Alþýðublaðið - 26.09.1940, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 26. SEPT. 1940
STK.pakk|NN kostar KR. 1.90
á skrifsf®fu lafmagiss^
veifnnnar, TJarnargiitu
12, simi 1222, vegna
mæláálesfurs.
Bafmagnsveita Beykjavíkur.
Hús i Hafnarfirði til sölu
Húseignin nr. 28 við Austurgötu í Hafnarfirði er til
sölu. — Tilboð sendist undirrituðum.
/
Jon Ásbjörnsson og Sveinbjörn Jónsson,
hæstaréttarmálaflutningsmenn.
Fasteigna- & Verðbréfasalan
(Lárus Jóhannesson, hrm.)
Suðurgötu 4. Sími 4314, 3294.
KAUPIR HÆSTA Y$RÐI:
V eðdeildarbr éf,
ríkisskuldabréf,
kr eppulánas j óðsbréf,
bæjarskuldabréf og
vel tryggð fasteignaveðskuldabréf.
LQFTARASIN A BERLIN.
(Frh. af 1. síðu.)
náðir. Urðu margir að dvelja í
loftvarnabyrgjum fjarri heimilum
sínum.
í einu loftvarnabyrgi söfnuðust
sanian 1500 manns, og fór mjög
illa um menn vegna þrengsla.
Par voru m. a. hollenzkir verka-
imenn, nýkomnir til borgarinnar.
í fregnum frá New York segir,
að mörg hús hafi orðið fyrir
skemmdum. Þjóðverjar segja,
eins og vanalega, að aðeins hafi
orðið skemmdir á íbúðarhúsum,
lOg er talað um 8 íbúðarhúsa'
hverfi, sem skotin hafi verið í
rústir.
í árásunum á Kiel og Ermar-
sundshafn.irnar varð mikið tjón.
Voru spnengingarnar svo mikl-
ar, að Englandsmegin við sundið
lék allt á reiðiskjálfi. Árásir þess-
ar voruframhald árásanna á þriðju
dagsnótt, er varpað var sprengj-
luim á allar hafnarborgirnar frá
Hamborg til Le Havre.
Ymsar fregnir, sumar furðuleg-
ar, berast um að Þjóðverjar hafi
safnað úrvalsliði og senf tii bæki-
stöðvanna m. a. menn, sem feng-
ið hafa æfingu í að ganga á
vatnsskíöum, gerðum úr korki.
Hrvalsliðið varð að svara 63 spurn
ingum, um íþrpttahæfileika, mála-
kunnáttu og fleira.
ÁRÁSIN Á DAKAR.
(Frh. af 1. síðu.)
í tilkynningunni er gerð grein
fyrir þessari ákvörðun, svo og
í tilkynningu frá útbreiðslu-
málaráðunytinu brezka, en
brezka stjórnin sendi herskip
með skipum De Gaulle til Da-
kar, tii aukins örygis og vernd-
ar.
í tilkynningunni er komizt
svo að orði, að De Gaulle hafi
haft gildar ástæður til að ætla,
að almenningur í nýlendunni
aðhyllist stefnu hans, en er
hann hefði farið á land, hefði
verið skotið á bát hans, sem í
voru samningamenn með frið-
arfána eða hvítt flagg. Þar sem
tilraun hans til þess að setja
lið á land friðsamlega mistókst
einnig, var horfið frá frekari
aðgerðum, en De Gaulle vildi
ekki, að Frakkar berðust inn-
byrðis.
Áður hafði verið tilkynnt, að
komið væri í ljós, að Pétain
befði sent herlið á frönsku her-
skipunum fimm, sem fóru frá
Toulon til Dakar fyrir nokkru
síðan, og hefði það tekið til
sinna ráða, er til Dakar kom, en
þeir, sem De Gaulle fylgdu orð-
ið að víkja.
*
Skýnla Breta.
Nd ern síðnstn Mð
að kaupa hús með lausum íbúðum 1. okt. n.k. Höfum
enn til sölu talsvert af húsum í hinum ýmsu bæjar-
hlutum, af öllum stærðum og gæðum.
Vegna anna' verður fyrirspurnum í síma um hús
ekki svarað næstu daga.
Fasteigna* og Werðbréfasalan
(Lárus Jóhannesson, hrm.)
Suðurgötu 4.
í tilkynningu brezka út-
breiðslumálaráðuneytisins seg-
ir, að það hafi verið í samræmi
við stefnu brezku stjórnarinn-
innar og samkomulag hennar
við De Gaulle, að veita honum
þann stuðning, sem hann bað
um, en það hafi heldur ekki
verið stefna hennar, að fara
með ófrið á hendur þeim mönn-
um, sem vilja vera trúir
frönsku stjórninni. Hafi því
verið fallizt á ákvörðun De
Gaulle, hina síðari sem hina
fyrri.
í tilkynningunni er lýst að- |
draganda atburðanna við Dak- ,
--------UM BAGINN OG VEGINN-----------------------—,
j Mismunandi skoðanir á afstöðunni til setuliðsins. Kaflar úr I
< þremur bréfum. Kartöfluokrið og þjóðræknin. Þjóðviljinn, í
< Einar og „cocktailar“ hans. ►
| f
1-------- ATHUGANJR HANNESAR A HORNINU. —..........——
UT AF SKRIFUM MÍNUM um
sambúðina við setuliðið hér
í blaðinu á laugardaginn hefi ég
fengið nokkur bréf. Ég geri ráS fyr
ir því, að þeir, sem eru samála
þeirri afstöðu, sem ég tók og hefi
tekið frá því í vor, skrifi mér lít-
ið, og þó lýsa nokkrir bréfritar-
anna yfir því, hve innilega þeir
séu mér sammála. Hins vegar
skrifa þeir mér aðailega, sem eru
mér ósammála að einhverju eða
öllu leyti.
TIL DÆMIS skrifar Ág. Sig.
mér á þessa leið: „Mig furðar al-
veg á því að þú skulir hvetja fólk
til þess að sýna brezku hermönn-
unum andúð. Þeir eru vinir okkar
og Bretar berjast fyrir málstað
allra minni máttar þjóða. Hlut-
’ leysisstefnan hefir nú sýnt sig á-
takanlega og orðið banabiti
margra smáþjóða. Þær smáþjóð,-
ir, sem eftir eru, ættu miklu frem-
ur að sýna mátt, sinn með því að
taka virkan þátt í baráttunni gegn
ofbeldinú. Ef ég hefði verið ein-
ræðisherra á íslandi í vor, þá hefði
ég sagt Þjóðberjum stríð á hend-
ur. Ég vil að viS hér sýnum her-
mönnunum alla þá vinsemd, sem
við getum í té látið.“
MENN UNDRAR VÍST á þess-
um skrifum. Hvað sem hægt er að
segja um það, hve ant okkur er
um frelsi okkar og annarra smá-
þjóða, þá hygg ég að ekki séu
margir á sömu skoðun og Ág. Sig.
Ég veit beinlínis að hann stendur
sbo að segja einn uppi með þá
skoðun sína, að vio eigum að ger-
ast þátttakendur í styrjöldinni.
Ég mótmæli því alveg að ég
hafi hvatt fólk til að sýna setu-
liðinu andúð. Það hefi ég aldrei
gert, þvert á móti. En ég tel
heppilegt tif að forðast vandræði
að við lifúm okkar eigin lífi og
setuliðið sínu.
„ÁIIORFANDI AF GÖTU-
HORNUM“ segir svo: ,,Ég mót-
mæli þeirri skoðun þinni alger-
lega, að við gefum hermönnunum
,,rúntinn“ okkar. Það eru þeir,
sem eiga að víkja.“ Framhaldið af
sem eiga að víkja. Eins mótmæli
ég því að við hættum að sækja
kaffihúsin. Ef aðsóknin er mikil
að þeim, þá eru það hermennirnir,
sm eiga að víkja.“ Framhaldið af
þessu bréfi hirði ég ekki að birta,
ar og m. a. skýrt frá því, að
frönsku herskipin frá Toulon
hafi verið stöðvuð á dögunum,
en þar sem tryggt var, að þau
ætluðu ekki til hafna óvinanna,
hafi þau fengið að fara í friði.
Þá er lýst viðureigninni í
Dakar og sagt, að manntjón
hafi orðið og skemmdir hjá
báðum aðilum. Flotastjórnin
í Dakar skeytti ekki um merki
og aðvaranir flotaforingja
Hreta og kom því til átaka. —
Það er ljóst, af tilkynningum
þeim, sem birtar voru í Lond-
on í nótt, að þurft hefði að
framkvæma víðtækar he^rnað-
araðgerðir til þess að kúga
stuðningsmenn Vichy-stjórnar-
innar í Dakar til uppgjafar.
enda skiptir það engu máli.
HÉR ER EKKI HÆGT að tala
um það „hvernig það ætti að
vera“. Vitanlega hafa Bretarnir
engan rétt til að vera hér, frekar
en Þjóðverjar eða erlendar þjóðir
ihafa til að ráðast með valdi inn í
hlutlaus og friðsöm lönd. Við er-
um aðeins að tala um ástandið
eins óg þaS er og það er um það
að ræða, hvort við viljum horfast
í augu við veruleikann og taka af-
stöðu okkar eftir því. Vitanlega
vildum við íslendingar ekkert
fremur en að engir hermenn
liefðu komið hingað og að við
hefðum fengið að vera alveg laus-
ir við hernaðarsvipinn hér heima
fyrir. En þetta fengum við ekki
og þá er að haga sér eftir því. Við
töldum það alltaf mikla gæfu fyr-
ir okkur þegar ófriðir geisuðu, að
við værum einangraðir, eins er
það‘ nú: Bezta vopn okkar er að-
einangra okkur í okkar eigin landi
frá hernaðarsvipnum, svo að hann
færist pkki yfir á okkur sjálfa.
„UNG STELPA“ skrifar mér
svö á þcssa leið: ,,Ég skil ekkert
í því hváð mikið veður er gert út
af því að hermennirnir elti kven-
fólkið. Ég er líkast til svo ljót, að-
enginn vill elta mig. Annars læt
ég mér alveg nægja mína elsku—
legu íslenzku stráka. Þeir hafa
alltaf reynzt okkur beztir og;
„heima er bezt“. En ég vildi benda
því til þess kvenfólks, sem aldreí-I
þykist geta verið í friði fyrir her-
mönnum, að ég veit um þjóðráð,
nýtt og- gamalt vopn okkar kven-
þjóðarinnar gegn óvelkomnum’
gestum. Hafið nál eða títuprjón
og verjið ykkur eins og grimmar-
saumakonur. Við skulum sjá hvort
þeir leggja ekki á flótta fyrir slík-
um vopnum, jafnvel þó að þeir
væru sjglfir með alvæpni."
BRÉF, SEM ÉG HEFI FENGIH
um kartöflurnar, tel ég óþarft að-
birta, þar sem það mál var upp-
lýst hér í blaðinu nýlega. Það næg.
ir að skýra frá því, að fólk er á-
kaflega hrætt við að alger kart-
öfluskortur verði hér þegar líður-
á veturinn og það mun vera rétt,.
að til dæmis í gær íengust kart-
öflur alls ekki í ýmsum verzlun-
um.
ANNARS SKAÐAR EKKI þó að
á það sé minnzt einnig hér, að-
framkoma • þeirra, sem reypa að
okra á þessari nauðsynjavöru, er-
meira en svívirðileg. Þjóðræknin
kemur ljóslega fram hjá þessum.
mönnum! Og ekki er framkoma
þeirra betri, sem eru að safna sér-
birgðum til þess að geta síðar selt
þær meS okurverði.
BLAÐ KOMMÚNISTA þykist.
mjög bera fyrir brjósti sjálfstæði
íslands og frelsi þjóðarinnar. Eft-
ir lýsingum þess eru allir undir-
lægjur og þrælar Breta nema
lcommúnistar. Þjóðviljinn tekur-
sem dæmi til að lýsa undirlægju-
hættinum, að ýmsir höfðingjar-
hafi setið veizlur hjá Bretum! Ég:
get upplýst það, að einn af þeim.
höfðingjum, sem ekki hefir látið
sig vanta í slíkar „cocktail“-veizl-
ur, er höfðinginn Einar Olgeirs-
son, þingmaður kommúnista og:
ritstjóri Þjóðviljans. Hann hefir
sannarlega sopið sinn „cocktail“".
Góðir og reglusamir
geta fengið atvinnu strax.
Afgreiðsla blaðsins vísar á-
*