Alþýðublaðið - 21.03.1941, Blaðsíða 3
--------- ALÞÝÐUBIAÐIÐ -------------------♦
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50. ..
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
♦----------k---—-----§--—------------------♦
Rlkl, sei er sjðlfn sér snndnriykkt
MARGAR furðulegar aöferð-
ít nota andstæömgarnir til
aö gera Alþýðuflokimum og Al-
þýöuísam tökununr til bölvunar.
Ei'n af allra, mestu eftirlætisaö-
feröunum er að reyna að telja
fólki trú tim að A1 þýöu'flokkurinn
sé nú að líða umdir l>ok.
Svo mæla börn, sem vilja!
Lengi hefir þetta ráðaleysis-
gjamm um endalok Alþýðu-flokks
itn,s kveðið við úr hlaðvarpa í-
hal'dsins. Enn stenduir þó Alþýðu-
flokkuiritnrn og áhrif hans föstum
fótum með þjóðinni og enn lít-
ur íhald og auðvald á hann sem
hættulegasta, og emaTðasta and-
stæðinginn. Það sést bezt á því,
að kraftmesta púörinu og eitr-
uiðustu skeytunum, sem málgögn
íhaldsins eiga yfir að ráða, er
beint að Alþýðuflokknum. Athygl
isvert dæmi uim samræmið i á-
róðri íhaldsmanna!
En sé hugsað nokkru nánar
um þetta, mætti láta sér detta
í hu|g, að í þessum dauðaspám
íhaldsmanna u,m Alþýðuflokkimi
felist einhver óljós óheillauggur
um þeirra eigin flokk.
Ekki skal því neitað, að Sjálf-
stæðis"lokkurinn er áð atkvæða-
tölu til stærsti stjórnmálaflofckur-
inn í landinu og langsamiega
inestan ihefiir haran auðinn til að
beita fyrir sig í atkvæðasmölun
og áróðri. En nú upp á síðkast-
ið hefir Sjá 1 fstæöi s i lokkurinn þan-
ið sig svo hóflaust út yfir nin
ólíkustu svið, hefir lagt svo þind-
ariaust kapp á að svæla til sín
fylgi, að oft er örðugt að grilla
i hin eðlilegu stefnumið flokksins
gegnum moldviðri lýðskrumsins.
í Síðasta herferð íhaidsins í þessa
:átt er hin kátlega aðferð þess
til að gera sig að „verkalýðs-
fiofcki“, og þannig að túlka sig
sem forsvara verkamanna íhags
,munabaráttu þeirm, hefir jafin-
tvel komist svo langt að sæfcjast
eftir stjórn í verkalýðsfélögum.
Nú er það kunnara en frá þurfi
að segja, að- sú hagsmunastreita
sem efst er á haugi hjá Sjálf-
stæðismöninum, miðar ekki að
kjarabótum fyrir verkamannastétt
ina, heldur stóreignamennina, auð
, mannastéttina. Það eru, heildsalar
og ^ stóratvinnurekenidur, sem
mynda kjarnann í Sjálfstæðis-
flokknum, þeir leggja fram fjár-
imagniö tii flokksins og það er
því eldri nema eðlilegt, að þeir
heimti, að fyrir sínum hagsmun-
um sé fyrst og fremst barizt.
En þeir hagsmunir eru andsnúnir
hagsmunum verkamainna oglág-
launafólks.
, Bn íhaiidið heffr fyrir löingU'
séð, að ekki tjáði að baidaþessu
innsta stefnumiði fram ógrfaiui-
'klæddu. Slíkt aflaði ekki fylgis.
í>ví er um að gera að dulbúast
sem vendilegast. Stéttarþnoski
og þjóðfélagsskilniingur alþýðunn
ar fór vaxandi og þar með rén-
aði fylgisvon ihaldsins úr þeirri
átt.
Það er vel skiljanlegt, þegar
nánar er um hugsað, að stjóm-
máiaflokkur eins og Sjálfstæðis-
flokkurinn reyndi að dylja hið
sanna eðli sitt og tilgang í lýð-
ræðisþjóðfélagi. Þeir eru yfirstétt
arflokkar, en yfirstéttiarklíkuimar,
sem ráða yfir auðlindum land-
anna og þorra framleiðslutækj-
anna, eni fámennar. Hinsvegar
eru eignalausu stéttimar, alþýðan
láglaunafólkið, fjölmeranar og
gætu sameinaðar um hagsmuna-
mál sín ráðið þjóðfélagiinu, það
sem þimgræði ríkir. Eftir því, sem
skilningur þessa fólks á stéttar-
aðstöðu si'nni vex, því minna
verður kjörfyligi íhaldsflokkanna,
sem verja sérréttindaaðstöðu yf-
stéttanna.
Þetta er ofuneinfalt og auð-
slrilið redmingsdæmi og i þvi
eru efagöngu staðreyndi'r dregn-
ar fram. Jhaldið héma skilur
þessa hættu, sem yfir þvi vofir
og þessvegna stundar þaðblekk
ingar jýðskrumsins af æ meiri"
fcostgæfni. Síðasti Leikurinn í
þeirri refskáik er „verkaiýðsfbr-
ysta“ íhaldsins, stofnun sprengi-
félaga og fieira jress háttar. Það
er verið að reyna að blefckj'a
alþýðuna til fylgis við „flolífc
allra stétta“, verkamönnum er
talin trú um að haigsmunir þeirra
o,g striðsgróðaburgeisanna geti
samrýmst í einUm og samafliokki,
— fiokki, sem hinir síðamefndu
hafa töglin og haldimar í. Og
allt of margir hafa látið blekkj-
ast
En nú mun það vera S|vo, að
verkamenn, sem af einhverjum
ástæðum fylgja Sjálfstæðisflokkn
um, vilja láta halda á s(fautm
rétti eins og aðrir. Þeir hafa
liara látið koma þeirri afleitu
flugu í munn sér, að íhaldsmenn
berjist fyrir þá í réttindaharátti^
þessari, peir láta sér ekki skilj-
a,st ,að þessi réttindabarátta
stendur milli þeirra sjálfra og
og stóneignamannanna, sem halija
íhaliisflokknum uppi sem baráttu
tæki sínu, — Fyrr eða síðar hlýt-
ur þetta vanhugsaða herbragð í-
haldsins að enda með árekstri
i fiokknum, það er mjög óvíst,
að íhaldið sleppi alitaf jafnvel
frá verkföllum og Dagsbrúnar-
verkfallinu í vetur, þegar komm-
únistar urðu hjálparhella þess.
— En i jressum árefcstri, sem
hlýtur að koma, mun þaö sann-
ast hvorir meiri hefir völldin i
flokknum, stóreignamiennirniir og
harðsvíraðir atvinniurekendur eða
verkamennimir, sem ginntir voru
með faisi og fagurgala inn á
„verkalýðs“-iínu íhaldsins til
iþess að sundra verka 1 ýðs hneyf-
Frh. á 4. siðtu.
ALÞVÐUBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 21. MARZ 1941.
Jón Blondal:
PiktnsarhvottDr Hagnúsar Jénssonar.
'I
AGNUS JÓNSSON pró-
fessor, sem sæti á 1 mi'lli-
þinganefnd i skatta- og tollai-
málum af hálfu Sjálfstæðis-
flokksins e? hú farinn að hugsa
og ræða um sliattamálin iog hefir
hinn nývafcniaðii áhugi hans birzt
í tveimur löngum greinum í
Mgbl. undahfarið. Það mátti ekfci
seinna vera og má þar um segja:
Betra eT séint en ajdrei. Blöð
SjáÉstæðisflokksins hafa að visu
skrifað óteljiandi greinar um nauð
syn þess að endurskoða skatta-
löiggjöfina frá rótum og allt ætl-
að um koll að keyra í því tilefni,
en sá áhu.gi hefir enn sem, komið
er ekki fcomið fram i neinum
ákveðnum tillögum af hálfu
flokfcsinis að frátöldum hálfyrðum
Magnúsar Jónssonar í nefndinni.
Því þó Magnús Jónsson, hafi
margit ta'að á nefndarfundum og
sennilega langtum meira en allir
aðrir nefndarmenn til samans, þá
hefir fátt eitt af því snúisf um
skattamálin, heidur um aðra og
sennþega að hans dórni skemmti-
legri hlutí.
Ég þykist geta ráðið í það að
einhverjir af áhugamönnum Sjálf-
sfæðisflokks'ins um skattamálin,
hafi veitt honum snuprur fyrir að
beita sér ekki meira en raun hefir
á orðiíð fyrir endursfcoðun skatta-
jöggjafarinnar, og þannig standi
á hinum vaknandi áhuga pró-
fessorsins. Ég get nú raunar ekki
að því geri, að mér finnst rit-
smíð M. J. einna helzt mirina mig
á það attvik úr Nýja Testament-
inu, sem fyrirsögn þessanar grein-
ar bendir til.
II
Enda þótt hin janga greinar-
gerð M. J. innihál'di afarlítið Um
afsfö-ðu hans til skattamálanna:,
fæst þó staðfesting á tveimuir
eftirtektarverðum atriðum.
1. Að Sjálfstæðisflokkurinn iog
M. J. hafa engar tillögur haft
fram að leggja um endursfcoiðun
skattallöggjafarinnar og ekkert
gert til þess að flýta fyrir henni,
þrátt fyrir síendUrteknar kröfur
til' anniara um að þessari end-
UTskoðun verði hraðað.
2. Að Magnús Jónsson virðist
hafa mjög lítinn áhttga á því, að
skattfrelsislögin, þessi „þarfa
löggjöf", verði afnuimin, og fer
þá að verða skiljanleg afstaða
hans og fiokks hans til endur-
sitooðunar skattálöggjafarinmar al-
mennt. Áhugi hinna ráðand'i
ímanna í ílokknum — gagnstætt
því sem ég hygg að sé tilfeilið
xneð marga af hinum óbreyttu
fiokksmönnum — fyrir hinni al-
mennu skattálöggjöf er sem sé
ekki svo mikill, að þeir vilji eiga
neitt á hættu með endursfcoðun,
sem gæti haft í för með sér að
hiin óheyrilegu forréttindi stórút-
gerðarinnar, sérstafclega þess
hiuta hennar, sem skuldugastur
var orðinn, verði afnumin.
Ég segi „óheyrilegiu“ vegna
þess, að sfcattfnelsislögin, hvemig
sem á þau verður litið, þegar at-
hugaðar enz aðstæðurnar þegar
þau voru sett, em orðin að regin-
hneyfcsli, og framfooma þeirra
mannja, sem enn halda dauða-
haldi i þlau, engu síður.*)
Formaður Sjálfstæðisfliokksins
og meðeigandi stærstia tog skuld-
ugasta útgerðarfélagsins bauðst
til þess að aura í sjómannasíkóla,
ef útgerðin fengi að halda skatt-
frel si sínu út árið 1940. Nú segir
Magnús Jónsson: „Ég þykist vxta,
að þau hörmulegu tíðindi, sem
nú hafa verið að gerast, hljóti
að iopna augu flestra fyrir því,
að edlhvað annað verði við gróða
útgerðarinnar 1940 að gera, en
sölsa hanm í ríkissjóð.“
Mér finnst þessi tilraun guð-
fræðiprófessorsins til þess að
misnota hirna hörmulegu viðhurði
síðustu daga ti;l rökstuðniings fyr-
ir því að halda í skattfnelsi út-
gerðaiinnar, að meira eða minna
leyti, jafn ösmekkieg eins og til-
raun formanns Sjálfstæðisflokks-
ins til þess að misnota samúð al-
mennings með því, að upp verði
komið góðum sjómannasfcóla, til
þess að skjóta milljónagróða
stórútgerðarinnar undan opinber-
um sköttum.
Segjum að svo færi, að þær
40—50 miiijónir kröna, eða hver
veit hvað rnargar, sem nokkrir
störútgerðarmenn hafa grætt
síðan stríðið hófst, á sama tíma
sem allur þorri iandsmanna hefir
orðið fátæfcari í raun og veru,
verði hinn eini raunveriuiegi
stríðsgróði. Væri þá efcki enn
meiri ástæða til þess að mjög
verutegum hluta þessarar upp-
hæðar, sem hefir til fallið út-
gerðarmönnum fyrir hreina til-
viljun o(g án nokkurrar framsýni
og ráðdeLldar af þeiirra hálful,
verði variiið í þágu alþjóðar, eða
gangi til hin-s opinbera, sem ráð-
stafi því til að verjast þeim
þiengingum, sem við kunnum að
þiga í vændum?
Þessi nýi rökstuðningur M. J.
fyrir sfcattfrelsinu er því eins frá-
leitur og hugsast getur, en sýnir
hann efcki betu/r en margt annað,
feernig sumir forustumenn Sjáif-
stæðisflokksins leita eftir hinum
ólíklegustu tilefnum og átyllum
til þess að viðhalda 9kattfxelsi
útgerðarinnar og kioma í veg fyr-
ir að það verði afnumið?
III.
Mér skijst, að niðu/rstaðan af
hinni löngu greinargerð Magnús-
ar Jónssonar um störf skatta-
málanefndarinnar sé sú, að tvent
hafi aðallega tafið störf nefndar-
innar og foomið í veg fyrir sam-
.ktomu’ag: í fyrsta lagi tregða for-
manns nefndarfanar til að halda
fundi og i öðru lagi að undirrit-
aður hafi lagt fram tillögur í
nefndinni, sem jafnvel hafi verið
birtar í Alþýðuiblaðinu, og sé það
þó býsna einkennileg síarfsaðferö
í milliþinganefnd.
Eg býst við, að formaður
nefndarinnar, Guðbrandur Magn-
ússon forsíjóri, svari til hinnar
fyrri sakar, þegar heilsan leyfir
honum það. Mér þætti ekki nema
eðlilegt, að formaðurinn hafi á-
*) Það er einkenniiegt', að þeg-
ar M. J. fer að skýra efni skatt-
frelsislaganna, „gleymir“ hann
einu aðaiatriði þeirra, sem sé út-
sva/'sfxei si útgerðarfyrinækjanna.
litið tilgangslítið að halda fiumdi,
ineðan sá flokkur, sem ábyrgð
ber sem stendur á fjármálastjðrn
landsins og lét blöð sfa í si-
feiilu heinita endurskoðun sikatta-
löggjafarinnar eins og það væri
hans eina áhugamál, hefði engar
tiilögur fram að leggja í nefnd-
inni, sem myndað gætu grundvöil
fyrir umræður.*) En þær komu
áldrei. Ég held eimnig, að fleiri
nefndarmenn en ég hafi verið
orgnir þeirrar skoðuna/r, að aðal-
störf nefndarinnar yrðu að vera
utan funda, og hagað sér sam-
kvæmt því, enda er mér t. d.
kunnUgt um, að skaftstjótínn
lagði' á sig mikla vinnu utan
nefndarfunda til þess að undir-
búa starf nefndarinnar, og mUn
Magnús Jönsson og fleiri flokks-
menn hans hafa fengið nokkra
vitneskju um þessa vinnu skatt-
stjórans.
En Magnús Jónsson beið bara
eftir pvi, „að hmir kæmu bráð-
lega með eitthvað, sem lítandi
væri á.“
Kem ég þá að hinu atriðinu,
sem M. J. telttir að hafi torveldað
störf nefndarinnar, tillögum mín-
um og „birtingu” þeirra í AÍ-
þýðuhlaðinu.
Ég hefi áður skýrt frá, að um
alilar tillögur, sem ég hefi lagt
fram i nefndinni, tók ég fram,
að þær værU' umræðugrundvöllur
frá minni hálfu, en ekki flofcfcs-
tillögur, sem í engu yrði hvikað
frá. Um einstök atriði tillagnanna,
sem M. J. hefir fengizt til að
láta álit sitt í ljósi Um, hefi ég
þvert á móti boðizt tíl að ganga
til móts við M. J. og Iagt fram
skriflegar breytiingartiliögur í þá
átt, ef það msetti leiða ti! s,am-
komulags. Á ég þar t. d. við á-
kvæðin um stjórn nýbyggihgar-
sjóðsins, sem M. J. gerir mest
veður út af í síðeri gre;fa sinni
og telur með öllu óhafandi, þar
sem féð væri tekið af eigendun-
uim og sjóðnum stjórnað af öðr-
unx en þeim. Ég stákk úpp
á því til samkomiuilags, að eig-
endumir tílnefndu stjóm sjóðsins
sjálfiir, og að þeár ráðstöfuðti
sjálfir fénu, sem þeir legðu í
sjóðinn, en aðeins yrði haft eftír-
lit með því, að því yrði variði
eins og lög sjóðsins ákvæðu, þ. e.
til aukningar og endurnýjunar
framleiðslutækjunum. Og þannig
eru ákvæðin um ráðstöfun fjár-
lins í þeim tillögum, sem ég lagði
fram í frumvarpsformi. Frásögn
M. J. um þetta atriði í tillögum
mínum, sem hann gerir aðalLega
að umtalsefni, er því mjög vill-
andi og einhliða, og hefði honum
verið sæmra að skýra samvizku-
Frh. á 4. síðu.
*) Úr því M. J. er farinn að
skýra frá umræðum, sem fram
hafa fárið í nefndinni, er ekki
nema rétt, að ég sfcýri frá því, að
M. J. lét í ljósi sem sína skoð-
Un, að fjármáiaráðherra gæti
varia sætt sig við annaið en að
það yrðU' í aðalatriðunum hans
stefna og tillögur, sem fram
iiæðu að ganga í skattamálunum.
Var þá ekki skylda hans að gera
sem fyrst gnein fyrir þessari
stjefnu?