Alþýðublaðið - 15.08.1940, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
PIMMUDAGUR 15. ágúst 194«.
MEISTARAFLOKKUR
tslandsmótið
í kvold kl. s
keppa.
Fram og Valur
Sjáið drengilegan og góðan leik!
lATIIIBSLUBðK
eftir frk. Helgu Thorlacius, með formála eftir Bjama
Bjarnason lækni, er komin út.
Frk. Helga Thorlacius er löngu orðin þjóðkunn fyrir framúrskar-
andi þekkingu á sviði matgerðarlistarinnar og hefir á undanförn-
um árum beitt sér af alefli fyrir aukinni grænmetisneyzlu og
neyzlu ýmissa innlendra jurta, t. d. skarfakáls, hvannar, heimulu-
njóla, hófblöðku, Ólafssúru, sölva, fjallagrasa, berja o. s. frv.
í bókinni er sérstakur kafli um tilbúning drykkja úr innlendum
jurtum. , it i : j s'f! : : i í i ■■
Húsmæður! Kynnið yður Matreiðsluhók Helgu Thorlacius
áður en þér sjóðið niður fyrir veturinn.
Bókin kostar aðeins kr. 4,00 í fallegu bandi.
Einsöngur
Gunnar Pálsson
PÁLL ÍSÓLFSSON við hljóðfærið
í Gamla Bíó föstudaginn 16. þ. mán. klukkan 7,15 e. hád.
Á söngskránni eru ÍSLENZK, ENSK og AMERÍSK lög.
Aðgöngumiðar seldir í Bókaverzlun Sigfúsar Eymundsson-
ar, Hljóðfærahúsinu, Hljóðfæraverzlun Sigr. Helgadóttur
og Bókav. Snæbjarnar Jónssonar (The English Bookshop).
Þjzkir failhlífarliermenH
á Englandl eia bara lall-
hlifar til Dess ai blekkia
menn?
ISKOTLANDI og Midlands
á Englandi fundust fall-
hlífar á nokkrum stöðum í gær
og var því hafin leit að fallhlíf-
arhermönnum. I»að var tekið
fram, að fallhlífarnar væru ekki
af þeirri gerð, sem þýzkir fall-
hlífarhermenn í Hollandi hefðu
notað og var ekki talið ólíklegt,
að Þjóðverjar hefðu varpað nið-
ur fallhlífum í því skyni að
koma af stað orðrómi um, að
þýzkir fallhlífarhermenn hefðu
lent í Bretlandi. Ellefu fallhlíf-
ar fundust í gær nálægt borg í
Midlancfs.
Það er algengt að flugmenn
varpa sér út í fallhlífum, þegar
flugvél þeirra hefir orðið fyrii;
skiotum. Einn slíkur flugmaður
(annst í skógi í Suður-Englandi
í gær.
Djéðveriar orðnir ébolin-
mólir.
1 Þýzkalandi virðast menn bíða
með mikillí óþreyju eftir því, að
tilkynnt verði áð innrásin verði
hafin á England eða sé í þann
veginn að byrja. Ber erlendum
fréttariturum saman um, að all-
ur almenningur á Þýzkalandi
byggi vonir sínar um að styrj-
öldinni verði lokið fyrir vetur
á því, að innrásin verði gerð.
Það vekur athygli, að dans-
leikir og danssamkomur hafa nú
verið bannaðar í Þýzkalandi.
Þetta hefir áður verið gert, þeg-
ar mikið hefir staðið til, svo
sem áður en innrásin hófst í
Holland og Belgíu.
I fregn frá Basel segir, að
þýzkir herfræðingar í Berlín við-
urkenni, að landvarnir Breta hafi,
verið mjög efldar. Hitler er sagð-
ur hafa ráðgazt við helptu hern-
aðarráðunauta sína á ný. Hverjar
sem orsakirnar eru, hefir inn-
rásaráformum ekki verið hrund-
í framkvæmd eins snemma og
búizt var við, og hafa komið
fram getgátur um, að þáð kunni
að einhverju leyti að standa i
sambandi við mótspyrnu þá, sem
farin er að verða gegn Þjóð-
verjum í Danmörku, Tékkóslóv-
akíu og Vestur-Póilandi. En þar
hafa 7 Pólverjar verið dæmdir
fyrir illa meðferð á varnarlausum
Þjóðverjum — það er þannig
að orði komizt í þýzkri tilkynn-
Ingu — 'Og era 6 þessara Pöl-
verja fyrrverandi flugmenn í
flugher Pólverja. _ k
LOFTÁRÁSIR BRETA
Frh. af í. síðu.
frægu Fiatverksmiðjur í Torino
á Norður-Italíu, eru þær fyrstu,
sem Bretar ‘hafa gert á þeim
slóðum síðan Frakkland gafst
upp.
Flugvélarnar urðu að fljúga frá
bækistöðvum sínum á Englandi
og til baka samtals 2500 km.
log í 5000 metra hæð yfir Alpa-
fjöll.
íkveikjusprengjum var varpað
á Caproniverksmiðjurnar í Mil-
ano og á flugvélaskála rétt hjá
þeirn og komu miklir eldar upp
að árásinni lokinni.
Loftárásin á Fiatverksmiðjurn-
ar í Torino stóð frá kl. 12i/2
til kl. 1 ýi í fyrrakvöld. Hittu
sprengjurnar báða arma verk-
smiðjubygginganna og urðu af
ógurlegar sprengingar og eldar.
Árásin virðist hafa komið ítölum
alveg að óvörum. Skutu þeir þó
af ioftvarnabyssum, en ekkert
skotið hitti.
Flugvélarnar komust heilu og
höldnu til baka yfir Alpafjöll
og heim til Englands, að einni
Undanskilinni, sem varð að nauð-
lenda á sjónum skammt frá Eng-
landsströndum. Áhöfninni var
bjargað.
ÖEIRÐIR í K.HÖFN OG PRAG
Frh. af 1. siðu.
ungir menn, handíeknir, eh Ient
hafði í ryskingum milli þeirra
og þýzkra hermanna. Dóms-
málaráðherra Danmerkur hefir
hvatt þjóðina til þess að aðhaf-
ast ekki neitt, sem gæti leitt til
þess að sambúð Dana við þýzka
herinn í Danmörku spilltist.
Þá er sagt frá þvi, að til ó-
eirða hafi komið í Prag, höf-
uðborg Tékkóslóvakiu á föstu-
daginn. Tékkneskir fasistargengu
um borgina. Þeir munu hafa ver-
ið um 450 talsins, og voru þýzk-
ir stormsveitarmenn með þeim.
Var hópurinn á leið til bæki-
stöðvar tékkneska þjóðflokksins,
sem hefir verið bánnaður. En er
það vitnaðist fór múgur manna
á vettvang, pg lenti í ryskingum
milli fólksins og stormsveitar-
manna og fasista. Hacha forseti
bað þá hin þýzku yfirvöld að
sjá um, að stormsveitarmennirnir
Idrægju, sig í hlé, til þess að unnt
væri að koma á reglu.
Fjölda margir menn hafa verið
handteknir.
Tvð nf ðryggistæki
á brezkiiin skipnn.
IGÆR var tilkynnt í London,
að tekin hefði verið í notk-
un á brezkum flutningaskipum
tvö ný öryggistæki, nýuppfund-
in. (
Annað er dufl, sem losnar við
skipið, er það verður fyrir tund-
urskeyti eða rekst á tundurdufl,
og gefur öryggisduflið frá sér
rautt og hvítt Ijós, sem sést all-
langt að. Auk þess er komið fyrir
á duflstönginni merkjaljósum,
sem senda frá sér viðstöðulaust
neyðarmerkið S. O. S.
Hitt öryggistækið er fleki, sem
auðvelt er, með sérstölram út-
búnaði að renna á sjó út.
Auglýsið í Alþýðublaðinu.
------UM ÐÁGINN OG VEGINN--------------------
Útgáfa Menningaisjóðs. Fyrstu bækurnar eru komnar. Hlustað eft-
ir undirtektum almennings. Óánægja. Gjaldeyrir, inneignir er-
lendis. Peningar og matur. Dagurinn í dag «g næstu dagar.
------ ATHUGANIR HANNESAR Á HORNINU. --------
AÐ ER EKKI lítill viðburð'ur
*** — þegar fyrstu bækur hinnar
miklu útgáfu Menningarsjóðs og
Þjóðvinafélagsins koma út. Þetta er
einhver allra stærsta bókaútgáfa,
sem nokkurntíma hefir verið ráðist
í hér á Iandi og áskrifendur eru um
12 þúsund að því er sagt er. Sýn-
ir það mjög vel áhuga almennings
í landinu fyrir þessu máli. Það sýn-
ir, að hann þráir góðar bækur og
með þessari útgáfu var líka ætl-
ast til þess að nýtt bókasafn mynd-
aðist á hverju heimili.
SJÁLFUR HEFI ÉG ekki séð
þessar bækur og enga af þeim les-
ið nema Sult — Hamsuns, — sem
ég las fyrir mörgum árum. Ég tek
þetta fram til þess að koma í veg
fyrir misskilning. Ég hef undan-
farna daga hlustað eftir því, hvern-
ig fólk tæki þessari útgáfu og því
miður verð ég að segja það, að ég
hef ekki hitt einn einasta mann,
sem ekki hefir verið óánægður.
MENN ERU alls ekki óánægðir
með útlit bókanna. Menn eru óá-
nægðir feð þær sjálfar, efni þeirra
allt og þýðingu þeirra. Ég hefi eng-
an hitt, sem ekki segir, að Sultur sé
hundleiðinleg bók og Viktoría
drottning líkar mönnum ekki. Ég
vissi það fyrirfram, að bók Huxleys
myndi ekki vera fyrir allan al-
menning, enda hefir það komið í
Ijós. Það getur vel verið, að dóm-
ur manna um þessa bók byggist á
því, sem því miður einkennir okk-
ur íslendinga og yfirleitt alla nú-
lifandi kynslóð í öllum löndum, að
flýja frá hugsuninni, að vilja helzt
lesa léttmeti, sem ekkert þarf að
leggja á sig til að skilja og vitan-
lega má ekki taka tillit til þess
nema að örlitlu leyti. Ég get því
ekki áfellst útgáfuna fyrir þáð að
gefa þessa bók út, þó að hún sé
ekki fyrir allan almenning, hún
getur einmitt verið nauðsynlegri
fyrir það. Þá hafa margir menn
fundið mjög að þýðingunum, en þó
sérstaklega finna menn að þýðing-
unni á Viktoríu drottningu, sem
kvað vera með miklum endemum
á köflum.
ÞAÐ ER ÁKAKFLEGA SLÆMT
— ef illa hefir tekist til um þessa
fyrstu tilraun til útgáfu Menning-
arsjóðs. Ég man, að ég hitti í fyrra
Jónas Jónsson og sagði við hann:
Ég er hræddur um að þið verðið
of þunglamalegir, að þið skiljið
ekki nógu vel hvað á að gefa út.
Hann kvað enga hættu á því og
leizt mér vel á nöfn sumra bók-
anna, enda hygg ég, að hezta bók-
in, bók Lawrense sé enn ekki
komin.
ÉG VIL MINNA fólk á það, að
þó að það sé ef til vill ekki ánægt
með þessar fyrstu bækur útgáf-
unnar, þá er alveg ástæðulaust fyr-
ir það að tapa trúnni á þessa út-
gáfustarfsemi og ég hygg, að eng-
inn þurfi að sjá eftir þeim 10 kr.,
sem þeir láta fyrir allar þessar
bækur, þó að þeir séu ef til vill
ekki algerlega ánægðir með þær.
Allt stendur til bóta — og eins er
um þessa útgáfu. 1
ÞAÐ ER SAGT, að allmikill
gjaldeyrir sé nú til í landinu, að
mikið hafi verið borgað upp af
lausum skuldum erlendis eða jafn-
vel allar og að við eigum nú orðið
álitlega fjárfúlgu erlendis. Væri
ekki ráðlegt að kaupa mikið af
mat og fatnaði til landsins fyrir
féð? Er nokkur faót fyrir okkur að
safna fé erlendis, meðan allt er í
óvissu um lok stríðsins — og hve
lengi það kann að standa? Matur
er alltaf matur, fatnaður er alltaf
fatnaður, en peningar eru ekki allt
af peningar. Það höfum við öll
fengið að sjá. Annars ættu bættir
tímar að kenna okkur — ekki síð-
ur en þeir slæmu. Þó að allmikið
sé nú um atvinnu og útgevðinni
gangi sæmilega, getur hún
skyndilega hrapað niður í sama
fenið og hún var áður í. Við skul-
um eyða fénu í nytsama hluti, en
ekki liggja á því. Þetta segi ég og:
almenningur, hvað sem fjármála-
spekingarnir segja.
Hannes á horninu.
Tvær ikeMtiferilr
FerOafélagsins um
næstn taelgi
F^ERÐAFÉLAG ÍSLANDS fer
tvær skemmtiferðir um
næstu helgi. Aðra ferðina inn
í Kerlingafjöll. Verður lagt af
stað kl. 3 síðdegis á laugardag
'Og komið heim á sunnudags-
kvöld. Ekið verður um Gullfoss
með viðkomu í Hvítárnesi, en
dvalið í Kerlingafjöllunum mest
allan sunnudaginn, en þau eru
einhver sérkennilegustu og feg-
urstu fjöll fslands og hverasvæð-
ið afar einkennilegt.
Hin ferðin er gönguför á Esju.
Ekið verður í bílum upp að
Bugðu í Kjós. Gengið þaðan
austan við Flekkudal upp fjall-
ið á Hátind og haldið vestur eft-
ir fjallinu og komið niður að
Mogilsá.
Áskriftarlistar liggja frammi é
skrifstofu Kr. ó. Skagfjörðs og
þátttakendur í Kerlingaf jalla-
ferðinni eiga að vera búnir að
taka farmiða fyrir kl. 7 á föstu-
dag, en í Esjuferðinni fyrir kl.
12 á laugardag.
ðnnnar Pálsson sppnr
t ðamla BiAannaðkvðli
Það er sannarlega ekki van-
þörf á að hressa upp á bæjar-
búa á þessum siðustu og verstu
tímum. Það er varia talað um
annað en stríð, steypiflugvélar
>og föðurlandssvik. Andrúmsloftið
er að verða óþolandi. Þess vegna-
var mér það óvenju kærkomin
frétt að heyra um hljómleika
Gunnars Pálssonar annað kvöld
Við höfum heyrt Gunnar
stöku sinnum í útvarp-
inu og sem einsöngvara með
Karlakór Reykjavíkur, en í mörg
ár hefir hann ekki haldið sjálf-
stæða hljómleika. Er illa farið,
að jafn ágætur söngvari skuli
setja ljós sitt undir mæliker. Svo
skínandi bjartur og voldugur ten-
ór er ekki á hverju strái.
Áftöngskránni á föstudaginir
era íslenzk, ameriksk ogensklög,.
öll alkunn.
x.
Talnr-Fram i kvöli
L. 8 I kvöld (ekki kl. 8i/2);
hefst leikur Vals og Fram
í Islandsmótinu. Er búizt við góð-
um og léttum leik, eins og alla
jafna, þegar þessi félög eigast
við.