Tíminn - 02.12.1960, Qupperneq 5

#
\
TÍMINN, föstudaginn 2. desember 1960. g
Fréttabréf frá S.Þ.:
Góðar horfur á fullri lausn
flóttamannamálsins í Evrópu
Um 20 fiúsund manns eru nú í liíi Sameiniíðu JijóSanna í Kongó. — Þing Sam
einutJu þjóðanna samþykkir ályktun um dreifing umframbirgða á matvælum.
(Jtgetandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
FramKvaemdastióri Tómas Arnason Kit
stjórar Þórannn Þórarinsson < áb i, Andrés
Knstiánsson Fréttastjóri Tómas Karlsson
Auglýsineasti Egill Biarnason Skrifstofur
i Edduhúsinu — Símar 18300 18305
Auglýsingaslmi 19523 Afgreiðsluslmi:
12323 — Prentsmiðian Edda h.f
Á að selja iandhelgina?
Áreiðanlega er hugur allra sannara íslenciinga, skýrt
og vel markaður í forystugrein Dags 30. f.m., en hún fer
hér á eftir:
Trúlega hefði það valdið bæði aðhlátri og fyrirlitn-
ingu ef einhver hefði spáð fyrir einu ári eða tveimur, að
á því herrans ári 1960 mundu einhverjir íslendingar hefja
þá furðu-„sókn“ í landheígismálinu. sem í þvi væri fólg-
inn að láta af hendi nokkurn hluta hins nýfriðaða land-
grunns fyrir löndunarréttindi eða önnur fríðindi, og berj-
ast fyrir því með öllum tiltækum ráðum í blöðum. út-
varpi og á mannfundum.
Núverandi ríkisstjórn hefur sett þann smánarblett á
þjóðina, sem einhuga stóð að útfærslu fiskveiðilögsög-
unnar fyrir tveim árum og vann fullna sigur í því máli,
að berjast fyrir því nú, eitir unninn sigur, að fá heimild
meirihluta Alþingis til að láta hluta af hinu friðaða land-
grunni aftur í hendur Breta fyrir einhvers konar fríðmdi.
Sjálfstæðisflokkurinn vann sér það til frægðar sum-
arið 1958, rétt áður en reglugerðin um fiskveiðilögsög-
una tók gildi, að ganga úr leik og neita að standa að út-
íærslunni. Aðalmálgagn flokksins varð þá um skeið stuðn
mgsblað brezkra útgerðarmanna enda vitnuðu þeir á þeim
tíma oft í Morgunblaðið máli sínu til stuðnings, gegn mál
stað íslendinga. Sjálfstæðisflokkurinn gekk svo langt,
að segja, að kommúnistar stjórnuðu landinu Hinn skefja
lausi áróður Sjálfstæðismanna gegn V.-stjórninni og öll-
um aðgerðum í landhelgismálum, verkaði örfandi á of-
beldishneigð Breta. Einmitt þessi áróður mun hafa ráðið
úrslitum um, að bryndrekarnir brezku voru sendir á ís-
landsmið til að kúga íslendinga.
Það var sorglegt, að stærsti stjórnmáiaflokkurinn
skyldi bregðast svona nerfilega á úrslitastund. En það er
líka staðreynd, að sami ílokkur gerðist skeleggur „íand-
varnarflokkur“ í landhelgismálinu eftir 1. sept. 1958 og
fram yfir tvennar kosningar. Það voru klókindi í kosn-
mgum. Hver einasti frambjóðandi allra þingflokka lýsti
sig þá ákveðinn fylgjanda útfærslunnar og að frávik
kæmu aldrei til mála.
En nú berst Sjálfst.æðisflokkurinn opinberlega fyrir
þvi að semja um landhelgina við þá einu þjóð, sem beitt
hefur ofbeldi. Ekki hefur hann umboð til þess frá kjós-
endum sínum.
Árið 1901 seldu Danii Bretum hluta af íslenzkri land-
helgi fyrir verzlunarfríðmdi. Árið 1960 vilja foringjar
stærsta stjórnmálaflokks á fslandi selja Bretum hluta af
nýfenginni landhelgi fyrh' löndunarréttindi. Svo óíslenzk
sjónarmið eru enn til á landi hér.
Óttinn við kjósendur knúði núverandi st’órnarflokka
til að lýsa sig trygga málsvara útfærslunnar við tvennar
síðustu kosningar Sami ótti getur bægt hættunni frá á
núverandi örlagastund.
Hræddir við verk sín
Alþýðublaðið segir í forustugrein í fyrradag, að verð-
hækkanir séu nú orðnar svo miklar af völdum „viðreisn-
arinnar“, að þær megi ekki verða meiri. Nú verði stöðv-
un að koma til sögunnar.
En hver skyldi treysta Alþýðuflokknum til stöðvun-
ar? Fyrir haustkosningarnar 1959 lofaði hann að beita
sér fyrir stöðvun. Efndirnar urðu mestu verðhækkanir.
sem orðið hafa hérlendis
Nú eru foringjar Alpýðuflokksins orðnir bræddir við
þessi verk sín. Nú eru þeir byrjaðn að lofa aftur. En
reynslan af þeim er slik, að erfitt. mun nú reynust að
finna þann mann, scm treystir loforðum þeirra.
Þess er skamm* að bíða að|
fSóttamannavandarrsálið verðil
að fullu leyst og það væri þess
vegna ábyrgðarleysi að Itætta
starfinu núna. sagði Svisslend-
ingurinn dr. Auguste Llndt,
yfirmaður flóttamannastofnun
arinnar, nýlega á fundi í alls-
herjarþinginu
Árið 1955 var tala beirra ílötta-
rnanna í Evr'ópu, sem ekki höfðu
enn fengið \aranlegt hæli, 252.000.
í árslok verður talan komin niður
í 75.000 enda þótt 238 000 nýir
flóttamenn :iafi \bætzt við á tíma-
fciiinu. Síðan 1955 hafa 170.000
manns bætzt við í flóttamannabúð-
unum.
Vandamál ungverska flóttafólks-
ins er nú svo að segja leyst, sagði
d: Lindt. Um bessar mundir eru
200.000 flóttamenn í Marokko og
Tunis.,Hann færði öllum þeim:
löndum, sem hefðu veitt flóttafólki
læknishjálp og aðstöðu til mennt-
unar, hinar innilegustu bakkir.
Dr. Lindt sagði, oð bað væri
beinn árangur af „flóttamannaár-
íi:u“ hversu vel hefði tekizt til í
Evrópu á þessu sviði. Safnazt hefði
þoð mikið fé, að nú væri hægt að
vænta þess, að hægt yrði að tæma
fJóttamannabúðirnar í Austurríki
og Ítalíu 1931 og búðirnar í Vestur |
l ýzkalandi nokkntm mánuðum síð
ar " $*'**«*%■
All hefðu safnazt 83 millj. doll-
ara og af því væru 57 millj. frjáls
framlög. Samtals 97 þjóðir hafa
tckið þátt í fjársöfnun „flótta-
ivannaársins“ og enn eru öll kurl
ckki komin til grafar.
Norðurlöndin eru í fyrsta fjórða
og fimmta sæti í framlögum til
isusnar flóttamannavandamálinu,
þegar miðað er við fólksfjölda.
Fremstur er Noregur með 76,4
cent að meðaltali á hvern íbúa.
Nýja-Sjáland er annað í röðinni
með 52,5 cent. Þá kemur Stóra-
E-etland með 41,7 cent, Svíbjóð
með 31,3 cent og Danmörk 26 cent
á íbúa. Bretar lögðu fram raum’eru
lega stærstu uppliæðina, eða
23.660,150 dollara og Bandaríkin
18,125.996 dollara.
Norðurlöndin hafa einnig tekið
fcrystuna um að veita sjúkum og
fötluðum flóttamönnum bak yfir
höfuðið. Dr. Lindt sagði. að Ev-
rópuríki hefðu orðið fyrst til þess
að taka við flóttafólki, sem frekar
væri byrði að en gagn En andi
„flóttamannaársins“ hefur þegar
haft mikil áhrif annars staðar í
heiminum, því að núna, í fyrsta
sinn, hafa ríki utan Evrópu tekið
við sjúku flóttafólki, sem ekki á
batavon.
Nær 20 þús. manns í liðsveit-
um S. Þ. i Kongó.
Enda þótt nær 20 þús. manns
séu nú í sveitum S. Þ í Kongó og
þai á meðal séu beziu tæknifræð-
icgar, sem völ er á, er ekki hægt
að segja annað en að þetta lið sé
allt of veikt — með tilliti til verk-
eínanna, sem þar eru til lausnar.
Þetta sagði Dag Hammarskjöld á
þ'ngi S. Þ.
Jafnframt lagði framkvæmaar-
si.iórinn áherzlu á bað. að hann
óskaði einsKÍs fremur, en bætti
l'óssveita S. Þ. í Kongó yrði brátt
lokið og Sameinuðu bjóður um
■ n.ætti takast að sjá Kongó fyrir
I fullkomnu og raunverulegu sjálf-
I stæði.
Ww
Slík sjón var daglegur viðburður áður en herlið S.Þ. kom til Kongó. Á
myndlnni sjást belgiskir hermenn vera að skoða vegabréf innfædds Kongó-
manns.
Hammarskjöld fór miklum viður!
kenningarorðum um „hina fj öl-!
mörgu embættimenn i Kongó, sem I
aldrei hefðu verið nefndir og!
ruundu sennilega aldrei verða
i'.efndir með nafni — og þá mörgu
rr.enn frá öðrum löndum,“ sem
þjónað hefðu hugsjónum Samein-
uðu þjóðanna í Kongó.
Áætlun um að S. Þ dreifi
umframbirgðum af matvæium
Á Allsherjarþingi S. Þ. var ein-
róma samþykkt ályktun, sem er
fyrsta raunhæfa tillagan um að
stofnun Sameinuðu þ.ióðanna verði
notuð til að dreifa núverandi um-
frambirgðum matvæla meðal purf-
ar.di þjóða neims. Þessi samþykkt
mælir svo fyrir, að þegar i stað
verði gerðar ráðstafanir til þess
að umframbirgðirnar verði sendar
þeim löndum, sem hafa ríka þörf
ívrir meiri matvæli — og með slík
um kjörum. að allir aðilar geti
sætt sig við.
Matvæla- og landbúnaðarstofnun
S Þ. (FAO) fær málið til meðferð-
ar.
Það voru fulltrúar Kanada, Haiti
Liberiu, Pakistan, Bandaríkjanna
og Venezuela, sem lögðu þesa á-
lyktunartillögu fram á fundi Alls-
herjarþingsins. Lögðu ríkin á-
herzlu á það, að hér væri einungis
vm að ræða aðgerðir, sem ættu að
síemma stigu við matvælaskortin-
um í umræddum hlutum heims.
Þetta ætti ekki að vera stuðning-
ur við efnahagsáætNnir. sem við-
komandi ríki kynnu að hafa gert
t'i langs tíma Þessi málsgrein var
sett inn í alyktunina til þess að
toka af allan vafa uir að tilgang-
urinn væri ekki að nota umfr’am-
birgðirnar til að hafa óheillavæn-
lega þróun á verðlagið á heims-
markaðinum.
Fulltrúi Ráðstjórnarinnar, P M
Chernyshev, var í fyrstu ófút til
a? fallast a þesa ályktunartiliögu,
sem hann sagði miða að því að
bjóna hagsmunum Bandarík.iana
. með bví að bjóða óútgenguega
bandaríska offramleiðslu til sölu
undir fána Sameinuðu þjóðanna".
Ráðstjórnarfulltniinn endurskoð-
aði hins vegar afstöðu sína og
greiddi ályktunartillögunni at-
kvæði sitt.
Fulltrúar Afghamstan, Argen-
tinu, Arabíska sambandslýðveldis-
irs og Uruguay voru uggandi um
að þessi aðstoð gæti dregið úr
sjálfsbjargarviðleitni hinna van-
þróuðu og fávæku lauaa og jafnvel
orðið til að matvælaframleiðsla
þeirra drægist saman Jafnframt
gæti þetta raskað jafnvæginu á
heimsmarkaðinum.
í sfuftu máli
Árbók S. Þ. fyrir árið 1959 er
nýkomin út. Þar er gerð grein fyr
ir höfuðvandamálunum í alþjóða-
stjórnmálum, t d. afvopnunar-
n.álunum, yfirráðum í geimnum,
kynþáttavandamálinu í S-Afiíku,
ctburðunum í Tíbet og Laos og
spurningunni um aðild Kína og
Alsír að S. Þ. Árbókin er 660 blað-
s{ður og þar er rakin í smáatrið-
um árangur sá, sem náðst hefur
neð starfsem1 hinna ýmsu stofn-
■ana S. Þ. og Alþjóða kjamorku-
málastofnunarinnar
Eins og undanfarin ár er hand-
bókin í mörgum köfium þar sem
f.iallað er um ýmsar iiliðar á starf-
semi S. Þ. og stofnana sem tengd-
ar eru samtökunum. Þar að auki
fyigir greinargott yí:rlit yfir að-
ildarríkin, þ. e. a. s. fólksfjölda
þeirra, stærð o. fl.
KjarnorkuKnúin skip og öryggis-
reglur í sambandi við siglmgar
þoirra var viðfangsetni sérstaKrar
ráðstefnu, sem Alþjóða kjarnurku-
málastofnunm boðaði til á Sikiley
um miðjan mánuðir.n Búizt var
við. að 120 fulltrúar sæktu fund-
inn.
Nýjar orkulindir verða ræddar
ar á ráðstefnu, sem efnt verður til
í Rómaborg 21.—31. ágúst á næsta
ári að tilhiutan S. Þ Þar verður
m. a. fjallað um nýtir.gu sólaiorku
og vinda.
Heilarannsóknir. Vísindamenn
frá 12 löndum komu saman til
fundar í aðalstöðvum UNESCO í
París fyrir skemmstu og gengu þar
fiá myndun albjóðcsamtaka um
heilarannsóknir.
(Frá uppiýsingaskrifstofu S. Þ. í
Kaupmannahöfn)