Alþýðublaðið - 02.01.1941, Blaðsíða 4

FIMMTUDAGUR 2. JAN. 1941.
Bókin er
ÞÝDDAR SÖGUR
eftir
11 heimsfræga höfunda.
AIÞTÐUBIAÐIÐ
Bókin er
ÞÝDDAR SÖGUR
eftir
11 heimsfræga höfunda.
FIMMTUDAGUH
Næturlæknir er Theodór Skúla-
son, Vesturvallagötu 6, sími 3374.
Næturvörður er í Reykjavíkur-
og Iðunnarapóteki.
ÚTVARPIÐ:
19,25 Hljómplötur: Gamanlög.
19,40 Lesin dagskrá næstu viku.
20,00 Fréttir.
20,30 Erindi: Hugleiðingar um
hafið (Guðmundur Frið-
jónsson — Á. J.).
20,50 Útvarpshljómsveitin: Lög
úr óperunni „Fagra veröld"
eftxr Lehár. —• Tvíleikur á
harmóníum og píanó (Egg-
ert Gilfer og Fritz Weissh-
: appel); Óttusöngur eftir
Field.
21,15 Minnisverð tíðindi (Axel
Thorsteinsson).
21,35 Hljómplötur:- Harmóniku-
lög.
J ólatrésskemmtun
heldur glímufélagið Ármann
fyrir yngri félaga og börn eldri
félagsmanna á þrettándakvöld (6.
jan.) í Oddfellowhúsinu og hefst
hún kl. 4% síðd. Kl. 10 V2 hefst
jóla-skemmtifundur fyrir eldri fé-
laga. Aðgöngumiðar verða seldir
í skrifstofu félagsins, íþróttahús-
inu, laugardaginn 4. og sunnudag-
inn 5. jan. frá kl. 4—7 síðd. báða
dagana.
Prentarinn,
desemberheftið er nýkomið út,
hið myndai-legasta að vanda. Efni:
„Heim að Hólum'1, grein um Hóla-
för prentara á fimm hundruð ára
afmæli prentlistarinnar í sumar,
Kveðja á Vatnsskarði, kvæði eftir
Þorstein Halldórsson, flutt þegar
sunnan- og norðanprentarar mætt-
ust, Uppsögn samninganna, Samn-
ingaréttur og samningar, eftir G.
H., Bókasafn prentara, eftir S. Ö.
og loks Fimm hundruð ára afmæli
prentlistarinnar, útvarpserindi
Hallbjarnar Halldórssonar á Jóns-
messu 1940 um uppfinningu og
æviatriði Jóhanns Gutenbergs. Rit-
stjórí „Prentarans" er Þorsteinn
Halldórsson, vélsetjari í Alþýðu-
prentsmið j unni.
Broadway Serenade
heitir myndin, sem Gamla Bíó
sýnir núna. Er það söngvamynd
frá Metro Goldwyn Meyer. Aðal-
hlutverkin leika: Jennette Mac-
Donald, Lew Ayres og Frank Mor-
gan.
VIÐ ÁRAMÓTIN
) " Frh. af 3. síðu.
leggingarinnar hafa vaðið uppi
víða um lönd. Enginn veit hvað
ofan á verður að lokum- En eins
og eðlilegt er, er hugur flestra
Íslendinga ekki lítið bundinn
við atburði þá, sem eru að ske
í heiminum. íslendingum er
vissulega ekki sama um hvað
ofan á verður í þessu stríði. ís-
lenzk stjórnarvöld gæta að
sjálfsögðu viðurkenndra, alþjóð
legra reglna um hlutleysi í
stjórnarframkvæmdum og sam-
skiptum við öll erlend ríki. En
hlutleysi hugarfarsins er ekki
til, þótt um það hafi verið rætt,
jafnvel í íslenzkum blöðum.
Enginn getur í huga sínum ver-
ið hlutlaus eða staðið á sama
um það hvað ofan á verður að
lokum. Þeir, sem unna lýðræði
og frjálsri þróun, vilja að sjálf-
sögðu ekki sigur ofbeldisins í
heiminum. Þeim er ekki sama
hvort ríkir að lokum þessarar
styrjaidar, ofbeldið eða lýð-
ræðið. Og sízt af öllu sæti það
á íslenzku þjóðinni, sem búið
hefir við elzta þingræði álfunn-
ar og viljað halda fána lýðræð-
isins hátt á lofti, í allri baráttu
sinni fyrir frelsi og sjálfstæði,
að hika við það eitt augnablik,
að skipa sér málefnalega séð
við hlið þeirra, er berjast gegn
ofbeldinu, einræðinu og kúgun-
inni.
Hvað ber hið nýja ár í skauti
sínu?
Enginn getur svarað þeirri
spurningu. En allar líkur benda
til þess, að margir örlagaþræðir
verði spunnir á þessu ári. Inn á
við í lamdinu sjálfu blasir við
okkur það, sem næst er, og það
er lausn kaupgjaldsmálanna.
Þess er fastlega að vænta, að á
þeim fáist viðunandi lausn og
að réttlátar kröfur laimaþeg-
anna í landinu verði ekki að
vettugi virtar, allra sízt af
þeim, sem í skjóli ríkisvaldsins
og löggjafar hafa meira en
nokkru sinni fyrr hrúgað að sér
feikna auðæfum. Og þess er
líka að vænta, að launþegarnir
hafi fullt frelsi til að ákveða
verðlag á vinnu sinni og að
frjálsir samningar komizt á
milli aðila um þetta efni. Launa
stéttin íslenzka á alls ekki að
taka höfuðþunga ástandsins á
sitt bak. Hún á eðlilega kröfu
til þess að fá laun sín bætt
vegna hinnar miklu dýrtíðar-
aukningar, sem orðið hefir í
landinu.
í annan stað þarf eins og áður
hefir verið á minnzt að gera
skynsamlegar ráðstafanir til að
draga úr þegar orðinni og sí-
vaxandi dýrtíð. Það verður
hlutverk næsta Alþingis, og það
mun ekki hvað sízt verða dæmt
eftir því, hvernig því tekst að
inna það hlutverk af hendi.
Sama er að segja um skattamál-
in eða afnám þeirra fríðinda,
sem útgerðin fékk á allt öðrum
tímum og með allt öðrum for-
sendum en þeim, sem nú eru
fyrir hendi. íslenzk alþýða
væntir þess fastlega, að á þeim
málum verði tekið með full-
ikominni skynsemi og réttlæti-
Eins er nauðsynlegt að gera
ráðstafanir til þess að byggja
úpp og viðhalda atvinnurekstri
í landinu. Allt þetta á að vera
gert með það fyrir augum, að
allir landsmenn fái sömu tæki-
færi til öruggrar lífsafkomu. Þá
er og sjálfstæðismálið, sem á-
reiðanlega verður viðfangsefni
næsta árs. Eins og áður var á
minnzt, þarf að stíga þau spor
rétt, sem stigin verða, og með
hliðsjón af og skilningi á því
ástandi, sem nú ríkir í heim-
inum. Þá er og ekki minnst um
það vert, að á þessu ári eiga að *
fára fram almennar kosningar
til Alþingis. Það veltur vissu-
lega á miklu fyrir afkomu ís-
lenzku þjóðarinnar yfirleitt,
hvernig þær kosningar fara. Al-
þýðuflokkurinn mun þar halda
uppi stefnuskrármálum sínum
eins og að undanförnu, og þá
WMM NYJA bio ®
Fyrsta ástin.
(FIRST LOVE.)
Hugnæm og fögur amer- 1
íksk kvikmynd. Aðalhlut- 1
verkið leikur og syngur i
eftirlætisgoð allra kvik- g
myndavina
DEANNA DURBIN.
■ OAMLA BIO wm
Nýjársmynd 1941.
Broadway
Serenade.
Stórfengleg söngmynd frá
Metro-félaginu. Aðalhlut-
verkið leikur og syngur
hin vinsæla söngkona
. JEANETTE
MACDONALD. j
Revyan 1940.
mmm í Flosaporti
ÁSTANDS-ÚTGÁFA
Draoskemmtilegi' leikur verður sýndur í kvöld
kl. 8.30.
— Aðgöngumiðasala hefst kl.
LÆKKAÐ VERÐ EFTIR KL. 3.
ekki sízt leggja áherzlu á þau
aðsteðjandi vandamál, sem úr-
lausnar bíða.
Enginn veit með vissu hvort
stríðinu, sem nú geisar, muni
lykta á þessu ári. Vel kann þó
svo að fara. En eitt er víst, að
óskir þeirra Íslendinga, sem
'lýðræðinu unna, munu allar
ganga í eina átt, þá átt, að upp
úr því öngþveiti og ölduróti,
sem geisað hefir, komi aukin
áhrif og hagsæld alþýðunnar,
nýtt og fullkomnara lýðræði
með auknu og traustu innihaldi.
Þeir menn, sem hylla jafnað-
arstefnuna um heim allan,
munu bera þær sameiginlegu
vonir í brjósti, og munu vinna
að því hver í sínu landi, og
einnig alþjóðlega, að unnt verði
að stríðinu loknu að mynda
nýjan og betri heim, 'þar sem
reynt verði að girða fyrir þær
orsakir, sem hleyptu styrjöld-
inni miklu af stað. Og það er
vissulega ekki lítið undir því
komið bæði hér á landi og ann-
ars staðar hversu alþýðan í
löndunum skilur köllun sína og
mátt til að hafa áhrif á bygg-
ingu þjóðfélaganna.
ísland er fámennt land og við
hið mikla samningaborð, sem
sezt mun að í lck stríðsins, gæt-
ir áhrifa þess ekki mikið. En
áhrifa alþýðunnar gæti þó veru
lega gætt í íslenzkum málum,
þeim málum, að reyna að
byggja upp íslenzkt framtíðar-
ríki, íslenzkt lýðveldi, þar sem
öll landsins börn njóti í sam-
einingu gæða og gagna landsins
og eigi þess kost að lifa þar
friðsömu menningarlífi.
Stefán Jóh. Stefánsson.
Útbreiðið
Alþýðublaðið.
48. THEODORB DREISER:
JENNIE GERHARDT
ætlir að hitta mig. Ég treysti þér, og þú mátt ekki
segja nei í þetta sinn.
Lester Kane.
Hann lokaði bréfinu og 9krifaði utan á það. —
Á vissan hátt er hún einkennileg kona, hugsaði
hann, — mjög einkennileg.
TUTTUGASTI OG FYRSTI KAFLI.
Jennie varð mjög hrærð, þegar hún fékk þetta
bréf eftir viku bið. En hvað vildi hún sjálf? Hvað
átti hún að gera? Hvernig var viðhorf hennar gagn-
vart þessum manni? Langaði hana til að svara þessu
bréfi? Og hvað átti hún að segja, ef hún svaraði
því? Nú voru svo margir, sem hún varð að taka
tillit til, það var fjölskylda hennar og barnið. Vesta
litla var nú orðin átján mánaða gömui. Hún var
allra laglegasta barn, ljóshærð og bláeyg. Frú Ger-
hardt þótti mjög vænt um barnið. Og um Gerhardt
var það að segja, að enda þótt hann vildi ekki láta
á því bera, þótti honum mjög vænt um barnið.
Og þessi breyting á framkomu föður hennar hafði
vakið hjá Jennie brennandi löngun til að haga sér
þannig, að hann þyrfti aldrei framar að bera kinn-
roða hennar vegna. Ef hún misstigi sig aftur, myndi
faðir hennar ekki einasta reka hana frá sér, heldur
myndi það eyðileggja framtíð barnsins. Hún áleit,
að sitt líf væri farið í hundana hvort sem væri, en
öðru máli væri að gegna um líf Vestu litlu. Hún
var að hugsa um, hvort ekki væri bezt að skrifa
Lester og skýra honum frá því, hvernig allt vaeri í
pottinn búið. Hún hefði sagt honum, að hún vildi
ekki gera neitt, sem talizt gæti rangt. En ef hún
segði honum nú, að hún ætti barn og bæði hann
að láta sig vera í friði? Myndi hann þá taka það
til greina? Hún efaðist um það. Og óskaði hún þess
af öllu hjarta, að hann léti hana í friði?
Það þjáði Jennie, að hún skyldi neyðast til þess
að játa fyrir honum, hvernig ástatt var um hana.
Hún byrjaði á að skrifa honum bréf, en hikaði svo
við það og seinast reif hún það í tætlur. Loks gripu
örlögin inn í. Faðir hennar kom skyndilega heim.
Hann hafði meiðzt alvarléga við slys, sem varð í
glervq|rksmiðjunni í Youn^stc(wn, þar sem hann
vann.
Síðdegis dag nokkurn í ágústmánuði kom bréf frá
Gerhardt. En í stað hinna venjulegu bréfa, sem
fimm dollarar voru innan í, kom nú bréf, skrifað
með óþekktri rithönd. Það var Stutt tilkynning. í
tilkynningunni stóð, að daginn áður hefði Gerhardt
brennt sig alvarlega á báðum höndum, þegar ker
með bræddu gleri hefði oltið um koll. Því var bætt
við, að hann myndi koma heim til sín daginn eftir.
— Hvað segirðu um þetta? hrópaði William.
— Veslings pabbi, sagði Veronika lítla og fór að
gráta.
Frú Gerhardt hneig niður á stól, krosslagði hend-
urnar á brjóstinu og starði á gólfið. — Hvað eigum
við nú að taka til bragðs? sagði hún. Möguleikinn
á því, að Gerhardt gæti aldrei unnið framar, gerði
það að verkum, að hún þorði ekki að hugsa til fram-
tíðarinnar.
Bas kom heim kl. hálf sjö og Jennie klukkan
átta. Bas las bréfið óttasleginn á svip.
— Þetta er laglegt, hrópaði hann. — Stendur
nokkuð í bréfinu um það, hvað hann hafi meiðzt
mikið?
— Nei, svaraði frú Gerhardt.
— Jæja, við skulum ekki hugsa um það meira
núna. Það þýðir ekki neitt, sagði Bas. — Við mun-
um á einhvern hátt geta klofið þetta.
Sannleikurinn var sá, að hann vildi aldrei hafa
neinar áhyggjur. Hann var of léttlyndur til þess.
Og hann var of ungur ennþá til að skilja, hverjar
afleiðingar þetta gat haft fyrir heimilið.
— Jseja, jæja, sagði frú Gerhardt. — En ég get
ekki að þessu gert. En að þetta skyldi nú þurfa að
koma fyrir, einmitt núna, þegar allt ætlaði að fara
að ganga svona vel. Það lítur stundum svo út sem
einhver bölvun hvíli yfir okkur. Við verðum fyrir
svo miklu mótlæti.
Þegar Jennie kom inn, sneri móðirin sér að henni.
— Hvað er að, mamma? spurði Jenni, þegar hún
sá áhyggjusvipinn á móður sinni. — Af hverju hef-
irðu verið að gráta?
Frú Gerhardt leit á hana og sneri sér svo að hálfu
leyti undan.