Tíminn - 16.10.1963, Qupperneq 15

Landlega
BÓ-Reykjavik, 15. okt.
SigurSiir frá Akranesi var úti í
fyrrinótt og 'kom inn me'ð 90 tunn-
ur í gær. í dag er landlega hjá síld
arbátunum. Síldin sem komið hef
ur á land, þykir hin prýðilegasta.
Skipið fékk aðstoð
FB-Reyxjavík, 15. okt.
Slysavarnafélaginu barst hjálpar
beiðni frá norsku skipi, Lindholm
en, sem í gær var statt um 250
sjómílur út af Garðskaga. Skipið
hafði orðið fyrir þungum áföllum,
en nokkru síðar fréttist af þýzk-
um togara, sem var þarna nær-
staddur og kom hann skipinu til
hjálpar.
Á MOSKVULÍNU
Framhald af 16. síðu.
og önnur viðhafnarminni mann-
dráp, eru ekki lengur verk í þágu
föðurlandsins, heldur heita þau
sínu rétta nafni nú, vegna þess
að hin „opinbera söguskoðun"
hefur breytzt. Eftir daga Krust-
joffs kemur sjáifsagt ný „opin-
ber söguskoðun" og þá snýst allt
við einu sinni enn, og dómsmorð
in verða tekin góð og gild, líka
í Þjóðviljanum, vegna þess að
menn, sem hafa síbreytinlegar
„opinbera söguskoðun" fyrir
sannleika, geta ekki átt annað
mat á réttu og röngu en það,
sem hún býður hverju sinni. Nú
hefur verið álitið, að hin opin-
bera söguskoðun, sem ríkir í Rúss
landi í dag, sé ívið geðslegri en
hún var. Það er að heyra á
Austra Þjóðviljans, að hún sé
ekkert geðfelldari hinni fyrri.
Menn skipti bara um „opinbera
söguskoðun"; Þjóðviljamenn eins
og aðrir. Og haldreipið gegn Mbl.
er einmitt þetta: Halldór Laxness
hefur gert eins og við gerðum.
Hann skipti aðeins um opinbera
söguskoðun. Hins 'vegar sjá allir
héilvita menn, að þessi kenning
Þjóðviljans er svívirðing við
Halldór Laxness. Hann skýrir
fyrra viðhorf sitt fullkomlega
með orðinu trú, í bók sinni
Skáldatima. Það er mannlegt. En
kommúnistar hér fara að dæmi
hins fjarstýrða vélmennis. Það er
stutt á hnapp og upp rennur ný
opinber söguskoðun. Dómsmorð,
pyntingar, kúgun og áþján skipta
engu máli. Það flokkast allt und
ir hina fyrirskipuðu skoðun ríkis
ins. Og þá er Halldór Laxness
mestur maður af þeim öllum,
sem hafa verið viðriðnir kommún
isma. Hann játar að honum hafi
sköplast í trú sinni. Þá játningu
hefur enginn af hinum eiginlegu
kcczNÍnistum á fslandi gefið.
Hins ve.gar þykir þeim henta að
svfvki. nú Halldór Laxness með
því að tNalda því fram, að hann
skríE mgis eftir fyrirskipun
um frá itrvrskvu.
VERKAMENN A. . .
Framhalc aí bls. 3.
vinnurekendum samþykkt þessa og
tjáð sig reiðubúna til samningavið-
ræðna um aðalkröf-*' r ásamt með
fulltrúum frá Einingu á Akureyri
og Hlíf í Hafnarfirði.
Um stofnun verkamannasambands
var eftirfarandi tillaga samþykkt
með ölum greiddum atkvæðum gegn
fjórum:
„Fundur í Verkamannafélaginu
Dagsbrún, haldinn 14. okt. 1963, sam
þykkir að félagið beiti sér fyrir því,
ásamt með Verkalýðsfélaginu Ein-
ingu á Akureyri og Verkamannafél.
Hiíf í Hafnarfirði, að stofnað verði
landssamband almennra verkalýðs-
félaga — verkamannasamband —
og jafnframt að gerast stofnfélag
slíks sambands. .
Fundurinn felur stjórn félagsins
framkvæmdir í þessu máli, þar á
meðal að boða til stofnþings sam
bandsins ásamt með framangreind-
um félögum“.
SKOTIÐ
Framhald af 1. síðu.
vegginn jafn djúpt. Það furðu-
lega er, að kúlan finnst ekki.
Lögreglan leitaði á gólfinu með
vasaljósum, gáði inn í bakhlið-
ina á ísskápnum, en árángurs-
laust. Líkur benda til að skotið
hafi komið frá húsunum hand-
an við Hverfisgötu. Lögreglan
spurðist fyrir um, hvort nokk-
ur hefði heyrt skothvell í þess-
um húsum, en því var neitað.
Vilhjálmur heyrði sjálfur eng
an hvell, en þess ber að gæta,
að umferðardynurinnáá Hverf-
isgötu og Laugavegi er venju-
lega svo mikill um þetta leyti
sól'arhrings, að hljóð úr byssu
gæti drukknað í hávaða um-
ferðarinnar.
Skyndihappdrætti Framsóknarflokksins
UmboSsmenn um land allt: Dnaglð ekkl að selja þá miða, sem ykkur
hafa verið sendir, og takið umfram allt flelri miða til sölu, ef þið hafið
möguleika á að selja þá.
Það hefur alveg ónietanlega þýðingu fyrir Framsóknarflokkinn, að
hagnaður af happdrættinu verðl sem allra mestur. Þess vegna verðum
vlð að sameinast um að selja sem allra flesta miða og helzt alla, sem
út voru gefnlr.
Ef hver umboðsmaður tæki til sölu ea. 30 til 50 miða í viðbót, vaeri
því marki náð að selja upp. — Sími happdraettisins er: 15564.
LANDAMÆRASTRÍÐ
Framhald af 1. síðu.
hefði herinn nú öll völd í bæj-
unum tveim, eins og áður.
Síðdegis í dag skýrði varnar-
málaráðuneytið í Algeirsborg frá
því, að öardagar hefðu blossað'
upp að nýju við landamærin og
væri nú barizt á fleiri stöðum en
t'.áður. Nær samtímis lýsti stjórn
:n í Marokkó þær fréttir rangar,
að alsírsk' herinn hefði unnið
bæina tvo á sitt vald aftur.
Á meðan bardagarnir virðast
magnast á eyðimarkarsvæðunum
við landamærin berast fregnir af
tilraunum stjórna beggja landa
um lausn landamæraágreinings-
ins.
í kvöld komu tveir fulltrúar
Alsírstjórnar til Marokkó til við-
ræðna við Hassan konung. en
Skömmu áður hafði sérlegur full
trúi Bourguiba, Túnisforseta yf-
;rgefið Marokkó, þar sem hann
tlutti erindi forseta síns og boð
um sáttatilraunir milli deiluað-
ila.
í samþykkt alsírska þjóðþings
ins í dag var fullyrt, að landa-
mæraskærurnar gætu leitt til alls
. nerjarslGðs.jniUL Araba..og ekki
væri annað sýnna, en konungur
Marokkó vildi beita öllurn raoum
til að klekkja á hinni sósialist-
ísku stjórn Ben Bella í Alsír. —
Blöð í Alsír segja hins vegar,
að aðgerðir Hassans konungs séu
nlraunir til að eiða brott ó-
ánægju fólksins í landinu með
konungsstjórnina þar.
Talsmaður frönsku stjórnar-
innar lét i dag í ljós hryggð sina
yfir landamæraskærunum og
sagði orsök þeirra vera ógreini-
leg merki milli landanna sunn-
anverðra. Hefðu landamærin þar
aldrei verið nægilega á'kvörðuð.
Ffora lagði saman
lýsistank
KRJÚL, Bolungarvík, 15. okt.
Fellibylurinn Flóra strauk Bol-
vikingum óblíðlega um vangann i
gær, er hún fór þar fram hjá. Vind
hraðinn varð mestur í Eðey 9
vindstig, skemmdir urðu þó hvergi
alvarlegar nema á Solungarvík,
þar sem síldarlýsisgeymir lagðist
saman að ofan.
Eins og kunnugt er, hefur und-
anfarið verið unnið að því að
reisa síldarbræðslu hér á staðn-
um, og reistur hafði verið síldar-
lýsistankur 10 metra hár og 8
metra í þvermál. Tankurinn var
langt kominn, en aðeins átti eftir
að setja í hann byrgiskross, þegar
Flóra geistist yfir. Lagði hún tank-
inn saman að ofan, og urðu á hon-
um t'öluveröar skemmdir. f fyrstu
var haldið að tankurinn hefði að-
eins dældazt að ofan, en við nán-
ari athugun kom í ljós, að áhrif
bylsins náðu lengra niður í tank-
inn, og jafnvel alla leið niður.
Lík rekur
I dag fannst við miðbryggjuna
í Keflavík sjórekið lík, sem
greinilega hafði skorazt upp,
vegna óveðursins. Líkið reyndist
við nánari athugun vera af Jóni
Karlssyni, sem drukknað: ásamt'
félaga sínum á tryllubát, hinn 16.
september.
Démur í togaramáli
Réttarhöldum er nú lokið í
Sakadómi, vegna togarans Geir,
sem varðskipið Óðinn tók að!
meintum ólöglegum veiðum fyrir|
skömmu Dómurinn féll á þá leið,'
að togarinn var dæmdur í 260 þús-j
und króna skaðabætur og afli og
veiðarfæri gerð upptæk og enn
fremur var honum gert að borga
málskostnað. Skipstjórinn hefur
nú áfrýjað dómnum.
simi Tírtiara^
er 19523
KANSLARASKIPTI
Franihalo af bls 3
tilbúinn.
í stjórninni munu sennilega
eiga sæti 12 kristilegir demókrat
ar, 5 frjálsir demókratar og 4
fulltrúar . Kristilega sósíal'ista-
fiokksins. Sagt er, að formaður
Frjálsra demókrata, Erich.jMon.de,
verði vara-kanslari, en Schröder
verði áfram utanríkisráðherra og
von Hassel varnarmálaráðherra.
— Eina lconan í stjórninni verð
ur Elisabeth Schwartzhaupt, sem
mun fara með heilbrigðismál.
EDINBOP-GARPISTLAR
Framnaic u
einhverjai aðgerðir, svo að
þetta væri ekki bara tómt hjal
frá upphafi til enda. Hann
stakk upp á því, að leikskáld
gerðu verkfall til að heimta
fullt frelsi með leikrit sín.
Þessu var tekið misjafnlega
sem öðru og hjaðnaði svo nið-
ur fyrir þeim röksemdum frá
Kenneth Tynan og fleirum. að
slíkt verkfall myndi alls ekki
ná tilgangi sínum. Einu afleið-
ingarnar af slíku yrðu þær, að
þeim leikhúsum mundi fjölga
sem breytt væri í bingó-spila-
búllur (þannig hefur farið fyr
ir nokkrum stórum leikhúsum
í Edinborg síðustu árin)', og
einnig, að þetta yrði vatn á
myllu sjónvarpsins og annarra
slíkra íyrirbrigða, sem vita-
skuld gæti ekki talizt til leik-
hússlista*
Leikkiinan Joan Plowright,
sem var að leika nöfnu sína í
Heilagv’ Jóhönnu (Saint Joan)
í Edinborg þessa lokaviku há-
tíðarinnai, lagði ekkert til mál
anna um Lord Chamberlain, en
um hitt umræðuefnið sagði hún
það, sem einn„ mest vit var í
þeim umræðum: .,Eg lít svo
á, að styrkur til handa listum
sé einn:g viðurkenning á því,
að listamönnum sé heimilt að
gera mistök í viðleitni sinni
að ryðja nýjar brautir. Vísinda-
menn fá milljónir punda til
ráðstöfunar, jafnvel þótt vitað
sé að þeim skjátlist. Hví ekki
að láta skáld og listamenn njóta
þess sama, þegar list þeirra er
sköpuð í þágu alla þjóðfélags-
ins?“
HVER TEKUR VIÐ
lega af sér. Hins vegar eru aðr
ir málsmetandi menn í Lundún
um vantrúaðir á þessa þróun
mála og biðja menn að hafa í
huga, að enn sé Macmillan for
sætisráðherra og allt bendi til,
að hann sé á mjög góðum bata-
vegi. Hafi hann því ekki enn
sagt sitt síðasta orð.
Þrátt fyrir þessar hugleiðing
ar er það þó flestra skoðun, að
dagar Macmillans sem forsæt-
isráðherra og foringja íhalds-
manna séu taldir og styðja þá
skoðun m.a. viðræður, sem Mac-
millan átti í gær við sex hátt-
setta íhaldsmenn, sem raunar
hafa allir verið í sviðsljósinu í
síðustu daga í sambandi við
spuminguna um næsta forsætis
ráðherra Bretlands.
Þessir menn eru: R. A. Butl-
er, varaforsætisráðherra, Home
lávarður. utanríkisráðherra,
Reginald Maudling, fjármála-
ráðherra, Iain Macleod, forseti
neðri deildar brezka þingsins,
Hailsham, lávarður, vísinda-
málaráðherra og Edward Heath
varautanríkismálaráðherra.
Eins og sakir standa virðist
Butler hafa mesta möguleika,
aðallega stöðu sinnar vegna.
Talið' er, að hann muni njóta
stuðnings 10—14 af 21 meðlimi
stjórnarinnar við val forsætis-
ráðherra. en á það er að líta,
að það ei- neðri deild þingsins,
,sem ræður úrslitum í þessu
máli og þar er stuðningur Butl
ers meðal íhaldsmanna ekki
eins öruggur. Þar verður Butl-
er að fá meirihluta íhaldsþing-
manna en talið er, að óbreyttir
þingmenn vilji helzt Maudling
fjármálaráðherra í embættið.
Einnig er á það að líta, að Butl-
er er ekki talin njóta sérstakra
vinsælda meðal almennings og
hann fékk fremur dræmar við-
tökur a flokksþingi íhalds-
manna, sem óneitanlega hefur
mikil áhrif í þessu sambandi.
Það er því engan veginn ör-
uggt, að Butler sigri og það er
einmitt þessi óvissa, sem vanga-
veltunum veldur, því að styrk-
leiki keppinauta hans liggur
ekki Ijóst fyrir.
Hailsham er talinn njóta
mestra vinsælda meðal almenn
ings og hann fékk mjög góðar
•nuiSuitjsiiJioij b Jij3(ojjipun
Er hanr talinn skæðastur
keppinauta Butlers, en sumir
hafa bent á, að lausn á því
stríði sttiðningsmanna þessara
tveggja verði framboð Home
lávarðar, sem eins konar mála-
.miðlunarmanns.
Þeð eina, sem nú virðist ljóst
er sem sagt það, að mál þeíta
fær ekki lausn fyrir helgina,
en upp úr henni er talið, að
línurnar fari að skýrast, eftir
að fundir háfa verið haldnir í
forystu flokksins og viðræður
á breiðum grundvelli átt sér
stað
FÉLAG Framsóknarkvenna f
Reykjavík heldur aðalfund sinn
í. Tjarnargötu 26, fimmtudaginn
17. þ.m. kl. 8,30. Þess er vænzt
að félagskonur fjölmenni.
Stjórnin
HANDRITAHÚS
Framhald af 16. síðu.
innar ríkisstjórninni, þar eð regíu
gerð verður að kveða á um, hvar
stofnunin er til húsa. Nú eru 3
millj. króna á fjárlagafrumvarp-
inu, og heitið viðbót svo sem
nauðsyn beri til. Á fjárlögum er
stofuninni einnig ætluð 1 millj.
kr. til handrítaút'gáfu og önnur
millj. til launa- og rekstrarkostn-
aðar.
Líklegt er að fyrsta útgáfuverk
stofnunarinnar verði Sýnisbók
elztu íslenzkra handrita, þar sem
ljósprentuð verða sýnishorn allra
íslenzkra handrita frá upphafi til
svo sem 1270—80. Sér prófessor
Hreinn Benediktsson um útgáfu
hennar, og kemur hún væntanlega
út eftir áramótin. Þá er væntan-
legt framhald riddarasagna, 2.
bindi, Viktors saga og Blávus, og
annast Jónas Kristjánsson útgáfu
Auk þess er unnið að rímnasafni,
framhaldi af Rímnasafni Finns
Jónssonar, og allmikið hefur ver-
ið unnið af Færeyingasögu og
Svarfdælu, en lengra framundan
eru Árna biskups saga og Láren-
tíus saga.
SEGJAST HÆTTA
Framhs'-' ■' 7 siðu
hrein jafnaðarmannastjórn eða
frjálslynd (liberal) samstjórn.
Yrði hrein jafnaðarmanna-
stjórn, mundi Krag verða að
taka miklu meira tillit til Axels
Larsen en verið hefur, og það
þýddi sósíalistiskari stjórnar-
stefnu en áður. Erik Eriksen
var endurkjörinn formaður
flokksins, en Axel Kristensen
var-aformaður, .
MEISTARINN
Framliald af 16. síðu.
cru þetta fjörutíu og tvö bindi,
sum tölusett og árituð' af höfundi,
og auk þess fjórar bækur um höf-
imdinn, ^ar verið að reikna út
í gær, að bandið eitt á þessum
vcrkum væri tíu þúsund króna
virði. Biodin eru öll með upp-
uiialegum kápum og er það all
sérstætt. Þá er þarna Illionskvæði
í þýðingu Benedikts Gröndal. út-
geJið í Reykjavík 1855. Töluvert
er um fræðibækur, danskra manna
um Græoland og ísland, rit eftir
Tón Sigurðsson, Einar Ásmunds-
sor. og Þorvald Thoroddsen og tólf
bindin af PÍör.du, kápueintök. Tvö
uppboðsnúrr.erin eru kassar, ann-
ar með ýmsum nótnabókum og
hinn meg ýmsum bókum og pésum.
FallegaaU númerið er eflaust
bækur Halidórs Laxness. Og inn-
an á sau~biöðum tveggja verka
hans frá fyrri árum er skráð hin
dolarfulla saga af meistaranum
sem hvarf Þess er þar getið í
uv-ptalningi á verkum. sem séu í
bígerð, að "æntanleg sé saga, sem
heiti .Meu-tarinn handan vlð
H'malaya‘' Þess' saga hefur enn
ekki séð J. gsins Ijós, og meistar
inr. líklega týndur með öllu. Þá
er einnia boðuf koma Kvæðakvers
ins í þessar upptalningLi en þar
heuir það , Hermiljóð" Það er
því margt (.skráð og forvitnilegt.
s°m birtis? < gömlum verkum
fr.egra manna
;W&W**/
inBAFlwi •-‘»4
^ v ItLíó i'L'. t ■'
Jarðarför
Jóns Péturssorar
viktarmanns, Vesturgötu 77, Akranesi,
fer fram fimmtudaginn 17. okt. og hefst me6 húskveðju að heimill
hans kl. 14. — Blóm afþökkuð, en þeim sem vildu mínnasr hans
er bent á sjúkrahús Akraness.
Guðrún Jóhannesdóttir,
börn og tengdabörn.
1K
T í M I N N, miðvikudaginn 16. október 1963. —