Tíminn - 10.01.1958, Qupperneq 8

8
Vettvangur æskunnar
(Framhald af 5. síðu).
hinir lenda í lægra stig, sem kall-
ast verknámsdeild. Skipting sem
þessi er á marga lund varhuga-
verð. Það er vafasamur aldur 14.
og 15. aldursárið til að skera úr
um, hvort nemandinn sé þess
verður að einbeina sér að Iang-
skölanámi. Hér kemur margt til,
misjafnlega bráður þroski nem-
anda, því að margsannað er að
margur nemandinn, sem er mið-
ur fallinn til námsafreka á þessu
skeiði hefir reynzt- afburða náms-
maður síðar, þegar gelgjuskeiðið
er liðið hjá. Svo er það sú stefna,
að draga greindustu og framsækn-
usfcu unglingana burt frá verklegu
greinum þjóðfélagsins, sem er
vafalaust hæpin. Verknámsdeild-
irnar eru á engan hátt þannig
gerðar að þær hjálpi nemendum
sérstaklega, er ætla í iðnnám, í
verzlunarnám eða í sjómannaskóla
eða bændaskóla. Hér er auðsætt
miisrétti og lítlsvirðing á hlut-
verki burðastétta þjóðfélagsins.
Hvaða vit er í því að skólakerfið
búi betur að fólki, sem stefnir að
háskólanámi eða t.d. iðn- og verzl-
unarnámi. Sérhæfa þarf verknámið
að einhverju leyti til undirbúnings
iðhnámi. Snúum okkur að stúd-
entsmenntuninni sérstaklega.
Venjulegast er það svo, þegar
nemendur hafa iokið menntaskóla-
námi, þá eiga þeir að taka ákvörð-
unum starfsnám og meginþorrinn
er alveg óundirbúinn að taka svo
örlagaríka ákvörðun, meðal annars
vegna þess að menntaskólanámið
hefir ekki komið nemendunum í
snertingu við starfsgreinar þjóð-
lífsins. Afleiðingin er sú að stórir
hópar þyrpast í þær háskóladeild-
ir, sem eru í tízku hverju sinni,
t.d. nú í læknisfræði og verkfræði.
Fljótlega kemur í Ijós, þegar fram
í námið kemur, að hluti nemend-
anna hefir valið rangt og gefast
upp við námið. Kannske tvö—þrjú
beztu ár mannsins fara til ónýtis
og sumir hverjir finna ekki ,fót-
festu á ný. Aðrir berjast í gegn-
um námið, en hafa lent á rangri
hillu. Þessi dæmi blasa allsstaðar
við í þjóðfélaginu. Svo eru það
önnur fyrirbrigði, sem rétt er að
Sthuga nánar og eru þau mörg
meðal iðnaðarmanna og kennara.
Afburðamenn í iðnaðarstétt geta
ekki samkvæmt skólakerfi okkar
át't aðgang að verkfræðimenntun
í sinni grein, nema leggja á sig
fjögurra ára menntaskólanám, sem
er honum gagnslaust að mestu í
sambandi við framhaldsnámið.
Uuglegur kennari með góða starfs-
reynslu getur t.d. ekki hlotið fram
haldsmenntun í sérgreinum B.A.
greinar, sem nú er krafist af gagn-
fræðaskólakennurum, nema leggja
é sig að sumu leyti nám í mennta
slkóla sem ekki snertir starfssvið
hans. Hins vegar verður hann að
eætta sig við að við framhalds-
skólana (gagnfræðastigið) séu
iteknir fram fyrir hann menn, sem
hafa einhverskonar háskólamennt
iun, en enga sérþekkingu eða þjiálf
uin á sviði kennslu og uppeldis-
iriála. Erlendis hefir verið reynt
að ráða bót á þessu misrétti t. d.
mieð búnaðarháskólum, kennara
háskólum _ og iðnfræðiskólum.
Reynslan hiefir sýnt að þessir skól
ar hafa skilað nemendum sínum
jafnvxgum í mörgu háskólamennt
T í MI N N, föstuðaginn 10. janúar 195&
UMFERÐAMÁL
(Framhald af 7. síðu).
ferðamerki, leiðbeiningar á brauta
mótum o.þ.h. gildi hér eins og
annarsstaðar í heiminum, að ekki
sé nú talað um fastar reglur og
glögg skil á aðalbrautum. Vil ég
nefna eitt dæmi um losarahátt í
þessu efni.
Skúlagata, Borgartvin og Sund-
laugavegur er ailt að því bein
lína upp að Sjómannaheimili neð-
an frá höfn. Fyrst í stað er þetta
aðalgata, jafnvel umferð um Lauga-
nesveg, sem er mjög mikil, verður
að stöðvast á mótum þessarra
tveggja brauta. En eftir það fer
nú glansinn minnkandi, því strax
og komið er yfir Lauganesveg,
verða allar þvergötur og aðrar
innkeyrslur að aðalbrautum, eins
og umferðin er framkvæmd. —
Meira að segja tekur götumynd,
sem gægist fyrir blint horn á
sundlaugarbyrginu, réttinn af þess
ari löngu, malbikuðu og fjölförnu
slóð. Verst er þó að þurfa að
nema staðar í sjálfri brekkunni,
en koppagöturnar, sem koma til
hliðanna eiga réttinn. Sé þetta
hyggilegt og rökrétt, tel ég að þeir
sem þessum málum stjórna, hafi
verðskuldað að fá sér nokkra
lúxustúra upp og niður þessa á-
gætu þrekku, þegar hún er hál
og vel fönnug.
Á þessari umræddu línu er
galli, en það er vegamótin fyrir
framan Hörpu. Aðkeyrslan að
hringnum inn Skúlagötuna er alltof
kröpp. Þar hefði verið tilvalið að
hafa tvöfalda bílarás, aðra fyrir
hringinn sjálfan og hina fyrir bíla
sem lengra sóttu. Þetta hefði leitt
af sér minni hring og fleyguð
gatnamót, en tími hefði unnizt og
slysahætta minnkað.
i Þótt í þessari grein örli á að-
finnslum, þá er mér ljóst, að við
marga erfiðleika er að etja, ekki
sízt í sambandi við götubúta, sem
raunverulega eru til vandræða í
umferðinni. Má þar til nefna Póst
hússtrætið. Það er hægt að aka
eftir því 15—20 metra og bíða
tækifæris til að komasi yfir Hafn
arstræti. Þegar það löks hefir tek-
izt, er unnt að komast nokkrum
metrum lengra spöl fram hjá
Landsbankanum til þess eins að
slíita í sundur umferðina eftir
Austurstræti. Sem samgönguæð er
þessi leið verri en gagnslaus. —
Umferðina ætti að færa yíir á
Lækjartorg og gera þar nauðsyn-
legar bílaslóðir, m.a. „tveggja-
gólfa“ kerfi eins og bent var á
í hinni þriggja ára gömlu Tíma-
grein. Húsasundin gætu haft gildi
þrátt fyrir það, kannski mætti
byggja þar stórhýsi og gæti annað
þeirra verið með útsýnisturni til
fjalla, út á höfnina ög yfir annað
nágrenni.
Gul og græn hætta.
Gangandi fólki er gert kleift
að fara yfir götu, ef grænt ljós
blasir við, annars verður það að
bíða. Margsinnis hendir það, að
maður hefir komizt nokkur skref
út á götuna, en þá fara bílar, sem
höfðu staðið andspænis rauðu
ljósi að þjóta yfir gangbrautina.
Þetta orsakast af því, að rauða
ljósið hefir skipzt í gult og þá
telja a.m.k. einhverjir bílstjórar
sinn rétt kominn. í nokkrar sek-1
undur álíta báðir sig í rétti, en!
gangandi fólk er þó ver sett, þótt j
það hafi að öllu leyti farið eftir
gofnum reglum.
Mér hefir verið sagt, að erlendis
sóu gulu augnablikin talin hættu- j
legust vegna þess, að þá ,,svína“
báðir partar. Það ráð hcfir því
verið tekið að skipta strax í grænt/
rautt, þ.e. anillistigslaust ljós-
merki, sem skiljanlegra er hættu-
minnst.- Bíll, sem ekur á síðasta
augnabliki græna ljóssins er ör-1
uggur, því umferðin til hliðar hef-
ir staðið kyrr og fer ekki af stað
fyrr en leiðin er hreinsuð, enda '
tekur nokkur augnablik að ræsa
bíl, sem stendur kyrr.
Auðvitað verður enn um sinn
að búa við þetta úrelta ljósakerfi, |
sem hér er, en gangandi fólk verð
ur að mega treysta því, að réttur
þess sér virtur, ella verði öryggis
vegna þau ljós tekin í burtu, sem
áttu sénstaklega að vernda það
þvert yfir götuna.
Friðrik Þorvaldsson
Lestrarfélög og
bókasöfn
Göngur og réftir 1—5. sk. kr. 360.00
Flateyjarbók 1—S. sk. — 400.00
KvæSas. GuSin. Guöm. ib. — 150.00
Ljóöab. Kr. Jónssonar ib. — 150.00
Þeir, sem seitu svip á basinn
ib.
— 100.00
— 200.00
W.W.V.VAV.V.'.V.W.VAVAV.WAWAWAWAV
uðum mönnum. Víða er farið að
þoka þessu í það horf að greidd
ur sé vegur nemenda sérskólanná
til æðsta náms. Stúdentsmenntun
ina þarf að endurskoða og sér
hæfa menntunarkröfurnar við sér
stakar námsgreinar. Vanda þarf
iðnskólana, bændaskólana og
kennaraskólann. Koma þarf' við
þessa skóla framhaldsdeildum, er
veiti nemendum næga menntun
undirbúnings til framhaldsnáms í
háskóla. Þannig væri æðsta mennta
stofnun þjóðarinnar betur tengd
slagæðum atvinnulífsins og betur
tryggt beztu starf-skraftar í hverri
grein komi þjóðinni mest að
gagni. í stað þess að beina gáfuð
ustu ungmennum á stefnulausa
langskólabraut væri þessum starfs
kröftum beint til burðarstétta þjóð
félagsins, sem síuðu úr það bezta
er heildi áfram til æðstu mennta.
Niðurlag á morgun.
Dagskrá
Tímarit um menningarmál
Otgefandi Samband ungra Framsóknarmanna
Af efni fyrsta árgangs má nefna: ;!
~ Viðtöl við skáldin Halldór Kiljan Laxness og ;!
Guðm. Böðvarsson,
Gísla Halldórsson, leikara og Sverri Haralds- v
son, listmálara.
Kafla úr nýjum leikritum eftir Jón Dan og ;!
Agnar Þórðarson. ;!
~ Smásögur, m.a. eftir Indriða G. Þorsteinsson.
~ Grein um heimspeki eftir Gunnar Ragnarsson.
~ Þætti um bókmenntir, myndlist, tónlist og í
leiklist.
~ Rabb eftir ritstjórana um ýmiss efni.
~ Mikinn fjölda Ijóða eftir óþekkta og áður kunna
höfunda.
~ Umsagnir um bækur o. fl.
Margar myndir prýða ritið.
í
í
NAFN............
HEIMILI.........
HREPPUR ........
SÝSLA (kaupstaður)
TímaritiS Dagskrá
Lindargötu 9a, Rvík.
ib.
Þjóösögur Jóns Árnas.
Heilsurækt cg mannamain
ib. — 100.00
ísiands þúsund ár sk. — 200.00
Verk Jónasar. Viðhafnar-
útgáfa sk. — 150.00
Iðnsaga íslands 1—2. ib. — 150.00
SjálfstæSi íslands —
Árbækur Reykjavíkur sk. —
Læknirinn sk.
Merkir bændahöfðingjar ib.
Fjallkirkjan ib.
Maður og kona sk.
Enn á heimleið ib.
Þjóðsögur Ólafs
Davíðssonar 1.-2. ib.
Fjailamenn ib.
Ódáðahraun 1.-3. ib.
Sjémannasagan ib.
Eiríkur á Brúnum
Alaska ib.
GrænSand ib.
Úti í heimi sk.
Gullöid íslendinga
Byron sk.
íþrétfir fornmanna
Fákur sk.
Piltur og stúika sk.
Vídaiinspostiiia sk.
Njála sk.
Grettla rex.
Bréf Jéns SigurSssonar
íslenzkir þjóðhættir
Faxi ib.
Sc! á náttmálum sk.
FerSabók Tómasar
Blárra tinda biessað land
Heimskringla sk.
Bókin um manninn sk.
Frá Maiajaiöndum sk.
50.00
150.00
50.00
30.00
100.00
50.00
75.00
100.00
65.00
200.00
65.00
56.00
50.00
50.00
60.00
75.00
50.00
60.00
75.00
60.00
100.00
50.00
35.00
35.00
75.00
50.00
75.00
30.00
50.00
100.00
75.00
65.00
Frelsisbarátta mannsandans sk. 25.00
sk.
sk.
sk.
Ég undirritaður óska hér með að gerast áskrifandi S;
að tímaritinu Dagskrá og sendi hér með áskriftargj. !!;
krónur 40,00. í
Höli sumarlandsins ib. 20.00
Brig og bcðar ib. 35.00
Tónsniliingaþættir ib. 40.00
Huganir ib. 50.00
Um iáð og lög sk. 75.00
Isl. þjóðsögur. Úrval sk. 85.00
Líf í læknis hendi sk. 35.00
Alþýðubókin sk. 60.00
Ritsafn Jónasar sk 60.00
Færeyjar ib. 25.00
Synda eða sökkva ib. 50.00
Á kortungsnáð sk. 60.00
Allar cfantaidar bækur eru seld-
ar á ca. hálfvirði. Sendum burðar-
gjaldsfrítt, eða í póstkröfu. Hvergl
hagkvæmari bókakaup. Útvegum all-
ar fáanlegar bækur eldri og yngrl
með stutlum fyrirvara.
Bckaverzlunin Frakkastíg 16,
! Reykjavík.
:■ ;■
WAV1W/AVA\NV.V.VA\V.V.VVVVV.V.V.V.V.VA«.V
Fylgistmeð tímanum. Kaupið Tímann
- Auglýsingasími TÍMANS er 19523 -

Kaupi íslenzk
frímerki
B. Brynjóiísson
Pósthóif 734
Reykjavík
Vöruhappdrætti S.Í.3.S.
Kl. 4 í dag verður dregið í 1. flokki um vmninga að fjárhæð 740 þúsund krónur.
Hæsti vinningur Vi miiljón króna
Öllum hagnaði er varið til nýbygginga í Reykjalundi, en sú stofnun er víÖkunnasta vinnuheimili, sem
reist hefir verið á Norðurlöndum fyrir öryrkja af öllum stéttum þjóSfélagsins.
Styöjum Reykjalund, óskaharn okkar íslendinga