Tíminn - 11.04.1959, Page 8

B
T Í ?H N N, laugardaginn 11. aprfl 1959,
Skyrtur — Bindi
Nærföt — Sokkar
Sendum gegn póstkröfu.
ÁkveSie en sveigjanleg slefna Breta
varS Adenauer kanzlara aS falli
SjónarmiÖ hans í utanríkismálum hin sömu nú
og fyrk 10 árum, þótt margt sé breytt
Núverandi stjórn U.M.F. Aftureidlngar. Standandi: — Ólafur Jóhannesson, varamaður, Hinar Kristjánsson meS-
stjórnandi, Reynir Guðjónsson varaformaSur, Hreinn Dlafsson varamaður. Sitjandi — Tómas Sturlaugsson
gjaldkerl, Arndis Jakobsdóttir ritarl, GuSjón Hjartarson formaSur.
(Framhald af 5. síðu)
ihataingju með heilladrjúgt starf
1 Mlfa öld, því vel hefir verið
unnið og á mörgum sviðum, og
það hefir verið sá hlekkur, sem
traustastur hefir reynzt í Mosfells
sveit. hsím
LOKAORÐ
Á víðavangi
(Framhald af 6. síðu)
skuli vera andvígur • kjördæma-
breytingunni, af því að hann sé
eða hafi a.m.k. verið Þjóðvarn-
armaður. Það er e.t.v. ekki
nema eðlilegt, að fylgismenn
fiokks, sem heldur við pólitísk-
um hordauða vegna heutistefnu
sinnar og hugsjónaleysis, og sér
þá éina von til lengingar líf-
tóru sinni, að umbylta allri
kjördæmaskipuu lamisins,
gangi báglega að skilja, áS
fylgismenn smáflokka geti litið
á undirstöðuatriði stjórnskipun-
ar landsins öðruvfsi en út frá
þröngu, pólitísku sjónarmiði.
En Aiþbl. á eftir að reka sig
3, að meira að segja ýmsir fylg-
ismenn AlþfL líta á þetta mál
svipnðum augum og Gunnar
BaL Og ef flokkur Alþ.hl. á ein-
hverja fran^tíð þá verður það
fyrir tilverknað þeirra AlþfL-
manna, sem eru nógu víðsýnir
til að skilja, að tiihögun kjör-
dsemaáöpunarinnar á að vera
hafín yfir meira og minna þröng
hagsmunasjónarmið hverfuila
stjórnmálafiókka. En á mcðan
sjónarmið og hugsunarháttur
þéirra manna ræður í AlþfL,
sean segja eins og Alþ.bl.: „fiök
Gunnars Dal um kjördæmamálið
skipta litlu“, þá heldur flokk-
urÍHii áfram að grotna sundur.
Frá þeim örlögum getur eagin
kjördæmabreyting bjaigað hon-
uau
ESJA
vestur um land í hringferð hinn
36. .m. Tekið á móti flutningi til
Patreksfjarðar, Bíldudals, Þing-
eyrar, Flateyrar, Súgandafjarðar,
ísafjarðr, Siglufjða, Akureyrar,
H'úsavíkur, Kópaskers, Raufar-
hafnar og Þórshafnar árdegis í
dag og á mánudag.
Farseðlar seldir á þriðjudag.
Eg só, af blaðaskrifum síðastlið
•inn mánuð að igrein sem ég skrif
aði í Timami 4. marz um fram
kvæmd Menntamálaráðs' viðv. mál-
verkasýningu þeirri sem senda
skyldi héðan til Ráðstjómarríkj
anna, hefur vakið tálsverða eftir-
íefet og haft nokkur áhrif í þá
átt sem ég ætlaðist til að hún
hefði.
Eg deildi þar hart á Menntamála
ráð íiiands, sem lá óvenju vel við
höggi, vegna þeirrar ótrúlegu
heimskulegu ákvörðunar þess að
útiloka fjöldann af beztu lista-
mönnum þjöðarinnar frá þáttöku
í íslenzkri listsýningu á eríendum
vettvangi, en affcur á móti tína sam
an verk eftir svo að segja hvern
dílletant sem fylgir hálfdauðum
tízkustefnuni og senda eftirhermur
þeirra út í heim .sem sýiiishom af
íslenzkri listmennlngu.
Eg hlaut að deila á Menntamála
ráð, þar sem annað var ekki vitað
en það stæði éskipt og einhuga
að þessari fáránlegu frarokvæmd
og fyrinkomulagi umræddrar sýn
ingar, og varð því að nafngreina
alla meðlimi þess 1 grein minni
til þess aðekki yrði um villzt hvaða
menn ibæru persónulega áhyi-gð á
mismotkuttum.
En 'hinn 7. imarz þirtist svo í
Morgunblaðinu löng og ýtarleg
■grein eftir einn meðlim ráðsins,
ihr. Birgi ŒCjaran, þar sem hann
sópar hreint fyrir sinum dyrum og
hr. Vilhjálms Þ. GLsiasonar og er
það vel farið er liið rétta kemur
fram 'í rnálinu að þeir tveii- hafa
orðiö að lúta í lægra haldi í þessu
máli fyrir meirihluta þriggja
manna, sem verða þá héreftir að
ber,a skömmina og vansæmdina af
undirbúningi miargnefndrar sýning
ar. Er óþarfi að nefna nafn þeirra
þriggja aftur, en þó er átakanlegf
að formaður iMenntamálaráðs sem
öðrum uneðlimum þess fremur átti
að gæla vegs og virðingar ráðsins
skyldi vera í þeim hópi, því með
atkvæði aíinu igat hann komið i veg
fyrir að virðingu þess yrði varpað
fyrir borð.
Eg vil þakka hr. Birgi Kjai'an
fyrir gi'einargerð ihans, enda var
hún sjálfsögð, enda hefur mér
aldrei skilizt að Menntamálaráð
sé nein ieyntetofnun, heldur þvert
á mófci, og að öllum megi vera
frjátet að vita um afgreiðslu máia
innan þess, því að urn það varðar
okkur alla.
Óbeint hefur svo Menntamálaráð
ið 'sjálft játað hin hrapalegu mis-
tök stn með yfirlýsingu sem birt
var í dagblöðum bæjarins, nm að
5 máiverkum eftir Ásgríni Jóns-
son, Jóhannes Kjarvai og Jón Stef
ánsson hafi síðar verið bæfct við
sýttittgutta — ails 15 myndum, og
mæbti það verða ifcil einhverra bóta,
hafi val þekra verið vandað betur.
en val þeirra rnynd, sem sýndar
voru á sýttingiunni. En ekki var
þó getið um að fækkað hafi verið
ómynduan áð sama skapi
En það eina rétta, sem bar að
gera, var að fá sýningu þessari
frestað um eitt á.r, eins og ég gerði
að tillögu minni í áðurnefndri
igrein í Tímanum og hefja svo und-
irbúning að nýju og vanda til þeirr
ar sýningar. Það var auðvitað á
valdi menntamála- og utanríkisráð
herra að biðja um þann frest og
■er leitt að þeir skyldu ekki gera
það. Máski hafa þeir ekki talið
s'.g hafa va'ld til þess og er ekki
öfundsvert að gegna þeim embætt
um upp á þau kjör.
Ekki hefir enn heyrzt neitt um
hverjir verða •látnir fylgja hessari
sýningu til Ráðstjórnarr'íkjanna,
sem fuUtrúa íslenzkra myndiista
manna. -
En i sambandi við þefcta leiða
sýnittgarmál, þar sem meiri hluti
Menntamálaráðs hefir fordæmt
fjölda ágætra íslenzkra listamanna
frá allri þátttöku, hlýtur önnur
spurning að vakna: Hvernig hefur
Menntamálaráð varið því fé. sem
það fær til umráða frá rikinu
tii listaverkakaupa? Hefur máske
aðallega verið keypt af þeim mál-
urum sem dæmdir voru hæfir til
að sýna verk sín erlendis, en
síður eða ekki af þeim sem for-
dæmdir voru. Það væri mjög
æskilegt að sett yrði upp sýning
á öltum þeirn listaverkum sem
Menntamálaráð hefur keypt síð-
ustu árin og væri nú tilvalið tæki-
færi til að hengja þær mynddr upp
í Lis'tasafni ríkisins, þegar sýnirgu
Ásgríms Jónssonar lýkur og á
meðan myndlistarsýningin stendur
yfir 'í Rússlandi.
Mikið er þúið að skrifa um þetta
sýnúigarhneyksli í tolöð bæjarins
' og hafa flestir nafngreindir höf
nndar fordæmt það. Þeir sem hafa
mæl't því' bót hafa flestir falið
sig bak við dulnefni og er það
lítill menningarþragur biaða að
veita S'iíku viðtöku. Sem sýnishora
af nafnlausu skr'iíiunum set óg hér
kiausu úr Þjóðviljanum 18. marz,
úr igrein sem er undirrituð „Kol
Skeggur.“ Er hann svo andfúil,
veslittgurintt, að manni dettur helzt
í hug að om ri'tetjórnargrein nnvni
i vera að ræða. Þetta hljóðar svo:
„Þannig var nú tónninn í hessum
luibbaskrifum, sem skriffinnarnir
hrír ri'tuðu á síður dagblaðanna
um félaga sina i iis'tinni og ein-
ungis vegna þess að Mennfcamála
ráð bauð þeim þáfcttöku í sýning
unni, en hinum ekki. Leggjast
hinir hrokafuilu dómarar það lágt,
að níða úrvals iistaverk, og hyggj
ast notfæra :sér róginn í viðureign
inni við Menntamálaráð. Er þetta
óvenju Ijótur og rætinn leikur.
Og að lokum geysist fram á rit-
völl'inn skriffinnunum tdl hjálpar,
einn af meðlimum Menntamá'la-
xáðs og upplýsir hvað gerzt hefir
á lokuðum fundum ráðsins.“
Tii allra lukku búum við ])ó enn
í lýðfrjálsu landi og teljum enga
þörí á að meðíerð 'men'ningarmála
fari' fram fyrir lokuðum dyrum.
En það mætti vel fara svo að
þessar umræður um meðferð meiri
hluta Menntamálaráðs á þessari
nijög unu-æddu sýningu yrðu - til
NTB—París og Bonn, 8.
apríl. — Haft er eftir góSum
heimildum í París í kvöld, að
stjórnmálamenn í höfuðborg-
um vesturveldanna búist við
mjög breyttri stefnu V-Þvzka
lands í utanríkismálum, er
dr. Adenauer tekur við em-
bætti forseta í september
n. k.
Stjórnmálafréttaritarar í París
segja, að ákvörðun Adenauers um
forsetaframboð sé sönnun fyrir
því, að hin ákveðna en sveigjan-
lega stefna Breta gagnvart Sovét-
ríkjunum hafi borið góðan árang-
ur og hlotið stuðning innan Atlants
hafsbandalagsins.
Sömu sjónarmið í 10 ár
Sjónarmið dr. Adenauers hafi ■
hins vegar ekki breytzt í neinu
verulegu atriði seinustu 10 árin,
þau séu í dag hin sömu og 1949,
þrátt fyrir mjög breytt viðhorf,
Fiest blöð V-Þýzkalands segja í
dag, að framundan sé nýtt pólitískt
tímabil í sögu V-Þýzkálands. Vænt
anlegt forsetakjör dr. Adenauers
ætti hins vegar að ti'yggja sam-
hengi í stjórnarstefnunni að ein-
hverju verulcgu leyti.
Eitt ágreiningsatriði
Hálfopinberar fregnir frá Lund-
únum í kvöld herma, að brezka
stjórnin sé sammála dr. Adenaúer
um það, að brezk blöð hafi haldið
uppi mjög ósæmilegum skrifum
undanfarið um ágreining ríkjanna
og alið á fjandskap í garð V-Þýzka
Iands. Þetta sé mjög óréttmætt og
brezka stjórnin harmi það. Hins
vegar er tekið fram, að um eitt
greini rikisstjórnirnar alveg á. Dr.
v.denauer efist algerlega um samn
ingsvilja Sovétríkjanna. Maemillan
og Selwyn Lloyd hafi í Moskvuför
sinni sannfærzt um að hann væri
fyrir hendi i fullri einlægni.
Dr. Adenauer kemur væntanlega
i heimsókn til Bretlands um næslu
mánaðamót. Sem stendur er hann
farinn í þriggja vikna orlof.
Mjólkursamlag Kaupíél. Ólafsíjarðar
tók tíí starfa um helgina
ÓlafsfirSi í gær. — Nýtt
mjólkursamlag, Mjólkursam
lag Kaupfélags ÓlafsfjarSar, |
tók til starfa s.l. sunnudag. I
Flestar vélar samlagsins eru
frá Silkiborg í Danmörku,
en aðrar vélar hefir verk-
smiðjan þar útvegað.
Afköst miðast við 500 lítra á i
klukkustund, og er þetta senni-1
lega minnsta mjólkursamlag, sený
reist hefir verið hér á landi.
Mjólkursamlagið mun aðallega .
framleiða gerilsneyða mjólk til
neyzlu í bænum. Rjómi og smjör |
verður framleitt eftir ástæðum.:
Mjólk verður eingöngu sqld á
flöskum, en svo mun ekki vera
annars staðar á landinu.
Yfirumsjón með verkinu og út-
vegun á öllum vélum annaðist
Jónas Kristjánsson, samlagsstjóri
á Akureyri. Verkamenn á Ólafs-
firði reistu húsið. Niðursetningu
véla annaðist maður frá Silkiborg.
Samlagsstjóri verður Valgeir Ás
björnsson.
— Frcttaritari
þess að betur verði framvegis vand
að til sýnittga á listaverkum ís-
lenzku þjóðarinnar erlendis en ger.t
hefur verið á seinni ámm. Og ef
það færi svo að sendiherrar og
aðrir fyri-rmenn olckar, sem þurfa
að mæta þegar slíkar sýningar eru
opnaðar, að viðstöddum mennta-
rnönnum, þyrftu ekki að skammast
sín niður í tær. fyrir „iistaverk-
in“, — þá væri ekki lil einskis
„ritað á síðitr dagblaðanna“, eins
og Iherra „Ko'lskeggur‘ orðar það
sv.o smekMega í Þjóðviljanum.
Ragnar Ásgeirsson.
Prestakalíafrum-
varpio orcið
að Sögum
Frumvarpið um breytiogu
á skipun prestaknlla hefir
dú verið afgreitt sem lög
Samþ. neðri deíid frv eins
og það kom íra efri deild
umræðulaust.
Samkvæmt lögunum er Jfof-
tejgsprestakail í Norður-Húla-
prófastsdæmi lagt niður sem sér-
stakt kall. Eru Hofteigssókn og
Kírkjubæjarsúkn sameinaðar í
nýtt prestakall, sem ncfnist
Kirkjubæjarprestakall, og er
prestssetrið Kirkjubær. Er ’þó á
valdí kirkjustjórnar að fiytja það
á annan stað 1 sókninni ef heppi-
legra þykir. Eftir lögunum fálla
nii 5 sóknir undir Kirkjubæjar-
prestakall.
Eiða- og Hjaltastaðasóknir éru
gerðar að sérstöku prestakalli og
skal prestur sitja á Eiðum.
Þegar næst verða prestaskipti
ó Æsustöðum í Húnavatnssýslu er
kirkjustjórainni heimilt að fiytja
prestssetrið að Auðkúlu, að
fengnu samþykki meirihluta safn
i'ðarmanna í prestakallinu.
Þá er og kirkjus'tjórninni heim-
ilt að selja Vatnsenda í Suður-
Þingeyjarsýslu og flytja prests-
setrið á hentugri stað, ef meiri-
hluti safnaðarmanna i prestakall
inu er því samþykkur.
Laugavegi 37 — Sími 18777.