Tíminn - 31.08.1958, Blaðsíða 1

BfMAR TÍMANS ERU:
jb&relðsla 12323. Auglýslngar 19523
Rílstjórn og skrifstofur
1 83 00
BlaSamenn eftir kl. 19;
3*301 — 18302 — 18303 — 18304
Prontsmiðjan eftlr kl, 17: 13948
42. árgangur.
EF^I:
í spegli Tímans, bls. 4.
Hugleiðingar um orðinn hlut,
bls. 5.
Skrifað og skrafað, bls. 7.
Reykjavík, sunnudaginn 31. ágúst 1958.
192. blað.
Reglugerðin um 12 sjðmílna fiskveiðilandhelgi við
strendur Islands gengur í gildi klukkan 24 í kvöld
Stærsta skrefið, sem íslendingar hafa stigið til þess að
endurheimta yfirráð sín yfir grunnmiðum og tryggja það
bjargræði sem þjóðin byggir á afkomu sína og framtíð -
Útvegsmenn á Suðurnesjum taka
djarflega undir ályktun Akurnesinga
..Útvegsmannafélag Garða-
hrepps hefir á fundi þann 28.
ágúst 1958 samþykkt eipróma eft
irfarandi ályktun í sambandi við
landhelgismálið;
1. Félagið tekur undir ályktun
ÚUegsmannafélags Akraness og
Skj'pstjóra og stýrimannafélags-
ins Hafþórs á Akranesi, um að
skora á ríkisstjórnina að hopa
hvergi frá settu marki um út-
færzlu fiskveiðitakmarkanna.
Við lítum svo á, að réttur vor
til slíkra óhjákvæmilegra sjálfs.
bjargarákvarðana sé skýlaus,
enda í fullu samræmi viff- ákvarð
anir ýniissa annarra þjóð, sem
óátaldar eru, bæði að því er snert
ir fiskveiðar og hagnýtingu nátt
úruauðæfa, er fólgin kunna að
vera undir hafsbotni. Viljum vér
láta í Ijós þá skoðun vora, að
ef það komi á dagznn, að ein-
hver íþjóð geri alvöru úr því
að fremja slíkt óhæfuverk að
hindra í einhverju framkvæmd
vora á hinni nýju fiskveiffireglu
gerð, þá beri ríkisstjórninni, ef
vér ekkz af eigin rammleik liöf
um mátt til að hnekkja slíku of
beldi, að snúa sér tafarlaust til
forráðamanna bandarísk varnar-
liðsins hér á landi og krefjast
þes>s af þeim, að þeir veiti oss
til þess í tæka tíð fulltingi, er
nægzr til að verja rétt vorn og
lirinda slíkri árás á sjálfbjargar
viíileitni þjóðar vorrar.
Vér lítiim svo á, að á því geti
ekki vafi ieikið, að forráffamenn
varnarliðsins liér telji það bezna
skyldu sína, að sinna fljótt cig
gre'ðlega slíkum tiliiiælum, enda
slægi það miklum skugga á þær
öryggisvonir er vér höfum talið
okkur trú um að tengdar væru
við það aa hafa lánað land vort
til varnarafgerða og varnarlzðs
dvalar um árabii, ef oss brygðist
nau'ðsynleg aðstoð og vernd á
slikri örlEigastund. Myndi slíkt
fyrirbæri að í jálfsögðu ærið til
efni til nýrrar athugunar á af-
stöðu vorri til Atlantshafsbanda
lagsins.
2. Ennfremur skorar félagið á
ríkisstjórnina að flytja grunn-
línupunkt þann, sem er nú í Eld
ey, í Geirfuglasker, og breyta
grunnlínuin í samræmi við það.
3. Ennfremur telur félagið aff
ekki beri að leyfa íslenzkum fiski
skipum veiffar með botnvörpu
innan liins friðlýsta svæðis, og
sér*iaklqga bei'i flö vernda
lirygningarstöðvar þorsksins fyr
ir ágangi botnvörpuskipa á tíma
bilinu frá 1. janúar til maíloka.
Fyrir hönd Útvegsniannafélags
Gerðalirepps,
Finnbog'i Guðmundsson,
formaður.“
Þjóðin stígur þetta skref, einhuga og ó-
hvikuf í írausti þess, að nágranna- og banda
íagsþjóðir virði rétt hennar til þessarar á-
kvörðunar og vilji unna henni tilveruréttar
í samfélagi þjóðanna
Á miðnætti í kvöld gengur hin nýja reglugerð um 12 sjó-
mílna fiskveiðilandhelgi við íslandsstrendur í gildi, og mánu-
dagsins 1. september 1958 mun verða minnst lengi í íslenzkri
sögu. Þennan dag stígur íslenzka þjóðin stærsta skrefið, sem
hún hefir stigið á þessari öld til þess að endurheimta grunn-
mið landsins og friða þau fil trvggingar afkomu og sjálfstæði
þjóðarinnar í framtíðinni. Að þessari ákvörðun stendur öll
þjóðin í órofa heild oq vonar að með því sé lokið niðurlæging-
artímabili 3 mílna landhelginrrar, sem erlent vald samdi á
þjóðina.
íslt'ndingum er það ljóst, að
þeir hefðu þurft að vera búnir að
stíga þetta skref fyrir löngu, en
þeir vilja vináttu og samstarf
við allar þjóffir og vildu freista
þess að vinna að alþjóðlegrí
lausn landhelgismála. Þess vegna
hafa þeir beitt sér fyrir alþjóða-
ráðstefnu um málið, og beðið
með affigerðir sínar þar til þeim
lyki.
Eji nú verður ekki lengur beff-
ið. Því hefir verið marglýst yfir
af hálfu Islendingia. Fiskistofn-
inn á grunnmi'ðunum, sem
nær öll útflutningsverzlun lands
inanna byggist á, eru í geigvæn-
legri hættu vegna ofveiði er-
lendra fiskiskipa. Réttur fslend
inga til einhliða útfærslu fisk
veiðimarkanna er ótvíræður, og
þeir fara hér að dæmi mangra
annarra þjóða og brjóta í engu
alþjóðareglur.
Fregnir hafa um það , borizt
— jafnvel liótanir — að' erlendir
affilar mundu ekki virða 12 mílna
landhelgi okkar, jafnvel beita
Fjögur héraðsmót Framsóknar-
manna um þessa helgi
Um þessa helgi, 30. og 31. ágúst, efna Framsóknarmenn
til f jögurra héraðsmóta og eru þau í Rangárvallasýslu, Austur-
Húnavatnssýslu, Vestur-Húnavatnssýslu óg á Snæfellsnesi. | svæð'uin við suðvesturströndina.
Héraðsmótin í Rangárvallasýslu og A-Hún. voru í gærkveldi,
en hin eru í dag.
Framsóknarfélögin í Vestur-
Húnavatnssýslu halda héraðsmót
sitt að Ásbyrgi í dag. Að_
zdfundur FUF verður haldinn kl.
3 um daginn, og aðalfundur Fram
sóknarfélags Vestur-Húnvetninga
hefst kl. 5 sd. Kl. 8,30 hefst svo
héraðsmótið. Þar flytja ræður al-
þingismennirnir Ásgeir Bjarnason
og ‘Skúli Guðmundsson. Árni Jóns-
son syngur og leikararnir Gestur
Haraldur Adólfs-
Að síðustu verð-
Þorgrímsson og
son skemmta. -
ur dansað.
Héraðsmótið á Snæfellsnesi verð
ur í dag að Breiðabliki. Þar flytja
ræður Daníel Ágústínusson, bæjar
i stjóri á Akranesi og Gunnar Guð-
bjartsson bóndi Hjarðarfelli. Karl
Guðmundsson, gamanleikari og
Jón Sigurbjörnsson skemmta. —
Ðansað verður að lokum.
brezkir togarar í vernd f jögurra
herskipa eiga að fara inn fyrir tólf
mílna linuna þegar í dag
Koma saman á þrern tilteknum stööum við suÖ-
vesturströndina, segir í lausafregn
Brezka útvarpið skýrði í morgun allítarlega frá viðbúnaði
brezkra togara undir vernd brezkra herskipa til þess að brjóta
hin nýju lög íslendinga um 12 mílna fiskveiðilandhelgi þegar
hinn fyrsta dag, er þau gilda. Eiga togararnir að fara inn fyrir
fiskveiðimörkin í hópum undir vernd og reyna að fiska þar.
j Er hér sennilega um eina 100 togara að ræða og fjögur
smærri herskip.
j með bilaða vél og varðskipið þá
Fregnir þessar eru hafðar eftir látið hann afskiptaiausan.
fréttamanni Reuters. Á morgun, I Taka brezka togarans Lord Pend
sunnudag eiga skipstjórarnir að er í landhelgi í gær varð fréttamat
safnast saman á þrem tilteknum ur í blöðum og úivarpi víða um
heim í gær. Stafaði það af þvi, að
hér eru staddir svo margir erlend-
ir fréttariíarar, sem sendu greinar
og myndir af atburðinum.
Loks er skýrt frá grein, sem
birzt hafi í rússnéska blaðinu ís-
vestia. Er þar ráoist á Breta og
valdi til þess að stunda vei'ðar
innan hennar. íslendingar trxia
því ekki að óreyndu, og slíkt
yrðu þeim sárari vonbrigði en
orð fá lýst.
Þeir treysta því, að vinsamleg
ir nágrannar og bandalagsþjóð
ir Virði’rétt fslands og vilji unna
þjóðinni þess að tryiggja tilveru
sína og sjálfstæði sein fullgildnr
aðiii í samfélagi þjóffanna. Þeir
treysta Því, að erlendar þjóðir
hljóti að s'já, að ofbeldi í þessu
máli verður aidrei lóð á vogar
skál réttlætisins, heldur aðeins
enn eitt dæmi veraldarsögunnar
um valdníðslu hins sterka gegn
hinum litla og varnarlausa.
En hvað sem í skerst munu fs
lendingar ekki hvika heldur
verja rétt sinn og landhelgi með
þeim ráðum, sem tiltæk og sæmi
leg eru, cig beita rökum af still
ingu og' festu. Og valdbeiting
mundi aðeins þjappa þeim fastar
saman ufn þjóffarrétt sinn.
Og íslendingar binda miklar
vonir við þetta framfaraskref.
Þeir sjá þar hilla undir bjartari
framtíð og traustara sjálfstæði
Og lítill vafi er á því, að á morg
un mun íslenzki fáninn blakta á
hverri stöng.
Flugvöllurinn í
Quemoy ónothæfur
Lundúnum, 30. ágúst. — Kín-
verjar á strönd meginlandsins
héldu uppi í dág skothríð á eyna
Quemoy og smáeyjar í nágrenni
hennar. Er þetta 8. dagurinn í röð
sem árásir eru gerðar. Fréttarit-
arar á Formósu segja, að nokkuð
sé til í þeirri fullyrðingu Peking-
stjórnarinnar að liðið á Quemoy
sé einangrað. Flugvélar hafi sem
sé ekki getað lent á flugvellinum
þar í fimm daga og vegna skot-
hríðar sé erfitt fyrir skip að at-
hafna sig í höfninni þar.
Milli 4. og 12 niíina markanna.
Samkvæmt viðfali við skipstjór-
ann á togaranum Coventry City,
Bishop að nafni, muni togararnir
dreifa sér á tilteknum svæðum og
hefja veiffar al!t inn að 4 míma þeir sakaðir um að hafa enn einu
línunni gömlu og út að 12 milna sinni gert sig seka um að beita
mörkunum nýju.
í fregnum þessum var einnig
skýrt frá því, aö varðskipið Þór
hefði komið að togaranum Churc-
litla og varnarlausa þjóð ofríki. -
Sagt er, að einhliða útfærsla fisk-
veiðimarkanna sc alls ekki brot á
alþjóðalögum. Margar þjóðir liafi
hill við Barðastrónd innan land- þegar fært út landhelgi sína með
helgislínu. Hefði togarinn verið þeim hætti.
Sigruðu heimsmeist-
arana í bridge
íslenzka bridge-sveitin á mótinu
í Ósló stóð sig með miklum ágæt-
um í fyrradag, er hún sigraði sveit
Ítalíu með yfirburðum, 67 gegn 44.
Sigur þessi vakti mikla athygli sem
von var, þar eð ítalir eru heims-
meistarar í bridge og hafa verið
tvö undanfarin ár og jafnframt
Fvrópumeistarar.
Fékk 74 þús. kr. sekt
Skipstjórinn á togaranum Lord
Pender, G. Harrison, sem tekinn
var að landhelgisveiðum ð Breiða
firði í fyrradag, var í gær dæmdur
í sakadómi Reykjavíkur í 74 þús.
kr. sekt og afli og veiðarfæri gert
upptækt. Þórður Björnsson, settur
sakadómari, kvað upp dóminn.
ásamt meðdómendunum Jónasi
Jónassyni og Pétri Björnsyyini
skipstjóra. Skipstjórinn áfrýiaði
dómnum.