Alþýðublaðið - 30.10.1942, Blaðsíða 5

Fösfcídagwr 30. október 1942.
ALÞYPOBLftPtP
S
(Niðurlag.)
Þ AB ER ENGINN sann-
leikur í þeirri skoðun
xnamna, að Bretland sé of lítill
gruœdvöllur fyrir stórfenglega
sí>rengj[uflugvélasókn. Af flug-
voUunum, sem dreifðir eru um
Kngland og Skotland geta Bret-
ar sent til árása tvær til þrjár
þúsundir flugvéla á einni.
nóttu. Um það leyti, sem 1000
flugvélar voru s ndar í árásina
á Köln vqru aðrar 1000 flug-
vélar sendar til árása á ýmsa
aðra staði og til könnunar-
flugs.
En sprengjuáx-ás, sem á að
taka sem styztan tíma, krefur
nákvæms undirbúnings og sam
vimm. Jafnvel í slíkum árás-
tim verða flu gmennimir að
miðé á vissa staði, svo sem
verksmfðjuhverfi, jámbrautar-
atöðvíur og þf:sr. háttar, og
flugmennirnir þuxfa um
tveggja mínútna tíma til þess
að átta sig cg íinna markið.
Meðan á þessu stendur er að-
alhættan á éxekstrum. Hæð og
miðun verður að vera mjög ná-
kvæia, svo að flugvélamar
varpi ekkl sprengjum á aðrar
flugvélar, sem kunna að vera
fyrí.t neðan þær.
Eftir slíka áiás, sem þúsund
flugvélar taka þátt í, verður að
vera við því búið að bæta
þurfi hundrað flugvélum í
skarðíð. Áætlun brezka flug-
flotasDs um þrjár þúsund flug-
véla-árásir á viku krefja því
viðgerðar eða viðbótar, sem
nemu!" 1^00 sprengjuflugvélum
á mánuðii, því að alltaf má bú-
ast við því, að flugvélar verði
skesmmdar eða skotnar niður.
aiður. Slík endumýjun tekur
mjög á framleiðslumátt Breta,
en svo koma Bandaríkin til
hjálpar með sínar flugvélar.
Flugrcanna og áhafnatjónið er
■ekki svo mikið, að Bretar geti
ekH sjálfir bætt þar í skarðið,
því að þeir eiga nú fleiri æfðar
áhafnir en flugvélar.
Flest ný sóknartæki hafa
leitt ri sér ný vamartæki.
Skörmnu eítir að Þjóðverjar
Thófu næturárásir sínar, til
dæmis, tóku Bretar að nota
xadiómiðanír til þess að leita
uppi flugvélar, sem vonl að
nálgast í myrkrinu.
Þjóðverjar eru langt á eftir
meS tilliti til þess að finna
varnir gegn nreturárásum, og
flestir flughernaðarsérfræðing-
ar Breta eru sammála um það,
að þeir muni ekki finna upp
slík tæld fyrst um sinn.
Sem vörn gegn árásum úr
lofti hafa Þjóðverjar þakið
ýms auð svæði alls konar mál-
verkuro, sem sýna heilar borg-
ir, borgarhverfi, járnbrautar-
stöðvar og þvx um líkt, í því
ákjnl, að villa og blekkja flug-
menuina. Milljón dollurum var
eytt í að dulbúa Fokker-flug-
vélaverksmiðjurnar í Amster-
dam. Flugvellir eru málaðir
langt frá hinum raunverulegu
flugvöHum og verksmiðjur
hafa verið málaðar fjarri hin-
nm raunvern >egu verksmiðj-
um, allt til f ss að villa árás-
arflugmönnun j sýn. Frétta-
menn, sem komið hafa frá
Þýzkalanái, skýra frá því, að
fimrn gerfiborgir hafi verið
byggðar í sveitunum umhverf-
is Berlín. Slíkar blekkingar
villa flugmönnum brezk* flug-
Marz flugbátur.

Mars flugbátarnir eru stærstu flugbátarnir sem nokkurn tíma hafa verið smíðaðir í heim-
inum. Þeir hafa 2000 hestafla mótor. Þeir eru 170 feta langir og er vængjahaf um 200 fet.
Burðarmagn þeirra er 70 tonn.
fveta Bandamenn nnnlð stríðið
fife ' J
með stórkostlegum lof tárásum
flotans ekki sýn til langframa.
Hraðfleygar og langfleygar
Spitfire-flugvélar eru sendar
með vissu millibili yfir Þýzka-
land, til þess að taka myndir úr
lofti og gera aðrar athuganir,
og með því að bera myndimar
af gerfiborgunum saman við
myndir af hinum raunverulegu
borgum, er fljótgert að átta sijf
á mismuninum.
Þær þýzkar borgir, sem
borgar sig að gera þúsund flug-
flugvéla-árás á eru aðeins um
fimmtíu talsins, og sem betur
fer eru þær í góðu flugfæri við
jafnvel tveggja hreyfla brezkar
flugvélar.
Þar eð grundvöHur allra
þýzkra hernaðaraðgerða á
megmlandinu um tvær aldir
hefir verið samgöngukerfíð,
munu Bretar sennilega leggja
töluverða áherzlu á jámbraut-
armiðstöðvar svo sem Osna-
brúck, Mannheim og Hamm.
Tíðar árásix á Hamm, sem er
miðstöð flutninganna frá
Ruhr um Austur-Þýzkaland til
rússnesku vígstöðvanna, hafa
þegar dregið mikið úr fcirgða-
flutningum til austurvígstöðv-
anna.
Auk þéss, sem ráðgerðar hafa
verið stórárásir á heHar borg-
ix, hafa vérið ráðgerðar stór-
árásir á sórsíök verksmiðju-
hverfh. Til dæmis vörpuðu
brezkar sprengjuilugvélarnar
3. marz s.l. á Renaultverk-
smiðjuna í París á tveimur
klukkutímum allt að því þrisv-
ar sirinum meiri sprcngjum en
Þjóðverjar vörpuðu í stórsókn
sinni á Coventry. Þær gerðu
verksmiðjuna óstarfhæfa í
marga mánuði og hindruðu
þannig, að þrjár vélaherdeild-
ir gætu fengið skriðdreka. Það
þarf ekki að elta úppi ungana,
þegar hægt er að eyðileggja
hreiðrin. Þannig hljóðar kenn-
ing tarezku flugmannanna.
Það er kunnugt, að þýzka
flugflotann skortir nú orustu-
flugvélar, . því að mánuðum
saman hafa þýzkar flugvéla-
verksmiðjur verið að reyna
að framleiða nýjar tegundir og
hefir það tafið mjög fyrir þeim.
Ef brezki flugflotinn ætlaði sér
að eyðileggja þýzkar flugvéla-
verksmiðjur, væri vafalaust
öruggara að gera það að degi
tU. Að vísu eru margar þýzk-
ar f'lugvélaverksmiðjur langt
inni í landi, svo sem Heinkel-
verksmiðjurnar, sem eru í Tyr-
ól og Poilandi. Sprengjuflug-
vélar brezka flugflotans eru
svo íangfleygar, að þær geta
komizt þangað, en þær geta
ekki átt það á hættu fyrr en
nótt fer að lengja.
Ðág nokkum skömmu eftir að
nazistarnir hófu hinar svívirði-
legu árásir á borgara í London,
tóku nokkrir þingmenn Churc-
hill tali, þegar hann var að
ganga út úr þinginu og kröfð-
ust þess, að hann léti hefja
miskunnarlausar árásir á Ber-
lín.
— Herrar mínir, ansaði
ChurchiH. — Eftir það, sem
fyrir borgara í London hefir
komið, myndi mér vera það
sönn ánægja að varpa sprengj-
uni á þýzkar borgir. En ég vil
fara að Öllu með fyrirhyggju og
fyrst hagsýnin, því næst
skemmtunin.
Þetta var árið 1940. En á
þessu ári getur brezki flugher-
inn leyft sér að samrýma hag-
sýn.ina og skemmtanirnar.
Hins vegar gera brezkir flug-
menn það ekki að gamni sínu
að varpa sprengjum á saklausa
fcoi'gara, eins og nazistarnir. —
Bi'etar vita það, að ekki ér
hægt að vinna styrjaldir með
því að drepa borgarana. í borg-
arastyrjöldinni á Spáni þuriti
að meðaltali hálft tonn af
slerku 'sprengiefni til þess að
drepa einn mann, þegar á ann-
að borð var húið að komá upp
loftvarnabyrgjum og loftvama
by ssum. í árásunum á London,
þar sem komu á hverri nóttu
frá 100—500 flugvélar gátu
Þjóðverjar aðeins drepið um
6000 manns á xnánuði af um
i 6,000,000 íbúum. Göring hefði
þurft að halda slíkum loftárás-
um í 83 ár, ef hann hefði ætl-
að sér að feUa alla borgarbúa.
í augum Breta er það miklu
meira virði að valda skemmd-
um og truflunum en að drepa
íbúana. Eyðileggja gas og
vatnsstöðvrr, skemma flutn-
inga og símakerii, sprengja í
loft upp verksmiðjur og hús og
halda fólkinu vakandi og gera
það taugaóstyrkt.
Eina leiðin til þess að buga
Þjóðverja — eins og þeir hafa
bugað nágrannaþjóðir sínar
tvisvar sinnum á þessari öld, er
um Ioftið. Vígstöðvarnar í loft-
inu, eru einu vígstcövamar,
sem Bretar með hjálp Ame-
ríkumanna geta bugað Þjóð-
verja á að svo stöddu. Stórsókn
í lofti er eina sóknin, sem um.
getur verið að ræða á stuttum
tíma.
Ei að síður er of, snemmt áð
segja um það, hvort slík sókn í
loftí getur komið Hitler á kné
eða ekki. Til slíks þarf stöð-
ugar stórárásir nótt eftir nótt
og undir það er brezki flug-
flotinn ekki búinn að svo
stöddu.
Veðurfarið er aðalskilyrðið
til þess að slíkar sóknir séu
mögulegar. Og skjótt skipast
veður í lofti, ekki einúngis yfir
Þýzkalandi, heldur óg yfir
Norðurs j ónum og Bretlandi.
Meira að segja getur verið mik-
H1 munur á Veðri á tiltölulega
litlu svæði. Mistur getur legið
yfir einum flugvellmum á
Bretlandi, þótt bjart sé yfir
öðmm, sem er skammt frá.
Ennfremur bætast við þeir
örðugleikar, að flotinn þarf
stöðugt fleiri og fleiri flugvélar
Frh. á 6, siöa
Síðasta íruileggið í deilunni um tónlistarflutnmg út-
varpsims að þessu sinni. — Báðir aðilar fá að hafa síð-
asta orðið.
UNÐANIABIÐ HAFA staSiS
barSar deilnr hér í pistlum
mínum út af tónlittarflutningi út-
varpsiES, Báiffir aðilar hafa feng-
ið að segja sitt álit. Nú vil ég hirta
síðusín bréfin um þetta mál og svo
ekki fleíri að sinni. Það hefir m.'a.
verið deilt um það, hversu mikið
af . tóníistarflutningi . útvarpsins
væri „æðrí tónlist". Eg bað nm
skýrslu um þetta, en hana virðist
útvarpið ekki vilja láta mig fá.
Það um það.
SÍÐUSTU BRÉFIN, sem ég birti
um þetta efni að þessu sirmi, fara
hér á eftir: PX4 segir: „Mig lang-.
ar til að svara J. M. G. Veit J .M.
G. hvað lítill eða tnikill hlutí
hlustenda hefir ánægju af sym-
foniunum eöa ekki? Ég held að
hann viti það ekki. Hann talar um
að það sé „fínt“ að hlusta á sym-
foniur og sónötur. Það ér ekki
hægt að hlusta á tónlist af því að
það sé ,,fínt“. Það er ábyggilega
misskilningur, Hann heldur að
maður þurfi ao vera hámeimtaður
til þess að hafa ánægju af armari
tónlist en íslenzkri“.
„ÉG EK ÓBREYTTUR verka-
maður. Fyrir tíu árum gaf kunn-
ingi mér symfoniu eftir Beethov-
en. Ég spilaði hana minnst 8—10
sinnum á grammifón, án þess að
hafa minnstu ánéegju af henni. En
allt í einu skyldi ég hana, og þá
sem opinberun og nú léti ég hana
ekki hvað sem í boði varL Um
menntun almemríngs f tónlist er
ekki að ræða, nema að hlusta og
hlusta vel, og það er þetta, sem
ég hefi gerí og ekkert annað. Það
er öU mjm memataa."
OG ENNFREMUR segir PX4:
„Það er dálítið einkennilegt að
maður skuli þurfa aó' taka sér
penna í hönd til þess aö verja
hina gömlu klassisku raeistara,
eins og Baeh, Hándel, Mozart og
Beethoven og fleiri slík andans
stórmenni fyrir þröngsýnUm hlust-
endum“.
„HVERS VEGNA halda þessir
menn að verk þeirra lifi, halda
þeir að það sé fyrir áróður eða
annað slíkt? Neí, það ,er fyrir hin
mifelu verðmæti sem í verkum
þeirra felast. Hver þorir að halda
því fram, að ljóð Steplians G.
Stephanssonar eða Einars Ben. séu
einhver þvæla og rugl, sem eng-
inn ætti að lesa? Það gerir engirin
Islendingur, vegna þess að hann
veit að þeir eru okkar beztu skáld.
En ég 'þori að fullyrða að fjölai
manna skilur þá ekki vegna bess
að það er ekki nóg að lesa þá
einu sinrií, heldur þarf að lesá þá
oft og mörgum sinnum til þess að
njóta lístar þeirra til fulls, og því
oftar því betur skilur maður þá“.
„EINS ER ÞAÐ með symphoni-
urnar og sónöturnar í öllum sín-
um dúnum og mollnm eins og
Gluggagægir segir. I’ví ekki að
lofa okkur að vera í friði, sem
viljum klassikina og þið hin lok-
ið fyrir á meðan? Ég er vanur að
loka fyrir útvarpið þegar það flyt-
ur eiithvað, sem ég hefi ekki á-
hpga fyrir, sem er oftast meiri-
hluti dagslcrárinnar“.
OG SVO SEGIR „ÓÁNÆGÐ-
UK"; „Það virðist hafa móðgað
(Frh. « 6. síðu.)