Tíminn - 19.12.1957, Page 8

8
T í M I N N, fimmtudaginn 19. descmber 1957«

*
A víðavangi
(Framhald af 7. síðu).
Lítil klausa um aukna efnahags-
samvinnu þjóðanna og tilboð
Bandaríkjamanna um að leggja
fram mesta skerfinn til aö efla
samstarfið. Og ekki einu sinni
rétt með farið tölurnar, sem
Eisenhower forseti nefndi í því
sambandi. Mbl. vill hafa þar allt
minna í sniðum en rétt er. Hvern
ig stendur nú á þessari meðferð
á atburðum dagsins? Hér er
gamla starfsaðferðin enn einu
sinni. Fréttirnar verða líka að
þjóna undir valdastreituna og
áróðurinn. Eftir öll skrifin um
„samskotaféð“ og „betlið“ kemur
ræða Eisenhowers og tilboð
Bandaríkjamanna og hvatning
um aukið samstarf, heldur illa
við. Eða mundu lesendur Mbl.
ekki telja það líklegt, er Banda-
ríkjamenn fara að veita lán úr
Export-Importbankanum með nýj
um krafti, heiti það „samskot“
og „betlifé“ hjá hlutaðeigandi
þjóðum?
Bækur og höfundar
ir
(Framhald af 6. síðu).
hefir einkum mátt ráða stórhug
hennar og stórlyndi-, síður fórnfýsi
þá og kærleikslund, sem fram kem
ur í frásögn Ólafíu. „Þær (þ.e.
sængurkonurnar) og litlu börnin
þeirra áttu hjarta hennar, en heim-
ilið hennar átti það líka og amma
og ég, allir áttu það, sem þurftu
á liðsinni að halda, og landið
hennar átti það, eiginlega átti
allur heimurinn það, svo langt sem
hún þekkti þarfir hans.“
Flestum mun verða hugstæð lýs-
ingin á dvöl Ólafíu í Viðey hjá
Magnúsi og Sigriði Stephensen.
Má vel hugsa sér, að frú Sigriði,
hinni margreyndu konu, hafi orðið
þetta barn sannkallaður sólargeisli.
Ólafía hefir vafalaust verið bráð-
gjör og skýr strax í bernsku og
næm fyrir þeirri ljúfu ástúð, sem
frú Sigriður veitti henni.
Það er vandsagt hvað skemmti-
legast er í þessum endurminning-
um. Þar skiptast á náttúrulýsing-
ar og prýðilega vel gerðar lýsing-
ar á mönnum og atburðum, sum-
ar í senn skáldlegar og nákvæm-
ar. Auðfundið er, að fóstra Ólafíu
hefir alltaf hvatt hana en ekki
latt, bæði til menntunar og starfa,
sem þó lágu mörg utan þess sviðs,
sem stúlkur almennt störfuðu á,
og aldrei er að heyra að Þorbjörg
hafi reynt að sveigja Ólafíu til
neins þess starfs, er hún ekki
kaus af frjálsum vilja.
Mér er um megn að fylgjast
fyllilega með þeirri hugarfars-
breytingu, sem Ólafía segir að
orðið hafi á sér á fullorðinsárr
um. Sú dökka mynd, sem Guðs-
trú hennar þá fær á sig að nokkru
leyti, virðist í fullu ósamræmi
við þann persónuleika, sem birt-
ist í bókinni. Hver veit nema hið
langvarandi heilsuleysi, sem þá
tók að þjá hana, hafi valdið
nokkru þar um? En hvað, sem or-
sakað hefir þessi straumhvörf
innra með henni, þá hefir lífsvið-
horf hennar þó haldið áfram að
vera svo jákvætt, að henni hefir
ekki dottið í hug að leggja hend-
ur í skaut og hugsa aðeins um
eigin velferð. Þvert á móti varð
það skylda að rétta þeim hjálpar-
hönd, sem verst voru staddir. Það
var ekki orðinn nema stigmunur
á því hver þyngstu syndabyrðina
bar, hún sjálf eða drukkin óláns-
drós.
Frásagnirnar „Aumastar allra“
vöktu strax athygli, er þær komu
út. Ekki er ósennilegt að Ólafía
hafi öðrum þræði skráð þær með
það í huga, að þær kynnu að verða
viðvörun þeim, sem ekki vita af-
leiðingar þeirra Iifnaðarhátta, sem
brjóta niður andlegt og líkamlegt
þrek manna.
Formála fyrir bókinni ritar
Bjarni Benediktsson, fyrrv. mennta
málaráðherra. Koma þar fram
margar upplýsingar um störf og
æviferil Ólafíu, sem hún getvtr
ekki um í endurminningunum, en
sem auka enn gildi bókarinnar.
Ólafía Jóhannsdóttir ólst upp í
skjóli óvenjulegrar konu, var sjálf
miklum hæfileikum búin og reisti
sér óbrotgjarnan minnisvarða með
störfum sínum. Við lestur rita
hennar komast menn í snertingu
RæÖa Gísla GuÖmundss.
(Framhald af 7. síðu).
fram hefir komið, að annars staðar ’
á Norðurlöndum virðast kjörfundir j
yfirleitt ekki vera eins langir og
gert er ráð fyrir í þessu frum-1
varpi, hefjast ekki fyrr en kl. 9
að morgni og er slitið eigi síðar,
en kl. 9 að kvöldi.
í 103. gr. laganna er frambjóð-j
endum og umboðsmönnum áskil-j
inn réttur til að gæta þess að
kjörstjórn og kjósendur hagi sér
lögum samkvæmt við kosningaraf-
höfnina, og er gert ráð fyrir að
slíkir aðilar séu viðstaddir þar sem
kosning fer fram, ef þeir óska
þess. Það er nú farið að tíðkast
a.m.k. allvíða að umboðsmenn frá
kosningaskrifstofum hafi með sér
merktar kjörskrár og skrifi á blöð
nöfn þeirra sem kjósa, en sendi
síðan blöð þessi kosningaskrifstof-
um sínum. Á þennan hátt geta
kosningaskrifstofur vitað, hverjir
kosið hafa á hverjum tíma, og
munu þær nota þessa vitneskju
til að ganga eftir því, að þeir kjósi
sem heima sitja. Með breyting-
unni á 103. gr., ef að lögum verð-
ur, er þessi starfsemi umboðs-
manns bönnuð, enda hefir hún á-
reiðanlega mælzt misjafnlega fyrir
a.m.k. hjá þeim, sem ekki vilja
láta aðra hafa afskipti af þvi,
hvort þeir neyti atkvæðisréttar
síns eða ekki.
Þá gerir frv. ráð fyrir, að bætt
sé við 105. gr. laganna ákvæðum,
sem eigi að tryggj'a það, að hin
merktu kjörskráreintök undirkjör-
stjórna, komist þegar í hendur
■réttra aðila, yfirkjörstjórnar og
hlutaðeigandi yfirvalds. Með þessu
á að koma í veg fyrir, að óvið-
komandi fái vitneskju um það eftir
á, hverjir hafa komið og hverjir
ekki. Er með þessu enn aukin
sú leynd, sem yfir kosningunni
hvílir.
Áróður og spjöll
139. gr. núgildandi laga fjallar
um óleyfilegan kosningaáróður og
kosningaspjöll. Samkvæmt þessari
grein laganna er nú m.a. bannað
að reyna að hafa áhrif á atkvæða-
greiðslu, hvort heldur er meðræðu
höldum, prentuðum eða skrifuðum
ávörpum eða auglýsingum á sjálf-
um kjörstaðnum, þ. e. í kjörfund-
arstofu, kjörklefa eða annars stað-
ar í eða á þeim húsakynnum, þar
sem kosning fer fram, svo og í
næsta nágrenni.“
Hér er því bætt við í frumvarp-
inu að sama gildi um flokksmerki,
merki lista eða önnur auðkenni,
enda er þar um einskonar aug-
lýsingar að ræða. Ennfremur eru
orð laganna „næsta nágrenni“ í
frumvarpinu skilgreind svo, að
þar 'skuli teljast um að ræða næstu
hús að utanverðu og aðliggjandi
götur. Hin bannaða áróðursstarf-
semi, samkv. þessu ákvæði, má
ekki eiga sér stað „á næstu hús-
um“ eða „í aðliggjandi“ götum.í:)
Þá er í frumvarpinu viðauki við
sömu (139.) grein, þar sem bann-
að er að hafa flokksmerki, merki
lista eða önnur auðkenni á bifreið-
um meðan kosning stendur yfir,
og ennfremur bannað að nota gjall-
arhorn til áróðurs á sama tíma.
Með þessu er nokkuð úr því dreg-
ið, að áróðurs- og auglýsingastarf-
semi setji svip sinn á daginn, sem
er eins og kunnugt er sunnu-
dagur.
Breytingar þær, sem nú eru ó-
taldar, þ.e. á 146., 147., 148. og
149. gr. laganna eru allar sama
efnis og fela í sér hækkun sekta
fyrir brot gegn ákvæðum kosn-
ingalaga. En núgildandi sektará-
kvæði eru frá 1942, og því eðlilegt
að þeim sé breytt.
Niðurstaða meirihlutans
Eins og í nefndarálitinu stendur
hefir allsherjarnefnd athugað frum
varpið, en ekki orðið sammála um
afgreiðslu þess. Meirihluti nefnd-
arinnar telur það til bóta á gild-
andi kosningalögum og leggur til,
að það verði samþykkt.
*) Þessu ákvæði var breytt við
3. umr. og tekið upp orðalagið
„næsta nágrenni“ eins og verið
hefir x lögum.
við persónur, sem rísa hátt yfir
hið hversdagslega.
Sigríður Thorlacius.
Hamfletfar rjúpur
Hamborgarhryggur
Nautakjöt, buff og gullash
Svínakótelettur
Wienarschnitchel
\M)Z-
HÁLðAST
Gerið
innkaupin
fyrr
en seinna
Jólaávextirnir eru komnir frá
Randaríkjimum:
Delicious-epli
Blue Goose-appelsínur
Grape-aldin — Perur, ferskar
— Sífrónur
NIÐURSOÐNIR ÁVEXTIR:
Perur — Ananas — Ferskjur
Aprikósur — Jarðarber — Plómur
ÞURRKAÐIR ÁVEXTIR:
Sveskjur — Rúsínur
— Konfektrúsínur — Blandaðir
ávextir með sveskjum og án — Epli
Frá kjötdeildinni:
Pantfö í hátíÖamatinn strax í dag
GRÆNMETI:
Rauðkál — Hvítkál
— Gulrætur — Rauðrófur
ennfremur niðursoðið
grænmeti í úrvali.
SÆLGÆTI TIL HÁTÍÐANNA:
Freyjukonfekt — Lindu-súkkulaði
— Úrval af vindlum og öðrum
tóbaksvörum.
Ávaxtahlaup — kaldir og
heitir búðingar — Súpur í bréfum
og dósum — kakó — KAKOMALT
— Suðusúkkulaði.
KERTI OG SPIL
ATVÖ RU BUÐI