Alþýðublaðið - 18.07.1940, Blaðsíða 3

SÍMMTUDAGUÆ 18. JOLÍ 194«
ALÞVÐUBLAÐIÐ
Jökulbreiður Grænlands
einn bezti flugvöllur í heimi
.-----
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Ritstjóri: Stefán Péturssen.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
1 Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lausasölu.
A L Þ Ý ÐUPRENTSMIÐJAN H. F. '
Hvar eru kommúnarðarnir í dag?
Bandaríkin telja sér hættu búna,
ef Þýzkaland næði þar fótfestu
jL' FTIR fimmtíu ár skal enginn
Þjöðverji hafa hugmynd um
a& marxisminn hafi nokkru. sinni
verið til, sagði Göring fyrsta ár-
ið, sem nazistar voru við völd
á Þýzkalandi. Og hann byrjaði
strax að búa sig undir það að
geta staðið við þau orð með jrví
að láta brenna allar þær bækur
um marxismann, sem til náðist.
Eitthvað sviþaða framtíð var
Stálin mörgum árum áður búinn
að hugsa keppinaut sínum, Trot-
zki. En til þess að þurka út úr
vitund manna þátt hans í rúss-
nesku byltingunini og auka jafn-
framt sinn eigin hróður lét hann
ekki aðeins gera upp-
tækar bækur Trotzkis og
allar bækur yfirleitt, sem
einhvern snefil af sannleika höfðu
inni að halda um baráttu jressa
frægasta samverkamanns Lenins,
heldur Iét hann líka falsa allir
þær myndir, sem teknar höfðu
verið af Lenin og Trotzki í sam-
einingu og gefa þær út að nýju
með Lenin, en án Trotzkis!
Þannig eru vinniubrögð einræð-
Ssherranna, „foringjanna“, tilþess
að leiða þjóðir sínar í allan sann-
ieika. En það eru fleiri en þeir,
sem hafa hug á því að hagræða
sannleikanum eftir sínum eigin
þörfum. Þeir eru bara fáir í þeirri
þægilegu aðstöðu, að geta þjón-
aö svo vel sínum auðvirðilegu
(ilhneigingum.
Það er til dæmis ekki létt fyr-
Ir lærisveina Stalins hér á landi,
gera bækur upptækar eða
íalsa liósmyndir. En þeir geta
þó alltaf reynt að snúa sannleik-
anum við um þá viðburði, sem
fólk hér á landi ekki þekkir til
hlítar. Þannig hefir Þjóðviljinn
undanfarið verið að reyna að
telja lesendum sínum trú um það,
að kommúnistarnir í Frakklandi
hefðu verið uppistaða lýðræðis-
ins þar, og aðeins þessvegna sé
franska þjóðin nú orÖim fasism-
anum að bráð, að franski k'Omm-
únistaflokkurinn var bannaður
fyrir tæpu ári síðan!
Jú, frönsku kommúnistarnir
hafa gert slag í því að berjast
á móti fasismanum á Frakklandi!
Hvað hafa þeir yfirleitt gert sið-
ian í ófriðarbyrjun annað en að
reka erindi Hitlers og frönsku
fasistanna: Laváls. og félaga
hans, þar á meðal Doriots, síns
gamla góða flokksbróðir, og de
la Rocques, með þvi að hvetja
verkamenn og hermenn til þess
að bregðast skyldum sínum í bar-
átttmni við þýzka nazismamn,
telja þeim trú um, að þeir væru
í stríðinu ekkert annað en verk-
færi Breta, sem sjálfir ekki
myndu berjast nema „til síðasta
Frakklendings“, tog breiða út
hvers konar rógburð, sem þeir
héldu að gæti orðið til jress, að
veikja vöm Frakka >og flýta fyrir
ósigri jreirra? Og fyrir hvað var
fjokkur kommúnista á Frakklandi
bannaður, annað en þetta? Fór
hann ekki í einu og öllu eftir
skipun Stalins? Og var Stalin
ekki rétt búinn að gera banda-
lag við Hitler? Og var Hitler
ekki í leynilegu sambandi við
frönsku fasistanna, með Laval í
broddi fylkingar, þegar löngu
fyrir stríð? Er hringurinn þá ekki
lokaður frá frönsku kommúnist-
unum til frönsku fasistanna?
Hvað ætli frönsku kommúnistarn-
ir hafi yfirleitt verið í þessu stríði
annað en verkfæri framska fas-
ismans og þýzka nazismans? Og
svo kemur Þjóðviljinn og ætlar
að fræða okkur á því, að Frakk-
land hefði aldrei orðið fasism-
anum að bráð, ef franski komrn-
únistaxíokkurinn hefði ekiki verið
bannaður!
Nei það eru mörg svört blöð
í sögu Frakklands í gegnum ald-
irnar, en ekkert svartara en það,
sem skráð hefir verið í sam-
einingu af fasistum og komm-
únistum í þessu stríði. Frakk-
land hefir oft beðið ósigur i stríði
áður, síðast fyrir sjötíu árum. En
hversu hetjulegt og glæsilegt
var það ekki þrátt fyrir það, í
lok þeirrar ' styrjaldar! Hver
mínnist ekki baráttu Gambetta
eftir að öll vörn virtist vera
á þrotum? Og hver mlnn-
íst ekki hinnar frækilegu upp-
reisnar Parísarverkalýðsins í
marz 1871, kommúnarðaupprelsn-
arihnar heimsfrægu, gegn svikur-
unum innanlands og óvinunum
utan að? Kommúnistar ættu þó
að muna eftir henni; það erekki
svo sjaldan sem þeir hafa reynt
að skreyta sjálfa sig ómaklega
með frægö hennar, svo ólíkir sem
kommúnarðarnir voru þeim þó
5 öllu, og umfram allt í hrein-
leik hugsjónarinnar og dreng-
skap baráttunnar. En hversvegna
er franski verkalýðurinn ekki
þess megnugur í dag, að gera
nýja kommúnarðauppreisn gegn
frönsku fasistunum og þýzku naz-
istunum? Hversvegna — nema
vegna þess, að hann hefir með
undirróðri, rógburði og klofn-
ingsstarfi kommúnista verið af-
vopnaður og svikinn í hendur
fjandmönnunum, bæði þeim ytri
og innri?
Sama gengl á sterlings-
pnndl í London og New-
York.
SAMKOMULAG hefir náðst
um, að gengi sterlings-
punds verði skráð eins í Lond-
on og New York.
Auglýsið í Alþýðublaðinu.
Eftirfarandi grein, sem.
þýdd er úr Readers Digest er
eftir Bandaríkjamanninn Earl
P. Hanson, sem kom með
Vilhjálmi Stefánssyni hingað
til lands árið 1927 og dvaldi
hér sumarlangt. Greinin
var, eins og hún ber með
sér, skrifuð áður en Þjóð-
verjar tóku Danmörku.
EIM, sem árum saman hafa
barizt fyrir því, að vekja
athygli almennings á verðmæti
norðurhjarans virðist það nærri
því augljóst mál, að Bandaríkin
nái tangarhaldi á Grænlandi.
Það verður öllum ljóst, ef lit-
ið er á eftirfarandi atriði. í
fyrsta lagi að koma í veg fyrir
það, að óvinaþjóð geti haft
flugvélalendingarstaði svo ná-
lægt meginlandi Norður-Ame-
ríku, og í öðru lagi eru pólar-
löndin ekki lengur „endi heims-
ins“, heldur hluti nútímaver-
aldar bæði pólitískt, hagfræði-
lega og hernaðarlega séð.
Árið 1935 sendi hermálaráðu-
neytið Vilhjálm Stefánsson með
leiðangur norður í heimskauta-
löndin, til þess að rannsaka, —
hvort hermenn gætu hafst þar
við, og hvernig þeim gengi að
bjarga sér þar. Á síðasta ári lét
her- og flotamálastjórnin í ljós
ósk um það, að Alaska yrði gert
„bezt víggirta land í heimi.“
Landvarnaráð okkar hefir skil-
ið það, að í Alaska var bezt að
verjast árásum að norðan og
vestan. En aftur á móti liggur
Grænland beint við árásum að
norðaustan og austan.
Fyrir fáeinum árum var álit-
ið, að norðurhjarinn væri „víg-
girtur“ af náttúrunnar völdum.
Sú blekking hefir nú verið af-
hjúpuð. Árið 1927 lét Sir Hu-
bert Wilkins þrjár flugvélar
lenda á ísnum í Norður íshaf-
inu. Wilkins, Amundsen, Bird
og Nobile hafa allir verið sam-
mála um það, að íshafið sé
furðulega lítið stormasamt, og
að þar sé ekki nærri því eins
kalt og menn álíta. Leiðangrar
— sem seinna hafa farið norð-
ur, til þess að rannsaka skilyrð-
in hafa skýrt frá því, að hinir
ágætustu lendingarstaðir fyrir
flugvélar séu bæði á Grænlands
jöklum og á íshafinu.
Seinni tíma viðburðir hafa
leitt það í ljós, að nauðsynlegt
er að leysa sem fyrst vandamál-
ið viðvíkjandi Grænlandi. Árið
1928 ákvað Bert Hassel að
fljúga frá Rochford í Illinois til
Svíþjóðar eftir leiðum hinna
gömlu víkinga. Hann og félagi
hans stefndu á fjörð einn í
Grænlandi, þar sem útbúinn
hafði verið flugvöllur handa
þeim. Þeir villtust og þar sem
þeir voru gaslausir urðu þeir að
nauðlenda. Þeir lentu heilu og
höldnu á jökulbreiðu Græn-
lands.
í þessum atburði sáum við
einungis það, að mennirnir
villtust. En Þjóðverjar komu
auga á annað. Flugmönnunum
var boðið til Berlínar og þar var
rætt við þá um Grænland af
miklum áhuga. Og þýzku yfir-
völdin létu ekki sitt eftir
liggja. Lufthansa ræddi við ís-
lendinga um að stofna til flug-
samgangna yfir ísland, sem
Þjóðverjar héldu uppi að
mestu leyti. Og á síðasta ári
endurtóku Þjóðverjar kröfur
sínar, en íslendingar höfnuðu
þeim.
En á meðan hafði Þjóðverj-
inn von Gronau flogið tvisvar
til Ameríku yfir Grænland og
ísland. Hér fyrir vestan, sagði
hann, að þessi flugleið væri ekki
góð, en í Berlín sagði hann hið
gagnstæða. Þýzki vísindamað-
urinn Alfred Wegener. fór tvær
rannsóknarferðir til Grænlands,
til þess að rannsaka strendur
landsins og jöklana. Ennfrem-
ur hefir Hitler lengi haft mik-
inn áhuga á íslandi, sem er að-
eins 600 mílur frá nyrsta tanga
Bretlands. Á síðustu árum hefir
hann sent menn til íslands, til
þess að kenna íslendingum
svifflug, en um leið hef-
ir hann látið rannsaka lend-
ingarstaði fyrir flugvélar. ís-
lendingar voru ekki grunlausir
um, hvað undir áhuga þýzku
yfirvaldanna byggi, og fyrir um
ári síðan kom það í ljós, að
grunur þeirra hafði reynst á
rökum byggður.
Allt í einu kom sendinefnd
frá Þjóðverjum til Reykjavík-
ur með herskipi, sem átti að
„hafa eftirlit með þýzkum
skipum.“ Sendinefpdin fór fram
á það, að íslendingar létu Þjóð-
verja fá flugvélalendingarstað
og fleiri sérréttindi. Þessi vopn-
lausa, fámenna þjóð, harðneit-
aði og bar það vott um eitthvert
mesta hugrekki, sem getið er
um í sögu hinna síðustu tíma.
Kanadamenn skildu það allt í
einu, ap ef Þjóðverjar gætu
haft loftflota á íslandi, væru
þeir komnir ískyggilega nálægt
Quebec, Montreal og Ottawa
með viðkomustað á Grænlandi.
Þeir vissu, að það sést nærri því
frá íslandi til Grænlapds, og frá
Grænlandi til Kanada, og að
Grænlandsjöklar eru beztu
lendingarstaðir fyrir flugvélar.
sem hugsanlegir eru. Og þá hef-
ir sennilega sú hugmynd fæðst,
að gott væri fyrir Bandaríkin
að kaupa Grænland af Dön-
um.
Þétta var ekki í fyrsta sinn,
sem um þetta mál hafði verið
hugsað í Washington. Eftir að
Steward keypti Alaska árið
1867 hafði hann tilbúna skýrslu
um Grænland. I þessari skýrslu
er að finna allt, sem menn vissu
á þeim árum um þetta land. Þar
er talað um grösug engi, þar
sem hinir gömlu Norðmenn hafi
ræktað búpening í fjórar aldir.
Og menn vita nú, að á sumrinu
er þar snjólaust Iand, sem er
stærra en England.
Margir hugrakkir, amerískir
landkönnuðir — Kane, Hayes,
Hall, Gresley og Peary hafa
gefið okkur réttinn á Norður-
Grænlandi. Peary fór tvisvar
yfir Norður-Grænland og árið
1900 sigldi hann fyrir norður-
enda þess, og sannaði, að það
væri eyja. En ekkert var gert í
þá att að ná eignarhaldi á land-
inu. Og árið 1916, þegar við
keyptum hinar dönsku Vestur-
Indíur, óskaði Danmörk eftir
því, að við viðurkenndum yfir-
ráð hennar yfir Grænlandi. —
Danir áttu við Suður-Grænland,
þar sem þeir höfðu öldum sam-
an haft yfirráð. Peary aðmíráll
bað stjórnmálamennina í Was-
hington að láta ekki af hendi
Norður-Grænland. En yfirvöld-
in álitu Norður-Grænland ekki
annað en stóran ísmola.
Nú er svo komið, að yfirráð-
in yfir Norður-Grænlandi eru
mikilvægt skref í þá átt að láta
Monroe-kenninguna ná til víð-
ara svæðis í þeirri von, að hægt
sé að halda Norður-Ameríku
hlutlausri í stríði í Evrópu og
Asíu. Sannarlega munu hvorki
Bretar né Bandaríkin kæra sig
um, að Hitler fari um Græn-
land. Og ekki þætti okkur við-
kunnanlegt, að Bretar færi
stríðið heim að bæjardyrum
okkar með því að taka Græn-
land.
í Washington líta margir svo
á, að við ættum að taka Græn-
land, ef Þjóðverjar tækju Dan-
mörku. Og það mun verða við-
urkennt, að okkur sé það nauð-
synlegt, ef við ætlum að reyna
að halda okkur utan við stríð-
ið.
Eftirmáli höfundar: Engum
gat dottið í hug, að Þjóðverjar
myndu taka Danmörku svona
fljótt. En nú sjáum við í bjart-
ara ljósi afstöðu okkar til Græn-
lands og jafnvel íslands. Hm
hernaðarlega þýðing hefir auk-
ist hundraðfalt. Mér virðist, að
annaðhvort verðum við að taka
Grænland undir okkar vernd,
eða láta brezka herinn gæta
þess fyrir okkur, með því skil-
yrði, að við fáum það, ef nauð-
syn krefur. Það er ofurlítið öðru
máli að gegna um ísland. Það er
sjálfstætt nútíma ríki, sem er að
nálgast Ameríku menningar-
lega og viðskiptalega. Það
mætti líta á það sem eitt af
þeim sjálfstæðu ríkjum, sem
Monroekenningin nær til.
Nokkur góð heimili í sveit
vantar kaupakonur nú þegar.
Uppl. á Vinnumiðlunarskrif-
stofunni. Sími 1327.
r..............
FORNSALÁN, Hafnarstræti
18, kaupir og selur ný og notuð
húsgögn, lítið notuð karlmanna-
föt o. fl. Sími 2200.
I