Alþýðublaðið - 23.04.1940, Blaðsíða 2

MMKHJDAaUft 23. ABML 1»4»
ALÞÝÐUELAÐIÐ
Békin um förumennina
- bezta sumargjöfin I ár
----♦--
Suœargjafir
„CABARET“
VATNSGLÖS
GLERKÖNNUR
GLERSKÁLAR
BLÓMSTURVASAR
MYNDARAMMAR
RAKSPEGLAR
ÖSKUBAKKAR
REYKSETT
B ARN ALEIKFÖNG
í miklu úrvali.
Skoðið gluggana!
Nora-Magasin.

m r.Y^i r-n
Súðln
fer frá Reykjavík í kvöld til
Húaaflóa og Skagafjarðar-
kafaa. Tekur flutning til
Hólmavíkur, Drangsness,
Skagastrandar, Sauðárkróks og
Hofsóss.
Esja
Burtför er frestað til kl. 9 á
miðvikudagskvöid.
Laxfoss
fer til Breiðafjarðar næstkom-
andi mánudag. Flutningi veitt
móttaka föstudag og laugar-
dog.
T
gólf- og veggjaílagnir.
GÓLFFLÍSAR.
ASFALTLÍM.
GÓLFDÚKALÍM.
J. S»orláksson
& Norðmann
Sími 1280.
♦---—— ------ ...
Matrosfötin
úr
Fatabúðinm
Gúnaiskóviðgerðin
Vopni
Aðalstræti 16. Simi 563«.
AUar gúmmíviðgerðir fljótt og
vei af hendi ieystar.
Sækjum. — Sendiun-
Allir þurfa að eignast bókina!
Lejrndardómur
yndispokkans.
Leiðbeiningar um hegðun í
samkvæmislífinu, í ástamálum
og á mannamótum, um snyrti-
ingu og yndisþokka í fram-
komU, hvernig menn eigi að
velja sér vini og margt fleira.
Fæst hjá bóksölum og kostar 2 kr.
F.U.J.
Talkórinn hefir æfingu í kvöLd
kl. syé í fundarsal félagsins.
DAGSBftÚN
Frh. af 1. síðu-
á þjóðveginum austur og milli
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar,
með því að gera undirstöður o.
þ. h., þannig að hægt verði að
steypa þá eða malbika síðar, jafn
skjótt og kostur er á.
3. Vinna í Reykjavík við gatna-
gerð o. þ. h., sem tíðkast á
sumrin, verði hafin sem fyrst.
4. Haldið verði áfram með aukn
um Ijrafti við undirbúning í-
þróttasvæðis í Reykjavík.
5. Hafin verði hið fyrsta vinna
við væntanlegan flugvöll í Skilld-
inganeslandi.
6. Athugaðir verði möguleikar
til vinnslu brúnkoia, surtarbrands
þangs o. fl.
7. Hafin verði framræsla á jörð
Um þeim, sem í ráði er að kaupa
í Ölfusi.
8. Haldið verði áfram með
aukningu garðyrkjulanda í Rvík.
Jafnframt verði stutt að þvi, að
menn geti fengið útsæðiskartöfl-
ur og áburð með hentugum
greiðsluskilmálum.
9. Greitt verði fyrir því, t. d..
með hagkvæmum Iánum, að
Reykvíkingar geti standsett hús
sín og LóÖir.
Loks skorar fundurinn á stjórn-
arvöldin að íhuga hvort ekki
muni fært að taka sérstakt inn-
anríkislán til atvinnuaukningar í
Reykjavík á þeim erfiðu tímum,
sem nú vofa yfir. Jafnframt bend-
ir fundurinn á það, sem tekju-
leið til aukningar verklegum fram
kvæmdum, að skattlagður verði
sá atvinnurekstur, sem stríðsgróði
heftr á orðið.
Áuk þess álitur fundurinn fulla
ástæðu á þessum erfiðleika tím-
um að ríkisstjórnin noti ekki
, heimild þá er alþingi hefir sam-
þykkt um 35«/o niðurskurð á ó-
lögbundnum útgjöldum rlkisins,
að svo miklu leyti, sem um verk-
legar framkvæmdir er að ræða.
Ennfremur skorar fundurinn á
ríkisstiórn og bæjarstjórn Reykja-
víkur að eera þegar ráðstafanir
til þess að hafist verði handa
um hverskonar framkvæmdir aðr-
ar, sem mokkrar líkur eru til
að hægt vérði að framkvæma.
Félagið telur, að ef ekki verði
þegar hafist handa um stórlega
auKnar verklegar framkvaemdir,
sem reykviskir verkamenn gætu
fengið atvinnu við, þá sé afkomu
þeirra og lífsmöguleikum stefnt
i beinan voða, þar sem atvinnu-
vonir veAamanna hafa algjörlega
brugðist með því að ekkert hefir
orðið úr saltfiskveiðum togaranna
og byggingarvinna stöðvuð að
öllu leyti, auk þess sem allt er
í fullkominni tvísýnu um áfram-
haldandi vinnu við hitaveituna.
Jafnframt felur fundurinn
stjórn félagsins að beita öllum
áhrifum sínum og félagsins til
þess á framangreindann hátt að
skapa verkamönnum aukna at-
vinnu og leita til þess stuðning
annara verkalýðsfélaga svo sem
þörf krefur".
„Fundur haldinn í V. M. F.
Dagsbrún 22. apríl 1940, skorar
á bæjarstjórn Reykjavíkur að láta
halda áfram vinnu við hitaveit-
una, ef þess er nokkur kostur,
og treystir því, að einskis verði
látið ófreistað til þess að svo
megi verða“.
„Fundur haldinn í V. M. F.
Dagsbrún 22. apríl 1940, skorar
á Gjaldeyris- og innflutnings-
nefnd og bankana að greiða fyr-
ir því, að fluttir verði a. m. k.
AÐ líður ,nú að blessuðu
sumrinu, sem við íslending-
ar höfum fagnað frá landnáms-
öld, með því að halda hátíðlegan
sumardaginn fyrsta.
Ég býst við því, að sumar-
komunni verði fagnað að þessu
sínni meira en nokkru sinni áður,
vegna kuldans og eldiviðarskorts-
ins. Vonin um sól og langa daga
mun gleðja og hressa alla, og
gleðin sú hefir oft verið látin í
ljósi með því að gefa hver öðr-
um sumargjafir, eins og vant er
að nefna það. Einmitt þetta hefir
komið því til leiðar, að ég skrifa
þessar línur. Mér datt í hug, að
minna þjóðina á bók, sem út
eru komin af tvö bindi, og það
þriðja og síðasta kemur í haust.
Bókin heitir Förumenn og er eftir
frú Elinborgu Lárusdðttur.
Förumenn hafa fengið ágæta
dóma í öllum blöðum landsins,
sem um hana hafa skrifað, og
mætti þar fyrst nefna ritdóm
eftir Sigurð Einarsson dösent og
eftir Magnús Magnússon í
Stormi, í Vísi eftir dr. Símon
Ágústsson, í Tímanum eftir Að-
albjörgu Sigurðardóttur og fleiri
blöðum. öllum ber þeim saman
um, að frú Elinborg vaxi stón-
um með hverri bók, og eftir því
er hún mikilvirk. Það er varla
hægt um það að deila, að með
þessari bók hefir hún orðið
mesta skáldkona landsins.
Ef ég ætti að fara að telja upp
allt það, er ég álít að bókin
hafi til brunns að bera, þá yrði
þaÖ langt erindi; en það var
ekki ætlun mín með þessum lín-
um. Heldur ætlaði ég að vekja
athygh a þvi, að það ættu allir,
sem hugsa um að þekkja íslenzku
þjóðina og lifnaðarháttu hennar
á ýmsum timum nítjándu aldar-
innar, að lesa hana, því þangað
er hægt að sækja fróðleik um
svo margt, sem nú er útdáið, en
gaman er að þekkja. Þar er t. d.
ágæt lýsing á kvöldvökunni okk-
ar gömlu og af brúðkaupssiðum
og af ýmsum búnaðarháttum,
einkum störfum og þvi, er hús-
móðirin hafði á hendi. Þar eru
svo snilldarlegar mannlýsingar,
að maður sér fólkið lifandi fyrir
augum sér eftir lesturinn. T. d.
lýsir hún förumönnunum svo, að
tæplega verður betur gert.
Förumenn eða flökkulýðurinn
er nú liðinn undir lok, en hans
hefir víða verið getið, og sumir
orðið kunnir menn fyrir hjálp-
semi sína við þá, svo sem eins
og Guðmundur biskup góði; sem
hlaut það viðurnefni fyrir fram-
úrskarandi miskunn og gæði við
þá vesalinga. Aðrir hafa aftur á
móti geymzt i minnum manna
10 vélbátar inn í bæinn til út-
gerðar héðan. Skorar fundurinn
á bæjarstjórn að halda áfram
tilraunum sínum til að hrinda
þessu máli fram“.
„Fundur haldinn í V. M. F.
Dagsbrún 22. apríl 1940, skorar
á alþingi og ríkisstjórn að gera
nú þegar rækilegar ráðstafanir
til að stöðva aðstreymi utanbæj-
armanna til Reykjavíkur, til þess
að Reykvíkingar einir hljóti þá
vinnu, sem hér verður að fá á
peim erfiðleika tímum, sem nú
íara í hönd“.
fyrir miskunnarleysi við snauða
menn, eins og t. d. biskupsfrúin,
sem braut bogann af Brúará, svo
að þeir snauðu kæmust ekki heim
að Skálholti.
Bókin ber nafn förumannanna,
en enginn skyldi ætla, að þar sé
ekki fleiri snilldarlýsingar. Þar
koma fram svo heilsteyptar og
góðar konur, sem við getum
miklast af. Þar er Þórdís á
Bjargi og Þörgunnur á Yztahóli,
heilar og þrekmiklar og sýna
glöggt gamlar og ungar íslenzk-
ar konur, sem ávallt uppfylla
skyldur sinar, jafnvel þö að þær
kysu eitthvað annað.
Ég skora nú á kvenfólkið,
xingt og gamalt: Sýnið höfundin-
um að þið fagnið hverjum þeim
visi af okkar kyni, sem spríngur
út og ber glæsilegt blóm. Kaupið
því bókina og gefið hana vinum
bg kunningjum í .sumargjöf. Hún
mun sóma sér vel á hverju heim-
ili; og trúað gæti ég því, að
seinna á tíð yrði hún ómissandi
rithöfundum og fræðimönnum,
því þangað má sækja í einu lagi
margvíslegan fróðleik. Og að
endingu öska ég öllum gleðilegs
sumars með þeirri von, að kon-
urnar taki orð min til athugunar.
En þær, sem heldur vilja gefa
ljóð, muni eftir hinum hugljúfu
kvæðum Ólínu og Herdísar.
Guðný G. Hagalin.
Alpingn gœr.
RUMVARPIÐ um kaupupp-
böt til opinberra starfs-
manna var tekið fyrir í efri deild
í gær og var breytingatillaga sú
er neðri deild hafði gert á frum-
varpinu um að uppbötin skyldi
ekki ná til 8 þús. kr. launa feld.
Fór málið þvi aftur til neðri
deildar sem hélt fast við tillögu
sína og fer það því nú í samein-
að þing til afgreiðslu.
1 neðri deild var frumvarpið
um útsvarsgreiðslu togarfélag-
anna samþykkt og sent til e .d.
en sú breyting var gerð á frv.,
að ef heimildin til að leggja
útsvör á togarafélögin væri not-
uð bá væri bæiarstiórn ekki bund
in af fyrri ákvæðum þessara laga
um það að útsvarið mætti ekki
vera hærra, en útsvar sama fyr-
irtækis árið 1938. Efri deild tók
þetta mál aftur til umræðu og
var það enn sent til n. d., en
hún lauk umræðunum um það,
en frestaði atkvæðagreiðslu. Eins
og málið stendur nú ráða bæjar-
stjórnir sjálfar ^hvort útsvörin
verða lögð á félögin, en þær
eru ekki ef þær leggja útsvörin
á félögin, bundnar við útsvarsupp
hæðina 1938, þ. e. þær hafa heim-
ild til að leggja hærra útsvar
i en gert var það ár.
Þá fengu ýms önnur mál ai-
greiðslu, þar á meðal var sam-
þykkt í sameinuðu þingi þingsá-
lyktunartillaga um undirbúning
þjóðaratkvæðagreiðslu um þegn-
skylduvinnu.
í "báðum deildum var rætt um
launauppbætur til starfsfólks í
verzlunum og skrifstofum.
deildum og í sameinuðu þingi.
í dag verða fundir í báðum
BARNAVINAFÉLAGIÐ SUMARGJÖF.
Boðsnndskeppai barnaskðlanna 1940
verður í Sundhöllinni miðvikudaginn 24. apríl klukkan 8,30 e. h.
Auk boðsundkeppninnar (20 telpur og 20 drengir frá hvorum
skóla) verður 50 m. bringusund telpna og drengja, 50 m. frjáls
aðferð drengja og skyrtuboðsund. Listræn hópsýning, 16 stúlkur
úr K.R. Stjórnandi: Jón Ingi Guðmundsson. Aðgöngumiðar verða
seldir í Sundhöllinni og Bókav. Sigf. Eymundssonar og kosta
kr. 0,75 fyrir börn, en fyrir fullorðna kr. 1,00 stæði og kr. 1,25
sæti. Allir í Sundhöllina!
THE TIMES og THE DAILY TELEGRAPH,
ILLUSTRATED LONDON NEWS og LE TEMPS (fleiri frönsk blöð)
verða framvegis til sölu hjá okkur við vægu verði. Með því að lesa
að staðaldri þessi fremstu blöð Breta og Frakka gefst nú íslendingum
kostur á að sjá yfir heiminn af hærra sjónarhóli en nokkru sinni fyrr.
Til þess að tryggja sér blöðin að staðaldri er hentugast að skrifa sig
fyrir þeim, enda eru þau þá enn ódýrari/
BÓKAVERZLUN SNÆBJARNAR JÓNSSONAR.