Tíminn - 05.01.1958, Side 4

4
T í MIN N, sunnudaginn 5. janúar 1958«
Buchwald bregðnr á leik á blaSa-
mannaíundi - Leggur gáfulegar
spurningar fyrir blaðafullirúa Eisen-
howers, - Hagerty stökk upp á nef
sér? forsetinn og borgararnir brostu.
Bœkur oq bofunbar
11 1 1 1 •«
Ársrit Sögufélags ísfirðinga 2. árg.
Eins og kunnugf ar hafa
blaSafregnir af heilsufari og
veikindum Eisenhowers for-
seta veriS afar nákvæmar og
tekin öl! smæstu smáatriðin
úr skýrslu lækna til b3 mata
me3 blaðalesendur. Þessi ná-
kvæmni fór svo langt, að til-
tekið var upp á mínútu
hvenær forsetinn hefði haft
hægðir og með hvaða móti
þær voru. Þessi barnalega
fréttamennska gaf Art Buch-
wald tilefni til að rita ímynd-
að viðtal sem hann átti við
James Hagerty blaðafulltrúa
Hvíta hússins um heilsufar
Eisenhowers forseta á NATO-
fundinum síðasta í París.
Þegar NATO-fundurinn var hald-
inn um dagana í París, komu á
vettvang 1832 blaðamenn frá 38
löndum. Þeir fylgdust ekki með
neinu af eins mikilli ákefð eins og
heilsu Eisenhowers forseta, sem þá
Var nýbúinn að fá heilablóðfall eins
og kunnugt er. Fréttaþyrstir blaða-
menn sömdu nákvæmar skýrslur
um heilsu forsetans og byggðu þær
á litarafti hans og framgöngu,
ekkert smáatriði fór fram hjá
þeim. Ef áætlun forsetans breytt-
ist hið minnsta, varð orðrómurinn
strax laus. Kvöldið, sem Ike birt-
ist ekki í veizlu ráðherranna, mátti
lesa æsandi frásögn í Parísarblöð-
unum um að súrefnistækið væri í
ful'Ium gangi. Blaðafuíltrúi Hvíta
hússins, James C. Hagerty, kallaði
í skyndi alla blaðamenn á sinn
fund og reyndi af fremsta megni
að gefa sVör við öllum spurning-
um þeirra, hversu rætnar eða
persónulegar, sem þær voru.
Buchwald kemur til sögunnar
Á meðal þeirra var blaðamiaður
New York Herald Tribune, Art
Buehwaid, sem kunnur er á ís-
landi fyrir greinar þær, eem hann
iskrifar fyrir Tímann. Hann er 32
ára gamall og er víðfrægur fyrir
greinar sínar frá París, sem birtast
í 46 bandarískum dagblöðum auk
Herald Tribune. Nú segir hann frá
blaðamannafundi þessum og setur
upp tsvörin og spurningarnar, blaða-
fulltrúi Hvita hússins er aðeins
nefndur Jim og byrjar fundinn
með því að afsaka hversu seinn
hann sé á ferð, en hann hafi verið
að skemmta sér á Lido, alræmdum
nætufklúbb í París, sem frægur er
fyrir þokkagyðjur, sem þar sveima
um sali. Hér fer á eftir samtal'
fréttaritarans og blaðafulltrúans:
F.: Jim, hver átti uppástunguna
að því, að forsetinn færi í rúmið?
B.: Forsetinn sjálfur stakk upp
á því.
F.: Hvað sagði hann við utan-
ríkisráðherrann?
B.: Hann sagði: „Góða nótt,
Foster“.
F.: Hefir þú nokkra hugmynd
um hvað forsetann dreymir nú á
þessari stundu?
B.: Nei, forsetinn segir mér
aidrei drauma sína.
F.: Hvað hafði forsetinn mörg
teppi yfir sér, þegar hann fór að
sofa?
B.: í mesta lagi tvö eða þrjú.
En það er ekki meira en hann
notar venjulega í Hvíta húsinu
heima hjá sér.
F.: Gæti ekki verið, að eitt sf
teppunum félli á gólfið meðan for-
setinn sefur?
B.: Það gæti hent sig, en þó eru
litlar líkur til þess.
Hagerfy rennur í skap
Viðbrögð Jim Hagertys við
þessum greinarstúf voru með meiri
ólíkindum. Þó þessum bxöndurum
Buchwald
Buchwalds væru öll'u fremur beint
að blaðamannastéttinni (sem skildi
sneiðina og 'hafði gaman af) tók
Hagerty allt til sín, hringdi í
snatri öskureiður á skrifstofu New
York Herald Tribune og sagði
grenjandi í símann, að hér eftir
væri Buchwald bannaður aðgangur
að öilum blaðamannafundum.
Hann sagði seinna: „Ég var svo
reiður, að ég hefði getað grátið.
j Forsetinn las það og hló bara. Þá
varð ég enn reiðari. Forsetinn
sagði mér, að taka það rólega“.
En Hagerty varð bara enn æstari.
Hann sór þess dýran eið, að hann
skyldi gera út af við New York
Herald Tribune. Þegar hann kom
fram á næsta biaðamannafundi var
það hans fyrsta verk að tilkynna,
að greinarstúfur Buchwalds hefði
við engin rök að styðjast. Hann
sagði, að Iíerald Tribune mundi
gefa honum eftir forsíðuna til að
retoa þessa lygi ofan í Buchwald
öfuga.
Biaðamannastétt um viða veröld
gat ekki hlegið sig fullsadda að
! biaffafulltrúa forsebans. Sumir álitu
að tilefnislaus reiðiköst Hagertys
væru merki þess, að taugaveiklun
væri farin að grafa um sig í innsta
hringnum kringum forsetann.
Frægur greinarhöfundur skrifaði á
Hagerty
þá leið, að blaðafuliltrúinn hefði
gert sig setoan um höfuðsynd,
nefniiega að taitoa ' góðlátlegt grín
a'.varlega og gera þar með sjáifan
sig hlægilegan. En Buchwald hamr-
aði járnið meffan það var heitt og
beindi skeytum enn að Jim Hag-
erty. í þetta sinn ditotaði hann upp
samtal mill'i einkaritara síns og
blaðamanna.
Blacamenn: Einn af iesendum
Buchwalds sagði, að það sem hann
skrifaði, væri svívirðiiegt búll fyrir
stráka. (Þau ummæli hafði Hag-
erty viðhaft um skrif Buchwalds).
Einkaritarinn: Þetta er ekki satt.
Buchwald er kunnur fyrir að skrifa
svívirðilíegt bull fyrir fullorðna, en
aldrei stráka.
B.: Á iað reflsa Buchwald á ein
hvern hátt?
E.: Það skulum við tata um, þeg-
ar þar að kemur.
B.: Hvað ætlar Buchwald að
borffa í fcvöldmat?
E.: Hann ætlar sér að borða létt-
an kvöldverð. Baunasúpu, linsoðin
: egg, gæsasteik, kartöflumauk, ost
1 og oalat.
j B.: Ráðlögðu læknar honum
1 þessa fæðu?
I E.: Nei, nokkrir vinir hans úr
blaðamanniastétt buðu honum út í
rnat... .á kostnaðarreikning beirra.
Á síðasia sumri íóru frani 272
knattspyrnuleikir í Reykjavík
Frá aíalfundi Knattspyrimrá^s Reykjavíkur —
Oíaíur Jónsson kjörinn formaÖur rá'ðsins
Aðalfundur Knattspyrnuráðs Reykjavíkur var haldinn dag-
ana 28 nóv. og 12. des. s. 1. í Félagsheimili K.R. við Kapla-
skjólsveg. Formaður ráðsins, Páll Guðnason, flutti skýrslu
síðasta ár?.. Kemur fram af henni, hve knattspyrnuíþróttin er (
umfangsmikil í höfuðstaðnum. Á sumrinu voru haldnir 43,
leikir í meistaraflokksmótum, auk 5 landsleikja, 9 leikja gegn1
eriendum félögum og 5 úrvalsliðsleikja innlendra liða, alls 62
leikir meistaraflokks, sem aðgangur var seldur að. Verða
það að jafnaði 12 leikir á mánuði.
Mitt í bókaflóðinu fyrir jólin,
skaut pósturinn inn úr dyrun-
um hjá mér líóilli óbundinni bók,
er ber það yfirlætislausa nafn:
Ársrit Sögufélags ísfirðinga (2.
árg. 1951).
Cg af því að ég er lítilii iesari
stórra bcika í storæpótbum kápum,
cg blöðin þarf etoki að lesa u.n
þecisar mundir, þar sem þau eru
lítið annað en auglýsingar og
marCditiir riitdómar sem eingöngu
virðaet storifaðir í þágu útgef-
cnda, þá riundaði éig við það
nacst'U kvöid að lesa Ársritið.
— Það hieif'St á noikikuð stremb-
inni oig þurri ættfræðiritgiérð, eflt-
ir Ólsf C'lafeson stoóllastjóra á
Þingeyri. Virðisf riitgerðin að
mestu vera ieiðréttingar cg við-
aúkar við það sem áður hefir ver
ið Skrifað um sama fólik. — Flesit-
um þykir ciil ættfræði leiðinleg,
nema lcf um sína eigin ættimenn
— og isvo er um mig. Þó las ég
greinina aila, cg þótti vonum
betra. Auk venjulegrar æittfræði,
er þama líka að finna „ættartölu“
M-Jjjíusái'jmaha.ndritis Haligríms
Péturssonar. Ekki veit óg hvort
hún er rétitari eða betri en sú
sem dr. Páil Eggert Ólason gierði
á sínum tíma, en óHMeig er tilgiáta
Ói. Ól. eklki. — Þarna er um get-
speki «ig lík'Ur einar að ræða, því
öruggar heimildir vantar. Og eru
þetta álíka haldgóð vísindi, og
þegar verið var að geta upp á
höfunda íslendingasagna. —
— Næst er sagt frá alleinkenni
iagri og slörkulegri sjóiferð, miIHi
ísafjarðar og Bolungarvílkur, á
fyrstu árum trillubátanna hér við
‘land. Höfundur er Valdemar Þor-
valdsson.
— Þá kemur skýrsla urn Byggða
safn Vestfjarða, eftir Jóhann
Gunnar Ólafsison. Virðist safninu
hafa vaxið mjög fiskur um hrygg
á árinu. Stendur nú á því að byggt
verði yfir það á þann hátt sem
forgönguimenn þesis hafa hugsað
sér: — Bær við sjó, með naustum,
hjölum og öðru tilheyrandi. Mik
ilil mennmgarauki væri það Vest-
fjörðuim, ef slík 'bygging yfir safn
ið kæmist upp innan tíðar. Fyrr
en isafngripirnir eru komnir í sitt
rétta umhverfi, njóta þeir sín
engan veginn.
— Þjóðháttalýsingu úr Önund-
arfirði, frá síðari hluta 19. aldar,
skrifar Guðmundur Eiríksson á
Þorfinnsstöðum. Það er góð grein.
— LÝSINGU á jörðinni Auð-
kúlu í Arnarfirði, ásamt örnefna-
upptalningu, sikriifar Jón Á. Jó-
þannisson. Víða eru einíhverjar
þ.ióðsaignir tengdar við örnefni.
Etoki virðist þó svo vera þarna,
þvi ’engin silík sögn er tlfærð.
Jafnan puntar þó upp á efinið að
hirta þjóðsagnir með örnefnum
ef til eru, og festir þau betur
í minni. Fl'eiri jörðum þyrfti að
gera sömu iskiil, etotoi sízt þeim
sem eru að fara í eyði eða þegar
toomnar í auðn.
— Þá er lýsing á þremur bæj-
arhúsum á Vestfjörðum á öidinni
sem leið: Laugabóli í ísafirði,
D.röngum og Ilaukadal í Dýrafirði.
Bærinn á Laugabóli hefir óefað
verið 'Sérstaæður um stærð og
byggingarlag, og kemur það frarn
í lýsingunni. Hinir hafa verið lik
ari þ'.’i sem algengast var.
-—■ Þá er enn sagt frá sjóferð,
og nú á mótorbát fr.í Vestfj 3rðu>:n
t:|l 'Reykjaríkur v.hiurinn 1918.
Gerir það Gísli Maríassom. Oflt eru
krökkur í vetrarferðuim, og svo
mun hafa verið hér.
— í fyrra (1956) s'krifaði Bjarni
Sigurösson í Vigur veðurfarilýsinig
ar frá Djúpi. Enn er haidið áfram.
, á sömu braut, og nú farið eftir
j dagbctoum Einars Jónssonar bónda
| á Meiri-Bakka í Stoá'iavik. Mát-
fræðingar og orðasaf.narar, satn
h'varvetna eru á siiöpuim eftir orð
um úr alþýðumáli, hafa óefað gotf
af að rýna í þá ritgerð,
— Næst 'er getið notokurra gam.
alla legsteina hér og þar í fjörð
umu'm, sem eru eyðiil'eggingunni
undirorpnir. Það gerist alls staðar
sama sagan:
„Legsteinninn springur og léft-
iur hans máist í vindum.
tenar og raknar sá hnútur isem
trauisitast vér binduim.“
(Ekki sízt þeigar troðið er á
honuni.)
— ÞÁ KEMUR veigamiesta jcót-
gerðin í Ársritinu að þessu sinm.
Er það grein Kristjáns Jónssonair
frá Garðstöðum um Þorvaild læikni
Jónisison. Krisfcján ier góður sögiu
maður og nákunnur mönn'um og
málefnum í sínum 'heima'högum.
Riitgerðir hans í Ársritinu. og, víð-
ar bera um það ijóst vitni. Von-
andi 'kynnir hann oilakur fleirl
Vestfirðinga í riti isínu með tíð
og tima.
— Fyrsti árg. ritsins fflutiti ofolc
ur ilýsingu á búendUim í Ögur-
sveit um aldamótin isíðu'stu. Nú
fflvtur það lýsingu á búendum í
Mjóafirði frá sama tíma. Það ©r
gaman að slíkum svipmyndu'm, og
nokkur imann'lýsinig í þeirn fóilgin.
— Ævisaga Hallb.iarnar Odds
sonar rekur 'lestina. Er nú lokið
frásögn hans af landi og lýðum
í Gufudalssveiit. Virðist það vtera .
hin réttorðasta héraðslýsing og
hófsöm frásögn um búendur og
aiidarfar. 'Ef 'lýsing hans á lúf-
inu í latínusikólanum er jafn trauat
hiafir etoki verið gott ástand þar
á þeim árum. Annars verður ekfci
um þessa ævisögu dæ,mt fyrir en
hún er óill prentuð, en hún er
sfcemmt'leig afleetrar.
-— Nckkrar vísur og flleira smlá
vegis -er í ritinu, sem etoki verður
hér talið.
Eins og 'séít af Hessari lau'slegu
upptalniingu, er ritið all fjicll'breybt
að efni og frágangur er góður. Eg
tel víst, að það hafi þagar náð mi/k
iili útbreiðs'lu meðal VestfirðLnga
hieima og heiman. Er það að v-arð
leikum. B.Sk.
Undan straumnum, nýtt leikrit
I 1. fiokki fóru fram 18 móta-
lieikir, 2. fiokki 41, í 3. flokki A 35
leikir, 4. floktoi A 33, 2. flokki B
14 íeikir, 3. flokki B 9 og 4. flokki
B 9, alls 202 leikir í mótum, 19
landsleikir og úrvalsliðsleikir og
38 leikir, sem félögin hafa leikið
gegn innlendum félögum á ferða-
lögum og hér í Reýkjavík og 13
leikir erlendis. Leikj'afjöldi Reykja-
vikurféfaganna og annarra aðila í
héraðinu var á síðasta sumri 272
og er það meiri leikjafjöMi en
nokkru sinni áður.
Á aðalfundinum var Sérráðs-
dómur K.R.R. endurskipaður og
eiga nú sæti í honum Hjörturi
(Framhald á 8. síðu). '
Leikritið fjallar um hversdags-
hætti hjóna einna úr neðsta þrepi
millistéttar. Tvær skapanornir,
önnur í líki 'hernaðar, hin i líki
raunverulegrar menningar, berjast
um örlög þessara hjóna. Hernaður-
inn er tortímandi, gerir fólkið
meira og minna geðveikt og ryður
ruddamennum braut og skipar
þeim í öndvegisstöður á öllum svið-
um. Hin raunverulega menning
með listina í fylkingarbrjósti, list,
sem býr yfir lækningamætti. Menn
með skapandi hugsun eru í fylk-
ingarbrjósti slíkrar þróunar. En
hvor stefnan má sín meira í lífi
þessara hjóna?
Geta hjónin ráðið örlögum sín-
Einar Kristjánsson Freyr
um sjálf? Hvað er á þeirra valdi og leikritið eftir Einar Kristjánssoa
hvað ekki? I Frey, sem kemur út á prenti.
Um þessa hluti fjallar leikritið J Hitt er leikritið Týndur höfuncl!*
Undan straumnum. Þetta er annað i ur, kom út árið 1955.