Alþýðublaðið - 12.03.1940, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAGUR 12. MARZ 1940. AL^?ÐU8LABIi
Orðsending
til ksupenda út um laud
Munið, að Alþýðnblaðið á að greiSast fyrirfram f|
ársfjórðungslega. — Sendið greiðslur yðar á M
réttum gjalddögum, svo sending blaðsins trufl-
ist ekki vegna greiðslufalls. m
Þeir, sem óska, geta fengið blaðverðið krafið m
með póstkröfu. f|
bændunura sjálfum. Þeir raega
Skyrið er nú með allra bezta móti, og verðið er
óbrejút frá því sem verið hefir.
Allir vita, eða ættu að vita, að heilsufræð’ingar
telja skyr holla og góða fæðu. Og fróðix merm
segja, að það muni nú vera einhver sú ©dýrasta
fæðutegund, sém hér er völ á.
ígla®i. igMndfriel
i am@ris3«iiii fiiaiirifim
LITLA STÚLKAN
MEÐ ELDSPÝTURNAR.
26) Og eldspýturnar báru svo mikla birtu, áð það var bjartara
en um hádag.
27) Amma hennar hafði aldrei verið svona falleg. Hún tók litlu
stúlkuna á handlegg sér og flaug með hana þangað, sem hvorki
var kuldi né hungur. Þau voru hjá guði.
28) En í króknum við húsið sat litla stúlkan með bros á vör-
um, helfrosin. Nýjársmorgun rann upp og eidspýtnabúntið var
brunnið upp. Hún hefir ætlað að verrna sig, sögðu menn ■— en
enginn vissi, hvað hún hafði séð, né hvað fyrir hana hafði
borið síðustu stundirnar.
Ferðalög.
Ferðalög eru erfiö fyrir gamla
og kviðskorna eins og mig, Ég
bý erns og allir vita fyrir utan
aðalborgina og þarf oft að sækja
linn í hana bæði matvæli og fróð-
leik og verð oftast að ganga inn
á Kirkjusand; en þar á ég heima.
Rekast oft á núg strætisvagnar,
og mæni ég oft til þeirra von-
arauga svona út undan mér yfir
skeggið, einkum þegar þeir eru
hálftómir, að þeir kippi mér upp
í; en það gera þeir ekki. Þeir láta
sem þeir sjái mig ekki, en sjá
mdg þó. Ég er þó eini Oddur
Sigurgeirsson, sem Reykjavík á,
og í mér eru sameinaðir allir
eiginleikar Reykvíkinga, að und-
ajiteknum Jónasi, sem aldrei hefir
getað fest ræfur í sál minmi; —
og enginn þekkir Reykjavík nema
hann þekki mig. En þeir, sem
þekkja mig, þekkja álla Reyk-
víkinga, — því ég er þeirra með-
altal (eða meðal alin á lands-
vísu). — Þeir ætíu því að kippa
mér upp í strætó svona annað
kastið, gamla manninum, og
bæ!a þannig fyrir sál sinni. —
Oddur Sigurgeirsson frá Sól-
mundarhöfða.
PRÖF. RICHARD BECK við
háskólann í Norður-Ðakota
hefir ,nú í vetur, eins og að und-
anförnu ritað margt, sem við
kenrur Islandi og íslenzkum fræð-
um, i amerísk timar.it og blöð.
Er það ákaflega mikilvægf
fyrir okkur íslendinga, að á okk-
ur sé • minnzt í blöðum og tíma-
riturn stórþjóðanna og athygli
þeirra á því vakin, beinlínis eða
óbeinlínis, að hér á landi búi
þjóð, sem framleitt hefir ýms
menningarleg verðmæti, en ekki
, neinir skrælingjar.
í The Journal of English and
Germanic Philology (okt. 1938)
ritar próf. Beck ýtarlegan og
greinagóðan ritdóm um „íslenzka
þjóðhætti“ eftir séra Jónas Jónas-
son frá Hrafnagili og „Islend-
. inga“ efiir dr. Guðmund Finh-
bogason. Ber hann ao verðleik-
um mikið lof ,á báðar þessar
bækur.
í sama rit (júlí 1938) ritnr p. jf.
Beck ennfremur ritdóm um
„Northern Antiquities án Frensh
Learning and Literature (1755—
1855)“, II. bd.: „Thp Qdin Legend
and Oriental 'Fascrnatiori“, eftir
Thor J. Beck.
Þá heör hann skrifað í Scandi-
navian Studies and Notes (1938
og 1939) ritdóma um þýðingu
Ralph B. Allen's á Gísla sögu
Súrssonar, um „Four Icelandic
Sagas“ (Gwyn Jones), um bók-
fræðilegt yfirlit yfir Konunga
sögur og fornaidarsögur, eftir
Halldór Hermannsson, og um
„Studia Islandica““ (íslenzk
fræði), útg. af Sig. Nordal, — og
loks heör hann ritiað í þetta sanp|t .
tímarit all-langa ritgerð uni
Bjarnia Thorarensen („Iceland‘s
Pioneer Romanticist“). — Geta
má þess hér um leið, að hann
ritaði greinar um Einár Bene-
diktsson hálf-áttræðan, í Lögiberg
í nóv. 1939, ög aðra á ensku í
Grand Forks Skandinav (29. des.
1939), þar sem hann tilfærir m.á.
þýðingu á ensku (eftir frú Jako-
bínu Johnson) á kvæðinu „Norð-
urljósum". Og í síðasta „Skírni“
á vhann ritgerð um „Gísla Brynj-
úlfsson og Byron“, sem kom upp-
haflega út á ensku í Journal of
Engl. a. Germ. Philol. (1929), en
er hér endurrituð og sniðin við
hæfi íslenzkra fesenda. .
I „Julegranen“ (1939), einu af
kunnustu tMaiátum Dana i Vest-
urheimi, á próf. Richard Beck
greán um „Lyrikeren og Salme-
digteren Matthias Jochumsson"
(með mynd af séra Matthiasi og
af Akureyri). Þá ritar hann í
The Friend, des. 1939, grein uin
skáldið Gunnar Guninarsson.
Eir.nig ritar hann í Duluth Sban-
dinav (jólianr. 1939) um „Vige-
land og Snorra Sturlgson", m. a*
um Snorraííkneskið, sem NorðJ
menn ætla að gefá íslandi og
reisa á í .Reykholti,
Loks heör dr. Beck þýtt söguna
eöa ævintýrið „Góð boð“, eftir
E. H. Kvaran, á dönsku í blaðinu
Danneyirke (20. des. 1939).
Fleira mætti.tína til, en þetta
nægir til að sýiia og sarma,
hvert landkynhingarstarf próf.
Richard Beck vinnur fyrir Island
í Bandaííkjunum og R’ahada, og
munu allir . sannir .íslendihgar
kunna honum beztu þakkir fyrir.
Jakob Jóh. Smári.
Fjtrirspnrn til frð Saffin
"ff GREIN yðatr í blaðinu Vísi,
9. þ. m„ þair sem þér m. a.
ræðið um mjólkurverðið, komizt
þér þannig að orði;
„Þáð: mun sönnu nær, að ef
bændur sjálfir hefðu mátt ráða
yerðlagi sinhar framleiðslu, hefðu
þeir ekki orðið þeir fyrstu til að
herða á innlendu dýrtíðinni. . . ,
Og þéir hafa hvað eftir annað
látið það uppi, hvað þeim vaxi
<þáð í augum, hve lítið þeim sé
skammtað af útsöluverðinu, þótt
hátt sé. . . . Ég veit, að bæhdum
þykir nóg um, hvað við bæjar-
buar verðum að greiða hátt fyrir
afurðir þeirra, og bera kvíðboga
fyrir því, hvar þetta lendi. . ..“
í tilefni af þessum umnrælum
yðar vildi ég mega beina til yðar
eftirfarandi spurningum:
I. Hver eða hverjir ákváöu
mjólkurverðið hérna á árunum,
þegar frrj'ólkin, eftir því sem sagt
er, var seld á 1 krónu eða kr.
1,20 hver líter? Hverjir ákváðu
mjólkurverðið árin 1.930, 1931 og
fram til 15. nóvember 1932, þeg-
ar mjólkin var seld hér á 44
aura líterinn, auk flöskugjalds,
sem þá var hvorki rneíra né
minna e'n fyrst 10 aurar og siðar
5 aurar á hvern líter flöskumjólk-
ur? Hveriir ákváðu 40 aura út-
söluverð á mjólkinni, auk flösku-
gjalds, frá ’l5. nóvember 1932 til
L nóvember 1934, að mjólkur-
vei’ðlagsnefndin tók til starfa og
lækkaði verðið niðúr í 38 aura?
Ög hvernig var með kv'íðbogá
bændanna, að því er mjólkur-
verðið til neytenda, snertir, á þeiro
árum, sein nú háfa verið nefnd?
2. Hvers vegna skömmtuðu
bændur sér ekki meira en rúm-
léga 23 aura fyrir mjólkurlítrann
árið 1933, þó að útsöluverð á
mjðlk það ár væri lægst 40 aur-
ar auk flöskugjalds? Þeir munu
þó hafa verið einráðir um þessa
hiuti þá, í það minnsta var þá
hvorki mjólkursamsalan né
Mjólkursölunefndin tekin til
siarfa. Og fyrst bændur ekki gátu
skammtað sér hærra verð en
þetta árið 1933 með því útsölu-
verði, sem þá var á mjólkinni,
hvers vegna var þá hægt að
skammta þeim um 2 aurum hærra
vérð eba rúmlega 25 aura fyrir
hvern líter, árið 1935, á fyrstá
á i M jólkúrsamsölúnnár, þrátt
fyrir það, þótt þér ög' aðrir
iegðu.ð . yður mjög í framkróka
um aö rýra afkomuna af mjólk-
úrsölunni ' þáð ár, og ’ þrátt íyrir
það, þö'tt nrjólkin værí seíd neyt-‘
endum ailt það ár á 38 aura auk
ööskugjalds, eða 2 aurum Tægfá'
verði hver lítri. en árið 1933?
Ég vona, að þér látið ekki far-
ast fyrir að svara þessum fyrir-.
’sprunum við fyrstu hentugleika.
Ög enn fremur vona' ég, ■ að 'þer
vandið svo til svaranna, áð þáu
yerði í alla staði rétt og’tæm-.
andi. Skylduð þér þurfa ein-
hverra uppiýsinga vlö, umfram
það, sem þér þegar vitið um j
þessa hlúti, ætti yður áð véra
inrran háriclar, eftir þvi sem ráða
má 'af fyrrnefndum ummælúm
yðar, að afia yöur þeirrn hjá.
gleggst um þetta vita, því hver
er sínum hnútum kunnugastur.
Til þess að fyrirbyggja mis-
ski.ning vil ég taka það fram, að
hér er um mjó.kurverð að ræða,
og mun ég því ekki telja það
svör við þessuin mínum spurn-
ingum, þó að eitthvað kynnuð
þér að vilja svara þeim með
skrifum um kjötverðið.
Mjólkurneytandi.
HeigaðT œinninen
Sigíðsar Einarssenar
ÓNLISTARFÉLAGIÐ
heldur 5. hljómleika
sína í kvöld kl. 7 í Gamla
Bíó.
Eru þessir hljómleikar
heSgaðir mimingu Sigfúsar
héitins Einarssonar tón-
skálds.
VerKéfni hljómleikanna eru
þessi: ,,Þrá“ og „Þei, þei og ró
ró‘‘,' effir Sigfús Einarsson. ís-
íenzkjt þjóðlag: -,,Eg ve.it eina
baugalínuí1 (raddsett af Sigfúsi
"EÍirárssýni). ,,ÞjóStrú“, eftir
■Karl Ö. Runólfssön. ' Þá verSur
’ leikin í fýrstá sinni íslenzk svíta
fyrir hljómsveit, eftir Árna
Björnsson og ,,Nú sigla svörtu
skipin“, eftir Karl O. Runólfs-
son með karlakór með hljóm-
svéitarundirléik. — Þá verður
og leikin í fvrsta skipti: „Á
krossgötum“, svíta í fjórum
köflum fyrir hljómsveit. eftir
Karl O. Runólfsson.
Dréngjaföiy matrosföi, jakka-
föt, frakkar, skíðaföt. ;Spafta,
Leyndarðémur Wom Vlndryi
• gðmln baUarlmiiar
verða ástfanginn, En risinn sat og át, án þess að taka eftir
nokkru.
Við fórum aftur inn í lestrarsalinn. Ég fann, að mér var of-
aukið þarna inni og hét sjáifum mér því að fara daginn eftir.
Ég minntist á það við gestgjafann og bar hann fram veikar
mótbárur fyrst í- stað. En þegar ég sagði honum,: að ég þyrfti
nauðsynlega að fara til Parísar, þá sagði hann:
— Jæja, fyrst svo er, þá verður það svo að vera. Það er
annars orðið langt síðan við höfum talað saman. En maður
má ekki hugsa einungis um sjálfan sig.
Ég stóð nú á fætur og litaðist um í stofunrii. Ég tók eftir
litlu Buddha-líkneski úr steini. Það var fallegasta líkneski,
sem ég hafði nokkru sinni séð. Ég snéri mér við og ætlaði að
spyrja Saint-Luce nánar um líkneskið.
Ég var staddur í enda salsins, en þau Sonja og Saint-Luee
stóðu í ljósinu. Þau hórfðu hvort á annað og brostu, eins og
þau ættu eitthvert leyndarmál saman. Mér þótti þetta kyn-
legt, því að þau höfðu ekkert talast við undir borðum.
— Var það maðurinn hennar, sem hann óttaðist? Ég leit á
hann. Hann stóð við borðið, snéri að þeim baki og blaðaði í
vikublaði. Það var svo dimmt, að ekki var hægt að iesa. Mér
leizt svo á sem hann gerði það með vilja að horfa ekki á þau.
Ef til vill hefir þetta verið misskilningur minn/ en svona'
leit ég nú á máliri. En þetta varaði aðeins andartak og Saint-
Luce snéri sér að mér og sagði rólega:
— Ó, þú ert að skoða líkneskið mitt. Finnst þér það ekki
fallegt? Þetta líkneski er heilagt. Ef einhver Hindúi vissi, að
það væri hér. myndi hann ekki hika við að drepa mig, til
þess að ná í það. En sem betur fer veit enginn af því.
— Hvar fannstu líkneskið?
— I litlu musteri fyrir tveim árum. Ég varð strax hrifinn
af líkneskinu og ákvað að ná því á mitt vald. Það voru fá-
einir innfæddir menn, sem ætluðu að hindra það, að ég næði
líkneskin.u, en. ég gat -komið því svo fyrir, að þeir ui’ðu ekki
til frásagnar.
Við töluðum saman stundarkorn, en þar sem hinir gestirnir
voru svo þögulir, ákvað ég að fara sem fyrst að hátta.
Áður en ég fór sagði Saint-Luce:
— Vertu ekki hræddur þó að þú heyrir hávaða eftir ofur-
litla stund. Það er bara fallhurðin, sem er hlej'-pt niður á
hverju kvöldi,
Ég varð undrandi á þessari nákvæmni, því að ég vissi, að
hann var síður en svo nokkur veimiltíta. En ég bara brosti og
sagði, að bann héldi þá ennþá miðaldasiðunum.
Babtiste vísaði mér til vegar til svéfnherbergls míns. Þaö
var á sömu bæð, en gangarnir voru þannig, að vel var hægt
að villast. En seinna komst ég að raun um, að enginn vandi j
var að rata. ]
Skömmu seinna heyrði ég iriikinn hávaða uti fyrir, eins og
gestgjafi minn hafði búið mig undir. Ég lá stundarkörn og
las, því að ég gat ’ekkr sofið Gcrláíi þaúí í iaufinu úti fyrir
glugganum. En svo varð allt þögult, þöglára en nokkrú sinni
í fenskóginum.
Og þá heyrði ég það . . .
V.
NÓTTIN,
Pierre Herry nam staðar í frásögn sinr.i, horfði beint fram
undan sér og greip í handlegginn á Állou.
— Ef yður finnst það sennilegt, sem ég hefi þegár sagt.
þá kemur nú að því atriði frásagnariúnar, sem ég vérð áð biðja
yður að trúá, þótt það sé ósenhilegt, og nrinnast þess, áð 'ekki
er svo auðvelt að blekkja mig. Ég heyrði....
— Hvað heyrðuð þér? Óp?
— Bara að svo hefði verið. Nú verð ég fyrst að skýra yður
frá því, að ég hefi sérlega góða heyrn. Þér sjáið til dæmis þessa
tvo menn, sem sitja þarna í horninu. Þeir tala mjög lágt, en
ég heyri allt, sem þeir segja.
— Það getur ekki verið, sagði Allou. Ég heyri líka vel, en
ég sé, að þeir aðeins hreyfa varirnar.
— Þeir eru að tala um að fá sér kaffi í Temple-götunni.
Gangið nær þeim og þá skulúð þér heyra.
Allóu lét sem hann þyrfti að gæta út um gluggann og kom
því næst aftur.
— Þér hafið einkennilega góða heyrn.
—- Já, og ég var sá eini í höllinni, sem heyrði þetta þessa
nótt, að rríinnsta kosti ímynda ég mér þaÖ. Því það var rétt með
háumíndum, að ég heyrði hljóðið.