Alþýðublaðið - 22.08.1940, Blaðsíða 4

FIMMTUDAGUR 22. ágúst 1940.
ISver var að hlæfa?
Kaupið bókina
og brosið með!
Hver var af& hlæja?
er bók, sem þér
þurfið að eignast.
FIMMTUDAGUR
Næturlæknir er Halldór Stef-
ánsson, Ránargötu 12, sími 2234.
Næturvörður er í Reykjavíkur-
og Iðunnarapóteki.
ÚTVARPIÐ:
19.30 Hljómplötur: Egypzki ball-
ettinn eftir Luigini.
19.45 Lesin dagskrá næstu viku.
20,00 Fréttir.
20.30 Frá Ferðafélagi íslands.
20,40 Tvíleikur á fiðlu (Þórarinn
Guðmundsson - og Þórir
Jónsson): Sex tvíleikar eftir
Godard.
21,00 Frá útlöndum.
21,15 Útvarpshljómsveitin: For-
leikur að söngleiknum „Ga-
latea hin fagra“ eftir Suppé.
21.45 Fréttir. Dagskrárlok.
Ferðafélag íslands
ráðgerir að fara tvær skemmti-
ferðir um næstu helgi. Aðra ferð-
ina ipn í Kerlingafjöll, en hina
hringferð úm Borgarfjörð. í Kerl-
ingafjallaförina verður lagt af stað
kl. 3 á laugardag og ekið austur
um Gullfoss og gist í sæluhúsinu.
Á sunnudaginn dvalið í fjöllunum
og skoðað hverasvæðið og komið
heim um kvöldið. í hringferðina
um Borgarfjörð ekið austur Mos-
fellsheiði um Kaldadal og Húsafell
til Reykholts og gist þar. Sunnu-
dagsmorgun haldið upp í Norður-
árdal. Gengið á Baulu. Komið að
Hreðavatni, verið í skóginum og
hrauninu. Gengið að Glanna og
Laxfoss. Til baka ekið yfir Drag-
háls eða fyrir framan Hafnarfjall
um Hvalfjörð til Rykjavíkur. Á-
skriftarlisti liggur frammi á skrif-
stofu Kr. Ó. Skagfjörðs til kl. 12 á
föstudag og séu farmiðar teknir
fyrir kl. 7 um kvöldið.
Bæjarbruni.
Mánudaginn 12. þ. m. brunnu
bæjarhúsin á Akri í Skefilsstaða-
hreppi, ásamt fjósi, sem byggt var
áfast bæjarhúsunum. Var engu
bjargað nema einhyerju af rúmföt-
um, enda var ekki heima nema
húsfreyja og tvö ungbörn. Var hús-
bóndinn viö heyvinnu nokkuð frá
heimilinu.
>öOöOöOööööö<
Kartöflur
Sérstaklega gððar
Aðeins 0,35 1 kg.
MtEKKIJ
Ásvallagötu 1. Sími 1678
TjarBarbnoin
Sími 3570.
>OOÖOOOOOOOO<
FREYJUFUNDUR annað kvöld
kl. 8V2. Venjuleg fundarstörf.
Hagatriði annast: Árni Guð-
mundsson, Charlotta Frið-
riksdóttir o. fl. Fjölmennið
stundvíslega. Æðsti templar.
Tapazt hefir kvenveski með
gleraugum o. fl. frá Seljavegi 11
um Vesturgötu á Lækjartorg.
Uppl. í síma 4537.
FÁTÆKRABYRÐI
REYKJAVIKUR
Frh. af 2. síðu.
mikið það var. Með tryggingar-
lögunum — ekki framfærslu-
lögunum — var á þessu gerð
breyting, sem allflestir lýstu sig
þá samþykka. Út í röksemdirn-
ar fyrir því er óþarft að fara
hér, þær eru nú öllum kunnar
og af flestum viðurkenndar.
Á árinu 1938 ver Reykjavík-
urbær fil elli- og örorkubóta
(umfram það, sem tilfært er
undir fátækraframfærslunni)
kr. 573 866,00. Á móti þsssu til-
lagi greiðir Tryggingastofnun
ríkisins kr. 146 455,00 svo tillag
bæjarsjóðs verður raunverulega
kr. 427 411,00.
Þar sem engar skýrslur eru
um þetta frá eldri tímum er hér
ekki unnt að gera neinn saman-
burð á því, sem var, og því, sem
nú er. Þó má ganga út frá því
sem gefnu, að útgjöld til þessa
hafi vaxið verulega, enda ó-
gerningur að ætla sér að bæfa
aðbúð gamla fólksins án þess
það kosti allverulega upphæð.
Hitt er annað mál, að einmitt á
þessum málum — ellitrygging-
unni — er enn svo mikið sleif-
arlag víðast hvar í kaupstöðum
landsins að furðu gegnir og mun
ég víkja að því nánar í sérstakri
grein um það mál.
Sjðbratrmioyin.
Með. tryggingarlögunum var
svo fyrir mælt, að sjúkrasamlög
skyldu vera í kaupstöðum 1
Mun verla verða komizt nær
því rétta í þessu efni en hér er
gert eftir þeim gögnum, sem
hægt er að afla sér um þessi
mál. Má því slá því föstu, að
síðan 1935 hefir framlag
Reykjavíkurbæjar til fram
færslu og tryggingarmála auk-
izt um tæpar 800 þús. krónur.
HUNDRAÐ OG FIMMTIU
HERFORINGJAR
Frh. af 1. sfðui.
fundirnir yrðu notaðir til æs-
inga. — Menntamálaráðherrann
í síðustu stjórn Daladiers hefir
verið handtekinn. — 150 fransk
ir hershöfðingjar hafa verið
sviftir störfum, þeirra meðal
eru Colson, Nougues herforingi
í Norður-Afríku, Blanchard,
sem stjórnaði franska hernum
í Flandern í vor og herforing-
inn, sem hafði herstjórn á hendi
við Somme í júní.
BETAMON
er bezta
rotvarnar-
efnið.
FORNSALAN, Hafnarstræti
18, kaupir og selur ný og notuð
húsgögn, lítið notuð karlmanna-
föt o. fl. Sími 2200.
landsins. Voru það þau, en ekki
framfærslulögin, sem lögðu þá
kvöð á bæjarfélögin. Til þess
tíma höfðu bæjar- og sýslufélög
greitf svonefnt berklavarna-
gjald til þess að berklasjúMing-
ar gætu fengið ókeypis sjútaa-
húsvist. Gjald þetta nam í
Reykjavík 1935 kr. 63 920,00.
Þar sem frjáls sjúkrasamlög
störfuðu greiddu bæjarsjóðir
einnig styrk til þeirra. Svo var
og hér í Reykjavík og greiddi
bæjarsjóður hér 1935 í því
skyni 25 þús. krónur.
Bæði þessi gjöld féllu niður
með sjúkratryggingarlögunum,
en í stað þess kom lögboðið
gjald til Sjúkrasamlags Reykja-
yíkur. Nemur gjald þetta 1938
kr,- 186 559,00. Leggja því
sjúkratryggingarnar á Reykja-
víkurbæ aukin útgjöld, sem
nema kr. 97 639,00 frá því, sem
var 1935.
Það mun nú viðurkennt orð-
ið að öllum almenningi er mikil
trygging og hjálp að þessum
lögum, og vafalaust myndu út-
gjöld bæjarsjóðs vera miklu
meiri vegna sjúkrakostnaðar en
nú er, ef sjúkrasamlagið væri
ekki til.
En þar sem ékki er ætlunin
að ræða þá hlið málsins hér,
verður ekki lengra farið út í
þau efni.
Samkvæmt því, sem nú hefir
verið sagt, er þá hinn aukni
kostnaður bæjarins frá 1935—
1938 af framfærslu- og trygg-
ingalögunum sem hér sgir frá:
í næstu grein verður gerð til-
raun til að sýna fram á að hve
miklu leyti telja má aukningu
þessa stafa af hinni nýju löggjöf
og færð rök að þeim eiginlegu
orsökum hinnar auknu fátækra-
framfærslu.
(Framhaldsgrein kemur ein-
hvern næstu daga.)
Karlakórar
í Reykjavík og karlakórinn
Þrestir í Hafnarfirði efndu til
skemmtiferðar til Þingvalla í
fyrradag. Reykjavíkurkórar, er
þátt tóku í förinni voru þessir:
Karlakórinn Fóstbræður, undir
stjórn Sigurðar Þórðarsonar, Kátir
félagar, undir stjórn Halls Þor-
leifssonar og Karlakór iðnaðar-
manna, en söngstjóri þeirra iðnað-
armanna var forfallaður. Auk þess
voru gestir kórmanna. Lagt var af
stað úr Reykjavík laust eftir kl.
10 í blíðskaparveðri, og komið á
Þingvöll um hálftólf-leytið, og sezt
að snæðingi í Almannagjá. Síðan
sungu kórarnir nokkur lög sam-
eiginlega í gjánni, undir stjórn
hinna ýmsu söngstjóra. Var margt
áheyrenda og gerður góður rómur
að söngnum. Klukkan 4 hófst sam-
eiginleg kaffidrykkja í Valhöll og
stjórnaði Skúli Ágústsson, formað-
ur sambands íslenzkra karlakóra
hófinu. Var tillaga samþykkt í einu
hljóði þess efnis, að hafizt yrði
handa um stofnun sambands karla-
kóra í Sunnlendingafjórðungi.
Herbert Morrisson
birgðamálaráðherra Breta talar
í kvöld kl. 8,15 eftir íslenzkum
tíma í brezka útvarpið.
1. Aukin fátækraframfærsla kr. 274 500,00
2. Elli- og örorkubætur — 427 411,00
3. Aukin tillög til sjúkratrygginga — 97 639,00
Samtals kr. 799 550,00
UnAMLA Bwwm
| BEAU GESTE
Amerísk stórmynd af hinni
víðlesnu skáldsögu eftir
P. C. WREN. — Aðalhlut-
verkin leika:
GARY COOPER,
RAY MILLAND,
ROBERT PRESTON.
Börn fá ekki aðgang.
Sýnd kl. 7 og 9.
H msA bíú 01
Frúln, MEiím og vln-s
konan.
Fyrsta flokks amerísk tal-
og söngva skemmtimynd
frá FOX. Aðalhlutverkin
leika:
LORETTA YOUNG,
WARNER BAXTER
og
BINNIE BARNES.
Sýnd kl. 7 og 9.
Hjartans þakkir til allra, sem glöddu okkur með gjöfum
og velvild á gullbrúðkaupsdegi okkar 21. þ. m.
Margrét Sigurðardóttir og Guðmundur Guðmundsson.
Grettisgötu 70.
ÆVIFERILL TROTZKIS
Frh. af 1. síðu.
Hann var af Gyðiingaættuim og
fæddur í Suður-Rússlandi árið
1877. Hann var settur til. mieinnta,
en komst ungur í félagsskap
rússneskra byltingarmanna oig
var hvað eftir annað tekinn fast-
ur af leynilögreglu keisarans.
Innan skamms var hann eins og
margir aðrir skoðanafélagar hans
tekihn fastur af leynilögreglu
Nikulásar keisara annars og
sendur til Síberíu rétt eftir alda-
mótin. En honum tókst að flýja
þaðan og komast til útlanda, þar
sem hann komst í kynni við
Lenin.
í byltingunni 1905 var Trotzki
þegar í frennstu röð byltingar-
fioringjanna og forseti fyrsta
verkaimannaráðsiins, „sovétsins",
sem þá var stofnað í Pétursborg.
Þegar sú byltingartilraun var
bæld niður var Trotzki aftur tek-
inn fastur og sendur af stað til
Síbiríu, en honum tókst að flýja
á ieiðinni og fór aftur til útianda.
Þegar byltingin mikla hófst ár-
ið 1917 fór Trotzki aftur til Rúss-
lands og varð nú innan skamms,
ásamt Lenin, aðalforingi bylting-
arinnar. Þegar bolsévíkar brut-
ust til. valda og stofnuðu sovét-
stjórnina undir forsæti Lenins,
varð Trotzki fyrst utanríkisráö-
herra hennar og samidi sem slík-
ur við fulltrúa Vilhjálms annars
Þýzkalandskeisara um friðinm í
Brest-Litovsk, sem gerði enda á
þátttöku Rússlands í heimsstyrj-
öldinni.
Eftir það varð hann hermólia-
ráðherra sovétstjórnarinnar,
skipulagði rauða herinn oig hafði
á hendi æðstu stjórn hainjs í bmrg-
arastyrjöldunum við gaignbylting-
una innanlands og hina erlendu
hjálparheri hennar.
Eftir að Lenin dó árið 1924,
hófst reiptog það um völdin o,g
stefnu sovétstjórnarinnar milli
Tnotzkis og Stalins, sem nú hefir
tekið enda meÖ morðinu á
Tnotzki. Tnotzki var sviptuor her-
mólaráðherraembættinu árið 1925,
rekinn úr bolsévíkaflokknum árið
1927, tekinn fastur árið 1928 og
^endur í útlegð til Mið-Asíu, en
leyft að fara þaðan úr landi til
Tyrklands árið eftir, sem var þá
eina landið, sem vildi leyfa hom-
tun Iandvist. \
En Stalin hefir aldrei getað
fyrirgefið sjálfum sér það, að
hafa látið Tnotzki ganga sér
þannig lifandi úr greipum. Meira
og meira hefir Trotzki orðið hans
vonda samvizka, og hafa Ieyni-
lögreglumenn Stalins alla tið síð«
an verið á hæloim bonum.
Árið 1933 fékk Tnotzki að koma
frá Tyrklandi til Frakklands og
dvelja þar huldu höfði í nokkra
mánuði. Því næst var hann eitt
lír í Noregi með leyfi norsku Al-
þýðuflokksstjóinarinniar. En það-
an fór hann ti.l Mexikó og hefir*
Lifað þar landflótta síðan.
Trotzki var einn af mestife
ræðumönnum og rithöfumdum
rússneska bolsévismans og liggja
eftir hann ógrynni bóka og
blaðagreina. f útlegðinnd skrifaði
hann langa sögu rússnesku bylt-
ingaripnar, ævisögu sjálfs sín, og
síðast bók um stjóm Stalins, sem
hann nefndi „Hin svikna byltingr".
LOFTÁRÁSÍRNAR Á ENGLAND
Frh. af 1. siðu.
Þýzku flugvélarnar gerðu eng-
ar stórar hópárásir. Fæstar kom-
ust inn yfir Iiandið. Nokkurt
nranntjón varð og eigna.
Hudsonflugvél réðist á tvo
tundurspilla þýzka við Dan-
merkurstrendur í gær, og varð
annar fyrir skemdum. Sjö þýzk-
ar flugvélar réðust á Hudsion-
flugvélina, en hún komst heim
heiliu og höldnu 250 km. vega-
lengd, eftir að hafa skotið niður
eina af þýzku flugvélunum.
f*rsr#sr##s##s##sr#'#srs#'#sr#s#sr#srrr#s#s#sr#,#»#>#* rv
iM bezta verðar ávalt i
ðdýrast.
1; DAGLEGA NÝTT:
ji Nautakjöt J
Jj Kindakjöt ;>
Bjúgu IJ
J; Pylsur j j:
1; Fars • ;
jj Alls konar álegg. '■
j! Pantið í matinn í tíma. Jf
jj Pantið i hann í síma
9291 — 9219. jj
Stebbabúð.;