Tíminn - 13.02.1958, Blaðsíða 4

4
TÍMINN, fimintudaginu 13. febrúar 1355,
GROÐUR OG GARÐAR
INGÓLFUR DAVÍÐSSQHl
Kora og brauð
Heimsmeistarakeppnin í skíðagöngu, skíðastökki og norraenni tvíkeppni veröur að þessu sinni háS í Lathi í
Finniandi. Flnnar hafa undirbúið keppnina miög vel eins og þeirra er von og vísa. Sennilegt er einnig talið
að finnsku skíðamennirnir muni hljóta flest verðlaun í þessari miklu keppni ,en þelr hafa undanfarin ár staðið
fremst í skíðastökki, og einnig í skíðagöngu. Norðmenn og Rússar eiga þó einnig harðsnúinn hóp úrvalsmanna.
Myndin hér að ofan er frá Lathi.
Heiwismeistarakeppnin í kmattspyrEU:
England, Rússland, Brasilía lentu í
- Ungverjar heppnastir
i
Heimsmeistarakeppnin í knattspyrnu fer fram í Svíþjóð í
sumar og keppa þar 16 beztu knattspyrnulið heimsins um
titilinn heimsmeistari í knattspyrnu. Keppnin fór fram síðast
1954 og uhnu Vestur-Þjóðverjar þá Ungverja í úrslitaleiknum
með 3—2, en Ungverjar voru þá taldir öruggir um sigur.
Um képpnina í sumar er þa'ð
að segja, að eitgln ein þjóð er
talin í sérflokki, en talið var að
keppnin kæmi helzt til með að
standa milli Engíands, Rússlandn,
Ungverjialands, Brasitíu og Argen-
tínii. Á laugardaginn var dregið í
riðla í keppninni, en hún e:r sem
kunnugt útsláttarkeppni, og tvð
efstu liðin í hverjum riðti komast
í aðal'keppnina. Hinn kunni sænsfci
knattspyrnumaður Gunnar Gren
framfcvæmdi dráttinn, en reifcna
má með, að sumar þjóðir verði
ekfci ánægðar með riðlaskipunina,
og b'-r er fjórði riðiílinn langsterk-
astur.
Riðlarnir eru þannig sfcipaðir:
1. Þýzkalaud, Argemtína,
Tékkóslóvakía Dg Norður-Irland.
2, Frakkland, Paraguay, Júgó-
slafía og Skotlartd.
3. Svíþjóð, Mexíkó, Ungverja-
land og Wales.
| 4. Austurríki, Rrasilía, Rúss-
j land og Emgland.
; Af þessu sést að í fjórða riðlin-
um eru þrjár af þeim þjóðum,
Engiand, RiútssLand og Brasilía,
sem taldar eru einna sterkastar,
' og fjórða þjóðin þar, Austurríki,
h-efir afltaf áltt ágætu Iandsliði á
að sfcipa. Þriðji riðiLiinn virðist
ejnaa velkastur og þar eru Ung-
, verjar taldir öruggir með sigur.
| Svíar ættu einnig að ’nafa mögu-
| leika til að korhast álfram, er þeir
munu sem fcunmugt er no-ta at-
«• V f

GuSjón Tómasson og Rofeert Sig-
mundsson Reykjavíkunneislarar
Reyfcjavíkurmót í tvíimennings-
keppni var háð um síðúra'ta hieigi.
Þátttakendur í móttnu voru 44
„pör“ frá þremu? félöguim, Tafi-
og brídge-Húbbnujm, Bridigöféilagi
fcvenna ' ag Bridgefólaigi
ReykjaUkur. B ai'óonefcerjkeppn t
var viðböfð cg ypiiluð 88 spil í
þremur lotum. Úreliit urðu þau,
að Guðjón Tómajson -cg Róbert Sig
mundason, Bridgefélagi Reyfcja-
vikur, urðu Reykj a'VÍiku'rmeatarar
hlutu 2265 stiig. Tófcu þeir for-
ustu næstum strax í keppnlnni og
héldu henni til lcika. í næstu sæt-
um urðu þsssir menn.
2. Einar Þorfinnssom — Gunnar!
Guðmundsson BR 2152 \
3. Eiggert Benónýsision—Stafán
Sitefánsson, BR 2067 !
4. Lárus Kartssicn—Stefiáa Guð-
johnsen, BR 2031
5. Liárun Hjermannson—Zóphónías
Bsnidiktsson, TBR 1997
6. Sínton Símonarsóa—Þorgeir
Siigurðason, BR 1976
7. Giiisur Gteura'tsían—ívar
Andlettaen, B. R-
8. Hjail'ti Eííasson—JúIújjs
Guðmundisson TBR 1959
9- Ásbjörn JÓBásön—ímgóíifur
Claifsscn, BR 1958
10. Árni M. Jóns»n—Gunngeir
Pé'iursaon, BR 1926
■WtWfC'
í fyrra urðu Iíjailti og Júííus
Rióýfcjaivífc'urmeistarar. — Keppn
in ifór áigætLeiga fraan undir stjórn
Agnans Jörgenasonar, en moífekur
brögg voru þó að því, ,að mienn,
sem áittu réitt 'til' fceppni, mættu
ekfci, og varð því að láta aðra fccima
í þeirra stað.
vinnumenn sína, sem lei-ka í ítal-
íu, í fceppninni. Tveir fyrstu riðl-'
arniir yirðast mjög jafnir.
Svílijóð—-Mexíkó.
Fyrsti leifcurmn í keppninni
verður í Stokkhólmi tnilli' gestgjáf-
anna Svía og Mexíkó. Aðrir leikir
fara fraim eins og hér segir:
1. riðill. 8. júní: Argenbína—
Þýzkaland (Malmö), -Norður-ír-
land—Tðkkóslóvakía (Helsing-
borg) 11. júní: Tékkóslóvakía-
ÞýZkalland (Halmstad), Argentína
—Norður-írland (Malmö). 15.
júní: Norð ur-í rland—Þýzkala n.d
(Helsingborg), Argentína—Tékkó-
slóvakía.
2. riðiil. 8. júní: Frakbland—
Paraguay (Norrköping), Júgó-
slafía—Skotland (Vesteras) 11.
júní: Júgóslafía—Paraguay (Norr-
köping), Frakkland—Skotland
(Vesteras). 15. júní: Paraguay—
Skotland (Eskilstuna), Frafcfcland
—Júgóslafía (Örebro).
3. riðili. 8. júní: Svíþjóð—Mexí-
fcó (Stofckfhólmi'), Ungverjaland—
Wa'Ies (Sandvi'ken). 11. júní: MeXí
kó—U ngverjaland (Stofckhólmi).
12. júní: Svíþjóð—Wales (Stokk-
(Fnamh. á 3. síðu)
Fimmía umferð bikar
keppaianar
Næisttomandi laugardag fer
fram 5. 'tumifterð í bikankeppninni
easfcu og ileiika þá þsssi lið sam
ain.
Manch- Utd.—Sheff Wedeasday
Wuiivels—DanlingitO'n
Btisitoll Cifcý-í-BriBtol Bov.
B'Ciiton—Stokte City
Scunthorpe—Liverpoo'l
West. Ham.—Fuilhaim
C ard iiff C iity—B1 acfeb urn
Sihieff. Utd.—West Bromwich
Það er mijöig athygliisvert, þagar
Iitið er á nöín félaganna, sem enn
þá eru eftir í fceppninni, að að-
eins fiimim þeirra eru úr 1. deild,
níu úr 2. deiild ag tvö úr 3. deild
nyrðri. Hiefir hlutur 1. deildaiiiða
aildrei verið svo tsrnár í 5 umferð
keppninnar.
Korntegundirnar eru helztu mat-
jurtir heimsins. Kornyrkjiatt varð
víða 'til þess að menn fóru að taka
sér fasta búi9taði. Mikilverðustu
fcorn'teigundirnar eru hrísgrjón,
hveiti, bygg, maís, hafrar og rúg-
ur. Ekiki er vitað hverja fyrst var
farið að ræifeta til maitar, r.é hvar á
jörð'inni. En mjcg snerr.ma hefir
fcorn y.érið rxifetað mms sitaðar í
A'SÍu og í ýmou'm Miðjarðanhafs-
londum. Hafrar og rúgur eru tald-
ir tiltöiulega ungar korntegundir
oig hafa ef .it)! v'Jl í fyrtn vcxið
gem i.Mgresi á hiveiti eða bjiggjkr-
uim. Byggkorn og hveiti hafa fund
izt í hÍEuni fornu gröfum Egypta
(pír3niiíi.íiurrjim), fná fjórða ádþús-
uttdi fyrir Krifits fæðingu. Á Norð-
uriöndam. vonu bvgg cg hrvejti þeg
ar ræktuð á steinöld. Hveitirækt er
einn:g:>æiva(Sorn í Kína cg víðar.
Senii'ilegá hafir kornið verið ét-
ið 'hráj't í fyrotu. . Seinna- lærðiu
rnénn að bá&a það við e?d c«g var
það mjfeH .frainsför., Snemma ikiom-
urft mean á tótgið með að merja
feor.nið cg isíðah að maila þáð. Þá
va-r farið ð gera grauta, en brauð
ijkilega löng'U síð.ar.
Flatbrauð mun vera elzta braúð-
teguadin. Fyrst hafa l'ikiloga aðeins
þyifekir graiuitarkllu'mpar verið bak-
aðir á gfióð.
í Biblíunrsi er ita,lað uim að brjóta
brauðið. BaibýIíonÉame.r.n, Egyptar
og Gyðirgar hinir fornu hafa borð-
að flatbrauð. Einnig Evrópumenn
á bronsöld cg eums staðar enn.
Elaitbrauð fornáidarinhar hefir ver
ið gert úr grófu, þurugu dejgi og
vatnmmifelu. Menn hafa breitt það
út í fliatar fccifcur svo hsogt yrði að
'ge'ginibafca það. Bygg og hafrar hafa
cfí- verið no'taðir í flatbraiuð að
fornu O'g raunar enn. í íran, Káka-
suis, Armeníu, Geiorgítu oig víðar er
hart f'atbraiuð stöðugt afig'engur
réttiur. Götuisatór gar.ga með heila
ihrauka af fla'tbra'uði. sem þeir bera
á ibaikika á ihöifðiniu þar.na auisturfrú.
Norðmenn bafca enn harfc hrökk-
braiuð cig filaitbrauð þyfcir tmörtgum
gqltt. Ilér á liandi eru margir sólgn
ir í ifila'bbrauð og þylkir það j.afn-
val alira brauða bezt. Við bújum
’líka til „soðið brauð“ þ.e. fla'tfcök-
ur, steliktar í fe'iti o.g lauifabrauðið
útsfeorna er bramð jóljaiina víða uim
land. Plaitbrauðdleitfar, genn fuodlst
hafa í' ■vjkirjgag.rcif'Jm virðaut hafa
verið gerðar ai'vag eins og norska
o@ sæneka fiiatbrauðið r.ú á tóimiam.
Aigengaáti matur hinna forr.'u róm-
versfcu hermanna te.r talinn hafa
verið graiuitur og fla.tbraiuð. Og
íþeir lögðu undir sig heiminn með
þennan mat í milgannim. FóCfcið í
Suðúr-Evrpu liifði víða me»t á
haírasúpu, kiMiigraut, cÉtfum, osti
og mi'ólfc oig flatbrauði. Sýrt brauð
var lémgi sjaidgasfit og ger óþekkt.
Síðar jófesit notikun súrbrauðbins og
farið var að nota ger. En menn
vor"j lengi að venjast því. Árið
1668 leitaði franslka -stjúrnin úr-
sfcurðar hjiá læ&nadeiid'Inni um
þa'ð bvort leyfa skyldi ger tiil brauð
gerðar. .Svarið var, að ger mundi
ofeki vera hejkiusainleigt,• þar eð
það væri myr.dað við rctnun korns
í vatni. Dálítið af hafrum cig byggi
Götusalar í Armeníu með Lavassh-
flatbrauð.
og maíi3 er notað til braiuðgerðar
á voruim d'öguim, en íang aíig'eng-
ast er sain’ifc hvújt o,g döfckt brauð
þ. e. hveitiibraiuð og rúgbrauð. I
Evrópu er aðallega borðað hveiti-
brauð veis'tah við Rín, en btáðair
tegiundir aiui-itar og suimis etaðar
mest rúgbrauð. Á Norðurl'önduim
er borðað mikið 'bæði af .rúgbrau'ði
og hveitiibraiuði.
Fyrir stríðið var talið að 400—
500 mil'ljónir manna liifðu merít á
hveiti, 500—600 m’iMjiónir á hrii>
grjór.iuim, 150 m:iMjlón.ir á rúgi, 50—■
70 miMj'ónir á maís o. s. frv. Tö
eru heiilar þjóðir sem ekiki neyta
korns. Á Suðurhafseyju'm lilfa
menn mjög á taröhnúð'um, suimn
staðar eru ya'múhnúðar eða manioik:
aðalmait'urinn, eða þá bananar o. £í,
jurtakyns.
Flatbraiuð oig rúggrau'fcur vo:nu
hér ailgergur mrftur fram að fyrra
stríði. Þá ihætti 'óimailaður rúgar a3
flvtjast hingað. Ha'fra,grambur leyistí
rúggrautinn af hóltoi, enda þarf
hann miklu minnl suðlu. Pc'itibra'uð
og glóðarbafeað íiioitbrauð burfu að
mestu. Margar h'úsmæðiur balfca
samt enn íllatbraruð , en nú aðial-
leiga á rafflheiTjuim. Þytkir mörgium
fiatbrauð allra hraúða beat. R'úig-
brauð er imikið bor'ðað bér'6 t'indi,
: en rúgur ibní'Tst ibér -Hila. ítelir nota
rúj'tráin t'ii hortagerðar og hq#a
jafnvel flutzt hingað „rúg'ha.fct-
ar“. Mj'öig milkil rúgrækt er í Rúsá
lar.di, Póillanidi cg " 'Þýákailandi.
Rúgræifetin er gjaxiud í iþes'nam iönd
um. Bæði Pé’tur mikli og Biamardfc
réðu miifeiluim „rúgrijcj'uj’n" og róg-
brauð er jalfnan al-geti'gur réifcfcuir
víða í þessuim löndium. Alílittiik:'l
rúgrækt er einnig vestan haf;. —•
Daiwkir fþróitltam'etin hatfa BÍiuudiuíil
filuifct rúgbra'uð m,eð sér 't:íl að haMi
fullum þrðtti, er þeir kepptu í
hveitiiöndum.
'Gcixiju fcvarairnar og vatnrmylil-
urnar teér á landi voru rúgmyill'UT.
Var nýmalað mjöilið venjúlega
mMu betra en langigeymft verzkm-
armjöl. Sem bebur fier er .aftur byrj
að að fflyíja inn ifeorn og miaLa'það
hér heiima.
Landniám'smenn ræfcfcuðu byg<g-
aikra og einihver byggrælkt var hór
við Faxalfilóa al.lt fr<um: á 16. öld.
(Framh. á 8. slðu)
Laufabrauð á þorrablóti Eyfirðingafélagsins í Reykjavik.