Tíminn - 24.01.1959, Qupperneq 2
T í MIN N, laugaidaginn 24. janöar 1959.
Ræða Eysteins Jénssonar
t Framh. af l. jíðu.J
gilt verði tekið, að hann er rati
í aö fara með tölur og botnar auð
ojáanlega ekkert í höfuð þáttum
Æjármálanna. Hann flýtur strax
wpp frá botni þegar farið er að
f'æða þau efni. Honum bar skylda
íil þess að 'taka sér frest og tala
við þá, sem eitthvað vissu áður
<en hann hleypti sér út í ófæruna.
ÍHann má ekki gleyma skyldu sinni
ísem talsmaður fyrir fjölmennum
[flokki—r því fylgir ábyrgð.
Meginlínur Lú<5víks
Lúðvík Jósefsson lalaði um það,
uem hann nefndi meginlínur í
œfnahagsmálum og sagði í því sam
ióandi, áð vísitöluskrúfan hefði
iiit-la þýðingu. Þó eru ekki nema
aiokkrir mánuðir síðan vinstri rík
ísstjórnin lét í ljós þá sameigin-
ilegu skoðun sína, að vísitölukerf-
:ið leiddi efnahagsmálin út í hrein-
ar ógöngur, samanber greinargerð
ína með efnahagsfrumvarpinu í
vor. Þetta eru því snögg skoðana-
íikipti hjá þessum háttvirta þing-
ímanni, og ekki furða, þó að liann
•fýsti ekki að halda stjórnarsam-
otarfinu áfram eftir þvílíka u-m-
vendingu. En eftir að hafa lieyrt
cil Einars Olgeirssonar skilja
anenn snúninginn.
Einar sagði, að ekkert væri
hægt að gera í þessu máli, nema
lregið væri úr útgjöldum sveitar-
ú'élaga og ríkisins. Ég hefi fyrir
anitt leyti ávallt reynt að hamla
gegn ofþenslu í rikisbúskapnum.
Kommúríi’star hafa aftur á móti
átt ríkastan þátt í að hækka út-
gjöld ríkis-, bæjar og sveitarfélaga
:aema þá að Sjálfstæðisflokkurinn
íhefði reynzt þeim enn þá drýgri.
Eða hver skyldi sú út'gjaldalög-
gjöf verá, sem þcir hafa ekki
a'yfgt? Og þó hafa þeir aldrei orð-
::ð mettir í þeim efnum.
„Eysteinska“ Einars
Út af skrafi þeirra um lækkun
ríkisútgjalda, ber að spyrja, livað
öeir vildu skera niður. Enn þá
'iiafa þeir ckki upplýst það til
:culls. Reyndar hafa þeir talað um,
að draga úr löggæzlu, leggja nið-
'ur sendiráð á Norðurlöndum.
En einu tillögur um niðurskurð,
■sem nokkuð kveður að, eru tillög-
ur þeirra um að skera niður verk
legar framkvæmdir. Hvar sem
'þessir menn koma út um land tala
þeir þó ekki um annað mcir, en
>ið þarna vanti framkvæmdir,
"aama þurfi að gera þetta og á
iiinum staðnum hitt, og allt sé
öað Framsóknarflokknum að
ivenna, að þetta skuli ekki fást'
gert. En vita mega þeir það þessir
uenn, að þeir verða spurðir í
óaula þangað til þeir neyðast til
jess að koma út úr holunum.
Lagast kannske })egar
kjördæmunum v erÖur
breytt
Einar Olgeirsson býsnaðist út af
(járveitingum til verklegra fram-
cvæmda — fjárfcstinga — sem
rngan rétt ættu á sér. Síðan sagði
nann: Þetta lagast kannske, ef
íjördæmunum verður breytt. Eft-
ir þessum orðum er vcrt að taka.
í>au sýna að minnsta kosti meiri
ireinsiíilni en sumum öðrum er
iagin. Einar talaði mikið um Ey-
iteinsku. Yfirleitt heitir allt sem
iðhafzt hefir verið í fjárhags- og
itvinnumálum Eysteinska á máli
Einars Olgeirssonar og Morgun-
ilaðsins. Ég má fara að vara mig
i því, að þelta hól stigi mér ekki
:il höfuðs, þar sem síðustu ára-
ugir eru áreiðanlega mestu fram
'aratímabil í sögu íslands. Einar
sagði að lokum, að hér hefði ver-
,ð þjóðfélág án atvinnuleysis. Mér
lykir það nú góð „Eysteinska“,
og þótt Einar flygi liátt og víða
>g villtist stundum illa af leið, þá
<om hann óneitanlega vel niður
neð þessum orðum, og náttúrlega
>r það fyrir mestu að lendiiigin
akist vel.
Fær Einar þakkir?
Einar státar af því að liafa
iprengt fyrrverandi ríkisstjórn.
Hann segist hafa varað við lög-
gjöfinni frá í vor. En í hverju
var sú lausn Framsóknarflokks-
ins fólgin, sem Einar hrósar sér
af að liafa eyðilagt? Hún var sú
að ná jafnvægi í éfnahagsmálun
um og tryiggja samsvarandi kaup-
mátt launa og liann var í okt. s.
1. ár. Er nú Einar viss um að
hljóta óskorað þakklæti verka-
fólks fyriv að liafa sprengt fyrrv.
ríkisstjórn og eyðilagt þessar til-
lögur og fá svo í staðinn það, sem
nú er framundan? Ég efast uin,
að Einar álíti það sjálfur og svo
mikið er víst að frá mörgum mun
hann litlar þakkir liljóta fyrir
þetta verk.
Lúðvík Jósefsson sagði, að út-
gerðinni hefði verið ætlaðui* allt
of rífur hlutur. En ihvað hefði þá
verið mátulegt, vill hann uppiýsa
það?
Um viðskilnaðinn
Bjarni Benediktsson lét móðan
mása á gær, fyliti mál sitt slúður
sögum, svo að úr öllu varð sam-
'hengislítil skammaþula. að veru
legu leyti persónulegar skamm-
ir. En erfitt er að sjá, hvaða er-
indi hún á í umræður um þetta mál
en virðist eingöngu ætluð til fró
unar háttvirtum þingmanni sjálf
um. Hann talaði um vondan við
skilnað, vanskilaskuldir og sukk.
En ekki var háttvirtur þingmaður
kominn langt í ræðu sinn, þegar
allt snýr orðið öfugt fyrir hon-
um. Það er eins og ræðumaður
standi aíff í éiiiu á höfði. Maður
skyldi lialda, að eitt höfuðein-
kenni á öliu sukkinu, sem hann
talaði svo mjög um, væru leyndar
skuldir. Vanskilakröfur væru alls
staðar á sveimi, eins og þegar í-
haldið skilaði af sér fjármálunum
hérna um árið, og svo væru önnur
óráðssíumerki, eins og „falsaðar
tekjuáætlanir", liafðar of háar til
þess að leyna illum horfum og
þroti. Nei, maðurinn stendur allt
í einu hreinlega á höfði. Hann er
farinn að tala um leyndan greiðslu
afgang, falsaða tekjuáætlun, sem
viljandi sé gerð of lág. í öllum
áttum sér hann einhverja leyni-
sjóði — 70 millj. þarna, 80 millj.
annars staðar og >svo framvegis.
Þessi sjóðir virðast eftir lýsing
unni liggja tvist og bast út um
hvippinn og hvappinn í stjórnar-
ráðinu.
En þetta eru heldur nýstárleg
einkenni á illum viðskilum. Hvað
á svona málflutningur að þýða?
Er háttvirtur þingmaður að skop
ast að sjálfum sér með því að
halda fram svona fjarstæðu?
Skoplegt er að heyra stjórnar-
flokkana tala um greiðsluafgang
nú á s. 1. ári. Það er eins og liann
liljóti að geta staðið undir öllu
sukkinu, sem nú er byrjað á.
Manni hlýtur að dctta í hug
dægurlágaljóðið um telpuna, sem
fékk fimmeyring frá pabba og
treysti á hann til stórræðanna.
Niðurlagið á áætlun -telpunnar er
svona:
Hjólhest og járnbraut ég ætla
að gefa Geira / gríðarstóra flug
vél ég kaupi fyrir Finn. / Svo
kaupi ég mér döðlur og súkkulaði
og fieira / og síðan mun ég gefa
pabba allan afganginn.
Er ékki eins og sljórnarliðið sé
að tala?
Innheimta
SjáífstæÖisflokksins
Bjarni Ben. taiaði um, að með
þessu frumvarpi væri verið að
framvísa vanskilaskuldum. Nei.
Með frutuv. er Sjálfstæðisfl.
að senda þjóðinui relkninginn og
innheimta þær hækkanir/ sem
hann barðist fyrir í sumar að
igerðar yrðu. Bjarna er þetta vel
ijóst, kannske ónotalega vel Ijóst.
íhaldið hefir beyg af því, hvernig
komið er. Þess vegna reynir það
að koma skömminni af sjálfu sér
á aöra. Þess vegna er búin til
sluðursaga um það að Framsóknar
menn hafi reíst liækkunaröldu
með því að hækka kaup hjá starfs
mönnum SÍS 1956. Sjálfur veit B.
B. fullvel, að þetta er uppspuni frá
rótum. Þar var aðeins verið að
greiða kaupuppbót sem aðrir voru
búnir að fá og til samræmis við
launalög, sem aiýlega höfðu verið
sett. En ekki nóg með þetta, seg
ir B.B. Eysteinn sendi líka mann
á hæjarstjórnarfund til þess að
heimta kauphækkun handa Dags-
torún. Sannleikurinn er sá, að ætl
un Sjálfstæðismanna var að skilja
Dagsbrim eftir. Hefna sín þannig
á félaginu, af því að það stóð á
tímabili flestum félögum fastar
nieð stöðvunarstefnu ríkisstjórnar
innar. Tillaga Framsóknarmanns-
ins í bæjarstjórn var bara um það
að sýna verkamönnum réttlæti til
samræmis við aðra. Að því hafa
Framsóknarmenn viljað vinna og
vilja vinna.
Verií sjálfum sér verstir
En fram lijá fortíðinni kemst
Bjarni ekki. Hann iiafði sína út-
sendara um allar jarðir í því
skyni a‘ð sprengja upp kaupið, en
nú sendir ltann þjóðinui reikning
inu. Menn eiga að borga allt til
baka. Sjálfstæðismenn eru vel að
því komnir að bisa við að færa
niður þær liækkanir, sem þeir
börðust fyrir eins og óðir menn.
Auðséð er, að háttvirtur þingmað
ur B. B. tekur þetta nærri sér.
Sést það á öllu fasi hans. En það
þýðir ekki að vera að snúa reiði
sinni að mér. Það er ekki mín sök,
þó að hann liafi komið sjálfum
sér og flokknum í þessa klípu.
Þeir liafa sjálfir gert sig að við-
undri.
Bjarni sagði, að sú ályktun í-
haldsins að lækka kaup um 6%
væri fyrsti áfanginn, svo kæmi að
því að breyta stefnunni í fjár-
festingarmálum o. s. frv. í því sam
toandi sagði þingmaðurinn, að
kjósa yrði í vor, svo að þjóðin gæti
dæmt um stefnu Sjálfstæðisflokks
ins. En hver er þá stefna hans?
Hverju vill hann breyta í fjár-
festingarmálum? Hvaða fram-
kvæmdir vill hann skera niður?
Á ef til vill ekld að segja frá því
fyrr en eftir kjördæmatoreyting-
uria? En íhvernig hugsar þingmað
urinn sér, að kosið verði um
stefnu flokksins, ef ekkert kernur
fram um hana, nema fáeinar setn-
ingar, sem geta þýtt bókstaflega
allt milli himins og jarðar.
„Sérkreddur“
Framsóknar
Bjarni sagði, að meiri samstöðu
og víðtækara samstarfi liefði verið
hægt að ná, ef Framsóknarflokk-
urinn hefði viljað leggja niður
„sérkreddur“ sínar í kjördæma
málinu. Ilverjar eru þær sér
kreddur? Að þeir vilja ekki að öll
kjördæmin séu lögð niður nema
Reykjavík. B. B. á eftir að finna
að þessar „sérkreddur“ aðhyllast
fleiri en Frainsóknarmeiui.
Hann á líka eftir, að skýra það,
bvers vegna hraða þarf kosningum
og kjördæmabreylingu svo mjög.
En menn vita raunar skýrniguna:
Það er ekki hægt að sýna stefnu
Sjálfstæðisflokksins' í efnahagsmál-
um fyrr en eftir kjördæmabreyt-
ingu.
j Þá talaði Bjarni B. um þau
i„svik“ 'Framsóknarflokksins að
vinna með kommúnistum og sagði
Harald Guðmundsson hafa lýst
því yfir, bæði fyrir liönd Fram-
sóknar- og Aiþýðuflokksins, að
slik samvinna kæmi eklci til mála.
Fyrir þá yfirlýsingu hefði liann
verið sendur í úllegð. Iíaraldur
Guðmundsson talaði ekki fyrir
hönd Framsóknai’flokksins og
íhaldið hafði mann á launum í
langan tíma til að leita að ummæl
um í þessa átt eftir mig, en fann
aldrei neitt.
•eins að gera góðverk með stuðn-
ingi sínum við ríkisstjórnina?
Menn vita reyndar, að stuðningur
Sjálfstæðisflokksins er veittur
stjórninni til þess eins að knýja
fram kjördæmabreytingu og kosn
ingair í vor.
Svo þykist háttvirtur þingmað-
ur ekkert vita um fyrirætlanir
ríkisstjórnarinnar. Það hafi svo
sem ekki verið borið undir þá t. d„
hvort taka ætti ameríska lánið, og
ég veit ekki, hvort það verður bor
ið undir okkur, segir B. B. Hvílíkt
umkomuleysi. Vit'anlega gerir
stjórnin ekkert, nema bera sig
saman við aöalstjórnarflokkinn. j
„Sníkju!ánin“
B. B. hefir undanfarin ár talað
mikið um hneykslis- og landsölu-
lán. Sjálfur var hann ráðherra á
Marshallái-unum. Þá sögðu komm-
únistar, >að Bjarni hefði fengið lán
út á landsréttindi. Vitanlega var
það ósatt, en nú leggst þessi þing-
maður svo lágt að skrökva því
sama upp á fyrrverandi ríkis-
stjórn. Nú er í undirbúningi lán-
taka í Bandaríkjunum. Hver verð
ur afstaða íhaldsins til þess láns?
Það verður iekið eftir nákvæm-
lega sömu leiðum og önnur lán
undanfarið. Fyndinn maður liefir
sagt, að komist Bjarni í ráðhen-a-
stól, geti liann hvergi iekið lán
Ttenia þá á tunglinu. Það má ekki
taka lán í austri, og það má ekki
taka lán í vestri. Kannske stjórn-
in liætti við Bandaríkjalánið og
sendi Bjarna til tunglsins eftir
penmgum.
„EySsiuIán“
Háttvirtur þingmaður talaði
mikið um skuldaaukningu fyrrver
andi ríkisstjórnar. Opinberar lán
tökur á hennar vegum fóru til
ræktunarsjóðs, raforkumála, fiski
veiðasjóð's, sementsverksmiðju,
flökunarvéla í frystihús og togar-
ana tólf. Hvað af þessu er eyðsla?
Bjarni sagði, að þegar menn
tækju við þrotabúi, þá yrði stund
um að byrja á því að taka eyðslu
lán eins og 4. d. bandaríska lánið
núna. Ég er nú búinn að tala um
þrotabúið, þar sem allir leynlsjóð-
irnir eiga að finnast. Það er nú
efni í skopsögu góða. En til hvaða
nota fór fyrrverandi ríkisstjórn
fram á 6 milljón dollara lán? í
hvað á þetta lán, sem B. B. kallar
eyðslulán, að fara? í ræklunar-
sjóð, fiskiveiðasjóð, raforkuáætlun
ina og hafnargerðii’. Vill Bjarni
telja byggingar í sveitum, skipa-
kaup, raforkuframkvæmdir og
liafnarframkvæmdir til eyðslu?
Við bíðtim svars.
Miklar og þéttar
síldartorfur viS
Álasund
NTB—Osló, 23. jan. Hafrann.
sóknarskipið G. O. Sars, sem er
á leið -til Álasunds, tilkynnir iim
stórar og þéttar síldartorfiu’,
sem uálgast ströndina.
Er >hér um mikið síldarmagn að
ræða. Er síldin um það bil komin
á miðin og gætu bæði reknetabát-
ar og snurpunótatoátar hafið veið
ar, ef ógæftir hömluðu ekki. Hef-
ir verið versta veður undanfarna
daga, en er að ganga niður. Varla
verður þó mikið um veiði yfir
helgina, en þá fer ailur flotinn á
miðin. Gei'a -Norðmenn sér vonir
um góða vertíð að þessu sinni.
Riístjóraráðniag
Gröndals tilkynnt
f Alþýðublaðinu í gær er til*
kynnt, að Benedikt GrÖndal, al-
þinglsmaður, sé ráðinn ritstjóri
við Alþýðublaðið, eins og Tíni
inn skýrði frá að til stæðí fyrir
nokkru. Mun vera fullur mánuð
ur síðan Benedikt hvarf að þessu
starfi.
Sjókrafíug til
Daívíkur
Frá frétíaritarP Tímans á
Dalvrk í gær.
Björn Pálsson flugmaður flaug
'sjúkraflugvél sinni hingað í dag
og sótti Þórarinn Eldjárn lirepp-
stjóra, sem fyrir tveim dögúm
veiktist snögglega á leið sinni
milli bæja, en komst með manna-
hjálp -heim að bænum Völlum, og
hefir legið þar nímfastur síðan.
Björn lenti flugvélinni á svo-
nefndum Tjarnarbakka vestan við
Svarfaðadalsá, og tókst bæði lend-
ing og flugtak ágætlega. Héðan
var sjúklingurinn fluttur til
Reykjavikur. P.J.
Framsóknarvist á
JartSarmen framundan miðvikudagiim
Mig gruijar, að effir þvi sem
íhaldið hefii’ haldið á málum í
stjórnar-andstöðunni, þá verði þau
æði mörg jarðarmenin, sem það
má ganga undir nú, þegar það ger-
ist stuðningsflokkur ríkisstjómar.
Mér virðist eins og Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi tilhneigingu til
þess að fela sig á bak við Alþýðu-
flokkina, En- vegna stærðarmunar
ei- liætt við, að eitthvað sjáist allt-
af út undan og að sá feluleikur
komi að litlu haldi.
Dagskipun
Félag ungra Framsóknarmanna
í Reykjavík lieldur Framsóknar-
vist n. k. miðvikudagskvöld kl.
20.30 í Framsúknarliúsinu.
j Hinn þekkti brautryðjaiuli
! vlstarínnar, Vigfús Guðmunds-
son, gestgjafi, mun stjórna.
Auk Framsóknarvistarinnar
mun hið heimsþekkta sýningar-
par Los Tronedos sýna listir sín
ar og dansað eftir hljómlist
liljómsveitar Gunnars Ormslev.
Söngvarar með Mjómsveitinni
verða Helena Eyjólfsdóttir og
Gúnnai’ Ingólfssou.
F.U.F.
Beygur í Bjarna
| Bjarna er þungt í skapi út. af
því, að ég kallaði Sjálfstæðisfloklc
inn stjórnarflokk. En stendur ekki
Sjálfstæðisflokkúrmn að ríkis-
stjórninni? A hún ekki allt sitt
líf undir honum? Það er eins og
hann sé hræddur við að viður-
kenna þetta. Kannske ásækja
hann minningarnar frá 1942. Én
ekki er afstaðan stórmannleg, og
ekki virðist hann búast við miklu
I af ríkisstjórninni. Hann talaði um,
að Sjálfstæðisfloklcurinn fengi
,-ekkert fyrir snúð sinn. Er Sjálf-
I stæðisflokkurinn þá kannske að-
(Framhald af 1. síðul
um siðar skozkum línuveiðara að
fara vestur fyrir áðurnefnd tak-
mörk. Eftir allmikið þóf fékk
línuveiðarinn þó að halda áfram
ferð sinni, þar eð hann kvaðst
ætla að stunda veiðarnar um 130
sjómílur vestur af íslandi.
(Frá landhelgisgæzlunni).
Náffáruhamfarir
(Framhald af 12. gíðu).
að. Að vísu er ekki óhugsandi, að
þeir hafi getað bjargað sér til
námugapga, sem liggja ofan til í
námunni. Þeir námumenn, sem
tólcst að komast upp úr námunni,
urðu flestir að ösla klukkustund-
um saman í ísköldu vatni, áður en
þeim tókst að ná til uppgöngunn-
ar.
Miklú’ vatnavextir hafa einnig
orðið í fyllcjunum Kentucky, Ind-
iana, lilinois og New York. Alls
Sjómannalíf - nýr
þáttur
f dag liefst í blaðinu nýr þátt
ur, sem nefnist Sjómannalíf og
mun liann birtast á laugardög-
um. Verður þar brugðlð upp
svipmyndum úr lífí og starfi sjó-
maima, fiskimauna jafnt sem
farmaiuia, og sótt efni á ný og
gömul mið. Hafa ýmsir merni lof
azt til að skjóta að efni í þátt-
inn.
er -talið, að 9500 manns hafi orðið
heimilislausir í þessum liamförum
vestra. Veðurstofur tilkynna, að
versti veðrahamurinn sé nú uín
garð genginn og megi vænta batn
andi veðurs.