Alþýðublaðið - 29.10.1942, Blaðsíða 2

AU»?miBLAÐW
Finuntudagixr 29. október 1942,
/

7 1 ': •; ■’ •• ’ ", , . fi 77-'í"‘W-:' .. v : ’ '•■-:" ;• " ■ ■-"/' . -s:
■ . t “
Hvenær veltlr stjérnin samlag~
inu lejrfi til að reka lyf javerzlun?
Ef það fengi slíkt leyfi myndi hag-
ur þess hatna að mjög miklum mao.
.*».....—■
KÁTT FYKIR ÞAÐ, þó að iðgjöldin til Sjúkrasamiags
Reykjavíkur þurfi að hækka upp í 10 krónur á mánuði
fyrir eimtakiing um næstu mánaðamót, hefir stjórn þess
samþykkt einróma að hækka þau aðeins úr kr. 6,50, sem
þau hafa verið um nokkurn tíróa, upp í kr. 8,00. Samkvæmt
iðgjaldinu fyrir stríð og hinni nýju vísitölu, ættu iðgjöldin
að vera um næstu mánaðamót kr. 10,00.
Elliheimiiið firond
tottogn ðra.
T DAG hefir elliheimiiið
Grund starfað I tvo ára-
tugi. Það var stofnað 29. okt.
1922 og var fyrst að G^und
við Kaplaskjólsveg. Siðar,
eða um 1929, var hið mikla
stórhýsi þess við Hringbraut
reist, og tók það til starfa í
jþví £ september 1930.
Fyrsti forstjóri Elliheimilis-
ins var Haraldur Sigurðsson, en
þegar hann lézt tók Gísli Sigur-
björnsson við stjórn þess. Stofn-
endur elliheimilisins voru þeir
síra Sigurbjörn Á. Gíslason,
Haraldur Sigurðsson, Flosi Sig-
urðsson, Júlíus Árnason og Páll
Jónsson.
Heimilið hefir allt af verið
sjálfseignarstofnun og hefir það
fyrirkomulag sætt nokkurri
gagnr%Tni, en það hefir alltaf
notið stuðnings Reykjavíkur-
bæjar. Á heimilinu eru alltaf
um 170 vistmenn, þar á meðal
allmargii- sjúklingar, en alltaf
híða margir eftir vist, sem ekki
er hægt að fullnægja vegna
húsnæðisleysis. f stjórn heimil-
isins eiga sæti: síra Sigurbjörn
Á. Gíslason formaður, FIosi
Sigurðsson, Júlíus Árnason,
Frímann Ólafsson og Hróbjart-
ur Árnason.
Starfsmenn hælisins eru um
50 að tölu: Forstjórinn Gísli
Sigurbjörnsson, yfirhjúkrunar-
konan Jakobína Magnúsdóttir,
matreiðslukona Guðný Rosants,
ráðskona þvottahússins Guðríð-
ur Jósefsdóttir o. s. frv. Heim-
ilislæknirinn er Karl Sig. Jón-
asson. Heimilið rekur sjálft
mikla matjurtarækt, sem hefir
reynzt því mikil búbót, en auk
þess hefir það ýmsa aðra starf-
semi til að létta undir með
rekstrinum.
fyrir nokkru, var samþykkt
ályktun þess efnis, að stjórn
4éiag!§|ns skyldi beita sér
gegn því af fremsta megni,
að teknar væru upp nýjar
regíur um siglmgar íslenzkra
togara til Englands, það er,
að farið yrði að sigla að
inmnstá kosti að nokkru til
bafna á austurströndinni.
Mun þessi smþykkt hafa ver-
ið gerð að gefnu tilefni, því að
k'omið munu hafa tilmæli um
það frá brezka matvælaráðu-
neytinu, að einhverjar slíkar
breytingar yrðu gerðar á ferð-
um togaranna.
Eins og kunnugt er hafa ís-
lenzku togararnir til þessa siglt
á vesturströnd Englands í ís-
fisksflutningum sínum. Þessu
mun nú eiga að breyta, eða
Þessa ákvörðun tók stjóm
Sj úkrasamlags Reykjavikur á
fundi sínum í fyrrakvöld sam-
kvæmt tillögu frá Guðmundi I.
Guðmundssyni, formanni stjórn-
arinnar. Yar tillagan svohljóð-
andi:
„Stjónx S. R. telur naúð-
synlegt að hæklca nú þegar
iðgjöld samlagsmanna í kr.
10,00 pr. mánuð, en með
hliðsjón af því, hve iðgjöldin
eru þegar orðin há, treystir
stjóm S. K. sér ekki til að
leggja til að iðgjöldin verði
hækkuð meira en í kr. 8,00
pr. mánuð og treystir þvx
jafnframt, að daggjöldin á
sjúkrahusum ríkisins haldist
óbreytt allt árið 1942 og opin-
ber styrkur til S. K. aukinn.w
í samtali, sém Alþýðublaðið
átti í gær við formann Sjúkra-
samlagsstjórnarinnar, sagði
hann: „Vítanlega hækka út-
gjöld S. R. í fullu samræmi við
vöxt dýrtíðarinnar. Laun lækn-
anna aukast stórum, húsaleiga
og fólkshald verður dýrara, lyf-
Stjórn Sjómannafélagsins leit
aði þegar samvinnu um þetta
mál við önnur stéttarfélög sjó-
manna og munu fulltrúar þess
og skipstjórafélaganna „Öld-
unnar“ og „Ægis“, Félags loft-
skeytama nna og Vélstjórafélags
íslands hafa haft viðræður við
ríkisstj órnina í gær um þetta
mál, en það er að sjálfsögðu
milliríkjamál.
Um það, sem fram fór á þess-
um fundi, er ekki fyllilega vit-
að, en talið er að erfiðlega
muni ganga að fá breytingar á
fyrimælum brezku stjórnarinn- .
ar um skiptingu ferðanna.
Revyan 1942
Nú er það svart, maður, verður
sýnd annað kvöld klukkan 8. —
Aðgöngumiðar verða seldir eftir
klukkan 2 í d .
in hækka í verði og gert ér ráð
fyrir, eftir því sem sagt er, að
daggjöldin í sjúkrahúsunum
hækki einnig.
En það er stefna okkar Al-
þýðuflokksmanna, að endur-
bæta alþýðutryggingarnar ár
frá ári, og einn liðurinn í þeirri
stefnu er vitanlega sá, að gera
þær sem ódýrastar fyrir þá, sem
eiga að njóta þeirra. Þess vegna
bar ég fram tillögu mína, Ég
vænti þess mjög fastlega, að
stjórnarvöldin sjá sér fært að
verða við áskorun stjómar S.
R. svo að áætlun okkar og á-
kvörðunin um iðgjaldið fái-
staðizt. En til þess að svo geti
orðið verður ríkisstjórnin að
leggja fram fé til styrktar og
mætti það sannarlega verða
einn liðúrinn í baráttunni gegn
vaxandi dýrtíð.
Ég vil líka benda á það í
þessu sambandi, að fyrir löngu
hefir stjórn Sjúkrasamlagsins,
fyrir frumkvæði okkar Alþýðu-
flokksmanna, farið fram á það,
að sjúkrasamlaginu væri veitt
leyfi til að reka lyfjaverzlun.
Þetta er gamalt og nýtt mál Al-
þýðuflokksins. Með slíku leyfi
myndi hagur sjúkrasamlagsins
vitanlega batna að stórum mun,
því að gróði lyfjaverzlananna
er óskaplegur og með slíkum
gróða væri hægt að halda ið-
gjöldunum niðri, það er, að láta
þann gróða, sem nú er á lyfja-
verzluninni, renna beínt til
þeirra, sem þurfa á lyfjunum að
halda. Skil ég ekki, hvað veld-
ur því, að sjúkrasamlaginu
skuli enn ekki hafa verið veitt
þetta leyfi. Það virðist satt að
segja vera mjög hart, að hið
opinbera skuli á þennan hátt
vernda gróða einstakra manna
á verzlun með sjúkralyf. Þessi
beiðni okkar hefir legið lengi
hjá ríkisstórninni, án þess að
við höfum íengið nokkurt svar
við henni. Ef S. R. fær lyfja-
verzlunarleyfi batnar aðstaða
þess að mjög miklum mun.“
Árbók Férðafélags íslands 1942
er nýkomin út og fjallar hún
um Kerlingarfjöll. Fjöldi mynda
er í bókinni, flestar eftir Þorstein
Jósefsson, Steinþór Sigurðsson og
Jóhannes Áskelsson. Fletir kaflarn
ir eru eftir þá Steinþór Sigurðs-
son og Jón Eyþórsson og hafði
hiim síðarnefndl aðalritstjórn
bókarinnar með höndum.
Sjémein andvigir sigllng-
ddi á anstnrstrðid Eiglands
— .............-■•■■♦-— ■
Fulltrúar stéttarféiaga sjómanna ræddu
petta mál vlð ríkfsstjörnina í gær.
—■ ........
AFUNDI, sem Sjómanna- brezka stjórnin mun hafa látið
félag Reykjavíkur hélt uppi óskir um það.
StAdentarððskosii'
ing ð langardag.
Tveir Hstar borau fram.
KOSNING á 9 mönnum í
stúdentaráð á að fara
fram á laugardaginn kemur.
Þessi kosning er allt af all-
mikið hitamál meðal stúd-
enta, og svo mun einnig verða
nú. Fjögur félög starfa meðal
stúdenta: Alþýðuflokksfélag
háskólastúdenta. Félag rót-
tækra stúdenta, Félag frjáls-
lyndra stúdenta og Félag lýð-
ræðissinnaðra stúdenta. Hafa
öll þessi félög mikinn undir-
búning undir kosninguna og
hefir náðzt samkomulag milli
Alþýðuflokksfélags háskóla-
stúdenta, Félags róttækra
stúdnta og Félags frjáls-
lyndra stúdenta um sameig-
inlega uppstillingu á lista
við kosninguna.
Eru þvi líkindi til að kosið
verði aðeins milli tveggja lista
á laugardagirtn. Á hinum sam-
eiginlega lista eru eftirtaldir
stúdentar og er nafn félags
Frh. á 7. síðu.
Námskeið í nppeldisr
fræði í Bðskólannm
Símon Jóh. Ágústsson. dr.
phil. heldur uppi fræðslu í há-
skólanum í vetui í uppeldis-
fræði og. bairnasólarfræðL —
Kennsla þessi er eirikum ætluS
starfandi kermuruim í Reykja-
vík og nágrenni og öðrum
mönnum með kennaraprófi, sem
vilja afla sér framhaldsmennt-
unar.
Kennslan hefst þriðjudaginii
3. nóvemtber. Kennslustundir
verða 3 á viku; kennt verður á
þriðjudögum. kl. 6—7 og é
fimmtudögum kl. 5—7 e. h,
Kennslan er ókeypis, og verður
henni háttað í aðalatriðum sem
hér greini.r:
Á þriðjudögum kl. 6. Fyrir.
lestur um sálarfræði og uppeld-
isfræði. Öllum heimill aðgang*
ur að þessum fyxirlestum.
Á fimmtudögum kl. 5—7 I.
Hæfileikapróf og rannsókn á
sálarlífi bama. II. Farið yfir
nokkur rit með kennurum £
uppeldisfræði og barnasálar-
fræði, III. Fyrirlestrar og æf-
ingar.
fif til hernaðarátaka kem-
or við strendnr íslands.
Varúðarreglur, sem hernaðaryfir~
voldÍM hafa sett fyrir ísienzk skip.
----- ♦ i
RÍKISSTJÓRNIN gaf í gærkveldi út tilkynningu um
reglur, sem ameríkska herstjórnin hefir sett til varnar
því, að íslenzk skip, sem stödd eru úti fyrir ströndum
landsins eða í íslenzkum höfnum, verði fyrir árásum, ef til
hemaðaraðgerða kæmi á sjó við strendur landsins.
Er mjög nauðsynlegt, að allir4 -
sjófarendur kynni sér rækilega
þessar reglur og breyti eftir
■þeim. Ná þær til allra skipa, þar
á meðal lítilla vélbáta,
Reglurnar, sem skipin eiga að
fara eftixr? eru svo hljóðandi:
Skip í höfnum skulu halda
kyrru fyrir, ef til átaka kemur,
og bíða eftir fyrirskipimum frá
brezkum eða ameríkskum flota-
yfirvöldiun.
Skip, sem eru á sjó, verða að
gera eití af þrennu:
a) sigla á haf út, svo að þau
scu úr augsýn frá landi, b) kasta
akkerum, c) nema staðar og
stefna skipinu frá landi.
Aðvörun, ef til átaka kemur,
mun verða gefin, ef hægt er,
með fyrirskipuninni: „Stand
still (verið kyrrir).
Þá er það tekið fram í til-
kynningunni, að sérhverf skip,
sem nálgast land, eftir slíka að-
vörixn, verði skoðað sem óvina-
skip og að ráðizt verði á það.
Þessi tilkynning mun vera
gefin út til þess að vera viðbú-
inn hverju, er að 'höndum kann
að bera, og gera það sem unnt
er til þess, að forða íslenzkum
skipum og íslenzkum mönnum
frá tjóni. Er því sjálfsagt fyrir
alla, að hlíta þessum reglum í
hvívetna.
Ný ljóðabók
Steins' Steinars
Heítir „Ferö án fs?rlrheíís“
i — t
]U‘ Ý LJÓÐABÓK eftir
Stein Steinarr skáld
kemur út núna um mánaða-
mótin. Þetta er fjórða Ijóða-
bók skáldsins. Sú fyrstat
„Rauður loginn brann“, kom
út 1934, önnur: „Ljóð“, 1938
og sú þriðja: „Spor í sandi“,
1940. Steinn Steinarr er nú
aðeins 32 ára að aldri og er að
gerast mikilvirkt skáld.
Þessi nýja Ijóðabók Steins
heitir „Ferð án fyrirheits“. Eru
í henni 54 Ijóð, sem öll eru ort
síðan 1940. Hafa sum þeirra
birzt í blöðum og tímaritum,
aðallega „Helgafeili“, en flest
hafa hvergi birzt. Bókin er um
5 arkir að stærð.
Flestir ljóðavinir munu bíða
eftir þessari fjórðu ljóðabók
Steins Steinars með eftirvænt-
ingu. Allir, sem fylgzt hafa með
ferli hans og þroska, eru sam-
mála um það, að hann er vax-
andi skáld, sem kveður með
nýjum tón í íslenzkri ljóðagerð.
Frh, é 7 síðu.