Tíminn - 15.01.1958, Side 7

1
T í MIN N, miðvikudaginn 15. janúar 1957.
Þa3 var 12. okfóber s. I.,
sem við komum til Beirut í
Libanon. Brandur VI. hafði
klofið dimmbláar öldur Mið-
jarðarhafsins á leið sinni frá
Alexandríu — leiðinni milli
tveggja heimsálfa.
Milt skin tungls og stjarna hafði
hvílt yfir uni nætur og heit.nr and-
vari strokið um vanga. Lagzt var
við bryggju í Beirut kl. 5 árdegis.
Ég fÓF á fætur og upp á þilfar. Við
augum hlasti tiikomumikil og fög-
ur útsýn.— ólík flatneskju Egypta-
lands, sem viö vorum að koma frá.
Hér risu brött fjöll og tíguleg frá
sjó svo lángt sem augað evgði, og
hið næsta húsaþyrpingar uppeftir
öllum hfiðum. Þetta er hinn heilagi
fjallgarður Libanon, 7—9 þúsund
fet á hæð.
Borgin sjálf, Beirut, liggur um-
hveri'Ls áyala vík og eins og áður
segir hátt upp í hlíðarnar.
Það' er stiliilögn, svo að loga
myndi á eldspýtu, hilinn ekki nerha
25 stig, enda sólin enn ekki kom-
Þessi tnynd er af byggingu i Damaskus, sem tengd er viS minninguna
um dvöi Páls postula þar í borg og kölluö er „Gluggi Páis postula".
Séra Bergnr Björnsson, prófastur í Staíliold.
Okkar sýrlenzki „guide“ stefnir
för okkar að hóteli einu miklu,
sem vera skyldi gististaður okkar
flestra. Reyndist aðbúnaður allur
hinn ágætasti, íburður meiri en á
nokkru öðru hóteli, er við kynnt-
umst í ferðinni, borð hlaðin vist-
um og rúm og salarkvnni við kon-
unga hæfi. — Að miðdegisverði
lóknum var aftur af stað haldið til
þess að litast um í borginni. Fyrst
var farið á stað einn, er hátt
liggur og þaðan horft vfir þessa
austurlenzku borg í kvöldhúminu
— Damaskus með mínaretturnar
•nörgu og glampandi hvolfþökin.
Sjáum álengdar hús Kuwatly Sýr-
i'andsfcrseta, skoðum „hc'il sold-
ánsi.ns“, kcmura í strætið, „sem
kaliast hið beina“, en þar á Páll
pcrtuli að hafa hafzt við fyrst eftir
afturhvarf sitt; einnig kapellu An-
' aníasar. Liggja þangað niður all-
húfur eða túrbana og margtr í pils-
buxum, aðrir i E\TÓpubúningi.
Konur flestar svartklæddar í öllum
tjáð, að lokuð væri leið til Baal-
beks — af hernaðarástæðum. Var
því ekki um annað að ræða en
hitanum og með blæiu fyrir andliti. aka rakleitt til Damaskus. Herstöðv
Leiðsögumaður í bíi okkar (guide) ar urðu á okkar nokkrar
in urm En á meðah é? ctóð þarna vs.r loffHi-vm op hörkulecur náungi
Omayad-moskan í Damaslcus er eitt af helgustu trúarmusterum múhameðs-
tróarmanna í sérkennilegum og fögrum máriskum byggingarsfíl.
við borðstokkinn, sendi hún sína
fyrstu, brennheitu geisla yfir haf
og iand. Bryggjan, sem Brandur
liggur við, er ekkert sérstakt mann
vihki og á henni standa bílar tveir,
gamaliegir útlits, með háfermi af
kolryðguðu járnarusli og öðrum úr-
gangi. Við skipshlið bíða embættis-
menn úr landi færis að komast um
borð til vegabréfaskoðunar og ann-
ars eftiriits. Eru það nokkrir karl-
ar og ein kona, sem virtist hafa
allmikil vöid. Var það hún, sem
kvað upp úr um. ógildingu vega-
hréfs eins farþegans til ferðalaga
um Libanon.
Eftir að morgunverður hafði ver
ið snæddur i Brandi héldum við
öll tii almenningsvagnanna tveggja,
sem biðu okkar fyrir ofan bryggj-
una. Þar gaf að líta til hliðar mik-
inn fjcilda spánýrra bíla, sem send-
ir eru austur þar í sérstökum til-
gangi. Við tökum okkur sæti í bíl-
unum, sem teljast mega sæmiiegir
farkostir, þótt nokkuð séu þeir
komnir til ára sinna. Og nú ríður
á að hafa augun hjá sér og athuga
vel þióðllfið á torgum Beirut. Ek-
ið er fvrst um þröngar götur, þar
sem fulit er af útiverzlunum, æp-
andi sölulýð, ösnum og asnakerr-
um, drykkjarsöluin með klingjandi
eirskálum. Karlmennirnir með fez-
frá Damaskus, en þangað skyldi
haldið á fyrsta degi.
Ekið er hratt austur úr bænum,
og steinsteyptur, breiður vegurinn
sniðsker, liggur í bugðum upp
hinn tígulega Libanonfjallgarð, en
borgin og flóinn breiðir úr sér
fyrir neðan. Skrauthýsi og hallir
auðmanna standa á víð og dreif
og dreif meðfram vegum í 1000
feta hæð; margs konar trjágróður
og austurlenzkir aldingarðar brosa
við auga í glampandi morgunsól-
inni. Og hærra og hærra bruna
bílarnir með Brandfarþegana, víst
allý upp í 14—1500 metra hæð.
Fer nú að gerast gróðurlítið, en
alitaf bregð'ur þó fyrir hinni al-
gengu sýn nálægra Austurlanda:
þ.e. hjarðmaður með fjárhópinn
sinn, stundum býsna stóra hjörð,
hvítar kindur eða svartar, bústnar
að sjá og stæðilegar, en ærið ó-
líkar hinu lagðprúða, íslenzka fé.
Skyndilega opnast framundan
víður dalur og fagur, slétta um
5—7 km á breidd. Slétta þessi er
frjósöm mjög með ökrum og trjá-
lundum óg hér norðurfrá er Baal-
bek með rústunum frægu. Ákveð-
ið hafði verið að við færum þang-
að — og skyldi okkur bar búinn
hádegisverður, en á landamærum
Líbanons og Sýrlands var okkur
tafir vegna vegabréfaskoðunar,
þóitt við ættum eftir að kynnast
slíku allrækilegar á annarri leið.
Grc'inarhöfundur fór ferS þá, er
hér segir frá, i októbermánuöi
s. I., ásamt ailmörgum þátftak-
endum frá Noregi og SvíþjóS —
éða 70 talsins. Frá íslandi voru
6 ferðalar.gar með í förinni: Sára
Sigurður Einarsson frá Holti, frú
Gréta og Jón Björnsson, listmál-
arar frá Reykjavík, Björn Eiríks-
son frá Hafn3rfirSi, Sveinbjörg
Þórðardóttir frá Reykjavik, sem
andaðist skömmu eftir heim-
kontu. Greinarhöfundur var 6.
þátfta kandinn.

Er austur fyrir Dalsyriu kemur,
en það er nafn sléttunnar, tekur
Anti-Libanon við, næsta gróður-
laus og minnir á eyðimörkina, sem
hér er í nánd. Og svo komum við
inn í sjálfa auðnina, þar sem allt
virðist gult, rautt eða hvítt. Smá-
grl eða klettar * A.öVu <;tað verða
margar tröppur, en sjálf er kapeli-
an hlaðin úr hnullungum. Yfir
altgri er mynd af Ananíasi, þar
sem liann leggur hendur yfir Pál.
Bkki má gleym aför okkar til
Ómarsmoskunnar og bazaranna.
Ómarsmoskan verður mér fyrir
margra hlula sakir enn eftirminni-
legri en egypzka moskan fræga í
Kairó. Leiðin til Ómarsmoskunn
liggur um bazarstrætið mikla, en
þar svipaði öliu til þess, er við
höfðum áður séð á hösurunum í
Kairó — og áttum eftir að kynn-
ast í Jerúsalem: Þröngt, yfirbyggt
stræti, með sölubúðum til beggja
handa, þar sem verzlað er með
hina ólíklegustu hluti: frá dauð-
um hænsnum upp i ódýrustu skart-
gripi, í stuittu máli: allt, sem nöfn-
um tjáir að nefna.
Við komum í sal einn og fáum
þar utanyfirskó, því að óhreinum
fótum skal ei stigið á helgidóm
Múhameðstrúarmanna. Því næst
gengum við inn í forgarð moskunn-
ar með vatnsþrónni, þar sem hinir
trúuðu eru sífellt að þvo sér. Svo
höldum við inn í aðalhelgidóm-
inn, moskuna, sem er um 140
metrar á lengd og tvær súlnaraðir
eftir henni endilangri. Persnesk-
ar ábreiður þekja allt gólfið eg
leiðsöeumaður okkar, ungur Dam-
Altari i guðshúsi St. Ananias í Damaskus.
rjúfa tilbreytingar-
Omayad-inoskan að' innan. Marmari, litaðar rúður, þykk teppi og kyrrð.
til þess að
leysið.
Skyndilega renna bílarnir niður
iágar brekkur — og þá skiptir um
svið. Líf tekur við af dauða — ald
inlundir af eyðimörk. Hér er það
valnið — Baradaáin, sem komin
er til skjalanna. Damaskus, hin
fornfræga og fagra var að bjóða
okkur velkomin.
Ég verð að segja það, að Dam-
askus, hin sýrlenzka höfuðborg,
kom inér á óvart. Saga .hennar var
mér að vísii nokkuð kunn, að hún
er talin ein elzta borg veraldar,
samí'tmis Ninive og Babylon. Ilér
hefir blóð runnið og harðir bar-
iag.-c verið háff'r. en sllt slikt.hef
ir borg aldingarðsins af. sér staoið.
En að hún væri svo stílhrein, svip-
mikil, föígur og nýtízkuleg, sem
raun bar vitni, hafði mig ekki
grunað. Að sjálfsögðu á þetta
fyrst og fremst við um hinn nýrri
bluta borgarinnar. Götur eru breið-
•r cg ski'Duleigar og svipmAlar,
beinar trjáraðir gjarnan meðfram
þeim, byggingar yfirleitt reisuleg-
ar mjög, bjartar og hreinar.
askusbúi, snar og hörkulegur, vek-
ur.athygli á því, að hann geti út-
vegað gölfteppi sem þessi hverj-
um, er hafa vilji. Kapella er ná-
lægt miðju moskunnar og á þar
að vera geymt höfuð Jóhannesar
skírara.
En sjá mátti viða mcnn í bæna-
stellingum og sueru þeir sér allir
í áttina íil Mekka.
Morguninn eftir, 13. október, var
risið árla úr rékkju, því að þann
dag skyldi farið með járnbraut
frá Damaskus til Amman, höfuð-
borg Jórdaníu, og frá Amman í
bílum upp til hins jórdanska hluta
Jerúsalem. Ég vaknaði kl. 6 og
fór út á svalirnar. Bjart var orðið
af degi og borgin óðum að lifna.
Bilar þutu um götur, nokkuð bar
á rússneskum jeppum (sá þá ekki
annars staðar en í Sýrlandi), bænd
ur, ríðandi á ösnum, hestum eða
úlföldum, höfðu söluvarninginn,
mjólk í brúsum, ávexti og græn-
meti, fyrir framan sig og aftan.
Yfirbi'agð borgarinnar varð áber-
(Framhald á 8. síðu).
: Á víðavangi
BoðorS Gunnars
og efndir þeirra
Gunnar Thorodsen segir í MbL
í gær, að viS fjárstjórn Reykja-
víkurbæjar þurfi að gæta sex að'-
alboðor'ða, er séu þessi:
1. Vandlega þarf að undirbúa
áætlun um tekjur og gjöld.
I 2. Fylgja þarf fjárhagsáæthm
og forðast umfranigreiöslur.
3. Gera þarf glögg reiknings-
skil og láta þau ekki dragast úr
hófi.
4. Forðast þarf miklar stökk
breytingar í útgjöldum.
5. Gæta að staðaldri sparnaðar
og hagsýni í rekstrinum.
6. íþyngja ekki gjaldendum
með ofmiklum útsvarsbyrðum.
Þessara sex boðorða Iiefir
Gunnar gætt í verki á þennail
veg m. a.
1. Áætlun útsvaranna Iiefir
iðulega verið undirbúin á þann
veg að aukaútsvörum hefir veriði
jafnað niður á miðju ári.
2. Jafnan hafa orðið meiri og
minni umframgreiðslur á öllum
kostnaðarliðum bæjarrekstursins.
3. Reikningum fyrir Faxaverk
smiðjuna hefir ekki verið skilaðl
áruin saman.
4. Á kjörtímabilinu, sem ntí
er að ljúka, bafa útgjöldin auk-
isí yfir 100%.
5. Fyrst fáum vikum fyrir bæj-
arstj.kosningarnar var sett á
laggirnar stofinm til að athuga
möguleika fyrir sparnað og hag-
sýni í rekt'trinmn.
6. Útsvörin liafa hækkað um
131% á kjörtímabilinu, sem nú
er að ljúka og eru hærri á ein-
stakiing til jafnaðar en í nokkru
öðru bæjarfélagi.
Þannig hefir Gunnar Thorödtl
scn framfylgt boðorðunum, sem
hann telur a'ð fylgja beri vi3
stjórn bæjarins. Boðorð Iians
sanna vissulega nauðsyn þess að)
skipt sé uni stjórn á bænunt.
Hvert er borgar-
stjóraefnið?
Síðan uin áramót hefir Bjarni
Benediktsson birt oftar myndir it
Mbl. af sjálfum sér en af Gunit-
arí Thoroddsen. M.a. af þessum
ástæðuni eru menn byrjaðir aði
stinga saman nefjunt urn hvert
sé hið raunveruiega borgarsijóra
efni Sjálfstæðisflokksins.
Pramsóknat flckkurinn og
unga fólkið
Stáksteinahöftindur Mbl. seg-
ir í gær, að unga fólkið forðist
Framsóknarflokkinn. Stúdenta-
ráðskosningarnar á síðnstliðim
hausti, bentu vissulega íil ann
ars. Framsóknarflokkttrinn jók
þá fylgi sitt um 40% og varði
næst stærsti Hokkurinn í Háskól
anum. Sjálfstæðisflokkurinn tap
aði hinsvegar hlutfallslega. Þánn
ig mun þetta vera yfirleitt með-
al unga fólksins.
Það er nú yfirleitt viðurkennf,
að Framsóknarflokkurinn muni
1 auka fylgi sitt í bæjarsíjórnar-
kosningunum. Ástæðan er m. a,
að unga fólkið fylkir sér fastar
um hann en liina flokkanna.
Efni í teiknimynd fyrir Mbl.
Mbl. hefur undanfarið hirt
talsvert af pólitískum teikni-
myndum. Svo brá þó við í gær,
að engin teiknimynd var í blað-
inu og bendir það til, að Mbl.-
menn séu nú þrotnir af hugmynd
um. Til að hjálpa þeim, þykir
rétt að benda þeim á eitt ágætí
myndarefni, en það er að láta
teikna mynd af hinum grama
foringja Sjáifstæðisfl. sem í-agði
við VVall Street Journal, að þaffi
væri hið sama fyrir Bandaríkjai
menn að veita lán til nýju Sogs-
virkjunina og borga aðgöngu-
miða kommúnieta að stjórnar-
stólunum. Undtr myndinni gæti
staðið: Einn af vinum Reykja-
víkur.