til-
raunir til að kveðja kirkjunni
hljóðs meðal stúdenta og mennta-
skólamanna. í Stokkhólmi hefir
verið ráðinn prestur, til að starfa
eingöngu í menntaskólum borgar-
innar. Ég heyrði þennan unga
mann segja frá starfi sínu, sem
er nýbyrjað. Hann kvaðst verja
miklum tíma í einkaviðtöl við
menntaskólanemendur. Hann hefði
sérstakar skólamessur með kirkju-
Jiaffi á eftir, og þá færu fram
umræður um efni predikunarinn-
ar. Ennfremur hefði hann stund-
um sérstakar bænasamkomur og
altarisgöngur fyrir nemendur. —
Sérstakir spurningatímar um trú-
mál og andleg mál hefðu hlotið
góða aðsókn. Presturinn kvað rekt
orana yfirleitt taka starfi sínu
vel, og oft væri sér boðið að
heimsækja bekki í skólunum í
íkennslustundum. — Þetta mun
vera fyrsti menntaskólaprestur-
jnn í Svíþjóð, en eins og öllum
ier kunnugt eru stúdentaprestar
starfandi um öll Norðurlönd,
nema hér á íslandi. Finnskur
prestur skýrði frá því, að í Hels-
inki hefði verið haldin svonefnd
háskólavika. Kirkjunnar menn
fluttu fyrirlestra í háskólanum um
trúarleg efni, og aðsókn fór stöð-
ugt vaxandi af hálfu stúdentanna.
Umræðufundir og spurningatímar
voru einnig haldnir, og loks
smærri fundir með stúdentum,
kaffisamsæti og sameiginlegar
máltíðir, þar sem samtöl um and-
ieg mál fóru fram undir borðum.
Takmark þessarar háskólaviku var
það, að kirkjan skyldi með ein-
hverjum hætti hafa náð tali af
hverjum einasta stúdent, áður en
vikan væri liðin.
jStéttir og starfsgreinar
’ í þriðja lagi eru þær aðferðir,
sem miða að því að ná til ým-
issa starfshópa og stétta, svo sem
verkamanna, iðnaðarmanna o. s.
frv., til æskunnar sérstaklega, eða
til hinna svonefndu olnbogabarna
þjóðfélagsins í svallhverfum borg
anna. Svo að segja í öllum lönd-
um er um eitthvað nýtt og sér-
kennilegt að ræða á þessu sviði.
í Svíþjóð hefir sérstakur prestur
j.verið settur til að vinna að nán-
ari og betri kynnum verklýðs-
hreyfingarinnar og kirkjunnar.
Oídrykkjumannaskýlið
í Nikolaikirkju
En kirkjan gerir meira en það
eitt að tala. Eitt af því merkasta,
eem ég heyrði um á þessum fundi,
er það starf, sem hinn svonefndi
krossher dönsku kirkjunnar er að
hefja í Kaupmannahöfn. Hin
gamla Nikolaj-kirkja hefir verið
opnuð sem skýli fyrir drykkju-
sjúklinga og aðra vesalinga að
nóttu til. Þar fá þeir hressingu
og hvíld, og eiga kost á viðtali við
bæði lækni og prest.
!
Leiðbemingar fyrir
hjónaefni
| Innan dönsku kirkjunnar hefir
;«innig verið hafið mjög merki-
ilegt starf, sem fólgið er í því,
að ungu fólki, sem ætlar að fara
að gifta sig, er gefinn kostur á
ráðleggingum og upplýsingum, er
■snerta sambúð hjóna og heimilis-
ilíf. Skylt þessu er starf sjúkrahús-
'prestanna, sem allsstaðar eru nú
jað verða sérgrein innan þjónust-
' unnar.
Leiksýningar í kirkjum
Hið fjórða, er freistandi væri
iað segja frá, er sú leikstarfsemi,
(Sem fram fer nú á vegum kirkj-
unnar í mörgum löndum. Svo sem
kunnugt er, hafði miðaldakirkjan
imikla og merkilega leikstarfsemi
með höndum. Það var ekki aðeins
talað um biblíuleg efni, heldur
voru sumir atburðir biblíunnar
leiknir í kirkjunni. Helgileikirnir,
isem í eðli sínu eru guðsþjónustur,
en ekki skemmtun, eru nú vaktir
upp að nýju. Þessi hreyfing fer
isvo að segja um allan hinn kristna
heim, og bæði í Sviþjóð og Dan-
imörku fara fram leiksýningar í
kirkjum. Þessi hreyfing á vafa-
Iaust eftir að berast hingað til
lands, þótt síðar verði.
'Auglýsingar
f fimmta og síðasta lagi er ástæða
til að nefna það, að miklar breyt-
ingar eru að verða á auglýsinga-
og kynningarstarfi kirkjunnar í
þessum löndum. Ég hefi t.d. í fór-
'ium mínum heilsíðuauglýsingu úr
jeinu af stærstu blöðum Stokk-
hólms/þar sem birtar eru myndir
af kirkjum þeim í grennd við
borgina, sem fólk getur skoðað
og sótt messur til, er það ekur
iút úr bænum á sunnudögum.
Kirkjan og blöðin
Það er og að verða mjög al-
,gengt, að kirkjunnar menn hafi
ráðstefnur með blaðamönnum til
að kynna ýms atriði kirkjulegs
starfs. Annars varð ég þess var,
iað íslenzka kirkjan á sennilega
,betri aðgang að blöðunum og fær
meira rúm en víðast hvar annars
staðar á Norðurlöndum.
Þar eru að vísu í flestum blöðum
kirkjusíður, sem geta um allt, er
kirkjunni viðkemur, en það vill
bregða við, að lesendur hlaupi yfir
þessar síður, ef þeir hafa ekki
alveg sérstakan áhuga á kirkju-
málum, að sínu leyti eins og það
er ákveðinn lesendahópur, sem
kærir sig um íþróttasíðuna. En
,hér á landi eru ritstjórar og blaða-
menn fúsir til að leyfa greinum
um kirkjumál rúm innan um hvert
annað efni, sem rætt er. Svo á það
einnig að vera.
Minning: Guðlaugur Stefánsson
Með þeim fáu orðum, sem hér
fara á eftir, er ekki tilgangur minn
að lýsa æviferli Guðlaugs vinar
míns og vinnufélaga um margra
ára. bil, heldur votta honum virð-
ingu mína og tjá honum hug minn
og dóm um samvistir okkar hérna
megin þeirra landamæra, sem
hann nú snögglega og óvænt er
horfinn yfir.
Guðlaugur Stefánsson lézt á
Landakotsspítala mánudaginn 4.
þ. m. eftir stutta legu. Hann var
fæddur að Hamri í Hamarsfirði 31.
janúar 1906. Foreldrar hans voru
Stefán Sigurðsson trésmiður og
bóndi á Hamri, og kona hans Stein |
unn Einarsdóttir. Guðlaugur
kvæntist 17. febrúar 1929 Bjarn- j
fríði Vilhjálmsdóttur, sæmdar- og :
myndarkona. Þau eignuðust tvö
mannvænleg börn, Sjöfn, nú gifta
og búsetta á Flórída í Bandaríkj-
unum, og Vilhjálm, sem er útlærð
ur trésmiður, kvæntur og búsettur
í Kópavogi.
Kynni okkar Guðlaugs hófust,
er við stunduðum báðir trésmíða-
nám í Reykjavík, en urðu þó ekki
náin fyrr en leiðir okkar mættust
á Austurlandi, en þar hófst sú vin-
átta okkar ,sem hélzt óslitin til
hans æviloka. Báðir fluttum við
búferlum til -Reykjavíkur um svip-
að leyti, en Guðlaugur færði sig
um set, er hann fluttist til Kópa-
vogs 1951. Þar byggði hann vand-
að íbúðarhús, er þeir feðgar
bjuggu báðir í. Um það leyti, sem
hann fluttist til Kópavogs, gekk
hann ekki heill til skógar, því að
hann hafði þá legið um nokkurt
skeið veikur, en virtist nú vera að
ná sér að fullu, er hann skyndi-
lega veiktist af hinum sama sjúk-
dómi, er dró hann til dauða á tæp
um mánuði. En ef til vill hefir
hann aldrei náð sér eftir hin fyrri
veikindi, en hin síglaða lund hans
og æðruleysi villt vinum hans sýn.
Eg vil þá í örfáum orðum lýsa
því, sem mér fannst mest um í fari
Guðlaugs og tel mig þar geta mælt
af talsverðri reynslu um samstarf
það, er við áttum í um 15 til 20
ár, þó ekki væri það alveg óslitið.
Vandvirkni hans í verki var ein-
hver sú mesta, sem ég hefi kynnst
af þeim, sem ég hefi stafað með,
geðprýði og fágun í umgengni,
frjálslyndi og hleypidómaleysi í
skoðunum, ásamt ljúfri og græsku-
lausri glaðværð. Eg minnist
margra samverustunda í vinahópi,
ekki síst á hinu indæla heimili:
þeirra hjónanna. Guðlaugur var
hagmæltur vel, en lét lítið á því
bera, eins og svo mörgu, sem hann1
gerði vel. Þó flutti hann kvæði við
ýmis tækifæri, ég nefni aðeins
eitt, þegar Trésmíðafélag Reykja-1
víkur átti 50 ára afmæli og fékk
hann verðskuldað lof þeirra, er á
það hlýddu. í þessum fáu línum
mínum hefi ég ekki sagt neitt sem
vinum hans og samstarfsmönnum
er ekki áður kunnugt og veit að
frá þeim öllum berast honum nú
hljóðlátar, hlýjar kveðjur. Með
söknuði í huga sendi ég þér svo
Hin kirkjulegu blöð utan lands
eru nú einnig að taka nokkrum
istakkaskiptum frá því sem áður
var. Sérstaklega sá ég eitt danskt
isafnaðarblað, sem ég er hræddur
um, að gott kirkjufólk hér á landi
ætti erfitt með að telja til fyrir-
myndar. Það tekur hressilega á
m'álum og birtir myndir, sem ekki
hefðu alltaf þótt vel við eiga í
blaði kirkjunnar.
Kirkjan er ekki gömul
myndastytta, heldur lif-
andi likami
Svona mætti lengi telja, en ég
ihefi getið um þessar nýjungar í
istarfsaðferðum í tvennum tilgangi.
jiMig Iangar til að gefa tilheyrend-
um mínum hugmynd um, að kirkj-
!an er ekki gömul myndastytta,
heldur lifandi og stafrandi líkami,
i— með hugsandi sál. Og í öðru
lagi vildi ég mega vekja athygli
já því, að innan hinnar íslenzku =
'kirkju er einnig þörf á nýjum
starfsaðferðum — en það er önn-
ur saga, sem ekki verður hér
sögð.
1 Jakob Jónsson
mitt innilegasta þakklæti fyrir liðn
ar samverustundir og hinstu
kveðju.
í dag verður Guðlaugur Stefáns
son til hinstu hvílu borinn. Votta
ég konu hans og börnum, ásamt
öðrum aðstandendum mína innileg
ustu samúð.
Ben. Sveinsíwn.
í dag verður kvaddur Guðlaug-
ur Stefánsson, húsasmíðameistari,
Skjólbraut 1 í Kópavogi.
Hann var fæddur að Hamri í
Hamarsfirði hinn 31. janúar 1906,
sonur hjónanna Stefáns Sigurðs-
sonar frá Kelduskógum í Beru-
firði og Steinunnar Einarsdóttur
úr Suðursveit. Eignuðust þau
hjón sjö börn og eru nú fjögur
þeirra á lífi: Stefán, bóndi í Fagra
dal í Breiðdal, Þóra, húsfreyja að
Harnri, Kristín, húsfreyja að Hálsi
í Hamarsfirði og Sigurgeir, verka-
maður í Djúpavogi.
Stefán og Steinunn bjuggu um
langan aldur að Hamri. Stendur
bærinn í þjóðbraut við Hamarsá,
sem var áður hinn versti farar-
tálmi. Maður, er kunnugur var
æskuheimili Guðlaugs heitins hef-
ir sagt mér, að þar hefði ríkt scr-
stök gestrisni og myndarskapur,
og hvers konar hjálp til handa
vegfarendum talin til hinna sjálf-
sögðustu hluta. Áttu þar allir ó-
skipta aðild, húsfreyjan, bóndinn
og börnin.
Snemma mun hugur Guðlaugs
hafa beinst að smíðum, enda var
faðir hans hinn mesti völundur
þótt ólærður væri. Erfði Guðlaug-
ur hagleik hans í ríkum mæli og
fór hann ungur til Reykjavíkur
til trésmíðanáms. Á námsárum
sínum þar mun hann hafa kynnst
eftirlifandi konu sinni, Bjarnfríði
Vilhjálmsdóttur frá Vogsósum í
Selvogi, hinni ágætustu konu.
Þau giftust árið 1929 og bjuggu
fyrst um tíma á Djúpavogi og síð-
ar á Fáskrúðsfirði, en fluttu svo
til Reykjavíkur. Þau eignuðust
tvö mannvænleg börn, Sjöfn, sem
búsett er í Bandaríkjunum og Vil-
hjálm, sem býr að Skjólbraut 1.
Hefir hann fetað í fótspor föður
síns og lært trésmíði.
Árið 1950 reisti Guðlaugur sér
hús að Skjólbraut 1 í Kópavogi
og hafa þau hjónin búið þar síðan.
Ég kynntist Guðlaugi fyrst er
ég var að byggja mér íbúð í ná-
grenni við hann árið 1951. Sótti ég
til hans mörg góð ráð og margs
konar aðstoð. Hann var mesti
greiðamaður er ég hefi kynnst,
alltaf reiðubúinn að leysa vand-
ræði manns og veit ég að fleiri, er
stóðu í því að koma yfir sig íbúð
í Kópavogi með lítið fé handa í
milli, og enn minni þekkingu á
byggingarmálum, fengu marghátt-
aða fyrirgreiðslu og góðar ráðlegg
ingar hjá Guðlaugi heitr.um án
þess að spurt væri um livað borg-
un liði.
Það var alltaf ánægjulegt að
koma í heimsókn að Skjólbraut 1.
Þar ríkti falslaus gestrisni og sú
hjartahlýja, sem maður mætir að-
eins þar sem gott fólk býr.
Guðlaugur heitinn var jafnan
glaður og reifur og hafði næmt
auga fyrir hinu broslega í tilvcr-
unni. Hann kunni þá lysi að hafa
um hönd græzkulaust gaman.
Hann hafði mikinn áhuga á félags-
málum, var róttækur í skoðunum
og hirti ekki í þeim efnurn, frek-
ar en öðru, að skipa sér þar í flokk
sem stundarhag sínum yrði bezt
borgið. Var hann jafnan fastur
fyrir og góður liðsmaður þar sem
hann skipaði sér í sveit.
Allt frá því að Guðlaugur fór úr
föðurgarði stundaði hann tré-
smíði. Hann var smiður góður,
smekkmaður og vandvirkur og
mun flestum hafa þótt gott að
eiga skipti við hann.
Er Guðlaugur var að byggja
hús sitt í Kópavogi kenndi hann
sjúkdóms, er mun hafa búið með
honum síðan. Hann var frá vinnu
í nær tvö ár, en náði sér svo aftur
að hann tók upp sín fyrri störf og
virtist sem hann hefði sigrast á
þessum vágesti. En fyrir mánuði
veiktist hann og tók hið
gamla mein sig upp aftur. Hann
andaðist að Landakoti hinn 4. þ.m.
Þeirri göngu er lítill drengur
hóf austur í Hamarsfirði fyrir rösk
um 50 árum er nú lokið. Allir
lúta því óbreytilega lögmáli að
ganga þeirra taki enda, þótt eng-
inn viti hvenær það verður. Leið-
arlokin koma því jafnan samferða-
mönnunum á óvart og gangan verð
ur þeim aldrei söm upp frá því.
En gott er að minnast þess er góð
ur förunautur hefir kvatt, að sam-
fylgd hans létti öðrum sporin.
Vil ég því færa þessum góða
dreng beztu þakkir mínar og fjöl-
skyldu minnar fyrir clskulega
samfylgd þann spölinn, sem við
áttum leið saman.
Árni Halldórsson.
iiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiimtmmiiiiiiiiimiiimiiimmiiiHimiiiimmifiiimiiiiinnœi*
NESSÓKN
Aðalsafnaðarfundur Nessóknar verður haldinn mið-
vikudaginn 20. nóvember 1957 í Neskirkju og hefst
kl. 8,30.
Fundarefni: Ven|uleg aðalfundarstörf.
Séknarnefndin
ími!miiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimininiimimiimimiiii!iiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
■■
■■
LOGTOK (
Samkvæmt kröfu borgarstjórans í Reykjavík f. h. =
bæjarsjóðs og að undangengnum úrskurði, verða lög- i
tök látin fara fram fyrir ógreiddum gjöldum vegna 1
söluturnaleyfa, sem féllu í gjalddaga 1. október s. 1., 1
að átta dögum liðnum frá birtingu þessarar auglýsing- |
ar, verði gjöld þessi eigi að fullu greidd innan þess 1
tíma. |
Borgarfógetinn í Reykjavík, 12. nóvember 1957.
Kr. Kristjánsson s
iKmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiitrniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii?