Alþýðublaðið - 14.10.1942, Blaðsíða 6

ALHYÐU61ADIÐ
Míðvikudagur 14. október 1942.
Selnn
bama-
ftaria-
Laugavegi 7. S lí ó •
jón skal ð þing
(Frh. af 5. síðu.)
vera í kjöri við í hönd far-
andi kosningar.
Reykvískir sjómenn! Við í
hönd farandi kosningar verður
ór því skorið, hvort S. Á. Ó.
verður á alþingi næsta kjörtíma
bil. Því ber ekki að neita, að
aokkur tvisýna getur verið á
því að hann nái kosningu, nema
sjómenn geri kosningu hans
örugga með góðri kjörsókn, en
verði Sigurjón ekki kosinn á
fiing, þá mun það sannast, að
íslenzk sjómannastétt á þar for-
mælendur fáa ,en slíkt má aldei
henda. Þessvegna sjómenn, jafnt
yfir- sem undirmenn, kjósið
þann mann á þing, sem alltaf
hefir barizt fyrir málstað ykkar,
en ekki aðeins fyrir kosning-
ar eins og sumir atkvæðaveið-
arar hafa gert, atkvæðaveiðarar,
sern hafa orðið sjómannavinir
rétt fyrir kosningar til þess að
komast á afkvæðum ykkar inn
í þingsalina, en hafa þar hrátt
gleymt ykkur og þörfum ykkar,
eða eins og Jakob MöIIer gerði,
nota þingsetu sína til þess að
spaugast að ykkur og hugðar-
efnum ykkar og svíkjast frá
öllum kosningaloforðum og
flana beint í faðm erkióvina
ykkar, íhaldsaflanna í landinu.
Þessvegna sjómenn, tryggj-
um kosningu Sigurjóns Á, Ól-
afssonar á sunnudaginn! Látum
kjörorð okkar rætast:
Sigurjón skal á þing!
Sjómannafélagi nr. 563.
ÞEIR, SEM REYKVÍKINGAR .
EIGA í MILLI AÐ VELJA.
Frh. á 4. síðu.
tnálamaður, sem nýtur mikils á-
lits og virðingar langt út fyrir
sinn flokk. Það er yfirleitt við-
urkennt af öllum, að hann hafi
ekki aðeins ávallt verið sómi og
prýði þingsins, heldur og þess
kjördæmis sem hefir sent hann
á þing. Og hver annar en Sig-
urjón Á. ólafsson myndi
afrekað annað eins fyMfr J
lenzka sjómannastétt, síðan
hann kom á þing? Það er óhætt
að segja, að það væri skarð fyr-
ir skildi á alþingi okkar, ef svo
viðurkenndan, svo sívakandi
talsmann sjómannastéttarinnar
ætti að vanta þar á næsta kjör-
tímabili. Þar er enginn annar
til að skipa þann sess, sem hann
hefir skipað.
En það er á valdi reykvískra
kjósenda að tryggja það við
kjörborðið á sunnudaginn, að
báðir þessir menn fari á þing
— annar sem þingmaður fyrir
Reykjavík, hhm sem Mtndkjör-
inn. Til þess þarf listi Alþýðu-
flokksins aðeins að fá 2—300 at
kvæðum meira, én hunn fékk
við kosningarnar 5. juíx í sum-
ar.

FraaafeaM á 4. siDsu

gerðardóminum. Jón Árnason
segir:
,,Ég benti á það strax, þegar
fyrst var minnst á að fastbinda
kaupgjald og vérð landbúnað-
arafurða með lögum, að slík
löggjöf myndi aðeins verða á
pappírnum, en ekki valda nein-
um verulegum bótum á þeim
erfiðleikum, sem verið var að
glíma við. Það var bersýnilegt
að tilgangslaust var að lögfesta
kaupgjald meðan eftirspurn
eftir vinnu væri meiri en hægt
væri að fullnægja. Kaupið
myndi hækka í einhverri
mynd.“
Þetta sagði Jón Árnason, og
Ólafur Thors sagði, þegar hann
lagði til, að gerðardómslögin
væru afnumin, að það hefði
verið lögmálið um framboð og
eftirspurn, sem hefði kollsteypt
lögunum. Já, það getur svei
mér verið dýrt að hafa forsæt-
isráðherra, sem gleymir að
taka tillit til lögmálsins um
framboð og eftirspurn. Og eft-
irspurnin — stríðsgróðaflóðið
— ætti þó að vera einmitt
honum vel kunnug.
■ 'tsmuy
Engln munnr á stefnu
Hermanns og ólafs-
• Bændur landsins heyrðu um
daginn Ilermann Jónasison
fullyrða, að nú vofi yfir ægi-
leg landbúnaðarkreppa. Þótt
ríkissjóður geti nú greitt 10—
15 millj. kr. í uppbætur á kjöt,
sem flutt er til útlanda, verður
því ekki lengi til að dreifa,
sagði Hermann.
Hann sagði, að það væri nú-
verandi stjórnarstefna, sem
væri að leiða hrun yfir þjóð-
ina. En hin ríkjandi stefna í
dýrtíðarmálunum hefir verið
ein og hin sama fyrir og éftir
að Hermann fór úr stjórninni.
Vísitalan var komin upp í
183 stig, þegar Hermann fór.
Verðbólgan var þá þegar kom-
in í algleymmg. Gerðardbms-
flokkarnir, Sjálfstæðisflokk-
urinn og Frámsókn, höfðu
sameiginlega keppt markvíst
að því að auka dýrtíðina, þótt
brjálæðið hafi máske náð há-
marki sínu nú með kapphlaup
inu um kjötverðið.
Það var ekki ágreiningur í
dýrtíðarmálunum, sem skildi
Framsókn og Sjálfstæðisflokk-
inn að í bili, heldur hitt, að
meirihluta þingmanna Sjálf-
stæðisflokksins undir forystu
manna eins og Árna frá Múla
og Sigurðar Kristjánssonar
neyddu þá Ólaf Thors og Jak-
ob Möller til þess að ganga að
kjördæmafrumvarpi Alþýðu-
flokksins. Ólafur Thors marg-
bauð upp á kosningafrestun, til
þess að hið „þjóðnýta samstarf“
gerðardómsflokkanna gæti
haldið áfram. En til þess tíma
hafði ekki verið neinn málefna
legur eða persónulegur ágrein-
ingur á milli foringja flokk-
anna, eins og formaður Fram-
sóknarflokksins tqk skýrt fram
í umræðum um vantráustið.
Og nú ætla gerðardómsflokk-
arnir að skriða saman á ný!
Og það vita allir, að vinátta
þeirra Ólafs og Jónasar hefir
ekki rériáð síðan. Markvist
stefna þeir að því að sameina
flokka sína á ný rnn sömu
stefnuna og áður, gerðardóms-
stefnuna. Til þess að ná þessu
marki reyna þeir ekki aðeins
að lýsa ástandinu með sem
dekkstum litum — til þess er
vissulega nóg tilefni — heldur
reyna þeir beinlínis/ að auka
öngþveitið sem allra mest.
Á sama tíma sem Roosévelt
forseti Bandaríkjanna lýsir
því yfir að hann teldi það al-.
gera óhæfu að leyfa 5% hækk;
á landbúnaðarafurðum,
hækka Framsókn og Sjálfstæð
isflokkurinn íslenzku landbún
aðarvörurnar í einu stökki um
allt að 100%, eftir að hafa áð-
ur margfaldað þær í verði!
Verðlsækknnarkapp-
hlanpið*
Það var búið að hækka kjötið
í 6.00 kr. og þótti öllum það
allhátt verð. Það var fyrsta boð
Framsóknar. Þá kallaði Ólafur
Thors saman miðstjórnarfund í
Sjálfstæðisflokknum og lét
samþykkja að setja Pál
Zóphoníasson frá embætti sínu.
Er álitið að formaður Fram-
sóknarflokksins hafi ekki tekið
sér þá ráðstöfun nærri. Eínn af
þingmönnum Sjálfstæðisflokks-
ins, Ingólfur á Hellu, er gerður
formaður kjötverðlagsnefndar
— og hann stingur upp á að
hækka kjötið í 7.30 kr. Þá átti
Framsókrt næsta leikinn. Fé-
lagi Ólafs og Jónasar í banka-
ráði Landsbankans, Jón Árna-
son lýsti því þegar yfir, að hann
myndi bera fram tillögu um
frekari hækkun kjötverðsins
síðar í haust. Og ætli Ólafur
Thors láti þá ekki Ingólf á
Hellu bjóða ofurlítið betur?
Hin „sterka stjórnw.
Þegar kjötverðið^ etr koriiið
upp í 10 kr. kílóið og mjólkur-
lítrinn í 2,50 kr. og vísitalan
farin að nálgast 300 stig, þá
mun þeim Ólafi og Jónasi þykja
tími til koiriin að bjóðast til
þess að bjarga fósturjörðirini
og mynda sterka stjóm —• ekki
kanske með iriönnum sem eru,
rammir að afli — eins og Jórias
komst að orði í Tímanum um
daginn, heldur með andlega
sterkiun mönnum með sterkan
þingmeirihlúta á bak við sig.
Fjármálaprógrammið er gérð-
ardómsstefnan að viðbættri
þvingunarvinnu, sem Jón Árna
son hefir verið að boða, og hið
andlega prógram er höggorms-
frumvarpið sæla, sem ekki náði
fram að gariga um árið.
Þetta, Reykvíkingar góðir,
og aðrir, sem á mig hlustið,
þetta er það, sém ykkur er fyr-
irhugað eftir kosningarnar af
formönnum tyeggja stærstu
flokkanna — og þetta mun
koma, ef -þessir flokkar auka
eðg halda fyl-gi sínu við kosn-
ingarnar.
Þá mun Kveldúlfur halda
áfram að auðgast um nokkrar
milljónir króna á ári, hvort
sem peningáfhir verða sendir
til Ameríku, eins og Hermann
var að ge'fa í skyn á dögUnum,
eða ekki. Og þá mun Jakob
Möller fá áð dunda áfram í
næði við að úthlufa vinum sín-
um og skjólstæðingtim bílurn
L- og bílaumbúðum — og dútla
við að bariná bækur. Og varla
er hætta á því, að Jónas láti
landsfólkið vanta umræðu-
efni. þegaf hann loksiris kemuf
aftur sem ráðherra meö niakt
og miklu véldi. ■'
Það getur vel vérið, áð
ýrnsúm finnist þetta öserihi-
leg saga, sem ég héf vérið áð
segja þeirn. Þeim hefir verið
sagt allt annað á framboðs-
fundunum og í blöðunum. um
afstöðu þessara manna hvers
til annars og fyrirætlanir eftir
kosningarnar. En hafið þið allt
af fengið að vitá sannleikann
fyrir kosnirigar um • fyrirætl-
anir þeirra?
Hermai&iB og „vinstri
samvinmaifi“.
En hvað með Hermann
Jónassön? Hefir hann ekki vef-
ið að boðá vinstri samvinnu
eftir kosningar og þrumað
gegn auðvaldi og stríðsgróða-
mönnum af mikilli varidlæt-
ingu? Jú, að vísu, en hann hef-
ir samt ekkert lært og engu
gleymt. Hann boðar vinstri
samvinnu á grundvelli gerðar-
dómslaganná. í skrifum Her-
manns og ráéðum kemur enn
nákvæmlega sama frekjan og
óbilgirnin í garð launastéttanna
og alltáf áður, sami valds-
mannssviþufinn. Hann dreym-
ir enn um endurreisn gerðar-
dómslaganna. Eri hvaða af-
stöðxi sem kommúnistar kunna
að taka tíl þess að verða Stuðn
ingsflokkur Hermanns á þessum
„Ðunlop*
Stormblússiu' og
Stuttjakkar.
VERZL
Grettisgötu 57.
Snjókeðjur
til.sDln 690x16 og 900x18 i búdinni.
Aastarstræfi 1. (Genglð ion frá Adalstræti).
grundvelli. eins og harin hefir
boðið þeim upp á, þá er iireiA
anlegt að Alþýðuflokkurinn
mun ekki líta við slíku tilboði,
þótt hann sé hins vegar reiðu-
búinn til þess að ráða fram úr
vandamálunum á þeim grund-
velli, sem hann hefir sjálfur
markað og sem er einá færa
leiðin út úr ógöngunum.
Til þess að fara leið gerðar-
dómsins aftur, á Hermann því
sennilega aðeins einn kost, að
fylgja þeim Ólafi og Jónasi,
hversu mikla andúð sem hann
kann að hafa á þeim persónu-
lega.
Jónas hefir þegar markáð
stefnu Framsóknarflokksins,
Ilermann mun fylgja í fótspor
meistarans. Það var heldur
ekki Hermann, sem fann upp
þjóðstjórnina. Yfirleitt dettur
honum aldrei neitt í hug í
stjórnmálum ,sem Jónas hefir
ekki dottið í hug áður.
En það er líka auðséð að
Hermann reiknar rrieð því að
þurfa að taka upp sámvinriu á
ný við þá Ólaf Thors og Jak-
ób Möller, végna þeSs, að hann
gétur engá aðra bandamenn
fengið til þess áð framfylgja
gerðardómslögununi. Hermáriri
Jónasson og Tíriiinn ha-fá marg-
sinnis gefið það ótvírætt í
skyn, áð hánn hefði léyriivopn,
sem nægði til þess hvenær seín
væri að eyðileggja pólitíska
framtíð þessára tveggja leið-
töga Sjálfstæðisflokksiris. Út-
varpsxxmræðurnar í • sumar
sönnuðu það, að þettá leyni-
vopn er til. En hvers vegriá
beitir Hermánn því ekki? Ekkx
hefir hann hingað til vefið svo
vándur að meðulum í hinni
pólitísku baráttu. Er það ekki
vegna þess, áð hahn sér. að ef
þeir eru úr leiknum Ólafur og
Jakob. þá er sennilegt, að for-
ustan í Sjálfstæðisflokknuih
fálli í hendur frjálslyndaari
mönnufn, sem ekki yi’ðu jafn
samvinnuþýðir við Framsókn-
arflokkinn? Mér finnst allt
benda til, að þessi skýring sé
hin rétta, en ekki blygðunar-
semi við hið erlenda hervald.
sem dvelur í landinu, eins og
Tíminn lætur í veðri vaka.
Ein sameiginleg hug-
sjón; Oerðardómar-
inn!
En það eru fleiri en Her-
mann, sem bjóða vinstri flokk-
unum samvinnu. Eirinig Morg
unblaðið og Ólafur Thors bjóða
Alþýðuflokknum og kommún-
istum upp á samvinnu um dýr-
tíðarmálin. Eri Morgunblaðið
segir, að stríðsgróðinn sé bezt
kominn hjá atvinnurekendum
. sjálfum. og það telur fjarstæðú
að taka utanríkisverzíunina
1 undir opinbera stjórn. En hvef
Frh. á 7. síðu.