Tíminn - 22.07.1958, Blaðsíða 1

SÍMAR TÍMANS:
Afgreiðsla 123 23. Auglýsingar 19523
Ritstjórn og aðrar skrlfstofur
18 300
Ritstjórn og btaðamenn eftir kl. 17:
18 301 — 18 302 — 18 303 — 19 304
Prentsmiðja eftir kl. 17: 1 39 48
42. árgangur.
Reykjavik, þriðjudaginn 22. júlí 1058.
Efni í blaðlnu í dag:
Á ferð og flugi, bls. 4.
Greinarflokkur Páls Zóp., bls. 5.
Erlent yfirlit, bls. 6.
Ræða Hermanns Jónassonar á
móti hestamanna, bls. 7.
159. blað.
Glæsileg sjúkraflugvél fyrir Norð-
lendinga nýlega kotnin til landsins
Flugvélio veríur höfí á Akureyri.
0nn hefur bætzt ein sjúkraflugvél í flugfiota .lands-
manna. Á laugardag var fréttamönnum boöiö að skoða sjúkra-
vélina og íara í flugferð með henni. Þessi vél er af gerðinni
Cessna—108 og mun hún hafa aðsetur á Akureyri. FJugvéi-
in getnr tekið 3 farþega auk flugmanns og að sjálfsögðu einn
sjúkling ásamt aðstoðarmanni. Eigendur vélarinnar er Rauða
krossderldin á Akureyri, kvennadeild Slysavarnafélagsins og
bræðurnir Tryggvi og Jóhann Helgasynir.
ÞaS voru áhugamenn á Akur
eyri sem fyrst vökt'u máls á þeirri
nauðsyn að sjúkraflugvél yrði
staðsett á Akureyri og yrði til
nota fyrir Norðurland. Nú eru
liðin þrjú ár síðan fjársöfnun
hófst til kaupa á sjúkraflugvél.
. Nefnd heíir starfað síðan að;
framgangi málsins og hana skipa:
Gísli Ólafsson, formaður, Árni
Bjarnason og Kristinn Jónsson.
Formaður Ráuðakrossdeildarinn-
ar á Akureyri er Guðmundur Karl
Pétursson, en form. Slysavarna-
deikíar kvenna er Sasselja Eld-
járn. Gjaldeyrisleyfi fékkst ekki
fyrr en í vetur er góður skilningur
fékkst á málinu hjá gjaldeyrisyfir
völdunum. Lögðu nú margir mál-
inu lið, með þeim árangri að vél-
in kom fil landsins 10. júlí s. 1.
Vantar enn öryggisútbúnað.
Sijúkravélin getur fliogið 240
km. á klst, og er það jafn hratt
og tweggja hreyfla Douglas-Dak
ota vélar fara að jafnaði. Við
venjuleg skilyrði þarf vélin 300
m. flugtaksbraut, en við slæmar
aðstæður þarf hún ekki nema um
130 m. braut. Þó flugvélin sé mjög
vel útbúin skortir nokkuð enn
til þess að hún get'i komið að full
um notum á veturna. Meðal
þeirra tækja eru skíðaútbúnaður,
og radíóáttaviti.
Mikilvæg fyrir Norðurland.
Gþarft er að fjölyrða um það
hve mikill fengur það er fyrir
Norðlendinga að fá þessa vél.
Sjúkravél á Akureyri, gegnir mik
ilvægu hlutverki fyrir allt Norð
urland, því ekki kemur það ó-
sjaldan fyrir að ókleift er að
fljúga frá Reykjavík til Akureyr-
ar. Kost'naður verður mun minni
ef fhtgvélin verður staðsett á Ak
ureyri, miðsvæðis á Norðurlandi.
Allan| rekst'ur og flug-
stjórn munu þeir bræðurnir,
Tryggvi og Jóhann, fara með. Að
sjálfsögðu mun sjúkraflugið sitja
fyrir öllu öðru, Ihyggjast þeir
bræður efna síðar til áætlunar-
flugs til ýmissa staða þar nyrðra.
Þeir munu fljúga bæði með fólk
og vörur til þeirra staða sem sam
göngitskilyrði eru slæm.
skemmtileg í alla staði og' ekki
þarf að fara mörgum orðum um
það hvílíkur fengur hún er f.vrir
Norðurlandið. Ferfi sú sent fréfta
maður Tímans fór í s. 1. laugar
dag var hin ánægjulegasta og
færði um leið sönnur á hæfni vél
, arinnar. Vonadi mun takast að fá
þau tæki er á vantar til þess að
. sjúkravélin geti komið að full-
j um not'um árið um kring. Stendur
nú fyrir dyrum að sækja um gjald
eyrisleyfi fyrir þeirn áhöldum sem
á vantar. Þarf ekki að fjölyrða
um hvílíkl öryggi er, að vél með
slíkum útbúnaði í veðrasömum og
snjóþiuigum héruðum Norður-
lands.
Rikisleiðtogafundur á vegum S. Þ.
um hættuástandið við Miðjarðarhaf
Síld komin aftur til
Ólafsfjarðar
Ólafsfirði í gærkvöldi. — Hér er
að lifna yfir síldinni aftur. Víðir
II frá Garði kom í fyrrinótt með
285 tunnur í salt og rúm 200 mál
í bræðslu. Hann kom aft'ur i dag
me'ð 795 tunnur í salt. Einar Þver
æingur kom í gær með 273 tunnur
og aftur í dag með 78. Síldin, sem
skipin komu með hingað í dag
veiddist á vestursvæðinu. Víðir II
mun hafa fengið afla sinn inni
við eyjar á Skagafirði. Víðir er
sem kunnugt er aflahæsta skip
i'ð á síldarvertíðinni fram að þessu.
Þorbjörn kom í gær með rii'na
nót og lítilsháttar af síld. í kvöld
fréttist, að hann væri nú að háfa
á Hé'ðinsfirði. Ágætis veður er í
dag, sólskin og hægviðri. B.S.
Vesturveldin ræða tillögu Krustjoffs _ Tal-
ið óhyggilegt að hafna henni skilyrðislaust,
þótt nokkurrar tortryggni gæti
NTB—I.UNDÚNUM og WASHINGTON, 21. júlí. — Hvernig
sem svör vesturveldanna verða við uppástungu Krustjoffs um
fund ríkisleiðtoga til að fjalla um hættuástandið við Miðjarðar-
haf, þá er fullvíst að sá fundur verður ekki haldinn á morgun
eins og Krustjoff lagði til. Vsturveldin ráðfæra sig nú hvert
við annað og ennfremur hefir fastaráð NATO í París tekið
málið til meðferðar.
í Libanon er unnið að því að finna
forsetaefni, sem allir geti treyst
K<}.siiingar á fimmtudag. Hin nýja ríkisstjórn
myndi vísa hernum á brott, leita eftir viíJun-
andi sambúíi við Irak og Egyptaland.
NTB—BEIPÚT og LUNDÚNUM, 21. júlí. — Bandaríkja-
menn héldu enn í dag áfram að setja sjóliða á land í Libanon
og er þá 'iið þeirra komið eitthvað yfir 10 þúsund. Annars
var rólegra við austanvert Miðjarðarhaf en verið hefir sein-
ustu daga og ekki hefir frétzt um liðsflutninga á þeim slóð-
um. Athyglin heinist nú að forsetakosningunum í Libanon,
en þær ejga að fara fram á fimmtudag.
Ánægjuleg flugferð.
Stjúkraflugvél þessi
Sagt er, að stjórnmálamenn frá
báðum aðilum reyni að aá sam
komulagi um forsetaefni. Forseti
þingsins beitir sér einkum fyrir
þessari lausn málsins. Fréttastofu
fregnir telja, að helzti foringi upp-
reisnarmanna, Salem, sé í þann
veginn að senda áskorun til
sinna manna að ekki skuli skjóla
á bandarisku sjóliðana né heldur
á hermenn stjórnarinnar. Sé þetta
gert til að greiða fyrir samkomu-
lagi.
Vilja losna við Cliamoun.
Murpliy aðstoðarutanríkisráð-
herra Bandaríkjanna er nú stadd
ur í Líbanon. Verkefni lians er
að greiða úr málum þar, þótt
annars sé fátt vitað, um fyrirætl
anir hans. Fréttaritarar eru þó
fekar á þeirri skoöun aö Banda-
ríkjamenn vilji losna við Chamo
un. Hafi þeir um skeið ekki verið
grunlausir um að Chamoun liyg'gð
ist nota sér komu sjóliðanna til
að láta velja sig til þriðja kjör
tímabils, en sú fyrirætlun hans
var beint tilefni borgarastyrjald
arinnar.
Markmið þeirra stjórnmála-
manna, sem nú vinna að' því að
finna forseta, er allir geti sætt
sig við, er að ríkisstjórn sú er
við tekur biðji bandariska herinn
að hverfa á brott hið skjótasla,
komið verði á viðunandi sambúð
við Arabiska sambandslýðlveldið
og tekin upp vinsamleg afstaða
til hinnar nýju ríkisstjórnar í írak.
Þjóðareining verði sköpuð um að
vernda sjálfstæði og hlutleysi
íraks.
Uppástunga Krustjoffs virðist
hafa komið nöbkuð flatt upp á
vesturveldin. Yfirleitt er að heyra
á brezkum og bandarískum blöðum,
að hér sé um áróðursa'triði að ræða
hjá Krustjoff, en engu að síður beri
að athuga málið, og mörg segja a'ð
ekiki komi til mála að hafna til-
lögunni umsvifalaust.
HÆTTUSTUND
Tillögu sína setti Krustjoff fram
í bréfi, sem hann ritaði Macmillan,
de Gaulle forsætisráðherra Frakka
Eiseinhower forseta Bandarikjanna,
Nehru forsætisráðherra Indlands
Og Dag Hammarskjöld framkv.stj.
S.þ. Stakk hann upp á Genf sem
fundarstað, en kvaðst annars reiðu
búinn að koma til fundar á hvaða
stað sem væri t. d. Washington.
í bréfinu segir Krustjoff, að
við lifum á mestu hættustund,
sein yfir maimkyii hafi gengið,
og því sé nauðsynlegt að ræða
málið, og því leggi hann til að
fundurinn verði á þriðjudag. Eitt
óvarlegt skref getur leitt til
mestu liörmunga, sem yfir heim-
inn hafa gengið, seg'ir Krustjoff.
FORÐA VOPNAVIÐ-
SKIPTUM.
Um tilgang fundarins segir
Krustjoff, að hann sé sá, að finna
leiðir til þess að koma í veg fyrir
„hernaðarátök, sem nú séu á byrj-
unarstigi". Hann voni, að vestur-
veldin taki þssu boði og skilji
hinn rétta tilgang þess, sem sé
að varðveita friðinn, en tíminn sé
naumur, því að „faMbyssurnar s'éu
þegar byrjaðar að þruma“.
BER VEL AÐ ATHUGA.
Eius og áður segir, hefir upp-
áslbungu Kni'stjoffs verið ali'Vcl"tek
ið ýfirleitt, þótt víða gæti nokk-
(Framhald á 2. síðu)
Frakkar vilja taka
boði Krustjoffs
skilyrðislaust
NTB-París, 21. júlí. Lauf.ofregn
ir haf.a síast út um afstöðu full-
trúa Nato-ríkjanna á fundi fasta-
ráðsins í dag til uppástungu
Krustjoffs um skyndifund ríkis-
leiðtoga til iið ræða hættúástand
ið við Miðjarðarhaf. Samkvæmt
þeim liafi franska stjómin viljaö
taka boðinu skilyrðislaust og þcg'
ar í stað. Bretar og Bandaiíkja-
menn liafi að vísu ekki vilja'ð
svara tilboðinu neitandi, en gefa
óákveðin svör og reyna að vinna
tíma. Svo sé þriðji flokkurinn, og
þar í séu Norðurlöndin flest —
sem séu mitt á milli bes»ara
tveggja sjónarmiða, en þó mjög'
hlynnt því að fundur af þessu
tagi verði haldinn. Allir aðiiar
hafi verið á einu máli um, að
fundurinn skyldi lvildinn innau
ramnia S. Þ.
er mjog

■ . " ■ ' if
Bretar og Bandaríkjamenn styðja
tillögu Japans í öryggisráði S. Þ.
Övíssa ríkir um afstöíu Sovétríkjanna.
NTB—NEW YORK, 21. júlí. — Fundur öryggisráðsins hófst
í gærkvöldi kl. 7,20 samkvæmt ísl. tíma. Fyrir liggja tvö mál:
Tillaga Japans um að svo verði fjölgað í eftirlitssveitum S.þ.
í Libanon, að herlið Bandaríkjanna geti horfið á brott. Hitt
málið er tillaga Sovétríkjanna og Bandaríkjanna, sem bæði
leggja til-að allsherjarþingið verði kallað saman.

Fulltrúi Japans gerði grein fyrir
tillögu sinni, sem hann kvað gerða
í samráði við fulltrúa Kanada og
Noregs. Samkvæmt tillögunni á að
fjöliga svo í eftirlitssveitunum að
þær geti öruggléga komið í veg
fyrir vopnasmygl til Libanons. —
Ekiki fær þó framkvæindastjórinn
um'boð til að koma þar upp lög-
negltoveitum eins og á Gazasvæð-
inu nema fá til þess sérstakt sam-
þyíkki öryggisráðsins. Fulltrúinn
kivað tillöguna fram borna til þess
að' 'koma í veg fyrir, að S.þ. verði
algerlega lamaðar og áhrifalausar.
Hvað gera Sovétríkin?
Fulltrúar Breta og Bandaríkja-
manna lýstu báðir yfir, að þeir
Þessi mynd var tekin úti á flugvelli daginn sem sjúkraflugvélin fór norSur til Akureyrar. (Ljósm.: Tíminn). ntyndu grei'ða atkvæði ffleð til-
l'ögunni, þar sem í henni fælust
l'ágmarksiskilyrði fyrir því að friði
og reglu yrði haldið uppi í Libanon,
þótt bandarísiku sjóliðarnir hyrfu á
braurt. Hins vegar er óvíst um af-
stöðu Sovétríkjanina. Er sagt, að
Bandaríkjastjórn m'uni noktouð
haga svari sínu til Krustjoffs um
fund æðstu manna stórveldanna,
eftir þvi hvernig viðbrögð þeirra
verða í öryggisráðinu.
Malilc, utanríkisráðherra Liban-
ons sagði í kviöld, að ríkissrtjórn
Sín gæti alls ekki fallizt á japönsku
ti'llöguna. Þá er sagt, að hann sé
mötfál'linn fundi æðistu manna um
þessi miál, að minnsta kosti verði
Libanon-stjórn að eiga þarna full-
trúa.