Tíminn - 22.05.1958, Blaðsíða 8

8
TÍMINN, fÍDuntudaginn 22. mal 1958.
(FYaaidiald af 7. sí8u).
Én koma Guðmundar að Laug-
arvatni, að þessu sinni, var til
jþess að leiðrétta nálrvœmlega
spjald&kná bókasafns skólans og
taka með sér í band nokkrar bæk-
ur. A'llt skyldi vera í röð og reglu
í þessirm helgidómi hans, er hann
skildi vig það fyrir fullt og allt.
En bókasafn skólans háfði hann
alla tíð annazt og komið fyrir af
sinni alkunnu nákvæmni og ein-
lægni. Og ég ætla, að þar hafi
líugwr hans dvaiið æði oft, einnig
rftir burtför af staðnum. Enda
þótt Guðmundur yndi ávall't hvað
bert meðal bóka, hafði ég grun
um, að á þessu sólríka sumri viídi
hann gjarna eiga fleiri stundir
með hinu óárabarninu sínu hér á
Latlgarvatni — skógarhiíðinni —,
sem hann í áratugi hafði einnig
Wyflftt að og gróðursett í smávini
fagra og foldarskart.
En tíminn er naumur —- ætiunar
vertdnu varð að ljúka. Náttúru-
dýrkandinn varð því að bíða. Að
ári Iiðnu gat einnig komið sólríkt
Bumar, ef til vill gæfist þá tæki-
færi til þess að dveljast nokkra
daga í „íblíðinni sinni vænu“.
'Engan mann hefi ég þekkt, sem
var það jafn eiginlegt og Guðm.
Óktfssyni að gera hverja kennslu-
stund jafnframt að gleðistund.
Einnig gerði hann hverja gleði-
stund, sem í nálægð hans var
verið, að kennslustund. Ég efast
un), að Guðmundur hafi sjálfur
gert sér grein fyrir þessu, svo eig-
inlegt var honum að vera í senn
fnæðari og gleðigjafi, hvar í hópi
spem hann var, en bezt naut þessi
Jiæfileiki sín tvímælalaust í hópi
nemenda hans. Ég held, að sam-
eining þessara tveggja eðlisþátta
hafi fyrst og fremst valdið því, að
við gamiir nemendur hans gleymd
um honum aldrei og að nálægð
hans var öllum svo kær.
Eitt atvik langar mig til þess að
nefna, sem í senn lýsir honum
sem manni og sýnir hug hans til
Baðstofan
(Framhald af 6. síðu).
í vetur. Þó eru þessar sýningar
ekki annað en beint framliald af
sýningum, sem tíðkazt hafa lengi
í sveitum landsins á búfé iands-
manna, s. s. nautgripum, hross-
um og sauðfé, og enginn amast
vlð. Nú hefir þessi siður náð til
borgarinnar, og þar var ekki
hægra að grípa til annars lifandi
en kvenfólksins — og ekkert feg-
urra tii að sýna. Verðlaun hafa
verið veitt fegurstu grlpunum í
sveitinni, og verðiaun eru veitt
fegurstu stúlkunum í borginni.
Þetta ber allt að sama bruniii. Að
vísu liafa ekki fegurstu gripirnir
í sveitunum ekki verið fluttir úr
landi til sýninga á erlendri
grund, og stafar það iíklega af
margra alda vaneldi og iliri hús-
vist, en það stendur eflaust til
bóta. Og þó er vafasamt, að híð
langsoltna búfé okkar hefði stað-
' ið sig öllu ver á alþjððasýningum,
en hinar stríðöldu íslenzku stúlk-
ur á Langasandi.
B. Sk.
nemenda. Hann átti leið um, þar
sem ég bjó, og staldraði við í fá-
einar ' Mukkustundir. Nokkrir
gamlir nemendur hans voru þat-
búsettir. Spurði hann þá eftir
stúlku einni, er verið hafði nem-
andi hans fyrir alllöngu síðan. „Ég
má til með að koma til hennar
og heilsa henni, því að sennilega
verða fáir af hennar gömlu félög-
um til þess“, sagði hann. Þannig
var Guðmundur, hugsunarsamur,
einlægur, nærgætinn. Af því að
aðrir töldu sig ekki eiga þangað
erindi, þá þurfti hann að ganga
þar í garð og gleðja með einni
gamansögu.
Um leið og ég þakka Guðmundi
Ólafssyni alia vináttu hans og
trygglyndi, gamansemi og fræðslu,
votta ég eftirlifandi konu hans og
börnum einlæga samúð mína og
fjölskyldu minnar
Helgi Geírsson
Guðmundur Ólafsson, hinn þing
eyski dalamaður, var sannur og
góður son þingeyskrar menningar,
í hinni beztu merkingu orðsiná
um það stórmerkilega og enn svo
lítið rökdæmda fyrirbrigði I sögu
þjóðar vorrar. En hann var ólíkur
þeim Guðmundi Friðjónssyni og
Jónasi Jónssyni; hann bar ekki
eldibrand né vigöxi á lofti; hann
barðist aldrei til rúms né valda
í veröld sinni. Hann var maður
friðarins og hinnar djúpu kyrrðar
við þær lindir vizku og menningar
sem í bókum eru geymdar og í
einveru mannlegrar Sálar. Hann
var hinn djúpvitri sveitamaður,
vel lesinn á margar tungur, en þó
einktmi ensku; hugsanalif hans og
þroskun lundarfarsins var, að ég
ætla, mjög mótað af liinni rósömu
dæmigreind enskra manna og
þeirri miidi sem víðsýnið skapar.
Guðmundur átti því láni að
fagna ag komast ungur í Möðru-
vallaskólann á Akureyri, þá
menntastofnun sem svo mörgum
Norðlendingi og þjóð vorri allri
hefir orðið svo mjög giftudrjúg.
Hann var meira en hálf þritugur
þegar hann tók próf úr kennara-
skólanum, einna elzlur og auðúg-
astur að staðgóðri þekkingu allra
okkar, s,em þar vorum þá, reynd-
ui- og roskinn í allri hyggju, full-
orðinn, í sannri merkingu. Hann
var allra manna prúðastur og
hógværastur, lét í engu yfir sér,
gerhugall um hvert efni, góðviljag
ur í öllu. Hann mun sem kennari
hafa orðið manna iaus'astur við
kenningafár og tízkudynti í starfi
sínu. Honum var samgróið hið
einfalda, langlífa og mannlega,
þegar á námsárum sínum, og vist
æ siðan í öllu sínu starfi. En
ég leit svo til, að einveran, með
öllu því, sem honum þótti bczt
í bókum viturra manna, haíi verið
honum alla tíð iind hins andiega
lifs og nautn fegurðar. Hann vai
djúphugull, og þó t.d. innilega
gamansamur. En gaman og spaugs-
yrði henti hann ekki á torgum,
heldur í kyrrð fróðleiks og hugs-
unar, í hvíld og friöi. Hann átti
mikinn fjölda nemenda, á öllum
aldri og í margvíslegu umhverfi;
hann hlýtur eins og allir kennarar
að hafa komið stundum í krappa
báru. Engan mann hef ég hitt,
s'em hefði frá því að segja að
honum hafi nokkurn tíma farizt
nema vel og farsællega í sínu
langa starfi.
Guðmundur hlaut hina beztu
lconu, höfðingja í sjón og raun,
af sterkum ættstofnum í fjarlægu
héraði. Hún mun vissulega hafa
borið af honum marga sjóa dag-
legrar áhyggju og hversdagslegs
strits; það hefir verið honum gott
því ag s)ál hans var kulvís fyrir
hversdagslegum næðingi. Öll hin
mörgu börn þeirra bera merki mik-
ils og góðs ætternis og hins bezta
fósturs.
Blessuð veri minning vinar rníns
og skólabróður, hins góða manns.
Helgi Hjörvar.
Guðmundur Ólafsson hætti
kennslu á Laugarvatni vorið 1955
og fluttu þau hjónin þá búferlum
á Aki-anes, en þar eru tvö böm
þeirra búsett. Áttu þau sér þar
fagurt og smekMegt heimili. Hann
kom sér upp bókbandsstofu og
vann tíðum að bókbandi meðan
heilsan leyfði og jafnvel lengur.
Einnig kenndi liann nokkuð ung-
lingum í einkatímum, en sinnti
ekki annarri kennslu. Bæjarstjórn
Akraness kaus liann í stjórn bóka-
safnsins, þegar hin nýju lög um
bókasöfn gengu í gildi, enda van-
ur þeim málum frá Laugarvatni.
Hann saknaði á Akranesi skógar-
ilms og þrastasöngs, sem hann
þekkti svo vel frá Sörlastöðum og
Laugarvatni. Að öðru leyti undi
G. ÓI. hag sínum þar vel. Við,
gamlir nemendur hans og vinir
á Akranesi, fögnuðum innilega
komu hans hingað og hugðum gott
til samfyl'gdarinnar. Henni lýkur
nú of fljótt og finnst mér bærinn
fátæklegri eftir fráfall hans.
G. Ól. var frábær kennari, sem
verður okkur nemendum hans
minnisstæður. Þar fór samau, gáf-
ur, menntun, skemmtilteg framsetn-
ing og sérstæður persónuleiki, sem
aldrei gleymist. Hann kenndi eink-
um íslenzku og íslenzkar bókmennt
ir, ensku, náttúrufræði og bók-
band. G. Ól. var mannkostamaður,
sem lét sér mjög annt um nem-
endur Sína, einnig eftir að þeir
voru farnir úr skólanum og fylgd-
ist hann með þeim af iífi og sál,
hvar sem leiðir þeirra lágu, eins
og siður er hinna beztu kennara.
Gegndi oft furðu, hve vel hann
gat skiigreint hinn stóra nemenda
hóp sinn, mundi sérkenni hvers
nemanda og hvenær hann var í
skólanum. Hverju skólaári á Laug-
arvatni gaf hann sérstakt heiti,
sem var frumiegt og skemmtilegt.
Hann hafði næmt auga fyrir hin-
um skoplegu hiiðum tilverunnar
og safnaði saman miklum fróðleik
um skrýtin tilsvör og ýmsar svip-
myndir samtíðarinnar. Sjálfur
sagði hann manna skemmtilegast
frá og var góður fyrirlesari og
fylgdist þar að, góð frásögn og
vandað efnisval. íslenzkum bók-
menntum unni hann mjög og var
sbáldmæltur vel.
Sem nemandi flyt ég G. Ól. inni-
legar þakkir og veit fyrir víst, að
a'llir nemendur hans taka undir
þær, jafnt eldri sem yngri og
hvar sem þeir hafa notið kennslu
hans. Svo ástsæll og virkur kenn-
ari var hann. Sem samferðamað-
ur síðasta áfangann þakka ég á-
nægjuleg samskipti og vináttu.
Jafnframt þakka ég G. Ól. störfin
í þágu Akraness fyrr og 6Íðar.
Blessuð sé minning hans.
Dan. Ágústínusson
Á víðavangi
i b'ramhald af 7. síðu).
þögnin og áður hjá Sjálfstæðis-
flokknum, þótt hann þykist geta
gagnrýnt frumvarp stjómarinn-
ar. Það er engin afsökun fyrir
þessari þögn, þátt ckki liggi ná-
kvæmur útreikningur fyrir um
ÖII atriði, því að ef inenn eru t.
d. á móti margföldu gengi eða
styrkja- og uppbótarkerfi, þá
eiga að geta ságt, liva'ða kerfi
þeir vilja í staðinn. Engan út-
reikning þarf t. d. til þess að
segja það, ef menn viija gengis-
lækkun í staðinn, þótt hins vegar
þurfi eftir það að reikna út, hve
mikil gengislækkunin eigi að
vera.
Vettvangur æskunnar
r ramJiaiQ aí 4. siðu.
vera frjálsir menn, sem fólkið trú-
ir. Það trúir enginn þéim, sem
alltaf talar eins og hjú, enda eng-
in ástæða til, því að margt af því
hlýtur að vera áróður. Þetta ber
einkum að skoðast í lj.ósi þeirrá
staðreýnda, að við erum nú á leið-
inni inn í tímabil, sem pólitiskt
séð á scr algéra hliðstæðu. við trú-
málamýrkur miðálda.
— Boðskapur í verkum höfunda
cr heldur leiðinlegur, enda liai'a
þcir ekki komizt að neinum algild-
lim sannindum frekar en aðrir
dauðlegir menn. Aftur á móti fer
ekki hjá því, ef rithöfundurinn er
ekki því einangraðri, að verk hans,
séu ekkert annað en boðskapur og
hann því lystilegri, sem höfundur,
inn gerir sér miuna far um að troða,
honum inn í verkið, heldur lætur
íþað tala sjálft í gegunm reynslu
hans, lífsviðhórf og þær staðreynd,
ir, sem ekM verða umflúnar. Þess
vegna er svo Mtið gagn í verkum.
hálfbrjálaðra manna eða þcirra,
sem eru seldir, jafnvel frá listrænu
sjónarmiði séð. Þeim liggur alltaf
á að túlka einhver annarleg Bjón-.
armið, sem ekki snerta hinn venju-
lega mann, nemá þá til að sanna
honiun, að svart sé Iivítt. Þess
vegna ber að gjalda varhug við öll-.
'im boðskap, sem ekki er samrunn*
inn verkinu sjálfu, heidur ' iiggur
í því eins og steinbarn, seai reynt
er að gæða lif i með pólitískuim upp-
skurði. V. A.
Aisglýsingasími TÍMANS er 19523
Dómari:
Reykjavíkurmót
(Meistaraflokkur)
í kvöld kl. 8,30 leika
VALUR
Halldór Sigur($sson.
LímivercSir: Haraldur Gíslason og Hörður Óskarsson
MOTflNEFNDIN
á MelavelHyiim.