Alþýðublaðið - 12.04.1941, Blaðsíða 3

AWÐUBlAÐfÐ__________________________________laugahdague 12. april im
---------- ALÞYDDBLAÐIÐ ——
Rítstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
♦-------------------------——*----------...--»
Strimadalur — hið nýja Laigsskarð
Tilllfiar AlpýðuflokkS"
ins i skattamálnnnni.
Frh. af 2. síðu.
S, TRUMADALUR . . . Rupei-
skarð . . . Rifjast ekki upp
fyrir okkur í tíag, við lestu-r þess-
ara nafna, löngu liðinn viðburð- •
Ur þegar líkt stóð á fyrir grísku
þjóðinni og nú í viðureigninni
við hið margfalda ofurefli þýzka
innrásarhersins? Eða er nokkur
sá maður til á meðal okkar, sem
ekki þekkir söguna um Lauga-
skarð, þar sem 300 Grikkir bu&u
óvígum persneskum innrásarher
byrgin fyrir hé!r Um bil 2500'
áium og kusu heltíur að láta
lífið, en að bregðast trausti þjóð-
ar sinnar, sem hafði falið þeim
að verja þetta þýðingarmikla hlið
að landi hennar?
Eins og Hitler nú mddist
Xerxes Persakonungur þá með
margföldu ofurefli liðs inn yfir
Norður-Grikkland og stefndi á
Laugaskarð, þjóðbrautina inn í
Mið-Grikkland. Pað skarð var 300
Spartverjum, hermönnum frá
Spörtu á Suður-Gríkklandi, falið
að verja undir forystu Leonidas-
ar, konungs síns. i tvo sólar-
hringa gerðu Persar hvert áhlaup
ið öðru æðisgengnara á hið litla
varniarlið,. en urðu stöðugt frá
að hverfa. Xerxes vissi enga aiðra
leið inn í Mið-Grikkland og var
ekki farið að lítast á blikuna,
En þá varð grískur maður, Ephi-
altes að nafni, einn af andstyggi-
legustu Quislingum fornaldarinn-
ar, til þess að vísa honum veg
yfir fjölMn, um einstigi, sem opn-
aðist að baki hinni hugprúðu sveit
í Laugaskarði. Eftir það gat Xer-
xes sótt að henni bæði i bak og
brjóst, en yfir Laugaskarð komst
hann ekki -með aðalher sinn fyrr
en Leonidas og Spartverjar hans,
300 að tölu, höfðu allir látið
lífið, eins og skyldan, frelsisást-
in og lögin buðu þeim.
1 hér um bi'l 2500 ár hefir
gríska þjóðin verið alin Upp í
endurminningunni um þessa ó-
dauðlegu hetjudáð. Og nú hefír
hún sýnt, að hún 'hefi r
ekki til einskis verið minnt
á Jiana í svo margar aliir.
I tvo sólarhringa gerðu herskar-
ar Hitlers, vopnaðir öllum ægi-
legustu morðtójum nútímans,
hvert áh'aupiö öðru trylltara á
fámennt varnarlið Grikkja í
Strumada], hliðinu frá Búlgaríu
inn í Norður-Grikkland. 1 Rupel-
skarði voru þeir stöðvaðir af 150
GrikkjUm í hálfan annan sólar-
hring, og það var ekki fýrr en
Um. En af vörn Grikkja í Struma
dal og Rupelskarði mun í fram-
arljómi en af hetjudáð forfeðra
þeirra í Laugaskarði.
þessar 150 hetjiur voru ailar
fallnar, að Pjóðverjar gátu hald-
ið för sinni áfram yfir skarðið.
Gegnúm múrvegg hins gríska
varniajliðs í Strumadal komust
þeir þó ekki að heltíur. — En þá
tókst hersveitum Hitlers að brjót-
ast yfir fjöllin á iandamærum
Búligaríu og Júgóslavíu niður í
Vardardal, og þá leið til Salon-
iki, að baki hinni fámennu sveit,
sem varði Stmmadalinn og ekki
var hægt að sigra, þrátt fyrir
ofureflið, með áhlaupi að fram-
an. Við vitum ekki um afdrif
hennar síðan. En við vitum hitt,
að sú hetjudáð, sem hún viar
búin að drýgja, stendur í engu
að baki binni ódauðlegu vöm
forfeðra hennar í LaUgaskarði.
Hinn persneski harðstjóri komst
einnig með vher sinn inn i Mið-
Gríkkland endur fyrir löngu, eftir
að bann hafði funddð leið yfir
fjöllin að baki köppUm Leonid-
asar i Laugaskarði. Aþena féll
í hendur honum og var jöfnuð
við jörðu, En fáum dögum síðar
var floti Xerxesar gereyðilagður
við Saliamis, á flóanum fram
undan Aþenu. Og þegar ár var
liðið frá viðureigninni í Lauga-
skarði, varð Xerxes að hrökklast
með leifarnar af her sínum burt
úr Grikklandi ef tir ósigiurinn
mikla við Platáá. Frelsisást smá-
þjóðarinnar varð um- síðiir ofur-
eftí harðstjónans yfirsterkari.
Við vitum ekki hver rás við-
burðanna verður í því frelsis-
stríði, sem gríska þjóðin verður
nú að heyja gegn viliimennsku
þýzka nazismans. En höfum við
ekki rótt til þess, með reynslu
veralidarsögUnnar og vömiua í
Strumadal og Rupelskarði aðbaki
að treystia því, að frelsisástin
verði harðstjöminni aftur yfir-
sterkari, og för Húlers til Grikk-
Iands að endingu engu minni fýlu
för, en Xerxesar fyrir hér Um bil
2500 áuum?
Veraldarsagan er veraldardóm-
stóllinn. I gapastokk hans hefir
Xerxes, hinn fompersneski fyr-
irrennari Hitlers og villimanna-
konungur, nú . setið í hart nær
hálft þriðja þúsund ára. Og þár
mun Hitler sjálfur fá að sitja
við hlið hans á ókomnum öld-
um. En af nöfnunUm Stmma-'
da'.Ur og Rupelskarð mun í aug-
Um allra þeirra, sem frelsi uinna
og harðstjórn hata, héðan í frá
og Um allan aldur standa sami
frægðarljómi iog iaf nafninu
Laugaskarð.
atvinnuvegirnir, sem ríkið hef-
ir orðið að styrkja allríflega eða
undanþiggja sköttum, hafa haft
mjög góða afkomu síðastliðið ár
og geta því borið allverulegan
hluta af beinu sköttunum.
Virðist því réttmætt og sjálf-
sagt að létta nokkuð af þeim
auknu byrðum af almenningi í
landinu, sem nauðsynlegt þótti
að láta hann bera meðan erfitt
var í ári fyrir hið opinbera. Það
hefir og alltaf verið lögð á-
herzla á það af þinginu, að um
bráðabirgðalöggjöf væri að
ræða.
(Skattstigi sá, sem gert er
ráð fyrir í tillögunum, er svip-
aður skattstiganum frá 1935,
en þó nokkru hærri á hátekj-
um. Er því um verulega skatta-
lækkun að ræða frá því, sem
verið hefir undanfarin ár, á
lágum og miðlungstekjum.)
Hér að framan hefir þegar
verið gerð nokkur grein fyrir
nauðsyn stríðsgróðaskatts í
sambandi við tillögurnar um
nýfbyggingas j óð útgerðarfyrir-
tækja.
Um réttmæti stríðsgróða-
skattsins ætti í rauninni að vera
óþarft að ræða. Eftir því sem
bezt er vitað leggja svo að segja
allar þjóðir, bæði þær sem í
stríði eru og þær, sem enn eru
hlutlausar, þunga skatta á
hvers konar stríðsgróða, sums
staðar er jafnvel allur stríðs-
gróði gerður upptækur.
Stríðsgróðann getur enginn
einstaklingur þakkað sér, aðal-
undirstaða hans eru einmitt hin
hörmulegustu atvik, sú bölvun,
sem allar þjóðir ‘heims stynja
nú undir. Hvaða rétt hefir sá
einstaklingur, sem eingöngu
vegna stríðsins sér afköst fram-
leiðslutækja sinna, sem jafnvel
ekki voru eign hans nema að
nafninu einu fyrir stríð, marg-
faldast, reiknað í peningum, til
þess að sitja einn að þessum
stríðsgróða, sem skapast að
langmestu leyti án hans til-
verknaðar eða verðskuldunar?
Nei, allt mælir með því að
mestum hluta hins eiginlegá
stríðsgróða sé ráðstafað með al-
þjóðarheill fyrir augum eða í
þágu hins opinbera. Að því
miða tillögurnar um stríðs-
gróðaskatt og nýbyggingasjóð
útgerðarfyrirtækja, hið síðara
út frá því sjóruarmiði, að það sé
eitt af stærstu velferðarmálum
þjóðarinnar að við eignumst
nýjan og fullkomin skipastól í
stað þess , sem hefir gengið úr
sér undanfarið og er að ganga
úr sér, svo að margoft sést tal-
að um „ryðkláfa“ og „mann-
drápsbolla", sem sízt eru hinni
hraustu og djörfu sjómanna-
stétt okkar verðugir.
Umreibninonr tekaaiu
samkvanat visitðln.
é ———>
Um þetta atriði er alllangur
kafíi í gfointargerð Jóns Blöndals
ög er ekki hægt að birta nema
stuttan útdrátt úr honum.
Vegna þess að tekjurnar hafia
aukist að nafnverði vegna dýr-
tíðarinnar, enda þótt kaUpmátt-
nr þeirra hafi verið sízt meiri
árið 1940 en fyrir stríð, lenda
þær ofar í skattstiiganurá. Vegna
stighækkunar skattsins ætti mað-
lur með raunverulega sömu tekj-
Ur að greiða hlutfallslega mikið
meira af tekjum sínum í skatt
en fyrir stríð, að óbreyttum lög-
lunum. Skatturinn gæti jafnvel þre
faldast eða fjórfaldást, þótt tekj-
utnar væru naUnveruloga óbreytt
ar, eins oig J. B. sýnir með dæm-
Um.
Til þess að koma í veg fyrir
þetta ranglæti hefir verið bent
á hækkun persónufrádráttar. J.
B. sýnir fram 6 með ýmsUm Öæm
Um að sú leiðrétting er ulgerlega
óMinægjandi, enda þótt hækk-
Un persónufrádráttar sé réttmæt
af öðrUm ástæ&um, sem kainn
einnig gerir grem fyrir. )
Sú hiutgsun, sem liggur á bak
við tillögu fulltrúa AlþýÖufl.' í
mililiþinganefndinni, er í stuttu
máli í því fóigin að breyta „stríðs
tekj'uinum“ í „fyrirstriðstekjUr“ og
reikna síðan skatt af þeim, en
hækka síðan skattinn samkvæmt
meðalvísitölu ársins 1940 (en af
þeim er skatturinn greiddur i ár.)
Þegar Um launamenn er að
ræða þýðir þtað raunverulega að
verðlagsuppbótin (eða upphæð,
sem svarar fíl fullrar verðlagsupp
bótar), er dregin frá tekjunum
áður en þær eru skattlugðar.
SkattUrinn eT síðan lagður á þenn
an mismun, þ .e. hin eiginiegu
giunnlaun, sarnkvæmt framan-
sögðu.
Til þess að skýra þetta betur
skal birt hér eitt þeirra dæma,
er J. Bl. lætur fylgja greina'gerð-
inni. -
Samkvæmt vísitöluútreikningn-
Um ættu 5280 kr. nettó tekjiur á
árinu 1940 að hafa jafngilt 4000
kr. fyrir stríð.
EinhleypUr maður í Reykjavik
átú fyrir stirið samkvæmt þágilld-
andi skattstiga að gieiðla í tekjUi-
skatt kr. 106,40 af slíkum tekj-
fuui. Ef skattstiganum og
pers ónuf r ádræt tinum væri ekk-
ert breytt, ,ætti sami aðili að
greiða í skatt af 5280 kr., 224
kr., eða meir en tvöfalidan skatt.
Ef persónufrádrátturinn væri
(hækkaðUr í sama hiutfaili og visi
talan ætti hann að gieiða kr.
196,00 og væri það 84<>/o hækkun
á skattinum. Sýnir það hve ófull-
nægjandi hækkun persónufrádrátt
arins er ein út af fyrir sig.
Samkvæmt tilögum fulltrúa A1
þýðuflokksins í milliþinganefnid-
inni, hefði hann hins vegar átt
Löijrenlan iýsir eftír:
NaDni.semerhorfliB
Páll Benjamínsson.
LAUGARDAGINN 5. þ. m.
kom hingað með Esju Páll
Benjamínsson kaupmaður frá Fá-
skrúðsfirði. Hans hefir ekki orðið
vart hér í bænum svo vitað s@
síðan s. I. mánUdagsmorgun 7.
þ. m. kl. 10 f. h. en þá íór hann
frá Hverfisgötu 40 og ætlaði nið-
Ur í bæ.
Páll er maður í hærra lagt,
þrekvaxinn með dálitla ístru, ljós
hærður, en farinn lítilsháttar aö
hærast, skegglaus en frekar rauð-
jeitúr í andlitL Páll var klæddur
í gráleit jakkaföt, móbrúnan ryfe-
frakka og hafði brúnan hatf 6
höfbinu. Hann er 58 ára gamall.
Á mánudagsmorgunin kl. nænf
11 sáu hjónin á Lauganesi Þor-
grimur Jónsson og kona höns
Ingibjörg Kristjánsdóttir mann,
sem lýsingin á Páli á nokkurn-
veginn við, ganga heim að Laugn
nesi, norð-austur túnið og niður
að sjó. Síðan sáu þau þennan
sama mann ganga aUstur með
sjónum og setjast þar við klett-
arua. Sá sem var þarna ferli um
þetta leytii er beðinn aið halte
1al af rannsóknarlögreglunini, eun
fremur eiu þeir, sem kunna að
geta gefið einhverjar Upplýsing-
ar Um Pál beðnir að snúa sér tll
lögieglunnar.
iað gieiða í skatt — að lögunum
óbieyttum að öðru leyti — kr.
140,45 og svaraöi þá hækkun
skattsins aðeins til hækkunar
meðalvísitölunnar árið 1940, en
það virðist í aJla staði eðlilegt.
Dæmið breytist að vísu nokkuð
við það, að jafnframt er lagt tii
að skattstiginn sé lækkaður eins
og fyr segir.
Hækkon i persiinfri-
drætti fyrir fjölskyldn
menn.
Það er almennt viðurkennd
meginregla, að ekki sé réttmætt
Frh. á 4 síðu.
tíðinni’ sízt standa minni frægð-
vantar á m.b. Sildln. Upplýslngar
í sima 9029, Hafnarfirdi.
Tilboð
dskast um flutning á mjélb ár Kjalar-
neshreppi til Reykjaviknr frá 1. mafi
næstkomandi.
Tilboð sendist til undirritaðs fyiir
27. apríl n. k.
Ólafur Bjarnason.
Brantarholti.