Tíminn - 14.12.1962, Qupperneq 9

Unuhúsi
bók
GB-Reykjavík, 12. des.
í dag kom út bók eftir Þór-:
berg Þórðarson og heitir í
Unuhúsi, fært í letur eftir |
frásögn Stefáns frá Hvítadal. j
Útgefandi 1. útg. er Mál og j
menning, en 2. útgáfu, sem út
kom í dag, Heimskringla.
Þetta er ein styzta bók, sem
Þórbergur hefur sett saman, að
undanskildum Hálfum skósólum
og Spaks manns spjörum. 80 síð-
ur og tæplega það og auk þess
prentuð stóru letri. En þeir verða
víst æðimargir, sem ekki láta sér
nægja að lesa hana einu sinni,
enda þótt petta sé ekki nema ör-
lítíð brot af þeirri sögu Unuhúss,
sem Þórbergur lofaði í Ofvitanum
um árið og ótaldir hafa beðið eft-
ir öll þessi ár með sveittan skall-
ann.
Þórbergur segir frá því í for-
n.ála, hvernig þessi saga varð til.
Það var fyrir réltum 40 árum, að
hann dvaldist sumartíma á ísa-
firði hjá Vilmundi og Kristínu.
Þau hjón skruppu til Reykjavíkur
ný
Þórberg
nákunnugir, bæði frá fornu fari
og síðari tímum. Þar að auki dró
það mig nokkuð að honum, að
mér fannst hann sannast skáld
þeirra Ijóðahöfunda hér á landi,
er þá voru í blóma lífsins. Enn
fremur var Stefán sá maður, sem
ég hafði sériega mikið gaman af að
vera með. Það var einhver hljóm
ur í öllu, sem hann sagði, er átti
svo vel við mig, og vig engan
hafði ég meiri skemmtun af að
tala um Ijóðsmíðar. en þær voru
á þeim tímum enn þá talsvert á-
leitið umræðuefni, áður en mót-
orinn og Mammon náðu algeru
þrælahaldi á því í fari íslendinga,
sem enn mátti kalla sálarlíf.“
Þórbergur fór með Djúpbátnum
inn til Arngerðareyrar og þaðan
fótgangandi um 100 kílómetra veg.
Hann dvaldist vikutíma hjá Stef-
ánj og konu hans og fékk Stefán
til að segja frá því helzta, er
hvað hann ætti að gera sér til hann myndi ur Unuhúsi, og nú er
dundurs á meðan. Og það lá fljót- það komið a bók. Segir Þórbergur
lega í augum uppi. enn í formálsorðum sínum: „Að
„Auðvitað að heimsækja Stefán sumum lesendum þessara þátta
skáld frá Hvítadal, sem þá bjó mun máski setjast sú skoðun, að
í Bessatungu í Dölum. Við vorum Framhald a 13 siðu
HNATTFERD
MYND OG MALI
Þórbergur Þórðarson
og þá fór Þórbergur að hugleiða
Meðal bóka beiri'a sem
Bókaforlag Odds Björnssonar
á Akureyri sendir frá sér að
þessu sinni, er bókin Hnatt-
ferð í mynd og máli. Hún er
prýdd fjölda mynda og er
skrifuð í léttum tón.
Efnisyfirlu bókarinnar hefst
rneð vísu Jónasar:
■ Eg er kominn upp á það
— allra þakkarverðast —
að sitja kyrr á sama stað
og samt að vera að ferðast
Og fátt mun verða auðveldara,
hafi menn þessa bók fyrir framan
sig. í henm er ferðazt um allar
álfur heims. Fyrst er haldið í norð
urátt til heimskautsins. en síðan
er Suðurheimskautið einnig heim-
sótt. Þá Norðurlönd og haldið suð
ur um Evrópu og suður eftir
Afríku allt að syðsta odda hennar.
Um Asíu er farið frá vestri til
austurs allt til Ástralíu, Nýja-Sjá-
iands og Kvrrahafseyja, en þaðan
til Alaska og að lokum í suðurátt
suður eftir Norður- og Suður-
\meríku og endað í Chile.
Bókin segtr á léttan og skemmti
iegan hátt frá líft fólksins á hverj
um stað, og er sögu landanna flétt-
að saman við ýmsar upplýsingar,
sem gaman er að fá.
Frumútgáfa bókarinnar kom út
á þýzku og heitir „Die Welt in
Btll und Wort“, og er texti henn-
ar eftir Werner Lenz og Werner
Ludewig. Islenzku þýðinguna
gerði Björn O Bjömsson eftir
frumtextanum, en suma kaflana
frumsamdi iiann í bókinni er 261
Ijósmynd, og þa; af 47 heilsíðu-
myndir í eðhlegum litum, en mynd
ir allar voru prentaðar í Þýzka-
landi. Hnattferð í mynd og máli
er í stóru broti. 191 bls. með mynd
skreyttri kápu.
Afmælis bókaflokkur
Máls og Menningar
ín stærsta skáld-
saga á íslenzku
GB-Reyk]avík. 12. des. j einn vinsætastur og listrænastur
t dag kom út ein stærsta höfundur barna- og unglingabóka
ciráMea,.* L„,„, i Islandi, tann ég ekki tölu á
,9 . ?• . V' Í'þéím.ollum, en frægastar eru sög-
verið ut i einu bindi hér á j ur hans af H.ialta litla. Fyrir mörg
landi, Vequrinn að brúnni eft! um árum komu og út eftir Stefán
ir Stefán Jónsson, nærri 600
síður í allstóru broti.
Mál og menning gaf bókina út
í fyrstu útgafu á dögunum handa
MB-Reykjavík, 12. des. j ness, Blakkar rúnir, smásögur eft- en ein, Prjónastofan Sólin kemur I áskrifendum í tilefni 25 ára afmæl
í dag kcm út afmælisbóka- j ir Halldór Stefánsson, 168 bls. bók. ekki út á vegum Heimskringlu. j is félagsins, en í gær kom út önn-
flokkur Máls oa menninaar en ! Eru tíu smi!lsöSur í bókinni og eru Bókakápurnar eru margar teikn ur útgáfa fyrir frjálsan markað
9 9 ' . í þær af ýmsum toga spunnar, allt aðar af þjóðkunnum listamönnum | á vegum Heimskringlu.
hann var allur uppseldur fyrir jír^ íslenzkum sjávarþorpum um j og frágangur er allur ágætur. i Stefán hetur um árabil verið
útkomu. í bókaflokknum voru : aidamótin tii herstjórnarstöðva í
12 bækur, gefnar út i fimm 1 ókomnu stríði. Andlit Asíu, ferða- j
saga eftir Rannveigu Tómasdótt-1
j ur. Rannveig hefur ferðazt víða j
smásagnasöín með nokkru milli-
bili. En fyrtr fáum árum sneri
hann sér að skáldsagnagerð, og
vakti mikla athygli saga hans,
Sendibréf frá Sandströnd, er Menn
ingarsjóður gaf út. En hans lang-
slærsta verk, sem nú kemur út,
Vegurinn að brúnni, hefur verið
í smíðum i nokkur ár. Hún skipt-
Framh a 13 siðu
hundruð eintökum, af þeim
voru eitt hundrað eintök tölu-
sett og árituð.
í bókaflokknum voru þessar
bækur: Prjónastofan Sólin, hið
nýja leikrit Halldórs Kiljan Lax-
Jólablað
Æskunnar
Jólablað Æskunnar er kom-
ið út, 80 síður að stærð, og
mjög fjölbreytt og vandað.
Framh. á 13 síðu
um heim og í þessari bók bregð-
ur hún m. a. upp myndum frá
Indlandi, Nepal, Ceylon, Kambod-
ia, Tailandi, Uzbekistan og Kazak-
stan. Bókin er 253 bls. Óljóð, eftir
Jóhannes úr Kötlum er safn ný-
tizkulegra ijóða eftir skáldið, 124
biaðsíðna bók. Ræður og riss,
safn ritgerða eftir Sverri Kristj-
ánsson, sagnfræðing. Vort land
er í dögun. ritgerðir eftir Einar
Oigeirsson, Skriftamál uppgjafa-
prests, eftir Gunnar Benediktsson,
Ljóðaþýðingar eftir Jon
Kelgason, prófessor
G.B.-Reykjavík, 12. des.
Tuttugu erlend kvæðj og
einu betur, svo nefnist bók er
ritgerðir um kirkju, kommúnisma j úf kom , d eftir Jón ófess
og kristindom“ er undirtitill bók-i 3 JV
arinnar, 170 blaðsíðna bók. Grísk-jor Helgason, og eru Ijoðaþyð-
ar þjóðsögur og ævintýri, Friðrik i ingar, eða, eins og höfundur
Þórðarson sneri úr grísku. í bók- j segir: Þýdd kvæði og stæld.
inni eru 27 þjóðsögur og ævintýri, j
bókin er 147 bls. Tvær fornar 1 Kvæðl Jóns Prófessors eru ekki
kviður, með skýringum eftir próf. 'nlikil að vöxtum. Fyrir 23 árum
Jón Helgason. Kviður þær, sem
próf. Jón tekur þarna til meðferð-
ar eru Völundarkviða og Atlakviða
Auk þessara bóka eru svo skáld-
saga eftir Stefán Jónsson, Kvæða
bók eftir Ton próf. Helgason og
bók. sem Þórbergutr Þórðarson
hefur skrásett eftir Stefáni frá
Hvítadal og heitir ,,í Unuhúsi".
Þessara bóka er getið annars stað
ar í blaðinu
1 dag komu átta þessara bóka
einnig út á vegum Heimskringlu.
Eru þær frábrugðnar afmælisbóka
flokknum á bandinu, en uppsetn-
ing og káputeikningar eru hinar
sömu. Þrjár koma svo næstu daga,
kom hann mörgum á óvart með
útgáfu kvæðabókarinnar Úr land-
suðri, sem kom aftur út nokkrum
árum síðar í breyttri útgáfu, og
var báðum tekið svo vel, að báðar
útgáfurnar seldust upp á skömm-
um tíma.
Jón kom heim frá Kaupmanna-
höfn í vor og las upp opinberlega
nokkrar ljóðaþýðingar sínar, sem
eru í þessari bók Enn kom hann
heim fyrir nokkru og hélt fyrir-
lestur fyrir almenning, er hann
nefndi Göthe og Suleika, og fjall- Jón He|sason
aði hann um samband skáldsnill er Varð samband þeirra stutt og
tngsins, á efn árum hans, við unga þó nærr; emsdæmi í bókmennta-
gifta konu, sem áður hafði verið: sogunni. í kvæðabálki, er gefinn
dansmær, Mariane von Willem-1 var út eftir Göthe 1819, voru tvö
kvæð'i, sem allir höfðu fyrir satt,
að værn hans verk sem hin kvæð-
:n. En um miðja öldina- kom það
á daginn, að þessi kvæði voru
eftir hina ungu konu, er var ein
þeirra mörgu ungu kvenna, sem
skáldið varð ástsjúkur af um hríð
og vöktu hann til ljóða. Þó varð
samband peirra með eindæmum.
Þessi tvö kvæði heita Til austan
vindsins og Til vestanvindsins í
þýðingu Jóns Helgasonar í Ljóða
þýðingasafnt hans. En það er-
lent skáld, =em hann þýðir flest
kvæði eftir og títt er kunnur ís-
lenzkum lesendum, er Francois
Villon, þ. á. m fjögur af fræg-
ustu kvæðum hans. Af öðrum skáld
um má nefna Frans G. Bengtsson,
Bellman, Hugo, Verlaine og Hous
man.
Bókin er 66 síður, og hlífðar-
Kápa í mörgun iitum er eftir Haf-
stein Guðmundsson. Bókin kom út
á dögunum í afmælisflokki Máls
og menningar fyrir áskrífendur,
e.n í 2. útgáfu í gær á vegum
Heimskringiu, sem gefið hefur
út allar bækur Jóns hér á landi.
^TÍ MIN Nj^ Jöstudaginn 14. desember 1962