Tíminn - 25.11.1961, Page 7

T í MIN N, laugardaginn 85. nóvember 1961.
7
Tilhæfulaust með öllu, að Vestur-Þjóðverjar hafi
leitað eftir hernaðaraðstöðu hér á landi
f gær kvaddi Guðmundur f.
Guðmundsson, utanríkisráð-
herra, sér hljóðs utan dag-
skrár. Tilefnið var frétt sú, er
birtist í Þjóðviljanum í gær-
morgun um að vestur-þýzk
stjórnarvöld hefðu leitað fyrir
sér um að fá hér á landi að-
stöðu til herstöðva og heræf-
inga. Fyrir þessu sagðist Þjóð-
viljinn „hafa örugga vitn-
eskju".
Guðmundur í. GuSmundsson
sagði frétt þessa ósannindi'frá
rótum, fyrir henni væri ekki
minnsti fótur og skrif þessi til-
efnislaus með öllu. — Ástæðuna
fyrir því að Þjóðviljinn tæki upp
á því að Ijúga upp slíkri frétt og
slá upp meg stærsta i'etri á for-
síðu Þjóðviljans sama daginn og
viðræður þeirra Kekkonens, for-
seta Finnlands og Krustjoffs, for-
sætisráðherra Sovétríkjanna hefð
ust, taldi utanríkisráðherra ekki
fráleitt að telja þá, ag með þessu
ætti að leggja Rússum í hendur
vopn gego Finnum í samningavið-
ræðunum um herstöðvar Rússa í
Finnlandi. í orðsendingunni til
Finna færðu Rússar þau rök fyrir
því að nauðsynlegt væri að taka
upp viðræður um öryggismál, að
árásarhætta stafaði frá Vestur-
Þýzkalandi, en einkum þó aukin
áihrif Vestur-Þjóðverja á Norðúr-
löndum. Þess vegna vill Þjóðvilj-
inn reyna ag læða því inn, að V-
Þjóðverjar séu að fá hemaðarað-
stöðu hér á landi,. Sagðist utan-
Utanríkisráðherra lýsti yfir á Alþingi í gær, að „frétt“
Þjóðviljans um, að Vestur-Þjóðverjar hafi leitað eftir
hemaðaraðstöðu hér á landi, sé tilhæfulaus með öllu og
uppspuni frá rótum
Einar Olgeirsson sag<$ist „dauðhræddur um
aS fregnin væri rétt“, en kvaftst ekkert um
heimild blaftsins vita
ríkisráðherra vilja lýsa yfir við-
bjóði sínum á slikum þrælabrögð-
um á örlagastundu Finna.
„Ekkert annaí en slæm
samvizka“
Einar Olgeirsson sagði, að sam-
vizka utanríkisráðherra blyti að
vera óvenju sdæan núna, fyrst
hann brigði vana sínum og tæki
að „dementera", því að yfirleitt
hefði samvizkan ekki virzt angra
hann að ráði eins og t. d. í land-
helgismálinu. Sagðist Einar furða
sig á því, að utanrfkisráðherra
fínndist sjálfum þetta svo frá-
leitt, að Vestur-Þjóðverjar, sem
væru bandamenn ofckar í hern-
aðarbandalagi, fengju aðstöðu hér
á landi. Taldi Einar ekki fráleitt
að stjóminni kæmi til hugar að
kaupa undanþágur í efnahags-
bandalagimu með því að veita
Þjóðverjum herstöðvar. Þá sagðist
Einar vilja skora á ríkisstjómina
að lýsa því yfir, að Þjóðverjum
yrðu aldrei veittar herstöðvar á
fslandi um alla framtfð.
Svikizt a<5 Finnum
Bjami Benediktsson, forsætis-
ráðherra, sagðist ekki komast hjá
að láta í ljósi álhyggjur vegna
framkomu Einars Olgeirssonar í
þessu alvarlega máli. í stað þess
að viðurkenna, að frétt sem hefur
efcki við rök að styðjast, en get-
ur komig annarri þjóð, sem á í
vök að verjast illa, sé úr lausu
lofti gripin, gefur hann í skyn,
að fréttin sé sönn. Þessari frétt
er svo slegið upp sama daginn
og Krustjoff hefur viðræður við
Kekkonfili, ,.Það getur ekki farið
yaýrJi'k Ejnari Olgeirssyni, hve
alvarlegar áfleiðingar slíkur á-
burður getur haft fyrir Finna.
Væri illt til þess að vita, ef svo
væri þessu varið, að hér sé um
skipulegar aðgerðir að ræða af
hálfu Sovétríkjamna og íðlenzkir
Eyðing svartbaks
Þeir Gísli Guðmundsson, Sig
urður Ágústsson og Halldór E.
Sigurffsson flytja frumvarp til
laga um breytingu á lögum nr. 66
23. júní 1936, um eyðingu svart-
baks (veiðibjöllu).
Frumvarpið hljóðar svo:
1. gr.: 2. málsl 1. málsgr. 4. gr.
laganna orðist svo: Þó er ríkissjóði
eigi skylt að greiða meira en kr.
6.00 fyrir hvern skotinn svartbak.
— 2. gr.: Fyrir „10—100“ í 5. gr.
laganna komi: 100—1000. — 3.
gr: Fyrir „50—300“ í 6. gr. lag-
anna komi: 500—3000. — 4. gr.:
Á eftir 7. gr. laganna komi ný
grein, svohljóðandi: Ráðfaerra set
ur reglugerð samkvæmt lögum
þessum. — 5. gr.: Lög þessi öðl-
ast þegar gildi.
f greinargerð frumvarpsins seg
ir: ,
Frv. um breyt. á 1. um eyðingu
svartbaks var flutt á síðasta þingi.
Fólst í því hækkun skotmanns-
launa og sekta. Það frv. var sam-
þykkt í neðri deild og við tvær
umræður í efri deild, en varð
ekki útrætt.
Árið 1936 voru sett lög um eyð
ingu svartbaks (veiðibjöllu) Með
þeim lögum var sýslunefndum og
bæjarstjóraum heimilað og — ef
fyrir lá áskorun a. m. k. 5 æðar-
varpsnotenda — gert skylt að á öðrum tug aldarinnar, upp í nál. arsjóða, þótt tillaga um það haf:
gera samþykktir um eyðingu svart! 4600 kg», en síðostu 5 árin. sem ekki verið tekin upp í þetta frv
baks. Ábúendum jarða var jafn-j skýrslan tekur til, hefur hún ver-1 Sem fylgiskjöl meg frumv. eru
frámt gert skylt að eyða svartbaks ið innan við 2000 kg. að meðaltali.1 skrár yfir dúntekju í landinu :
svartbak með skotum, skyldi rík-
issjóður greiða helming skotmanns
launa, allt að 20 auriun fyrir
hvem skotinn fugi, en greiðslu
skotmanmslauna að öðm leyti
skipt jafnt milli sveitar og sýslu.
Árið 1914 voru svo sett ný tíma-
bundin lög um eyðingu svarbbaks.
Áttu þau fyrst að gilda um tveggja
ára skeið, en voru síðar framlengd
allt til ársins 1954. Þessi lög frest
uðu framkvæmd laganna frá 1936,
og eru enn í gildi. Hins vegar em
hin gömlu ákvæði frá 1936 um
greiðslu skotmannslauna úr rík-
issjóði löngu orðin úrelt vegna
verðlagsbreytinga og sömuleiðis
ákvæðin um sektir fyrir ag van-
rækja eyðingu svartbakseggja o.
fl. og lögin því gagnlaus. í þessu
frv. er lagt til, að úr þessu verði
baétt. Gert er ráð fyrir, að skot-
mannslaun verði 12 kr. fyrir hvem
skotinn svartbak — þar af helm
ingnr úr ríkissjóði —, og má ætla,
ag það nægi til þess að lögin geti
borið árangur
Flm. þessa frv hafa afiað sér
vitneskju um dúntekju i landinu
ár hvert á tímabilinu 1900—1959,
eða um 60 ára skeið. Eins og sjá
má ,á skýrslum á fylgiskjali I, hef-
ur dúntekja farið mjög minnkandi
síðustu áratugina. Hæst komst
dúntekjan (hreinsaður æðardúnn)
á öðrum tug aldarinnar, upp í nál.
ungunum, þegar þeir byrja að
fleyta sér á sjó, valdi hér miklu
um, enda virðist honum hafa fjölg
að til muna. Ef takast mætti að
fækka svartbak svo, að um mun-
aði, má ætla, að æðarfugli færi
að fjölga og dúntekjan ykist. Og
þegar á það er litið, að hvert kg.
af hreinsuðum æðardún var á sl.
ári talig 1300—1400 kr. virði, að
frádregnum sölukostnaði, er auð-
sætt, að tilvinnandi er íyrir þjóð
arbúið að leggja nokkuð í kostn-
að til ag eyða vargi I nágrenni
æðarvarpanna og stuðla þannig
að aukningu hinnar verðmætu
framleiðslu, sem hér er um að
ræða, þar sem æðardúnninn er.
Samkv. skýrslu á fylgiskjali II
hefur á árinu 1957 verið talinn
fram æðardúnn í rúmlega 70
hreppum. Hér eiga því nokkuð
margir hlut að máli — og víða
urn landið. Ef í ljós kæmi, að eyð
ing svartbaks miðaði áð því að
auka vörpin, svo að um munaði,
má gera rág fyrir, að það yrði
til þess að glæða áhuga manna al-
mennt fyrir æðarvörpum og aukn
ingu þeirra með öðrum aðferðum.
í lögunum frá 1941 var gert ráð
fyrir sérstöku gjaldi af æðardún
í sambandi við þetta mál. Er að
sjálfsögðu athugandi að lögleiða
slíkt gjald, t. d. til sýslu- og sveit
memn hafa léð sig til að svíkjast
þannig aftan að okkar finnsku
bræðrum á örlagastundu þeirra.
Hver er heimildin?
Guðmundur .f Guðmundsson
endurtók, að fréttin hefði ekki
við nokkur rök að styðjast. Þjóð-
viljinn hefði hins vegar fuUyrt,
að hann hefði fyrir fréttinni ör-
ugga heimild og skoraði utanrík-
isráðherra á Einar Olgeirsson og
Þjóðviljann ag upplýsa hver þessi
örugga heimild væri Þá sagðist
utanríkisráðherra ekki geta gefið
neinar yfirlýsingar, er gUda ættu
fyrir íslendinga um alla framtíð.
Til þess hefði hann ekkert vald.
„Dauðhræddur um, aí»
fréttin sé rétt“
Einar Olgeirsson sagðist vera
dauðhræddur um ag fréttin í Þjóð
viljanum væri rétt, þrátt fyrir yf-
irlýsingar utanrikisráðherra. Sagð
ist Einar fyrir sitt leyti óska Finn
um alls góðs í samningunum við
Rússa, en sagðist ekki geta fengið
skilið í hvaða sambandi þessi frétt
gæti verið við þá samninga, og
þrátt fyrir alla samúð með Finn
um eigum við fyrst og fremst að
hugsa um okkur sjálfa og okkar
þjóð. Skoraði Einar enn á utan-
ríkisráðherra að gefa yfirlýsingu
um, að hér yrði aldrei veitt hem
aðaraðstaða fyrir Þjóðverja.
Nííiingsbragð
Bjarni Benediktsson taldi ótrú-
legt, að málgagn flokks Einars
Olgeirssonar hirti slíka stórfregn
sem unnið hefffi verið í íslenzkri
blaðamennsku.
Rétt og rangt
Lúðvík Jósepsson sagðist ekk-
ert geta sagt um það á þessu stigi
málsdns, hvort frétt Þjóðviljans
væri rétt eða röng, hann hefði
ekki kannað málið. Skoraði Lúð-
vík á ríkisstjórnina að lýsa því
yfir, að tilgangslaust væri fyrir
Vestur-Þjóðverja að fara fram á
herstöðvar hér, því að ekki kæmi
til mála að veita slíka aðstöðu.
Samkvæmt málflutningi forsætis-
ráðherra myndi slík yfirlýsing
styrkja mjög samningaaðstöðu
Finna.
Vita þeir ekkert?
Bjarni Benediktsson kvag það
undarlegt, að hér skyldu vera
haldnar langar ræður um að ekk
ert mark væri takandi á yfirlýs-
ingum ríkisstjórnarinnar og svo
væri af sömu mönnum krafizt, að
ríkisstjórnin gæfi yfirlýsimgar um
framtíðarathafnir, sem núverandi
ríkisstjórn getur ekki gefjð fýrir
næstu ríkisstjórnir.
Bjarni taldi það skrýtið, að
tveir valdamestu menn fíokksins
skuli ekkert vita um sannleiks-
gildi þessarar fréttar eða finna
hjá sér hvöt til að spyrja eftir
heimildinni.
Ekki hægt a$ heimta
heimildir
Einar Olgeirsson sagði. að ekki
væri hægt að heimta það af blaða
mönnum ag þeir gæfu upp allar
heimildir sínar. Þá taldi Einar
æskilegt, ag allir flokkamir stæðu
saman að yfirlýsingu um, að Þjóð
verjum yrðu aldrei veittar her-
stöðvar hér á landi
Hættuleg vinnubrögtS
Guðmundur f. Guðmundsson
sagðist ekki geta fellt sig við slík
vinnubrögð, að dagblað gæti logið
upp hinu og þessu og síðan væru
ríkisstjórnir knúnar til ag gefa
yfirlýsingar um málið, sem gilda
án þess að hafa samráð yið hann, skyldu um aldur og œvi Þjó3vilj
og bera undir hann heimildina.
Skoraði Bjarai á Einar, að lýsa
þessa fregn tilhæfulausa með öllu
eða koma fram með þá heimild,
sem Þjóðviljinn teldi örugga. Þá
benti Bjarni á, að það væri und-
arlegt, að Einar skyldi ekki vilja
fallast á, að þessi fregn Þjóðvilj-
ans gæti komið Finnum illa og
las forsætisráðherra upp úr Þjóð
viljanum síðustu daga máli sínu
til stuðnings, en þar er tekið und
ir kröfur Rússa um viðræður við
Finna vegna aukinna hernaðará-
hrifa Vestur-Þjóðverja á Norður-
löndum. Allt það, sem Rússar
hafa notað, sem átyllu og bent á
sem aukin áhrif Þjóðverja, er
miklu minna, en þessi áburður
Þjóðviljans. Sagði Bjarni þetta ó-
þokkaverk hið mesta gagnvart
Finnum og mesta nfðingsbragð,
inn myndi fljótur að ganga á lag-
ið. Þá taldi utanríkisráðherra, að
slík yfirlýsing væri undanláts-
semi við ógnanir Rússa við Norð-
urlönd, því túlka mætti að slík
yfirlýsing væri gefin undir ógn-
unum Rússa.
Skiptir ekki máli, hvort
fréttin er rétt e<Sa röng
Lúðvík Jósepsson sagði, að aðal-
atriðig í þessu máli væri ekki,
hvort fréttin í Þjóðviljanum væri
rétt eða röng. heldur hvað ríkis-
stjómin hyggðist fyrir í framtíð
inni í þessum málum og taldi Lúð
vik fráleitt, að ríkisstjórnin gæti
ekki gefig yfirlýsingu um að V-
Þjóðverjum væri tilgangslaust að
leita eftir hernaðaraðstöðu hér á
landi ,því hún yrði ekki veitt.
eggjum, hverjum í sínu landi.
Væri ákveðið í samþyfckt að eyða
Það er almenn skoðun, að svart- 1900—1959 og dúntekia í einstök j
bakurinn, sem situr fyrir æðar- i um hreppum árið 1957 I
Nauðungaruppboð
verður haldið að Bárugötu 15, hér í bænum, eftir
kröfu tollstjórans í Reykjavik, þriðjudaginn 5. des.
n. k. kl. 2.45 e. h. Seld verður stór tauvinda.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borgarfógetinn í Reykjavík.