Tíminn - 22.06.1962, Qupperneq 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkværadast.ióri: Tómas Arnason Ritstjórar Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og IndriSi
G. Þorstoinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson Ritstjórnarskrii'stofur i Eddu
húsinu; afgreiðsla, augiýsingar og aðrar skrifstofur i Banka- ;
stræti 7. Símar: 18300—18305. Auglýsingasimi 19523 Af- j
greiðslusími 12323. — Áskriftargjaid kr 55 á mánuði tnnan-
lands. í lausasölu kr. 3 eintakið. — Prentsmiðjan Edda h.f. — ■
Mótmælí bænda
AS undanförnu hafa borizt mörg mótmæli frá fundum
bænda gegn hinni nýju löggjöf um lánasjóði landbúnað-
arins.
Fá mótmæli eiga meiri rétt á sér.
Engar stofnanir hefur „viðreisnarstefnan“ leikið grá-
legar en lánasjóði landbúnaðarins.
f árslok 1958 var hrein eign þessara sjóða 105 millj.
kr. Nú fjórum árum síðar eru eignirnar orðnar 34 millj.
kr. minni en ekki neitt.. Þannig höfðu gengisfellingarnar
og aðrar „viðreisnar“ ráðstafanir leikið sjóðina.
Þetta tjón og tap, sem „viðreisnin“ hefur valdið sjóð-
unum, eiga bændur svo að greiða samkvæmt hinni nýju
löggjöf. í fyrsta lagi er það gert á þann hátt, að lagður er
á þá nýr skattur, er nemur um 1700 kr. á meðalbónda
árlega. Reiknað er með, að næstu 14 árin nemi þessi
skattur 133 millj. kr. samanlagt. í öðru lagi er þetta gert
með því að hafa útlánsvextina Va hærri en þeir námu
fvrir *,viðreisnina“. Áætlað er að þessi hækkun nerni
samtals 160 millj. kr. næstu 14 árin. Á þessu tímabili
eiga því að leggjast 300 millj. kr. skattur á bændur, um-
fram það, sem áður var.
Að réttu lagi átti að byggja sjóðina upp, eins og áð-
ur hefur verið gert, að þeir fengju hæfilegan hluta af
binu sameiginlega lánsfé þjóðarinnar til ráðstöfunar.
en ríkið tryggði svo með sérstökum framlögum viðunan-
leg lánskjör.
Ef þessi nýja löggjöf fær að haldast til frambúðar, mun
hún draga stórlega úr framkvæmdum bænda og nauðsyn-
legri eflingu landbúnaðarins. Og það verða elcki bændur
einir, sem munu gjalda þess, heldur þjoðin öll í minn
landbúnaðarframleiðslu og óhagstæðara Verði landbún
aðarvara. 'i j
Þess vegna mega ekki bændur og aðrir þeir, sem skilja
þýðingu landbúnaðarins, láta sér nægja mótmælin ein,
heldur fylgja þeim vel eftir í næstu kosningum.
Síldin og stjómin
Vísir birtir í fyrradag viðtal við nokkra útgerðarmenn
um stöðvun síldveiðiflotans.
Sturláugi Böðvarssyni farast orð á þessa leið:
„Þetta ástand er vitanlega hið ægilegasta fyrir ein-
staklingana og þjóðfélagið í heild.“
Guðmundur Jónsson á Rafnkelsstöðum segir m. a.:
„Það er alger dauði fyrir þjóðina, að síldarflotinn skuli
liggja um hásíldveiðitímann. Það vjrðist vera síld um
allt Suð-Vesturland. Það er meira að segja svo, að hum-
arbátarnir fá hálfa vörpu af síld. Auk þess berast svo
stöðugt fréttir um ágæta veiði hjá Norðmönnum út af
Norðurlandi.“
Þá hefur Vísir þetta eftir Baldri Guðmundssyni i
Reykjavík:
„Það skaðar alla aðila, að bátarnir skuli ekki fara á
síld. Við teljum, að nú sé hægt að veiða síld bæði fyrir
norðan og hér að Suð-Vesturlandi.“
Stöðvun síldveiðiflotans hefur nú staðið í nær þrjár
vikur. Allan þann tíma hefur verið næg síld við Suð-
Vesturland og seinustu vikuna einnig nvðra. Gjaldeyr-
istjónið, sem hefur hlotizt af þessari stöðvun, er því orðið
gífurlegt.
Allt stafar þetta af því, að ríkisstjórnin hefur vanrækt
að vinna að samkomulagi i tæka tíð. Hún hefur nú sem
fyrr reynzt duglaus og ráðalaus, þegar vanda hefur bor-
ið að höndum.
Þess ber kjósendum vel að minnast í næstu kosningum.
*o.vth
Í7lh
ÍAOS
T HAHAm'
mm*

CAMBODIA
SQUTH^, \
Skjtgon;
.*t**'Vj
Irrg Xa*íí\
ÉiipÍSÍii
KNN er það ekki fullséð,
hvort hlutlaus stjórn kemst á
laggirnar í Laos, því aff hægri
menn reyna nú á seinustu
stundu að hindra það samkomu
lag, sem orðið var. Sennilegt er
þó talið, að þeim takist það
ekki nema til bráðabirgða og
hin hlutlausa ríkisstjórn komist
þar til valdá áður en langur
tími líður. Hitt er svo eftir að
sjá, hve lengi hún verður hlut-
laus, því að kommúnistar hafa
mjög styrkt aðstöðu sína í Laos
einustu misserih.
Það er nú orðið ljóst Banda-
ríkjamönnum, að það voru mik
;1 mistök hiá þeim, að þeir
tóku ekki þá stefnu í upphafi
að stuðla að hlutlausri stjórn
í Laos, líkt og í Burma og Cam
bodia. Afturhaldsmenn í Laos
töldu hins vegar Dulles og öðr-
um þáverandi ráðamönnum
Bandaríkjanna trú um, að þeir
væru nógu öflugir til að taka
forustuna þar. Bandaríkin
styrktu þá því til valda og hafa
nú variS til þess meira en 300
milljónum doilara Þetta fé hef
ur hins vegar eins og runnið
út í sandinn og er ástæðan sú.
að hægri mönnum tókst aldrei
að ná neinu fylgi hjá þjóðinni
Jafnvel herinn, sem þeir settu
á laggirnar, fékkst ekki til að
berjast fyrir þá. Foringjar
hægri manna stungu líka rífleg-
um hlut af hinu bandaríska fjár
magni í .eigin vasa, cn skeyltu
ekki hið minnsta um félagsleg-
i og verklegár umbætur.
' í - i
STI dvrkevpi" ’-evp=la sem
Bandaríkin hafa öðlazt í Laos,
hefur ýtt* mjög undir tortryggni
á þá stefnu. sem þau fylgja nú
í Suður-Vietnam. Meðal þeirra.
sem hafa látið þessa skoðun ný-
lega í Ijós, er Mansfield, form
þingflokks demókrata í öidunga
deildinni. Hann kvað þessa
stefnu Bandaríkjanna þarfnast
fyllstu endurskoðunar, en
margt benti tii að framvindan
í Suður-Vietnam ætlaði að
••“'■''a c”ir>i)ð na ; LaPc Papda.
Vietnam margfalt meiri aðstoð
'7;et.nam -pargfallt meiri aðstoð
en Laos, en þrátt fyrir hana.
væri stjórn Suður-Vietnam nú
meira upp á hjáip Bandaríki-
anna komin en hún var þegar
aðstoðin hófst. Slíkt bæri vott
um annað en góðan árangur.
ÞESSI ummæli, Mansfields
eru vissulega ekki sögð að á-
stæðulausu. Bandaríkin hafa
varið miklum fjármunum til
þess að Suður-Vietnam gæti
komið sér upp miklum her eða
um 200 þús. manns. en samt
hefpr þessum her ekki tekizt
að friða landið. Skæruliðum
kommúnista, sem eru taldir inn
an vjð 20 þús. manns, hefur
orðið svo vel ágeugt. að meiri
hluti landsins getur ekki talizt
á valdi stjórnarinnar. Hún
ræður aðeins yfir stærstu borg-
unum og helztu samgönguleið
unum, en annars staðar ríkis
stjórnleysi, þar sem skæruliðar
ráða meira og minna Það hjálp
ar að vísu skæruliðunum veru-
lega, að þeir fá mikla aðstoð
frá Norður-Vietnam, en þó er
það ekki aðalástæðan. Megin-
ástæðan er sú, að stjórninni í
Suður-Vietnam hefur ekki tek-
ist að ná hylli þjóðarinnar. Hún
nýtur hvorki þess stuðnings
þjóðarinnar og hersins, sem
•• * •'.-V. • • <0,, NSon
þarf til þess að sigra skærulið
ana.. Húrj berst ekki fyrir
neinuni þeim féia'ísii.gum um-
bótum. ;em vinna hue fólksins
og fá það til að berjast fyrir
framkvæmd þeirra. Meðal meg
inhluta þjóðarinnar er litið á
stjórnina sem hreina einræðis:
stjórn, er hugsi fyrst og fremst
um hag nokkurra útvaldra gæð
inga, og sé í einu og öllu lepp
ur framandi valds.
ÞVÍ MIÐUR er það líka margt,
sem styður þessa skoðun. Að
vísu er einræðisherrann í Suð
ur-Vietnam, Ngo Dinh Diem,
talinn sæmilega heiðarlegur, cn
slíkt verður hins vegar ekki
sagt um Vættmenn hans, en þá
Lefur hann sett í ýmsar helzn*
trúnaðarstöður landsins. Til við
bótar þessu er Diem svo aftur-
haldssamur og aðgerðalítill, og
öll hans barátta hefur beinzt ð
þvi að styrkja hann sjálfan í
sessi. Hann hefur því aflað sér
mikilla óvinsælda og myndi í
frjálsum kosningum fá sáralit,-
;ð fylgi.
Margir Bandaríkjamenn hafa
líka gagnrýnt Diem harðlega og
stjórn Bandaríkjanna hefur
hvað efúr annað reynt a'ð
fá hann til að taka upp fram-
farasinnaðri stefnu. Diem er
hins vegar einráður og skákar
í því skjóli, að Bandaríkjamenn
þori ekki að steypa honum úr
stóli, því að þeir séu óvissir um
að annað skárra taki við Þegar
til úrslita hefur komið. hafa
starfsmenn utanríkisþjónust-
unnar í Saigon líka ráðið frá
Þessi uppdiállur af Suður-Vietnam birtist nýlega í New York Herald
Tribuna. — Skástrikaða svæðið sýnir þann hluta landsins, er skæru-
liðar hafa meira og minna á valdi sínu.
því. Diem fær því að hanga þótt
flest bendi til, að kommúnist-
ar verði ekki sigraðir undir for
ustu hans, þrátt fyrir aukna að
stoð Bandaríkjanna.
BANDARÍKIN hafa þannig
lent í þeirri erfiðu aðstöðu í
Suður-Vietnam að halda lífi í
óvinsælli og spilltri afturhalds-
stjórn á þeirri forsendu, að þeir
séu að berjast gegn kommúnist-
um. Mikil hætta er hins vegar
á því, að kommúnistar hagnist
mest á þessu og þetta ýti undir
þann áróður þeirra, að það sé
ekki í þágu lýðræðisstefnunnar,
að Bandaríkin halda þessari bar
áttu uppi, heldur sé það gert
í þágu afturhaldssamrar banda
rískrar heimsveldisstefnu.
Ef barátta Bandaríkjanna
gegn kommúnismanum í Asíu
á að reynast sigursæl, þarf hún
vafalaust að taka miklum breyt
ingum. Bandaríkin verða að
taka þá áhættu að losa sig við
afturhaldsmenn eins og Diem
og Chaing Kai Shek og leita m
starfs við hin frjálslyndu og
framfarasinnuðu öfl. Og þetta
þurfa Bandaríkin að gera víðar,
t.d. í Suður-Ámeríku. Nokkuð
hefur miðað í þessa átt, síðan
Kennedy kom til valda, og að
sjálfsögðu tekur bað sinn tima
að bæta úr mistökum fyrirrenn
aranna. Of víða er það þó
enn, að það er eins og utan-
ríkisþjónusta Bandaríkjanna
líti fyrst og frernst á hægri öfl-
in, sem hina eðlilegu og einu
réttu bandamenn Bandaríkj-
anna. Þ.Þ.
ins os Laos?
Hættulegt fyrir Bandarrkín ad binda sig um ef vi$ hægri öffjn
Z
T í M I N N, föstudagnrinn 22. iúní 1962-