Alþýðublaðið - 30.07.1942, Blaðsíða 5

Fímmtudagur 30. júli 1042.
ALf^ÝHUBLAÐfiÐ
5
fieorge Harskall, jflr-
foringl Bandarikiakersias.
Árlega er fjöldi nýrra liðsíor'ngja útskrifaður frá hinum fræga herskóla West Point í
Band aríki unum. Þar hafa flestir frægustu herforingjar Bandaríkjanna hlotið hermenntun
sína. — Hér.sést George Marshall halda ræðu yfir herforingjaefnum, er þeir voru út-
skrifaöir frá skólanum. í ræð j þessari sagði hann, og hermenn Bandaríkjanna hefðu geng-
ið á land ó íslandi, írlandi, Englandi og, sagði hann, þeir munu ganga á land í Frakklandi.
Eimskip biðst vægðar. — Ásókn bifreiðakaupendarma.
Vörubifreiðar og fólksbifreiðar. — Læknar, Ijósmæður
og sjúklmgar. — Ðr. Gunnlaugur Claessen leiðréttir
ýktar sögusagnir.
DACxIMN, sem þýzku her-
sveitirnar réðust inn í Pól-
land, 1. september 1939, fól
Roosevelt forseti George C.
Marshali starf það, sem hann
hefir nú á hendi, að vera yfir-
maður herforingjaráðs Banda-
ríkjahersins. Hann er full sex
fet á hæð, vegur hundrað átta-
tíu og tvö pund og heldur sér
mjúkum og stæltum með því að
skreppa á hestbak tvisvar á dag.
En þegar þessi mjúkmáli og blá-
eygi yfirhershöfðingi situr við
slitið skrifborð sitt, vixðist hann
öllu líkari borgaralegum emb-
ættismanni eða kaupsýslumanni
en hermanni. Á horðinu við
hliðina á skrifborðinu stendur
tákn, sem honum þykir mikið í
varið og hann eignaðist, þegar
hann var við hemaðarlegar at-
huganir í Brazilíu, líkneski úr
eirblendingi af Simon Bolivar,
frægri frelsishetju frá Suður-
Ameríku.
Marshall, sem varð sextíu og
eins árs gamall á gamlársdag
síðast liðinn, lauk burtfarar-
prófi frá herskólanum í Virgi-
nia árið 1901 — og var hann þá
svo ungur, að hann ýarð að bíða
frá því í júlí til 31. desember
sama ár, þar til hann yrði tutt-
ugu og eins árs og gæti fengið
skilríkin sín. Marshall fór í her-
skólann í Virginia vegna þess,
að þingmaður fæðiu garborgar
hans vildi ekki gefa honum með-
mæli til Sandhurst af því að
hann var andstæðingur föður
hans í stjómmálum, en gamli
Marshall var demókrat.
Um sextán ára að aldri, með
an hann var í herskólanum í
Virginía, lenti Marshall í deilu
við einn af skólafélögum sínum,
sem særði hann alvarlegu sári
með byssiisting. Út af málinu
var réttur settur og Marshall
var skipað að segja til nafns á-
rásarmannsins. Marshall harð-
neitaði því og jók það mjög á vin
sældii* hans meðal skólafélaga
hans. Og ekki minnkuðu vin- í
sældir hans, sem grundvölluð-
ust á aðlaðandi persónuleika,
þegar það kom í ljós, að hann
var einhver snjallasti knatt-
spymumaður, sem nokkru sinni
hafði verið í kappliði herskól-
ans í Virgmíu.
Á Filippseyjum, en þangað
var Marshall sendur sem undir-
liðsforingi, vakti hann fljótlega
á sér athygli yfirboðara sinna.
Einn af yfirboðurum hans var
veikur, og herdeildarforinginn
spurði Marshall, hvort hann
treysti. sér til þess að semja dag-
skipun. Marshall hélt, aÖ það
væri ekki mikill vandi. Her-
deildarforinginn rannsakaði
dagskipunina nákvæmlega og
sagði því næst: ,,Ef ég mætti
gera strákirm að hershöfðingja
skyldi ég gera það.“
Eftir að Marshall hafði verið
tvö ár á Filippseyjum skrifaði
yfirhershöfðinginn, Johnson
Hagood í einkunnabók hans:
„Hæfur til að stjóma heirdeild á
ófriðartímum,“ og sendi hann
heim aftur til Bandaríkjanna til
SÁ ORÐRÓMUR gengur
manna á milli í Was-
hington um bessar mur.dir,
að George Marshall, yfir-
foringi ameríkska hersins
verði gerður yfirmaður allra
landherja Bandamanna. Hér
birtist grein nm þennan her-
mana Bandaríkjanna nr. 1,
eins og þeir kalla honn
framhaldsnáms í hernaðarfræð-
um.
*
Þegar heimsstyrjöldin 1914—
18 stóð yfir, fór Marshall, sem
þá var útskrifaður með miklum
sóma, úi' herforingjaskólanum
í Fort Leavenworth, til Frakk-
lands. Hann barðist þar sem
sveitarforingi fótgönguliða hjá
Argonne og Cantigny, en var
brátt gerður að hófuðsmanni og
seinna að aðstoðarmanni yfir-
manns herforingjaráðsins, Hugh
Drum. Fyrir störf sín fékk hann
heiðursmerki. Afrek hans var
'i. jb'ví fójlgið, i að hann ha/jði
flutt meira en hálfa milljón
manna og 2 700 byssur frá St.
Mihiel til Argonne-vígstöðv-
anna á tveimur vikum, án þess
Þjóðverjar kæmust á snoðir um
það. Auk þess fékk hann sigur-
heiðursmerkið enska, stríðs-
krossinn franska og merki
frönsku heiðursfylkingarirmar.
Þegar hann kom aftur heim
til Ameríku komst hann í mikl-
ar ábyrgðarstöður, og loks varð
hann æðsti aðstoðarmaður
Pershings sjálfs. í iþeirri stöðu
var hann til ársins 1924, en þá
var hann sendur í hernaðarleg-
um erindum til Brazilíu , þar
sem hann hafði ágæta þekkingu
á flugstöðvum.
Að því ioknu fór hann til
Tientsin í Kína og var þar í
þrjú ár. En enn þá var Marshall
aðeins majór að tign, enda þótt
Pershing hefði lýst því yfir, að
hann væri sá, bezti skipulagn-
ingamaður, sem hann hefði
nokkru sinni kynnzt.
Árið 1933, þegar Roosevelt
settist að í Hvíta húsinu, var
Marshall herdeildarforingi. Þeg-
ar Hitler fór að ygla sig framan
í Pólverja, fór Roosevelt að
renna augum yfir einkunna-
bækur herdeildarforingja shuia
og veitti þá hæfileikum Mars-
halls athygli. Honiun fannst
tími til þess kominn, að rjúfa
eldgamlar venjur um þjónustu-
trrna og alduxsforréttindi. Hann
gerði Marshall að yfirmanni
herformgjaráðsins, yfirmanni
udi þjátíu herforingja, sem að
vísu voru eldri en hann, en ekki
eins gáfaðir og hæfileikamiklir.
Þar með hafði Marshall náð
æðsta þrepinu í metorðastigan-
um innan hersins.
*
Yfirmaður heríoringjaráðs
Bandaríkjanna býr nú með
annarri konu sinni, sem eitt
sinn var leikkona og hafði ver-
ið gift áður. Þau búa í húsi því,
sem ætlað er f yrir yf irmann her-
foringjaráðsins í Bandaríkjun-
um, Fort Meyer, sem er rétt hjá
Columbíahéraömu. Fyrri kona
hans, sem hann kvæntist rétt
eftir ac hann hafði lokið prófi,
í herskólanum í Virginía, hét
Elizabeth Carter Coles frá Lex-
ington. Hún dó 1927, og höfðu
þau ekkert bam átt. Núverandi
frú Marshal1. færði honum þrjú
stjúpbörn í hjónabandið. Á
kvöldin. aö afloknu dagsverki,
fer Marshall oft með konu sína
í róSrarferð á Potomac-ána, en
vinnutíxni hans er frá klukkan
sjö á morgnana til klukkan sjö
á kvöldin.
Marshall hershöfðingi segir
um núverandi astand: „Einú
sinni höfðum við nægan tíma,
en litla peninga! Nú höfum við
næga peninga, en lítinn tíma!“
Hersliöfðinginn er stáhninnug-
ur, cg þegar hann er að ræða
við hemaðarnefndir eða ræða
við blaðamenn, talar hann ljós-
um og skýrum orðum og er hrað
mælskur. Hann svarar spurn-
ingum sjaldnast beint, og þegar
hann veit ekki eitthvað, segir
hann það hreinskilnislega.
*
Hershöfðinginn fer á fætur
klukkan hálf sex á morgnana
og fær sér reiðtúr. Hann fer
snemma í rúmið og les sig í
svefn. Hann reykir í hófi og
hefir fyrir lörgu lagt niður að
blóts, en sá galli er tíður meðal
hermanna. Hins vegar notar
hann oft orð og líkingar úr
knattspymumalinu.
Annað einkenni hans er það,
að hann hefir aldrei greitt at-
kvæði við kosningar. Eftirlætis
rithöfundur hans er Franklin.
Hann hefir gaman af a.ð spila
bridge, syndir og hefir gaman
af að horfa á knattspyrnukapp-
i leiki, einkum skólakappleiki.
j Gmnnlaun hans eru um átta
þúsimd dollarar á ári, en alls
mun hann hafa rúmlega tíu þús-
und dollara í árslaun.
AÐ ERU VÍST MARGIR, sem
vilja eiguast bifreiöir aér í
basnum ran þessar munfiir. Eim-
skip auglýsir í rær a3 gefnu til-
efni að það sé aíveg þýðingariaust
fyrir menn að eyða tíma sínum
og starfsmanna féiagsins í það að
biðja um flutning á bifreiðuir fiá
Ameríku í náinni framtíð.
ÁSTÆÐAN fyrir þessarl til-
kynningu Eimskip mun vera sú,
að þessir menn hafa undanfarið
verið hrein plága í skrifstofum fé-
lagsins. Ót'róðir menn í viðskiptum
héldu að það væri aðeins bifreiða-
einkasulan, sem flytti inn bifreið-
ar. En svo kom það allt í einu upp
úr kafinu, að einstakir menn
keyptu notaðar bifreiðir vestra og
reyndu síðan að fá irmflutnings-
leyíi fyrir þeim og skiprúm handa
þeim.
GJALDEYRISLEYFUM hafa
pienn ekki alltaf þurft á að halda,
því að dollarar hafa víst fengizt
með ýms i móti, enda eru dollarar
í hverri búð og hverri „Breta-
sjoppu“. Allmikið mun hafa verið
flutt inn a£ slíkum notuðum bif-
reiðum — og nú hefir almenning-
ur uppgötvað þessa leið. Eimskip
verður vart við það fyrst og
fremst og ég get vel ímynaað mér
að gestkvæmt hafi verið í skrif-
stofum félagsins upp á síðkastið.
NÚ ER LOKU SKOTIÐ fyrir
innflutning vörubifreiða, enda eru
þær orðnar margar hér — og
verður járnið úr mörgum þeirra
áreiðanlega selt í pundavís í styrj-
aldarlok, því að ekki verður at-
vinna fyrir nlla vörubílana .þá, þó
að hafizt verði handa um margai-
framkvæmdir.
EN FÓLKSBIFREIÐAR vantar
mjög tilfinnanlega, svo að jafnvel
ég, sem er þó dálítið ýtinn karl, er
oft í standandi vandræðum. Kurt-
eisi og liðleghcr't sumra bifreiða-
stöðvanna hefir lika breyzt við
aukr.a ‘eftirspurn, og verður mað-
ur að taka öllu slíku með þögn og
þoilnmæði — og hugsa þeim þegj-
andi þörfina, þegar um hægist.
EG HEF nokkrum sinnum kraf
izt þess, að hið opinbera setti upp
miðstöð, þar sem 1—2 bifreiðar
væru Ijafðar, svo að hægt væri að
flytja sjúklinga, aðra en þá, sem
fluttir eru í sjúkrabifreiðum,
kskna, ljósmæður o. s. frv. En mér
hefir ekkert orðið ágengt enn sem
komið er.
ÉG VEIT ;UM DÆMI þess, er
læknar hafa beinlínis neitað að
koma og sagt að þeir gætu það
ekki vegna bifreiðaskorts. Þó að
þetta hafi batnað til muna upp á
síðkastið, vegna þess að mjög
margir læknar hafa fengið bifreið
ar undanfarið, þá á tillaga mín
fullkominn rétt á sér, og vona ég
að menn framkvæmi hana. Enginn
telur eftir sér að borga það, sem
borga þarf, og að sjálfsögðu þarf
að borga miklu meira fyrir bif-
reiðar, sem gegna varðskyldu all-
an sólarhringinn, en hinar, jcm
,,praktisera“.
DR GUNNLAGUR CLAESSEN
hafði tal af mér í fyrrakvöld. Hann
leiðrétti frásögn mína af því, er er-
lendi hermaðurinn var fluttur í
j Landsspítalann. Er mér ljúft að
birta ummæli hans, sem sýna að
sagan var ekki rétt, sem betur fer:
DOKTORSNN SAGÐI: „Sjúk-
lingurinn var athugaður af einum
af læknum Landsspítalans, og
taldi hann manninn ekld þurfa
neinnar handlæknisaðgerðar við.
Meiðsli voru ekki önnur en litil-
! Frh. á 6. síðu.