Tíminn - 11.01.1958, Síða 7
T ÉMf NN, laugardaginn 11. janúar 1958.
Fólkið verður að reisa stoðmúr gegn
íhaidinu til varnar hagsmunum sínum
Bygging Langholísvegar og stoímúrinn þar er táknrænt dæmi um öll
vinnubrögt) bæjarstjórnarmeirihlutans, sagíi Orlygur Háífdánarson, 5.
I er að byggja meðíram henni allri.
Einnig er viðurkennt, að hæ-ðar-
lega húsanna hafi verið ákveðin
i af handaíhóifi ög lífclega hafi hið
| upprunalsga iandslag verið iátið
ráða. Afleiðing þessara hörmu-
legu vinnuibragða er svo sú, að
bærinn verður að l'áta byggja stoð-
múr á iöngum kafla, til þess að
gatan hrynji ekki yfir ióðirnar og
upp að húsunum. Það eru ekki
svo ýkja mörg ár liðin síðan bygg-
ingar hófust við Langhöllsveg, að
maíur á lista Framsóknarmanna, á bæjarmálafundinum á miÖvikudag Því mætti t. d. um kenna. Gatan
var fyrst teiknuð inn á bæjar-
Herra fcndarstjóri,
ágæ-tu fundarmenn:
Só skoðun virðist nú, sem
betur fer, eiga æ meira fytgi
að fagna hér í bæ, að fyrir
lcrcgo sé tími til kominn að
skipta um stjórnendur þessa
bæjarfélags. Flestum hugs-
andi mönnum mun orðið
það fjóst, að jafn löng meiri-
hlutaaðstaða og íhaldið hefir
notið hér í Reykjavík, virðist
bjóða heim allskonar hætt-
um, enda skjóta hin mý-
mörgu mistök bæjarstjórnar-
meirlhtutans svo til daglega
stoðum undir þá skoðun.
Þesai langa stjörnarseta hefir
orsakað bina hætt.ulegustu einræð-
istilhneigingu, sem kemur t.d.
fram í því, að þegar náígast fer
bæjamtiórnarkosningar taka íhalds
blöðin ætíð fram það vopnið, sem
þau telja beittast, en það er að
kalia aíla vinstriflokkana óvini
Reykjavikur. Hér er ekki lítið upp
í sig tekið, þegar þess er gætt, að
hér er um að ræða helming allra
borgarbúa. Þessi helmingur er ó-
vinur borgarinnar, og þar af leið-
andi óvlnur isinna ættmenna hér í
bæ, og að sjiátlfsögðu sjálfs sin.
Margt bíður nýrra
§ stjórnenda.
Það bíður líka nýrra stjórnenda
að auka verulega strætisvagna-
skipulagið og síðan voru leyfðar
byggingar. Bæjarverkfræðiskrif-
stofan hefði því átt að geta
stemmt stigu við þessum vandræð-
titn strax í upphafi. Samt lætur
bæjai-\erkfræðingur eins og skrif-
kostinn. Það er ekki nóg að birta st,0fu hans sé þetta óskiljanlegt og
myndir af nýju vögnunum, þegar óviðkomandi mál. Ég skai ekki
dregur að kosningum, en sýna re]vja skýrsluna iengur, en aðeins
ekki þa gömlu, og koma ekki með
mýja í þeirra stað. Það biður einn-
geta þess, að þar er margt fleira,
sem fram kemur í henni, sem
tg stjornenda að reisa marga veldur furðu allra hugsandi
maona.
húsum og bæjarhverfum, sem
hvergi eru þó til nema á sýning-
unni í bogasál Þjóðminjasafnsins.
Að því er mér hefir skilizt, þá
nutn ekki vera líkan af stoðmúr
Orlygur H.áífdánarson
byggingu hans. Heildarskipulag
alLs bæjarins þarf einnig að sjá
dagsins Ijós, en svo aurn er íhalds-
stjórnin, að enginn slíkur upp-
dráttur er.tiL Nýlega kom fram í
bæjarstjórn tilj'aga frá íhaldinu .bæjarvericfræðings á sýnmgunnj,
um framkvæmdir í Reykjavíkur- Þa® hefði þó verið vel til fundið.
höí'n. Þær gerðu ráð fyrir auknum
bryggjum og athafnasvæðum í'
innrihöfninni. Hér var aðeins um Skýrsla bæjarverkfræð-
sýndartillögur að ræða, þar eð það |ngs um sf0ðmúrirm.
er vitað, að höfnin er þegar alltof
þröng, enda mun jafnvel hafnar-
stjóri tillögunum mótfallinn. Til
þess að sýna samt einhvern fram-
farahug, kom einnig fram tillaga
skóla, koma upp fjölda leikvalla,
koma. á fót víðtækri tójns'tunda-
vinnu barna og unglinga, efla
sumarvimiu unglinga i mi-klum Nau3Syn að skipta um
mæli, ieggja hitaveitu, s'kipuleggja ... ,
iðnaðarhverfi, leysa fisk'metisvand- s IornencJur-
ræðin, koma upp heimilum fyrir Þessi yfirsjón bæjarverkfræð-
eí a beubrigðisgæzlti og ings finnst mér undirstrika þá
aðblynmngu sjukra, og svona skoðun mina, a5 fyrir löngu sé
mætci lengi telja. Sá Umi er kom- úmi til kominn að skipta um
inn, að við stjorn bæjanns taki stjórnen<lur bæjarins. Mér finnst
menn sem ekki hruga upp Potem- sagan ,um Langholtsveginn og stoð
kmtjoldum glæsiiegra likana af
Ykkur mun flestum vera það
kunnugt, að bæjatrverkfræðingur
múrinn vera táknrænt dæmi, sem
aufhælt sé að heianfæra upp á
ihaldið og bæjarmálin í heild
sinni. íhaldið er búið að stjórna
bér í mörg ár sökum þess að borg
ararnir hafa veitt því meirihluta,
iem gerist nú æ naumari, sem
betur fer. Á hinum fyrstu árum
fór fyrir bor.gurunum líkt og bæj-
arverkfræðingi, þeir misreiknuðu
sig. Þeir héldu, að þeir þekfctu
Sjálfstæðisflokkinn og hans f’or-
ystumenn, þeir væru eins og þeir
kæmu ti dyranna, myndu ekkert
breyta.-t og ekki valda neinu
höfnin er nú.
Ilvílíkt bitTOpn hefir íhaldið ekki ugra manna,
í málefnabaráttu sinni. Það er þó
að múwna dómi aumur flokkur,
sem ekfci getur svarað heilbrigðri
gagm'ýjai á annan hátt en þann að
hrópa upp yfir sig óvinir, óvinir,
en því aðeins kalla þeir þetta
upp, að þeir eiga engin rökin til,
Það er þó mál kunn-
að íhaklið hyggist
alls ekki hefja framkvæmdir á
Ytri-höfnimn á næstu árum, enda
var tiilagan heldur fátækleg þar
um. Línur yoru dregnar af handa
hófi milli Örfiriseyjar og lands,
en hið innra skipulag hafnarinnar
hvergi nefnt, og tillagan í a-lla
en líta ó bæjarstofnanirnar sem staði hin losaralegasta. Ihaldið mun
i ■ <J5;; -
Hér sést uppsláttur fyrir stoSmúrinn, sem baejarverkfræSingur er nú að
láta gera við Langholtsveg, svo að gatan hrynji ekki niður að húsunum
og ofan á tóðirnar. Myndin sýnir gerla, hve húsin standa miklu rveðar.
sína emfeteign. Ég hefi þá skoðun, ætla sér að káka eitthvað í Innri
að fólkið muni skilja betur og höfninni á næstu árum, og skjóta
betur, að ef'tala skal um óvini sér þar undir, ef hafnarmálin
Reykjavikur, þá sé þar ekki um verða rædd opinberlega. Þegar ít-
aðra að ræða heldur en þá, sem í arleg og gjörhugsuð tillaga um
skjóli langvarandi valdaaðstöðu fnamtiðarskipulga hafnarinnar
sinnar, hafa farið illa með fjár- birtist í Tímanum, eftir einn af
muni bæjarins og hugsað um eig- frajnbjóðendum Framsóknarflokks-
in hag en ekki bæjarbúa. Ég hefi ins> var I)ess getið i leiðara Morg-
þá skoðtin, að fólkið muni í fram- unblaðsins, að það væri tilgangs-
legu skýrslu sína. Undir '&tarf
um framtíðarhöfn, þar sem Ytri- þessa manns heyra skipulagsnvál
bæjarins og kennir því margra
grasa i sfcýrslunni. Segja má, að
hún hafi komið út á Ileldur óheppi
legum tima fyrir bæjarstjórnar-
íhaldið, þegar 'svo mjög dregur að
ko&ningum, því að þar er afhjúp-
að alit það hörmulega fálm, sem
einkennir stuttan kafla úr skýrsl-
unni, en harni er á iþessa íeið:
„Gatan öll hæðarmæld. Eldri
uppdrættir endurskoðaðir og geng
ið að mestu fr*á hæðarlegu götunn-
vr undir malbikun. Þess má gete,
vð mjög erfitt er að ákveða hæð-
irtegu götu sem þessarar — þ. e.
i. s. Langholtsveginn —jþar som
þegar er riæstum ful'lbyggt við.
Hæðarlega húsanna hefir annað
tveggja- verið ákveðin eftir úrelt-
um „gptuprófílum“ eða eingöngu
eftir upphaflegu landslagi, án þess
að tekið hafi verið tillit tii göt-
unnar. Enda er óhjákvæmiiegt að
ge-ra stoðmúr á löngum kafla á
möricum lóða og götu“.
Hér er aðeins tekinn stuttur
kafli úr langri skýrslu, en þótt
þessi orð séu ekki mörg, þ‘á væri
synd að segja, að þau væru ekki
eftir því gagnyrt. Bæjarvcrkí'ræð-
ingur viðurkennir hreinlega, að
hæðarlega götunnar sé þ'á fvrst
hefir fyrir skömniu birt hina ár-ltjóni á hagsmunum þeirra. En á
sama h'átt og bæjarverkfræðingur
misreiknaði hæðarlegu götunnar,
misreiknuðu borgararnir íhal'dið:
Það er farið að ógna hagsmunum
borgaranna á sama hátt og Lang-
hölfevegurinn liúsum og lóðum.
Ef ekki er byggður stoðmúr, þ’á
mun hann re-nna yfir lóðir ibú-
anna og skella á húsum þeirra,
og ef borgararnir byggja ekki stoð-
ímir gegn ihaldinu, þá mun það
halda áfram að ganga á hagsmuni
þeirra. Eða með öðrum orðum,
það mun hækka eins og vegurinn,
gina yfir fólkinu og síðan valda
þvi óbætanlegu tjóni. Eina lausn-
in er sú, sem bæjarverkfræðingur
benti sjólfur á, þ. e. að byggja
stoðmúr gegn ihaldinu, stoðmúr
atenenningsálits, *sem stöðvi 'ágang-
inn og verði til þess að risið fari
lækkandi á ihaldinu, en fólki'ð
taki af iþví völdin og fái það í
hendur mönnum, sem munu fýrst
og fremst gæta hagsmuna borgar-
anna, em láta þá ekki sitja á hak-
anum vegna einstakra flokksgæð-
inga. Og þegar sú stund rennur
upp, að íhaldið hefir ekki lengur
meirihluta í bæjarstjórn, þá nvuni
renna upp nýtt tímabil framfara
og hagsældar. Þá en ekki fyrr, má
vænta þess, að hið fjölmarga, sem
nú fer aflaga og við höfum orðið
tekin tii athugunar og ákvörðunar, I að láta okkur gott þykja áruhi
þegar malbika skal götuna og búið saman, verði fært til betri vegar.
tíðinni snúa baki við íhaldinu, og
þeir dagar fari í hönd, að það láti
sér ekki nægja svikamyllu Sjálf-
stæðisflokksins.
Hafnarmátin.
Með nýjum mönnum koma nýir
og betri stjórnarhættir og það bíða
mörg úrlausnarefni í Reykjavík,
þegár hér ráða oröið flokkar, sem
ekki bera fram sýndartillögur um
hin ýmsu mál, sem þcir svo hyggj-
ast alxirel framkvæma. Það bíður
Báizt við, að Grímsárvirkjnn
taki til staría í april í vetnr
lauiit að hugsa svo Iangt að fara
að skipuleggja framtíðarhöfnina,
það yrði fyrót að marka henni út-
línur. Þar réði sem sé sama sjón-
armiðiö og í öllum öðrum fram-
kvæmdum íhaldsins í bæjarmálun-
um. En það er jafn afkáralegt að aprjl næst komandi.
ætia höfninni stað og afmarka
henni svæði, án þess að taka til-* Allar vélar munu nú komnar í
Frá fréttaritara Tímans á Egilsstöðum.
Iíér er enn sama veðurbliðan, snjóiaust að mestu í byggð
og fært um sveitir, svo og yfir Fagradal, en snjóbíll gengur
yfir Fjarðarheiði. Vinna er nú að hefjast aftur við Grímsár-
virkjun eftir jólaleyfi, og standa vonir til, að orkuverið verði
tilbúið og straum verði hleypt á línur frá því í marz eða
iit t'l fra'mtíðarþa-rfa hvað bryggj-
ur cg garða snertir, eins cg að
áæíla óbyggðu húsi stærð og ytri
lcg-an, án þess að taka tillit til
þarfa þeirra, sem búa- eiga i hús-
ir.-u. Það er ekki sama hvort fjöl-
nýrra sjtómenda að endurskipu-1 skyldan þarf 5 herbergi eða 10,
leggja gatnia bæinn og hraða upp-1 útlínur hljóta að fara eftir því.
orkuverið og búið að setja þær nið
ur að mestu. Eftir er þó að Ijúka
ýmsu þar á meðal byggingum.
Lokið er lagningu rafmagnslína
eins og ráðgert var áður en verið
tæki til starfa. Sex. bæir vestan
Lagarfljóts munu fá rafmagn og
einnig meginhluti Eiðaþinghár', en
þar er lokið lagningu háspennu-
l'ih-u og verið að ganga frá heima-
lögnum. Einnig mun rafmagn frá
Grfmsárvirkjun verða leitt niður á
firði, svo sem til Eskifjarðar, Xorð
fjarðar og Reyðarfjarðar.
í ráði mun nú vera að leggja
háspennulinu fram að Hallorms-
stað næsta s-umar.
Á víöavansi
Krosstréð, sem brást
I Morgunblaðmu í gær lýs.te
Bjarui Benediktssou yfir því af^
hann sé á móti Dulles. Fer -li-t*
að verffa fátt um bandametm am-»
eríska utanríkisráðherrans ryrtfff-
þetta krosstré hrást líká. Hveir
hefði trúaff þvi fyrir svo seH».
tveimur árimi aff önnur eiEHfr
ósköp ættu eftir aff koma fyiir
Bitarna Benediktsson? Sú va?
tiiffin, aff Bjarni var amet ■ sfcaí#
en sjólfur Duiles eins og era*fc
er í fersku minni. En skyiiil'-
manninum vera alvara? Þegsur
menn höfðu lesið „staksteiíiart"
hans til enda i gær (sem itú enff-
aftur búnir að fá sinn effíileg*.
svarta lit) efuð'ust jafnve#
hjartahreinustu MorgmiblaðA*
menn uin aff fordæmingin á DuD-
es kæmi innst úr brjóstinu. Þa#
kom sem sé i Ijós uhdir !oki%
aff aílur uppsteiturinn út af DuIU
es var gerður til að koraa a#
einhverjum svívirffingum uni fos'-
sætisráðherra íslands. Hermani*
er bandaniaður Dullesar, jþví'nr#
Duttcs hefir lánað honum pe-n-
íffiga, segir Bjarni. Það vaar
kjami staksteinanna í gær. Geta.
menn nú séð, hversu bi'jóstvítr#
er hart íeikið í stjórnarandstöð-
rnrni. Heiftin og geðvonzkaa-
blindar jafnvel ná'ítúrugrein*-
f úík.
Geðvonzka sem
útflutningsvara
Látum það svo vera að mena
fái köst hér heima og auglýisl
það fyrir landslýðnum meíl
stráksiegum skrifutn. Hitt er
verra þegar geðvonzkan birtist i
S'vonefndum „fréttaskeytum" áí*
landi eða greinum, sem kuBiaf
c-r inn í erlend blöð unðtr þvi
yfírskyiii að þar séti frétíir af
íslenzkum málefnunL í blaðitm
i dag er sagt frá því hvernig
geðvenzkuskrif þessi eru stundl-
ttm túlkuð erlendis. Danskuur
blaðamaður, seni komst yfir eitlt
tiískrifið vestur í Ameríku, síiJit-
affi óðara heim til sín að íslanil
væri að sogast austur fyrir jára-
tjald. Bar ekki ómerkari mama
fyrir þessu en ihaldsritstjóra
íKtkkttrn i Reykjavik. Á stríffsásv
tiBUsn var danskttr maffur gerffi-
ur landrækur fyrir að birta róg
utn islenzk málefni í erlenduna
Wöfftmt. Godtfredsenar ihaldsiníj
i áag telja hins vegar eklii að'-
eins sjálfsagt að þeir fái ad,-
stund'a þessa útflutningsiðju i
friffi og óáreittir. Þeir vilja Síka
uppskera kjörfylgi og vinsæMir
hér hetma, í viðbót við luvtboðv-
íauniu erlendis. Einkafraintakííf-
liífií
Logíð með feikrtingum
Fyrr í veíur tók Mbt. upp á
því að birta teikningar, seua
áttu aff sýna útsvör í Reykjavtfe
og í Öð'rum kaupstöðum. Von»
myndir þessar af manni með
poka, og var Reykjavíkurpok"
Inn langiéttastur. Þarna sjáiSJ
þið, sagði Mogginn, það er bez.i
stjórnað hjá okkur. Það var ekký
nema augnabliksverk að teikna
út, að ef tölur Mbl. sem prent-
affar voru meff, voru teknar trú-
anlegar, var samt logið um 30%
meff teikningunum. ReykjavíkuF-
pokinn var niiklu þyngi'i en Mbf.
sagffi. Sami leikurinn er í MbL
í gær. Xú eru það kassar og eir
útsvarskassi Reykvíkinga eíns og
eldspvuistokkur að sjá viff hliff'-
ina á kössum liinna kaupstaffi--
atrna, sem eru gerffir að naikium
mannvirkjum. I.attsleg athwguia
iesenda sýnir, að þarna iýguir
teikningin stórum meira ers fyrr,
enda þótt tölur Mbl. sjálfar sét»
teknar tríianlegar. Mælist lygsat
aff þessu sinni ekki minua en
124%.
Perinastrikin duga ekkí
Lakast er þó, að tölur Mbl.
og texti er blekking og ekkert
annað. Ef borgarbúar deila
fjöida skattþegnanna í útsvars-
upphæffina sjá þeir, að meffalút-
svarið í Reykjavík er langtum
hærra en í nokkrum öðrurn katijí
suff. Samt hefir Reykjavik aðá
(Framhald á 8. siðu).