Alþýðublaðið - 13.03.1941, Blaðsíða 2

MÞÝÐUBLAÐIÐ
fæst í lausasöM á
eftirtðldum stððum:
AUSTURBÆR:
Ávaxtabúðin, Týsgötu 8.
Brauðsölubúðin, Bergþórugötu 2.
Veitingastofan, Laugavegi 45.
Alþýðubrauðgerðin, Laugavegi 61.
Veitingastofan, Laugavegi 63.
Veitingastofan, Laugavegi 72.
Veitingastofan, Laugavegi 81.
Brauðbúðin Berg. 40.
Stefáns kaffi, Skólavörðustíg 3.
MIÐBÆR: \
Hótel Borg.
Sælgætisbúðin, Kolasundi 1.
Litla Tóbaksbúðin Tryggvagötu 15.
VESTURBÆR:
Konfektgerðin Fjóla, Vesturgötu 29.
Veitingastofan, Vesturgötu 48.
Veitingastofan Vesturgötu 45.
Árshátíð Hestamannafélagsins
F A K S
verðnr haldin í Ingólfs-Gafé I
kviild kl. 9 (föengið inn írá Mvg.)
Til skemmtunar verður songur, ræðuhöld
og fl. og að lokum dans fram eftir nóttu.
Aðgöngumiðar við Innganginn. SKEMMTINEFNDIN
AFMÆLISHÁTIÐIN
; Frh. af 1. síðu.
DavíÖ Kristjánsson,
Kjartan ólafsson, múmri,
En þessir félagar voru allir á
stofnþingi sambandsins fyrir 25
árum.
Enn fremur tóku til máls:
Björn Bjamason, ,
Magnús H. Jónssom,
HaraLdur Guðmundsson,
, Emiil Jónsson,
. Matthías GuÖmundsson.
Samkomunni barst mikill fjöldi
heillaóskaskeyta, m. a. frá eftir-
töldum félögum og einstakling-
um: Sigurði BreiðfjörÖ, formanni
verkalýðsfélagsins á Pingeyri,
verkamannaféliaginu Bárunni á
Eyrarbakka, Sambandi ungra
jaf naðarmianna, Sj ómannaféiiagi
Reykjavíkur, Félagi ungra jafn-
aðarmannia, Nót, félagi netavinnu-
fólks, Guðbrandi Jónssyni, Hall-
dóri Friðjónssyni, Alþýðuflokks-
félagi Akureyrar, Verkalýðsfélagi
Patreksfjarðar, Jóniasi Jónssyni,
formanni Framsóknarfliokksins,
Kaupfélagi Reykjavíkur og ná-
grennis, Sjómannafélagi Isfirð-
inga, Búnaðarfélagi íslands, Sjó-
mannafélaginu Jötni í Vestmiauna
eyjum, Birni Jóhannessyni, Hafn-
arfirði, Verkalýðsfélagi Stýkkis-
hólms, Sjómannafélagi Patreks-
fjarðar, forsetum alþingis, Bók-
bindarafélagi Reykjavíkur, Al-
þýðublaðinu, Alþýðuflokknum á
ísafirði, . Verkalýðsfélagi Afcur-
eyrar, Bakanasveinafélagi íslands,
Verkalýðsfélaginu Baldri, Félagi
bifvélavirkja, Guðm. R. Odds-
syni og frú, Hinu íslenzka prent-
arafélagi, Alþýðuflokfcsfélagi Vest
mannaeyja, Verkalýðsfélagi Afcra-
ness, Alþýðuflokksfélagi Hafnar-
fjarðar. Voru öll þessi skeyti les-
in á samkomunni.
Pessi hátíð fór mjög vel fram
og lýsti baráttuhúg og eindrægni.
Pað er athygiisvert fyrir al-
þýðuna í landinu, að íhaldsblöð
in, sem aldrei sleppa neiniu tæki-
færí til að smjaðra fyrir verfca-
lýðnum, minnast efcki eiriu orði
á afmæli þessara mifclu samtaífca-
heildar hans.
Alþýðusambandið hefir nú nýtt
starf og það mun eáns og á
hinum liðna aldarfjórðungi ein-
kennast af áræði og mætti.
STRÍÐIÐ I ABESSINIU .
Frh. af 1. síðu.
ítalska Somalilandi hálguðust
nú óðfluga Harrar og hefðu þeg-
ar tekið Daggah Bur, sem liggur
um 225 km. sunnar og austar,
en 450 km. innan við landamæri
Abessiniu og ítalska Somali-
lands. En leiðin til Daggah Bitr
frá Mogadishu, aðalhafnarborg
ítalska Smalilands, er um 900
km. og hafa hinar brezku her-
sveitir farið hana á örstuttum
tíma.
Lundúnafregnir í morgtun telja,
að ítalir hafi misst um 31000
manns, sem fallið hafa eða verið,
teknir til fanga í ítalsfca Somali-
landi og SuiðaUstur-Abessiníu,
síðan hersveitir Bieta brntust yf-
ir Jubafljót.
Guðspekif élagar:
Aðalfundur Septímu verður ann-
að kvöld kl 8V2. Venjuleg aðal-
fundarstörf. Stutt erindi.
ÍJtbneiðið Alþýðubliaðið!
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FÍMMTUDAGURSjEARZ 1948,
Ieikarolr.
Meetfaovera-kvöld.
EFTIR að hafa veitt frönskum
og morrænum tónverkum
verðsfcúldaða athygli, var röðin
nú l'ofcs ifcomiin að hinum þýzka
meistara, Beethoven, á hljómleik-
um þeim, sem Árni Kristjáonsson
Ög Björn ólafsison hélidu í Há-
skólanum síðastliðinn föstudag.
Þar með var hið innra Mstmæti
hljómleikaflokksins fcomið á það
sti'g, er tæplega verður yfirstigið
af þeim hlutanum, sem eftir er.
Stíll Beethovens gerir óvenju-
Iega miklar kröfur til tónlistar-
gáfU' flytjandans, hann útheimtir
sjálfstæðan skiining og ómælis-
dýpt; hann er sannfcallaður próf-
steinn á þroska iog mátt, því hann
leyfir aldrei hálfvelgju eða yfir-
borðsmennsku. Þess vegna er slífc
tðnlist sannkölluð guðaveig, þeg-
ar hin léttvængjaða skáldgyðja
situr við háborð samfcomusalanma
og býður gestum sínum blávatn
til endurnæringar. Þegar á það er
litið, verða slíkir hljómleiikar, sem
hér. um ræðir, ávalt kærkomnir
öllum þeim, er ebki láta sér
nægja listrænt léttmeti, enda var
hátíðasaiurinn fullskipaður báða
dagana. 1
„Riomanze“ Beethiovens 1 F-idúr
var upptaktur kvöLdsins, og
kynnti Bjöm hann að nýju með
sléttum, hnökralausum og hrein-
um leik, enda þótt miikið vantaði
á raunveruleikasvip hins látlausa
verks í þessum umhverfða og
einfalida búningi, því að hljóm-
sveitin, hlýtur að vera mieginstoð,
sem heildin hvílir á. Hvienær
skyldi þessari sjálfsögðu kröfu
verða fullnægt? Svo að segja á
hverjum hljómleikUm, sem haldn-
ir era hér í bænum, kemur sú
nauðsyn æ betur og betur í Ijós,
að hér þurfi að vera starfandii
föst hljómsveit. Getur bæjarfé-
liag vort öllu lengur gengið fram
hjá þessari sjálfsögðu menningar-
kröfu?
Árni lék einn eftirlætisgoð allrá
áheyremda, hvar sem er í hetimdn-
um, „Tunglskinssónötuna", og
brást hylli henn.ar ekki frerriur
venju; var það ekiki sízt að þakka
þeirri alúð og innlífun, sem Árni
iagði í fyrsta kaflann; miðkafl-
inn, sem brngður á lieik, samræm-
ist ekki eins vel geðslagi hans, en
loka'kaflann lætur hann geisast
fram í entíurminninigu um þung-
an undirstraum upphafsins. Pann-
ig verða hin hugsuðu samskeyti
augljós og túlkunin heildræn.
Hámarki náði kvöldið með'
„Kreutzersónötunni“, þessu gull-
fallega meistaraverki, sem eins og
sindrar í sfcrauti og útf'lúri
tvoggja jafnvígra hijóðfæra. Víxl-
leikur hljóðfæranna er með
þeim snillibrag, að engum miun
nokkru sinni hent að gera tveim
ólíkum hljóðfærum í senn jafn-
góð skil, og missa þó ekki sjónar
á listrænni, reglubundinni fram-
vindu og persónulegum stíl. Þeim
félögum tókst ágætlega að leiða
þetta í ljós', og létu hljóðfærin
skiptast á um forustuna af ítrustu
tillitssemi í „kammermusikalisk-
um“ anda, og var siamleikurinn
því ágætur, en nofckru meiri veiig-
ur hefði stuindum ekki borið verk-
ið ofurlibi.
Hið nýja hljóðfæri var nú reynt
í fyrsta sinn, og virtist það góðtrr
gripur. Silfurbjartur tónn er þó j
ekki hin sterkasta hlið þess, eins
og títt er um hljóðfærasmíði
meginlandsins, miklu fremUr
„massiv“ innleitandi hljómkyngi,
en hin afleita „akustik“ háskólia-
salsins torveldar mjög fullnaðar-
niðurstöðu, og er það mjög til-
firinanlegur ágalli og störbaga-
legt fyrir alla þá, sem flytja tón-
Jist í hinum annars svo vistlega
sal — það getur orðið þeim kval-
ræði, fyrir utan þá orfcu, sem
fer til spillis við það að mynda
tón, sem hálfkafnar í fæðingUnni.
Áheyrendur voiu margir og
guldu listamönnunum mikið lof
með áköfn lófatafci.
1 H. H.
Evrópuför Matsnoka
veknr hvarvetna
eftlrtekt.
Ný svik Russlanðs í undir-
Mningi.
MATSUOKA, utanríkismála-
ráðherra Japana, er nú far-
jnn frá Japan í hina fyrirhug-
uðu Evrópuför sína, þá fyrstu,
sem nokkur japanskur utanríkis
málaráðherra hefir farið á síð-
asta aldarfjórðungi.
Hann ætlar til Berlín og
Rómaborgar, en kemur við í
Moskva að minnsta kosti á heim
leið og til vill í báðum leiðum.
För hans vekur mikla eftirtekt
og menn spyrja, hvort sams bon-
ar vináttusamningur sé nú ef til
(viLl í aðsigi milli Japanskeisara
og Stalins, eins tog vináttusamn-
ingurinn milli Hitlers og Stalins,
og hvori Rússland eigi nú eftir
að svíkja Bandaríkin, með því að
lofa hlutleysi og vinsamlegum
stu'þningi, éf Japan ræðst á þau,
á sama hátt og það sveik Eng-
Land oig Frakkland i upphafi
styrjaldarinnar.
Skósveinar Hitlers.
OTTINN viÖ komandi bylt-
inigu í Evrópu gegn áþján og
arðráni, liggur eins og mara á
harðstjórum meginlandsins. Það
er þegar verið að koma á al-
þjóð’egu harðstjórnarkerfi gegn
hinum vaxandi byltingaröflUm.
Það hefir komið í ljós, að ekki
er hægt að treysta hinum fas-
istisku málaliðssveitum hvers
lands, tii þess að bæla niðuT
uppxeisnarhug hins þjáða al-
mennings.
i í Slóvakxu og jafnvel í Rúm-
eníu geta fasistarnir aðeins haLd-
ið yfiriökunum með hjálp þýzkra
hersveita. Á Spáni urðu þýzkar
og ítalskar hersveitir að sker-
ast í leikinn svo að fasistiarnir
gætu komið fótum undir sig. Er-
lent málalið á nú að nota til
þess að halda kúgaðri alþýðu í
heljargneipum.
Austurríkismaðurinn Hitler hef-
ir nú helt nýju víni á gamla
belgi og fullkiomnað kúgunar-
kerfi það, sem hið hrynjandi
Habsburgareinveldi hafði komið
á. Þýzka þjóðin hefir nú verið
þjökuð með aðferðum Habsburg-
ara frá því árið 1934. Á samia
hátt og austurrísk-ungverska ein-
velidið sendi þýzkar hersveitir til
slavneskrar borga iog ungverskiar
og tékkneskar til þýzkra borga,
hefir Hifler sent norður-Þýzka. S.
S.-liða til Suður-Þýzkalands og
suður-þýzka S.-S.-liða til Norð-
ur-Þýzkálands. Samia máli gegn-
ir uirt austur og vestur Mtkta
Landsins. ;i ■
Þessa aðferð á nú að nótia
úm aila Evrópu. Þýzku, yfirvöiid-
in innrita hollenzka, finnska bg
norska æskumenn í hjálparlið
Gestapos. Sérstök Niðurlanda-
détld, sem í eru hollenzkir. og
btílgískir æskámenn, hefir nú
verið send ti,;I Munchen til náms.
Seirina meir á að ruota þá til
þess áð halda öllú „í röð og
regílu" í Þýzkalandi, Frakklandi,
Noregi, Tékkösl óvakiu iog Pól-
landi. I Hoillandi og Belgíu eri*
þýzkir S. S.-Iiðar.
Hollenidingar iog Belgar, sem
hafa verið 1 þjónnsitu Hitlers í
6 mánuði fá að þeim tíma tiðn-
um að fara heim. Þeir, sem ráða
sig til tveggja ára, fá þýzkan
borgárarétt auk hins hiolienzka
eða belgiska. Sá, sem, ræður
sig tfl fjögurra ára i farígabúða-
varðlið Hitlers, fær auk þess of-
Uriítið bændahýli að gjöf.
Enn sem konxiö <:r hefir eng-
inn hóllenzbur eða belgískur fé-
lagsskapur opinberlega kvatt
meðlimi sínia til þess að ganga
í þetta málalið Hitlers, heLdur
verða þýzku yfirvöldin að .. sjá
um þetta óþrifaverk sjáTf. En í
Noregi hafa sendimenn Hiflers
fundið nokkra emstaklinga, sem
standa á nokkurn vegín sarna
menningarstigi og þeir sjáifir.
Þiar hefir Quislinig sent út á-
skorun til Landa sinna um að
fiykkjast inn í stiormsveitir. Inn-
rituniarskrifstofan er undir eftir-
liti þýzba ríkisfulltrúans. Þeir
Norðmenn, sem viija verða skó-
sveinar Hitlers, fá sömu réttinii
og þeir hollenzku og beLgískiUi.
En þessi liðsbón muwu náum-
ast bera mikinn árangur. Það að
til skuli vera menn, sem láta
fleka sig til þessa starfs, opnar
augu margra, því að það sann-
ar, að fjandmennimir em ekkt
einungis í Beriín, heldur einnig
innan þeirra eigin vébanda.
(ITF)
Njkomið
H. P. Sosa,
Worchestersósa,
Tómatsósa,
Sunneysósa,
Pickles,
Capers,
Savora sinep.
Colmans Mustarð.
Tjarnarbáóin
Tjarnargötu 10. — Sími 3570.
BREKKA
Ásvallagötu 1. — Simi 1678.
mmmmmrmmí
Úfbreiðld
Alpýbublabið.