Alþýðublaðið - 26.03.1941, Blaðsíða 3
---------- álÞÝÐUBLABIÐ —---------------------|
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir: 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Viihj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. '15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPREN T S MIÐJAN H. F.
4---------------------------------—------------4
Atokin á Balkanskaga.
elTLER þarf ekki leng’ur að
kvarta undan því, að hann
foomizt ékki að Grikkjum, sem
gierðust svo djarfir að hafa að
engu hótanir mönidulhróður
hans, Muj(Bolinis, fyrir fimm mán-
uðum og liafa staðið uppi i hár-
inu á houum síðan. Hvert á eft-
ir öðiu hafa nágrannalönd
Grikkja á Balkansfcaga, í öm-
ur’jegri mótsetn|ngu við þá, gef-
izt upp fyrír hótunum Hitlers,
opnað bonum lan.damæri sín, án
þess að gera svo mMð sem til>-
raun til þess að verja Trelsji sitt
og sjálfstæði fyitir harðstjóran-
Um, oig keypt sjálfum sér smán-
ar’egan augnabliksfilö á kostnað
hins Mtla grísfca nágrannaírikxs í
suðri, sem mánuðum samau hef-
ir barizt af svo glæsilegri hieysti
og harðfemgi fyrir frelsi sínu á
móti árásarher Mussoljnis.
Á eftir Rúmeníu og Búlgariu
hefir Júgóslavia nú með sáttmál-
anum í Vínarborg í gær gengið
undir ok Hit'ers. Það blefckir eng-
an, þótt Iátið sé í veðri vafca, að
sáttmá’.inn skuldbimdi Júgóslavíu
efcki til þess að ieyfa hersveit-
um Hitlers yfirför um land sitt
suður að • landamærum Grikk-
Iands. Jafnvel þótt svo væri, er
þvi þar til að svara, að Hitler
hefir engan samning haldið hing-
að til. Og allra sízt er ástæða
tíl þes>s að gena ráð fyrir því,
að hanm haldi sammimg við riki,
sem eins og Júgóslavia er
' nú búið að sýma, að það
þorir ekfci að verja sig. Það er
l iUa farið með heiður hinmar serb-
nesfcu þjóðar, sem af svo mifc-
illi hugprýði varði hendur sínar
gegn ofurefli miðveldamua í síð-
ustu heimsstyrjöld.
Eftir uppgjöf Júgóslavíu er
ekfci sjjáanlegt, að Hitlergeti verið
neitt að vainbúnaði lengur tilþess
að ráðast á hið litla land syðst
á Ba’.kanskagamum, sem mönd-
ulbróðir hans, Mwssolimi, bef-
ir ekki tekizt aÖ beygja Umdir
ok sitt. Það era ægileg Öveð-
ursský, sem nú dnegur upp við
norðUTlandamæri Grifcklands. Og
þó að það sé efcki 'í fyrsta sinn
sem Grikkir sjá hann svartan —
,þeir muna eftir Xerxes, sém í
bræði sinmi lét strýfcja sjóinn I
Heilusundi, þegar bátabrúin
sundraðist, og brenna Aþenu til
ðsfcuv en þeir muma lffca eftlr
Leomídasi í Laugarskarði — þá
myndi það strið við sameínað-
an her Hit’ers og Mussolimis, sem
nú er að hefjast, j>6 Tyrirsjá-
■ anlega verða allt of ójafn leik—
ur, ef Grikfcjum bærizt efcki öfí-
lug hjálp frá öðrum, sér sterk-
ari. En þá hjálp fá þeir lífca
að minnsta kostí frá Bratum,
isem Wá 'þvi að Mussolini hóf
árás sína á Grifckland hafa stutt
Grifclki með ráðúm og dáð og
látið fl* *gmerm afna bcsrfast við
hlið þeirra, þó að í mörg horn
önnur væri að líta og Bretar
sjálfir væru samtímis meðalann-
ars að leggja nýlemiduriki Muss-
olinis í rústir suður í Afrífcu.
Og þó lítið hafi verið látið uppi
Um það opmberlega, er það emgu
að síðuir vitað, að þeir hafa síð-
ustu vikumar verið að flytja vel
útbúinn bre'zkan her til Grifck-
lands, til þess að vera þar til
táfcs, þegar árás Hitlers hefst. .
Það er því enginn efi á því,
að Bratar eru ráðnir í því, að
láta eitt yfir sig og Grikki ganga.
En það er ekki jafnljóst emn,
hvaða þátt Tyrkir, eina þjóðin
á Balkanskaga, sem emm hefir
efcki sýnt ótvíræðam lit, æti-
ar sér að taka í þeirri örlagai-
ríku viðureign, seatn þar er nú
í aðsigi. Það vakti töluverða at-
hygli í gær, að svo að segja
samtímis fréttinni af hinni smán-
arlegu uppgjöf Júgóslaviu, barst
önnur frétt um það, að Rússar
hefðu tilfcynnt Tyrkjum, að þeir
giætU reitt sig á hlutleysi þeirra
og velvild, ef á Tyrkland yrði
ráðizt. Það er til marks Um það,
hve litlar kröfur rpenm í seimni
tíð em faxnir að gera til Rússr
lamds og hve lágt þáð stemdur
í áliti bæði stjórnmálaTnamma og
og almennings um allan heim,
að slík tilkynnlng skuli vera
sliO'ðuð sem þvðingarmikið lóð á
vogarskál striðsins, sem. lýðræð-
isrikim verða nú að heyja við
þýzka nazismanm. Því að viðnám-
ari athugun segir hún ekkert amn-
að en það, að Rússlamd ætli
ekfci að refca rýtimginm í bakið
á Tyrfclandi, ef á það verður
ráðizt, heldur að sitja aðgerða-
laust hjá meðan öðmm blæðir
í baráttunni gegm nazismanum,
og getur hver sem vill, þafcfcað
því slífct loforð eða gert úr því
einhverja hetjú'dáð.
En þó að sanmarlega sé ekki
hægt að segja, að miklU sé lofað
af hálfu Rússlamds, mé heldur
að því sé neitt sérstafclega fyrir
það þakkandi ,þó að það heiti
því að ráðast ekfci aftan að
Tyrklandi á sama hátt og að
PóIIandi, eftir að það væri kom-
!ð í stríð við Hitler, og enginn
vlti enn, hvemig efndimarverða
á því loforði, þá er fréttin af til-
kymmingu þess emgu að síður at-
hyglisverð af anmarri ástæðu: það
ætti að mimmsta kosti að mega
skilja birtingu hentnar i Ankara
á þanm veg, að Tyrkland ætlaði
sér að berjast, ef á það yrði
leitað og jiafnvel fyrr, þegar Hitl-
er ræðst á GrikkLand. Og þá
hefðu að visu bæði Grifckir og
Bratar fengið bamdamamn f stríð-
imu á Balkamskaga, sem aðstöðu
sÍTimar vegna og ágæts hers myndi
vega þeim upp möig svik við
málstað freisisíns og lýðfæðisSns,
hingað til fnamin þaí syðra.
ALÞYÐIIBLAÐU?____________.
Færeysk skáldsaga:
Far, verðld, pinn veg.
.....—
Eftip Jiirgem-'FraiBtz Jaeobsen.
Aðalfiteiim SigTmmdssrn ís-
lemzfcaði, Ctje andi VÍkings
útgáfam.
AÐ er gleðilegui vottur um
vaxandi menmingu höfuð-
staðarbúa ,hversu útgáfustarfsemi
hefir stóraufcist nú allra síðustu
árin. Á jólamarkaðinium ‘i vetur
og fyrravetur voiu margaT og
góðar bækur á boðstólum frá
helstu útgáfufyrirtækjum í bæn-
Um .flestar að vísu í fyrra þýdd-
ar úr erlendum málum, en 'í vet-
ur voru og líka fmmsamdar bæk-
Ur á fslenzku, bæði ljóðabæfcur
og skáldrit. Þýðingar úr erlemd-
um máium fara rrrjög í vöxt og
sýnir lesendafjöldi slíkra bófca,
að abnenmingur í landinu 'hefir
fullan hug á því að kynna sér
fit erlendra höfumda bæði sér
tli fróðleiks og sfcemmtunar.
Flestar bækurnar, sem fram að
þessu hafa birst hér í þýðingum
hafa verið eftír enska. ameríska
eða Norðurlanda höfunda, em rétt
nýverið kom út þýdd bók eftir
færeysfcan höfund og er það
fyrsta bókin, sem þýdd hefir ver-
ið á íslenzku eftir færeyskam höf-
und. Reymdar er bókin frumsamin
á ddnsku og heitir „Barbara“,
en í íslenzku þýðingimni hefir
hemni verið valið nafnið „Far,
veröld, þinm veg.“ Höfundur henn
ar var færeysfcur menntamaður,
Jörgen-Frantz Jaoobsen að nafni,
sem um skeið var blaðamaður
hjá danska blaðinu „Poiitlken“,
en lézt ungur. Aðalsteinn Sig-
mundsson fcennari hefir þýtt
bókina yem útgefandi er Víkings-
útgáfan, sem nú er að gerasf all-
mikiivirkur útgefandi.
Það er ekki vafi á þVí, að „Far,
veröld, þinm veg“ er með mexk-
Ustu skáldritum, sem þýddar hafa
verið á íslenzku nú á síðari árum'.
Höfundurinn hefir sótt efni í bók
sína í færeyska þjóðsögu, sem
sagt er, að eigi Upptök síní sann-
sögulegum atburðum. Þjóðsagan
er um „Beintu, sem kölluð er
Barbara í skáldsögunnl, fallega
prestbonu, sem giftist þram þrest-
Um og veldur þeim öllum ógæfu
og tveim þeirra bana. í þjóösög-
unini er Beinta hin mesta norn,
sem fremur illt vegna hims alla,
fen. í meðferð Jörgen-Frantz-Jao-
obsens verður búm að mamnlegri,
lifandi verui, sem auðvelt er að
skilja og hafa samúð með í öll-
Um breizkleika sínum.
Saga þessi gerizt um miðja 18.
öld, en húm er að mestu leyti
nútímasaga. Fiestar persónu'rnar
sem leiddar eni' fnam á sjónar-
.sviðið í bókinmi eru skýrt mótað-
aðar og hver með sínum persónu-
IegU' einfcennum, sem bera þess
vott, að höfundurimn hefir verið
mikill manmþekfcjari, og er þeim
lýst af mikilli nærfæmi. Ef tíl
vill verður lesandanum miinnis-
stæðastur dómarinn, Johann Hin-
rik, hygginn og Iffsneymdur pipar-
sveinn, sem að visu þefckir leið-
arstjörnumar á ókortlögðum höf-
Um manmlífsins, en kærir sigekki
Um að sigla á þau hin dýpstu
miðin og telur tryggara að hafa
- ailtaf landsým. Stíll höfumdarins
er þróttmikill og þiunginn lífi.
K. ísfeM.
Glæsileg fimleikasýnmg
Ármanns i gærkveldi.
Sýningin verðnr endurtékin í kvöld.
Ármenningar sýna íþróttir í Tivoli í Kaupmannahöfn.
GIÁMUFÉLAGIÐ Ármann
vinnur mjög ötullega að
íþróttastarfsemi hér í bænurn,
enda hefir það á að skipa hin-
um færustu «g duglegustu
kennurum. Má segja, að það
*---------------------------------—
Hellusund gæti átt eftir að
vgrðe Hitler erfitt yfirferðaffekild
siðnir fen XÍBrxes forðum.
hafi flestar íþróttir á starfsskrá
sinni, en mestrar athygli er þó
vert, hversu það viðheldur
hinni ágætu, þjóðlegu íþrótt, ís-
lenzku glímunni.
í gæifcvöldi hafði Áimanm fim-
leikasýnimgu í íþróttohúsi Jóns
Þorsteinssiomar við Lmdaigötu.
Var þangað boðið bæjarstjóm
Reykjavílmr, heiðursfélögum Ár~
MIÐVRUÐAGUR 26. MABZ 19*1
Maggi
sápsteiiingv
VitamoB
0
súpnkraftir
Súpajiirtfr
ölcoypfétoqié
uitttn
Molæsykur
lrisgr|én
Islenskt smpr
Verzl. FELL
ST. EININGIN. Fundur í kvöld
kl. 830. Inntafca nýliða ogönn-
I |ur fundarstörf. Upplestur:Sögl*
kafli? A feftir fundi: Skemmt-
tun st. Mínervu.
nxanns og mörgum fleimm.
Var það einróma álát allna, sem
horfðu á þessa sýningu, að hún
hefði í alla staði verið hin glæsi-
legasta, enda em margir afbeztu
fím’.eikamönnum og fimleikastúlk
tim landsins í lexkfimiflofckum
Ármanns<.
Það er orðið langt síðan bæj-
arbúar hafa séð fimledkas.ýningu»
en nú ætla Ármenningar að bæta
úr þessu og verða sýnimgamar
endurtéknar í fcvöld fyrir almenn-
ing. Fá menn þar að sjá ágæta
fimleikamenn leifca listir sínar og
er enginn efi á því, að húsið
verður tnoðfullt.
Aðgöngumiðar fást í Bófcaverzl
tim ísafoiidarpremtsmiðju og viö
inngangimi, ef þá verður nokk-
Uð eftir. Ættu menn að hafa
fyrra falliö á þvi að ná sér f
aðgöngumiða'. ,
mtmúw Nðttfirn-
lakeiBiafél. tslands.
HINN 14. þ. m. hélt Náttúru-
lækningafélag Islands aðal-
fund sirin í Baðstofu iðnaðar-
manna. Vortx á fundinum m. b.
gerðar nokkrar breytingar á lög-
um félagsins.
Félagið hefir starfað við vax-
andi fylgi og vaxandi athygli allt
frá stofnujn þess í janúar 1939.
í lögum félagsins er lýst höf-
taðtilgangi þess og verkefni. Segir
þar, að tilgangurinm sé, að út-
bneiða þeklringu á lögmálum lífs-
ins og heilsusamlegum lifnaðar-
háttum, kenmar mönnum að fcrð-
ast það sem valdi heilsuveikl-
un og sjúkdómum og vinna að
því að þeir sem veiklaðir eru
orðnir, eða sjúkir, geti átt fcóst
á hjúkrun og lækmingameðíierö
Frh. á 4. bRJu.