Alþýðublaðið - 31.07.1941, Blaðsíða 3
AL&ÝÐUBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 31. JÚLl 1941
---------* MÞÝÐUBLADID •——
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu vjð Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Simar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
10°1o álagið á tekjuskattinn
En pað hindraði Stefán Jóh.
6latnr viö Fasafens
Völundarhúsið, sem var að~
seturstaður okkar í London
RÍKISSTJÓRNIN hefir nú á-
Rve'&i'ð að nota sér þá heim-
5ildi' sem henni var veitt i dýr-
tíðarlögunum svonefndu, og inn-
heimta tekjuskattinn með 10»/o á-
lagi í ár.
Ekki er hinsvegar kunnuigt, að
nein ákvörðun hafi enn verið tek-
in úm það að nofa heimild dýr-
tíðarlagarínia til þess að leggja
útflutningsgja’d á þær vörun, sem
fluttar eru út- Og af ráðstöfun-
wm í því skyríi að hailda dýr-
tíðinni í skefjum, hefir engiinn
Iieyrt nei'tt, ef undan er skilin
sú tilskipun viðskiptamálaráðu-
neýtisins á dögunum, að hámarks
álagning heildsala og kaupmarana
á vefnaðarvömr, búsáhöild, bygg-
ingarefni, kornvörur, kaffi og
sykur skuili lækkuð lítið eitt,
hiuitfallslega, frá því, sem hi'nig-
að til hefir verið leyft. Engir
toillar á eriendum matvörmm hafa
verið iækkaðir, hvað þá heldur
Mldir niður, enda þótt heimild
væri veitt ti'l þess í dýrtíðar-
lögiuinUm. Og ekki bóiar heldur
neitt á því, að ríkisstjiórnrn ætli
sér að nio<ta hejmilld þeirra til
að draga úr dýrtíðinni með því
að lækka faUngjöldin, þó að vit-
að sé, að EimskipaféJiag íslands
hafði yfir fjúrair miiljónir króna
í hreinan ágóða á árinu, sem
leið'.
Pað er sannanlega engin fuirða,
þé að mönnum fi'nnist það dá-
lítiö einkennillegt ,að þeir sku.li
verða að gneiða tekujaskttinn með
10o/o áíagi, þegar, eins og
hér hefir verið sýnt fram á, svo
giott sem ekkeri hefir verið gert
tíl þesis að halda dýrtíðinni í
skefjum, hvað þá heOdlur til þess,
að hefja sókn á hendur henni
og lækka vömverðið. Og þvi
síður þurfa stjórharvö'idin að
furða sig á því, þótft
mönuum þyki það dálíitið
einkennilegt. sem það er ný-
lega orðið kunniugt, að tekju-,
eigna- og strí ðsgróðaskiatturinn;
muni færa ríkissjióði í ár 12 milll-
jónir króna, eða að minnstakioisti
fjórfalda þá upphæð, sem gert
var ráð fyrir á f'á'lögunum. Menn
skilija ekki, hvaða nauðsyn knýr
til þess, að innheimta tekjiusk’att-
inn með 10o/o álaginu undir
slíkum kringumstæðum.
*
Og þó er rétt, að benda á
það í þessu saimbandi, að 10%
álagið á tekjuskattinn er ekki
nema aítilfjörleg aukaútgjöld fyr-
ir aiimenning i samamburði við
það, sem af hionum hefði verið
heimtað, ef tiliögur þær um ai-
mennan launaskaitt, 10% af öll-
um launurn í landinu, eða nýj-
an tekjuskatt, alit að 5o/0 af öll-
um tekjUm í landinú, sem Ey-
steinn Jónsson og ólafur Thors
voru búnir að feoma sér saiman
m hefðu náð fram að ganga.
Stefánsson, e:ns og kunn'ugt. er.
Það kemur því frá þeim aðil-
ainum, sem minnistan siðferðis-
legan rétt hefir til þesis af öllum,
að kvarta undan lo<y0 álagi'niu
á tekjU’skattinn, þegar Moirguni-
b’aðið, hirðblað ólafs Thors, er
í gær, að gera sig merkillegf,
út af því í voninni urn það, að
geta slegið'sig til riddara í auig-
um almennings.
Að vísu skákar Mioirguniblað-
íð vafalausit í því skjóli, að les-
endur þess viti ekki, að ólaf-
ur Thors var ekki aðeins sam-
þykkur 10% álaginu á tekju-
skattinn, heldur vilidi hanmhelzt
af öllu leggja á almennan launa-
gjkaitt í sfað þes’S, og þegar hiann
ekki' fékksit, af þvi að Alþýðu-
flokkurinn sagði nei, þá nýjan
tekjuskatt, sem á lágtekjur og
miðlungstekjur hefði oirðið tvö-
til þrefaldur á við þanin, sem
nú er greiddur. Morgunblaðið
skákar í því skjóli af því, að
það stakk yfirlýsinigu Ólafs Thiors
um þetta við umræ'ðurnar um
dýrtíðarfrumvairpið á alþingi í vor
undir stól, ei:n.s iog öllUm., sem
nokkuð fylgdUst með mállunum,
mun enn vera í fersku mitoni.
En yfiriýsing ólafs Thors var
á þes&a leið:
„Þegar þetia fruimva'rp vasrflutt
af hæstvirtum viðskiftamálaráð-
herra, þá var mér ekki einasta
kunnugt um, að hann ætiaði að
gera tillögu um útflutningsgjald
af sjávarafurðum, heldur vairmér
lika kunnugt um, að hann ætliaði
að gera tillögur um beina
skiatta á aHar tiekjur, ef
tií vi.ll aðrar en fram-
1 e 'i ð s 1 u t e k j u :r. Ég vil ekki
segja, að við höfum verið búnir
að ræða út um þennan sfeaitt,
en ég var sammála honum
að fara pessia iei'ð.“ (Letf
urbreytingarnar gerðar hér).
Á þessari yfirlýsingu Ólafs
Thors geta menn séð, með hvaða
rétti Moigunblaðið ber sig Upp
undan 10% álagimu, sem tekju-
skatturinn er nú innheimtur með.
Ef ólafur Thors hefði mátt ráða,
Viefði í stað þess verið innheimt-
ur auk tekjuskattsins annaðhvOirt
almennur lalunaskiatitur, 10% af
launum hvers einasta iaunþega í
íandjinu, eða annar almennUr
tekjuskattur til, allt að 5% af
tekjum manna, og þannig á liagð-
ur, að þeir launialægstu hefðu
o:rðið að greiða tiltöluilega mest
og í mörguim tilfelium tvo- til
þrefalt ineira, en hinn venjulega
tekjuskatt!
En ekki er hræsnin minni, jœg-
ar Morgunblaðið fer að tala Um
það í gæir:,, í sambandi við fram-
kvæmd dýrtíðariagainna, að ekk-
ert hafi enn heyrst um þaið, að
stjórnin ætlaði sér að niota heim-
ild dýrtiðarliaganma til þess að
IFORNUM sögum, okkar er
sagt frá’því, að ívar bein- •
lausi, soniur Ragnars l'Oðbrókar
hafi reist Lundúnaborg. En land
undir hana hafi hiann fengið með
brögðum.
Hafi hionum verið heitið jafn-
stóru landi og hann gæti þain-
ið uxahúð yfir, en hann hafi rist
niður húðina þannig, að orðið
hafi mjór hringmyndaður þveng-
|ur, en þenja hefði mátt yfir all-
stórt svæði.
En þarna mun máium þ’.andiað,
því Lundúnaborg var til, þegar
Rómverjiar hófu hernað sirín ti]
Bretlands, en það var fyrir Krisits-
burð, og miun borgin sem ívar
reisti hafa verið önnur, þógteymt
sé nú hver.
Þá segja fræðimenn einnig, að
að sama sögnin, <og sögð er um
bnelllur ívars, sé sögð úm Didó
dnotningu frá Fönikíu, er hún
fékk Iand undir Kartagó, (en það
nafn hvað þýða Nýborg á púm
versku). En Kartagóborg varreist
15 eða 20 öldum fyrir daga í-
vars-
Svo er að sjá, sem, suimir fræði-
menn vorir þykist því lærðari,
sem þeir geti dregið maira í efa
sannteiksgildi fornsagna vorra.
Víst er skylt að hafa það, sem
sannara neynist, eins og Ari fróði
sagði, en barnaiegt er að halda
að' einhver frásögn sé til-
búningur, þó kunnugt sé, að svip-
aður atbnrður hafi komið fyrir
-áður. Sagan er altaf að endurtakia J
sig, og samskonar brelur, og
sagnir ertt til um að framdar hafi
verið í Aþenu og Rómaborg til
fornia, er nú á dögum verið með
í New York og Lundúnaborg (og
Grindavík myndi Laxness hafa
bætt við).
Svo vórtrm við þá komnir til
til hdninar miklu Lundúnaborgar.
Og einn okkar var ívar, kjiarit-
maður niokkur, s<em hinn fyrr-
nefndi með þessu nafni, en
ekki fótaveikur, sem hann. r ,
Af því við vorum komnir fyrir'
allar aldir til bottgarinnar, og'
bjuggumst ekki við að hitta nei'na
menn svona sniemma, fórum við
ákveða fartngjöld á vörtrim, sem
fluttar eru ti] liandsins með ís-
tenzkúm skipum. Því að hverjium
er um að kenna, að sú heimild
skuli ekki hafa vertð notuð, nema
húsbónda þess sjálfs, Ól. Thors?
Það máll 'Tijeýrtx undir hann siem
samgöngumáliairáðherra. Hvers
vegna snýr Morgunblaðið sér
ekki til lians til þess að fá að
vi'ta, hverju það sætiir, að sú
heimild dýrtíðarlaganna skuliekki
vera niotuð til þess að lækka
verðið á eriendum vörum?
Annars man Alþýðublaðið ekki
betuir en að Morgunblaðið út-
hverfðist gersamlega, þegar upp
á því var stuingið í voirt í sam-
bandi við milljónagróða Eim-
skip.afélags fslands síðastlið-
ið ár, að lækka farragjöldin til
þess að draga úr dýrtiðiinni. En
það' er hins vegar ekkert nýtt,
að MoTgunblaðið hafi túingur
tvær, og tali sitt með hvorri.
í næsta gistihús, tókum þar laug
og fengum síðan árbít.
Kom þá tU okkar sendimaður
frá British Ooiuncil, og var nú
haldið til gistihúss þess, er okk-
ur var ætlað: Hyde Park Hote!.
Er pað allveglegt hús, sem gnæf-
ir yfír nágmonahúsim. Stóðu
þarna fyrtr framan tvær bifreiðai',
með íslenzkum fánum, er ætlalð-
ar voru til þess að þjóta með
likama vona um nágrennið, og
það sem eftir kynni að vera af
sálum voirum í þeim, eftir volkið
á hafinu.
Fengum við herbergi á 6- hæð,
og ‘mun hafa verið i imíðju húsi,
miðað við hæð þess. Var þetta
hið bezta gistihús, en svo vand-
ratað var um þa'ð, að ég viltist
iðuglega er ég ætlaði til herbergis
éinhvers fé]iagann|ai. Hélt ég
í fyrstu að það væri alilt klaufa-
sk.ap mínum að kenna, en svo
tók ég eftir að lyftumaðurinn
sagði fólki alitaf óbeðið, hvort
það ætti að halda tll hægri eða
vinstri, um leiið og hann opnaði
fyrir því lyftuhurðina, og réði
ég af þvíí, að þetta neyndist fleir-
um en mér völundarhús- Auðvit-
að var alltaf farið úpp og niður
í lyftu, en einusimni datt mér í
hug áð fara gangandi niður, en
ekki gerði ég það oftar en í
þeitta eina sinn. Fann ég engan
útgang, en gekk um ganiga þar
sem virtust v©ra geymisluherbergi.
Loks kom ég að þar sem tvær
kionur voru' eitthvað að starfa
og var önnur svo holdug að ég
ímyinda m/ér Gilitrtitt hefði þött
mjó hjá henni. Spurði ég hana til
vegar út, en þá kom í ljós að
ég hafði farið allt of langt niður
og var kominn niður í iöur jarð-
•ar. Bað hún <hina Woniunia visa
mér til vegar að stiganum, en
ég spurði hvort ekki væri lyfta,
seiri hægt væri að fara í. Jú,
lyfta var„ en 'það var bara vinnur
fólkslyfta, og mér skildist að hún
byggist ekki við, að ég væri svo
lítillátur að ég færi í vinnufólks-
lyftUi, en það varð þó úr. Fylgdi
sú mjóa mér uipp á yfirborðið.
Mér datt iriú í hug, að ekki
væri Bnetinn slyngur í áróð-
urs-starfseminni. Mér e’r sagt að
ölilum börnum í Þýzkalandi hafi
verið gefin mjög falteg litmynd
af' appelsínu á jólunum. Ég býst
því við að væri sviona feit kona
tií þar í landi, myndi Goeb'bels
láta ljósmynda hana og senda
vinum síirium hér úti á íslandi,
sem sýriishorn af holdafari al-
mennings í Þýzkalandi. En svo
ég snúi mér aftu,r að konunni
þanna í kjalHaranum, þá hefir mér
oft dottið í hug hvernig henni
væri komið upþ á kvöldin. Lyft-
an var ekki nerna tveggjia manina
far. ,
En ég var ekki kominn lengra
i frásögninni, en á hóitelherhergið.
Þiegar ég hafði tékið þar upp
farangnr minn ætlaði ég aö hitta
einhvern félaganna, en viltist og
kom loks að stórum opnum
glugga. 'En fyrtr framan hann
var lítfíl pallur úr járni, og
gengu, tvisett jámrið bæði upp
frá honum og niðu.r. Skyldi ég
að þetta voru stigar, sem átti
að bjarga sér niður á, ef kviknaði
í húsinu, og önnur leið væri ekki ‘
fær. Þesskonar stigar koma venju
lege mjög við glœpasögur: Bóf-
inn bjargar sér niður þá, þegar
nautheimskir lögreglúmenn halda
áð hann kiomi niður aðalstigann.
En þegar bófinn er kiominn nið-
úr á jafnsléttu O'g ætlar að faral
að hrópa happ ég slapp, þá er
þar kOmifon ei'nka-ivppgötvarinn,
(sem í öllum sögum er greind-
ari fen lögreglumennirnir) sem
miðar einhverju á hann, sem hann
ér með í vasanuim og segir: „Upp
með lúkurnar lagsmaður" ogþor-
ir bófinn ekki annaö en gegna.
Síðan koma harð-fegnir lögiteglu-
menn og hirða hann, en þá kem-
ar í ljós, (í beztu sögunum),
að það var ekki annað en banani,
sem einka-uppgötvarinn var með
í vasamim, og vekur þetta allttaf
feikna aðdáun lesendanna.
En nú stóð ég þarna við þessi
járnriö, og fannst mér ég ekki
geta varið tímanum betur en að
rölta upp þrepin, þar tii ég sæi
yfir borgina. En þegar ég er ný-
byrjaður að ganga þarna upp lít-
ur maður út um gluggann, eí
þáð var þá einmitt þjónninn er
ég hafði átt við, stór-heiðartegur
Frakki eða Spánverji (hafi bann
þá ekki verið alla leið súnnani
úr Manokkó). Sýndist mér á
augnatillitinu, að hanu áliti að ég
væri sjálfsmorðingi, sem ekkí
timdi' að kaupa sér skammbyssu,
og þóttist vita, að hann myndi
þegar í stað hringja niður á skrif
stofuna, til þess að ganga úr
skugga um hvort maðurinn á nr.
610 væri búinn að borga herbergi
sitt því að hann væri að fremja
ókeypis sjálfsmorð.
Um morguninn þegar við kom-
um út af járnbrautarstöðinni út
undir bert loft, hafði Jóhannes
Helgason litið til himins og sagt:
„Ég skal segja ýkkur, það verð-
úr heitt í dag“.
Löngu áður en ég var kiominn
upp alla stigania, var ég búinn
að sannfærast um að hlýtt væri
í veðri. Og þaö varð meira en
þennan dag ,því þessir afskap-
legu hitar héldúst nálega allan
tímann er við vorum í Suður-Eng-
landi. Þótti mér því ekki ein-
kennilegt þó Jóhannes hefðiheit-
ið eftir einhverjum spámanniur
um. En eins og meun vita, þá
var sá, er fyrstur er kunnugt
um að hafi heitið þetta, ekki
spámaður, heldur var utanáskrift
hans postuli.
Þegar upp var komið, var þar
bezta útsýni yfir nágrennið, því
gistihúsið var langtum hærra en
það' allt. Ekki sást þó yfir
nema Iítinn hluta borgarininiar, þvi
vert er að muna, að jafnlangt' er
yfir hana þvera eins log frá
Reykjavík til Þingvalla. Borgin
stendur beggja megin við
Thamesfljót (en þó aðallega að
norðanverðu) og er áin skipgeng
fyrir stórskip alla leið til borg-
arinnar ,þö hún sé 40—50 km.
Frh. á 4. sí&tu
/