Alþýðublaðið - 01.08.1941, Blaðsíða 3

--------♦ ALÞÝÐUBLAÐIÐ *------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
x son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar 1 lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
Stríð Ólafs Thors við staðreyndirnar.
ALÞÝÐUBLAÐSÐ
FÖSTUDAGUR 1. AGÚST 1941.
Ólafur við Faxafea:
Engln loftárás á London með-
an blaðamennirnir dvðldu par
526 loftárásir var áður búið að gera á borgina,
en þær hafa ekki borið tilætlaðan árangur.
Lundúnabúar láta 'ekki bugast: Morguninn eftir árásina fara hljómsveitir, skipaðar sjálf-
boðaliðum, um hverfin, sem harðast hafa orðið úti, og leika fyrir íbúana.
AÐ er 'tæplega verjandi,
þegar miklum og alvar-
legum störfum er að gegna, að
eyða tíma, þótt ekki sé nema
2—3 tímum, í að fást við menn
eins og Finn Jónsson’-“ — Þann-
ig farast ólafi Thors • atvinnu-
málaráðberra orð í Morgunblað-
Inu í gær. Og ætti að mega af -
þeim marka, að honum þyki nú
mikils við þurfa, þegar hann sér
sig, þrátt fyrir slík Ummæli,
neyddan til þess að skrifa hvorki
meira né minna en níu dálka
langa grein í Mongunblaðið —
viðhót við „greinargerð" sína á
dögunum — til þess að verja
gerræði sitt í síldarsöluniálunum.
Þegar sjálfur atvinnumá'.aráð-
herrann verðuir að leggja á sig
Slíkar „skriftir", þá bendir það
sannaJlega ekki til þess, að hahn
finni sig sterkan á svellinu.
Það er alger óþarfi fyrir Al-
þýðublaðið að eyða nema tveim-
ur dálkum af rúmi sínu á þessa
grein hans. Því að þar er ekkert
afsannað, sem áður hefir verið
sagt i greinum þess og Finns
Jónssonar undanfama daga «m
gerræði at vinnum álaráðherran s.
Væmið smjiaður fyrir fulltrúum
Sjálfstæðisflokksins í síldarút-
vegsnefnd, sem hann segist nú
„sérstak’.ega hafa byggt traust
sitt á“, vekur aðeins fyiirlitnf-
ingu, eftir að hann hefir í verki
sýnt það gagnstæða með því að
hundsa tillögur þeirra um að lög-
gilda sí'darútvegsn-efnd áfram
sem einkaútflytjajnda matéssílrlar.
Og strákslegur skæti nguh í jgarð
Finns Jónsaonar, sem hann segist
nú „kjósá iangtum fremlur móti
en með“ — eftir að hainn hefir
sem atvininumálaráðherra og á-s
byrgur trúnaðarmaður þings og
þjóðar falið howum ámm saman
að veita forstöðu ekki þýðingar-
minni stofnun fyrir þjóðarbú-
skapinn en síldarútvegsnefnd —
sýnir ekke’’t amnað en ábyrgðar-
leysi Ó'afs Tbors sjálfs, ef Finn-
ur Jónsson væri sá maður, sem
hann lýsir nú. En sé hamn það
ekki, og Ól-afur Thors liosni þainn-
ig við aþúrð ábyrgðarleysisins í
stjórnarathöfnum sínum, máhins
vegar öllum vera Ijóst, að 'orð
Ólafs Thors um Finn Jónss'on eru
ekkert anmað en marklaust þvað-
ur, 'Og atvimniumálaráðherrann enn
ómerkilegri fyrir það„ en áður var
vitað. Og rétt er að geta þess,
að aðeins örfáum dögum áður
en ólafur Thors skrifar skætimg
'sinm í garð Finns Jónssonar, hef-
ir himn þingkjömi fulltrúi Sjálf-
stæðisflokksinis í síldarútvegSí
nefnd, Sigurðiuir Kristjánssicm, lát-
ið bóka á fundi í henni, bein-
línis í tilefni af því, að Finnur
sagði af sér formaninsstörium í
nefndinni fyrjr gerræði atvinnu-
málaráðherra, traustsyfirlýsingu
sína til hains fyrir vel unnið
starf, >og allir nefndarmenn,
einnig hinn fulltrúi Sjálfstæðis-
flokksins, Jóhann Þ. Jósrfsson,
skörað á hann að taka að sér að
vera varaformaður nefndarinnar,
í umboði hennar — ekki atvinnu-
má’aráðherra. Það e?r bersýni'lega
ailt aninað álit, sem floikksbræð-jr
Ó'.afs Thors hafa á Fimmi Jóns-
syni. ,
Það eru, svo að öllunr skætingi
Ó’afs Thors sé sleppt, tvær „höf-
uðákæhur”, sem hann er að reyna
að hreinsa sig af í greininnii. Og
hann segir þær vera þessar: >
1) Að hanin hafi beinlínis boðizt
tii, að gefa síldarútvegsnefnid
einkasölu á matjessild, ef aðal-
ræðismaður islands í Ntew Y>ork,
Thor Thors, bróðir hans, fengi
umboð sí 1 darút\egsnefndar til að
selja síldina, eða þó aldrei væri
nema' umsjón með sölu hennar.
2) Að það sé ósatt, að fleiri
en 7 útvegsmenn hafi skorað á
hanm að gefa söiu matjessíldar-
innar frjálsa.
Um) 'hjina fyrri af þessum á-
kærum segir ólafuir Thors, að
hún sé „helber ósannindi."
En ti Ihvers fór atviinnuimála-
ráðherramn þá fnamj á það við
síidarútvegsnefmd, að hún léti
bróðuir hans, Thor Tbors, h,afa
umboð fyrir sig í Ameríku og
neitaði henni ekki um eilnkasölu-
réttiind'in í ár, fyrr en hún hafði
felit, að fallast á þetta fjöl-
skylduski'lyrði hans ? Ætlar hann
að fara að telja mönnum trú um,
að hamm hafi iagt svo mikið kapp
á, sem raun ber vitni um, . að
bróðir h>ans fenigi umboð frá sild-
arútvegsnefnd ti:l þess að selja
fyriir fáe'ina smæni síldarsailtend-
ur hér heima, sem hiuigsaniegt var
að myndu b ðja sildarútvegsnefnd
að selja fyrir sig, þó að hún
væri svift einikasölunni? Ekki
nrunu fulltrúar Sjálfstæði'sfliokks-
$ns í síldarútvegsmefnd hafa lit-
ið svo á. Þegar þeir lögðu til
að nefndin féllist á fjölskyldu-
skilyrði ó.'afs Thoirs,, gerðú þeir
það beinlrnis með það fyrir aug-
u>m„ að tryggjia áframh-ÍTd síid-
aireink»sölunniar í höndluim sílid>ar-
útvegsnefndar, s>em þeir höfðU'
óskað eft'ir ein>s >og allir binar
nefndarmiennirnir. Enda var það
á allra vitorði, sem með þes.s-
uan málUm fylgdust, að ólafur
Thors var reiðubúinn, að fela
síldarútvegsnefnd einkasöluna á-
fra>m„ ef hún félList á fjöiskyldu-
skilyrði hans.
Þanniig ferst Ólafi Thors a>ð
hrekja þessa ákærunia. En ekki
tekur betra vi>ð, þegar hann fer
að svar>a þeirri síðairi- Þar sér
hiann ekkert annað ráð vænnia, en
að lítillækka sjálfan sig til Jpss
að lepja upp eftir Morguinblaðiinu
fáránlegustU vitleysuna, sem fram
hefir kiomið í þessu má]i, nefni-
Frh. á 4. síðu.
TT UNNINGJAR mínir hafa
margir hverjir sipurt mig
eitthvað á þessa leið: Var ekki
ægilegt þegar verið var að gera
loftárásirnar á Lundúnaborg?
■Ég hefi oft svarað þeirn
svo>na: Þegar við komuim til
Lundúna, var búið að gera á
hana 526 l'Oftárásir, og þegar við
Ifórum þaðan, var búið að gera á
hana 526 árásir. En þeir hafa
venjulega ekki skilið þetta, sem
ekki er von. Það er allt of einfalt
til þess. Það vom sem sé engar
loftárásir gerðar á borgina,, með-
an við stóðum þar við, eða frá
því að við k>o>mum þar fyrst, sem
var 28. júní, >og til þess, er við
fóruim þaðan alfamir, sem var 15.
júlí. Það er viðbúið, að einhver
fari að halda því fram, að ekki
sé nú víst, að það sé ok'kur, ís-
'enzku blaðamönnunum, og gæfu
okkar að þaíkkia, að engar loft-
árásir hafa verið gerðar á boirg-
ima þennan tima, sem við dvöld-
um þar, því varla hafi það þó
líka> verið olékur að þakkia, að
engar Loftárásir höfðu verið gerð-
ar á borgina um mánaðartíma
áður en við foomum þar eða frá
27. maí.
Við' verðum því að meðganga
(og dálítið skömmustulegir), að
við vijum lítið meira Um það,
hvernig er að verða fyrir loft-
árás, en hinir, sem heima sátu,
þó að dálitla hugmynd höfum við
fengið um það, af vrðtali við þá,
er fyrir þessu hafa >orðið.
Önnur spurning, sem oft hefir
verið lögð fyrir mig, er það,
hvort skemmdirnar í Lundúnr
um séu ekki afskaplega miklar.
En svarið fei’ eftir því, hvort
miðað er við fjö’.da húsanna, sem
ónýtzt hafa, eða stærð borgar-
innar. Víðast er ekki nema eitt
hús hruniö á hverjUm stað, en
sums staðar skammt á milli.
Sprengjuflugvél kemur með 3—5
s'prengjur og lætúr þær falla,
hverja af annarri, en af því að
vélin er á fleygiferð, verður
niokkuð bil á milli þess, er þær
koma niður. Sums staðar hafa þó
mörg hús eyðilagzt af sprengjum
eða eldi, eins og til dæmis
hverfið kringum Pálskirkjuna
(sem er næst stærsta kirkja í
heimi; Péturskirkjan í Rómaborg
ein er stærri). Tvæir sprengjur
höfðu hi'tt kirkjuna >og farið
gegnum þakið og alla íei'ð niður í
kjalla'a, en tjónið var bara lítið,
svo lítið, að varfa var tekið eftir
því, þegar gengið var um kirkji-
una>. Er þar lítill árangur af
mörgum sprengjum, þvi víst mun
kirkju þessari hafa verið ætliað
allt það, er féll niður umhverfis
Raua.
Sums staðar sá ég merki eftir
sprengjur, er höf'ðu geirt svo litið
tjón, að furðu sætti. í einu út-
hverfi, þar sem hús voru aðeins
tveggja hæða, eii sambyggð, sá
ég að þrjár sprengjur höfðú
fallið með stuttu millibili, en
skemmdirnar v>oru sama sem
engar; Á einum stað skemmd
girðing, á hinum stöðunum ekki
nema nokkrar rúðúr bratnair.
Var mér sagt, áð þetta væru
merki eftir litlar sprengjur, er
orustuflugvé.’ar hefðu varpað, og
hafði sá, er sagði mér þetta, orð
á því, að minna myndi Hitler
hafa af sprengjuflugvélum, en aff
væri iátiö, úr því að hann væri
að láta orustuflugvélar, sem lítið
hefðu burðarmagn, vera að flytja
hvellkúlur þessar til Lundúna.
Ég átti tal við ýmsa um það,
hver tilgangur Hitlers myndi
hafa \ærið með árásunum á
Lucdúnaborg, og hvers vegna
þeim hefði verið hætt. Um hið
fyrra virtust menn sammáía:
Ætlunin hafði’ verið að koma
skelk að höfuðstaðarbúum, með
því, að trufla umferð og láta þá
á’drei fá n-æði, sv© að þeir að
lojíum neyddú' Iandsstjórnina til
þess að semja frið. En hafi þetta
veríð ætlunin, hefir lítið áunnizt.
Virtist mér sem að Lundúnabúar
myndu hafa stælzt við árásirnar,
og held ég að rakarinn, sem ég
sagði frá, sýni nokkuð vel hltgs-
unarháttinn: að hver og einm sð
hermaður — karf og kona — efr
stundar daglegt starf sitt eftú4
mætti, hvað sem Hitler hefst að
á nóttúnni.
Enginn vafi er á, að skemmd-
irnar hafa valdið tugúm þúsunda
óþægindum, en litlu skiptir þa>ð
meðal milljóna Lundúnabúa, og
hygg ég, áð skiemmdirnar hafl
sáralitlu áorkað, er hafi herniað-
arleg áhrif. Auðvitað tefst frarn-
leiðslan nokkuð í þeim borgum,
þar sem enginn friður er nótt
éftir nótt. En ólíklegt er, að
vinnan, sem farið hefír í það að
búa til sprengikúlumar, flugvél-
arnar, sem fanast, og vifm^
an, sem svarar slitinu á 'flugvél-
únum o. s. frv., sé ekki meira en
vinnutapið í landinu, sem ráðizt
er á.
En hvers vegna hættu árás-
irnar á Lundúnir? Var það af
því, að Hitler hefði ekki nóg af,
fiúgvélum til þess að geta haldið
þeim áfram, er hann jafnfiiamf
herjaði í austurveg? Eða var það
af1 því, að Hitler var búinn að
sjá ,.að árásirnar báru ekki þannj
árangur, er hann hafði búist við?
Hið síðara virðist allt eins lík-
legt, og að hann hafi snúið sér
austur á bóginn einmitt af því.
Árangurinn fór lika minnkamdi,
eftir því sem á leið. Það er
gagnsiaust að varþa tímasprengj-
urn niður á þjóð, sem rótar þeim
upp úr jörðinni, áður en þaer
springa. Það er lítið ga-gn að í-
k\-eik ju s p r,engjum, ef verðir eru
á ölJum húsaþökum til þess að
drepa í þeim í tíma, áður en
þær foomast í algleyming. En
sl'íkir verðir era mi Um allar
Lundúnir. Eg spmrði mjög athug-
ulan mann, Smith, varaborgar-
stjóra í Ooventry, að því, hvort
hann áliti, að gerf hefði meira
tjón þar, sprengjurnar eða:
íkveikjurnar. Sagðist hann hafa
rætt þetta við ýmsa kunningja
sína. og hefði þeim virzt sem að
tjónið væri mjög svipað af hvorri
Frh. á 4. síðö.