Alþýðublaðið - 08.11.1942, Blaðsíða 4

^íþijðnblaðtft
Útgrfandii AIþý8«flokkorinn.
Bttstjóct: Stefán Pjetnrsson.
Ritstjóm og afgreiðsla í Al-
þýðuliúsinu viS Hverfisgötu.
Simar ritstjómar: 4901 og
4902.
Simar afgreiSslu: 4000 og
4906.
Verð i lausasölu 30 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h.t
JaMðarstefnan og
nnga fólkið. ~
IDAG mtanist ein mikils-
veröasta baráttusveit ís-
ienzkrar alþýðustéttax fimmtáin.
ára starfsafmælis síns. Félag
ungra jafnaðaimanna staldrar
ögn við á þessum tímamótum í
sögu sinjni, iítur yfir farinn veg
og reynir að sikýra fyrix sér að
iivaða igagni fengin reynsla get-
w orðið því í framtíðinjni.
Um félag ungra jafnaðar-
marnia hefir fylkt sér sá hluti
R.víkuræskulýðs sem aðhyll-
ist j afnaðaristefnu á grundvelli
frelsis og lýðræðis og vill stefna
að því takmarki, að alþýðan
taiki völdiin í gínar hendur, af-
niemi auðvaldsþjóðskipulagið og
komi á þjóðfélagi jafnaðarstefn-
unmar.
Þetta unga fólk hefir flest al-
ízt upp í höíuðstað landsins,
sem jafnframt hefir verið höf uð-
staðrux afturhaldsins. í>að hefir
því haft íhaldsstjóm og íhalds-
framkvæmdir eða framkvæmda
leysi fyrir augunum frá bam-
æsbu. Flest er þetta unga fólk
líka ikomið frá fátækum heimil
uon og hefir því fengið skýra
mynd af því, hvermig vadhafar
afturhaldsins á þdngi og í bæ
ibúa að lægri stéttunum og
smælinigjiimum. Það hefir fundið
hve hið opinbena hefir verið
skeytingarlaust um imál æsku-
lýð&ims, aðbúnað hans, heilsufar
og uppfræðslu.
Þetta, ásamt ýmsu öðr,u, varð
til þess að móta lífsskoðun þess-
ara unigu kvemna og manna þeg-
ar á unigum aldri. Því svellur
hugur í brjósti til róttaskra um-
bóta. Það vill ekki una spillimgu
auðvaldsþjóðfélagsins og hirðu-
leysi afturhaldsflokkanna um al
mennings heill og hag. Þess
vegna varð hugsjón jafnaðar-
stefnunnar þessu fólki leiðárljós
út úr villu og rökikri, hún færði
því samnfæringuna utn það, að
tál sé skymsamlegra og réttlatara
þjóðfélag en það, sem við eigum
mú við að búa. Það skipar sér
því afdráttarlaust undir merki
iafnaðarstefmm r >ar og starfar
samkvæmt meginreglum henn-
ar urndir forystu Alþýðuflokks-
ins.
Félaig ungra jafnaðanmanna
getur litið yfir farinn veg með
ánægju. Það hefir oft starfað
djairflega og tekið ólúnum hönd
um á váðfamgsefmunum. Og
margar bjartar minmimgar
mumu mú fljúga í hugi gamalla
og nýrra félaga, minningar um
skemm'tilogar samverustundir
þegar starfið gekk í höndum
starfsfúsra félaga, sem vissu
að þeir voru að vimha að sigri
góðs og göfugs málstaðar.
En F. U. J. hefir líka átt við
örðugleika að etja. Eins og öll
menningarfélög hefir það orð-
ið að berjast við deyfð, skiln-
Sngsleysi, og fátækt og þröng
kjcr hafa situndium orðið því
fjötur um fót. Lrnfcs gat ekki
farið hjá þvi. að félagið yrði
fyrir moMcrujm hnekiki, þegar
svo hörmulega tókst til að Al-
þýðuflokfkuirinin idofmaði.. Slík-
ir atburðfix hljóta jafnam hafa
Félag ungra jafnaðarmanna 15 ára.
Formaðar AIp$Hi-
flokkslBB heigrar
aoga jafaaðarmenn.
EFIRSTANDANDI tímar eru
óvenjulegir. Margt gamalt
fer úx skorðium og nýtt kemur
í staðinn. Óvissa ríkir á ótal
sviðum. Sumir horfa kvíðnir til
þess, er korna iskal. Aðrir vænta
þesír, að brátt roði fyrir mýjum
og betri degi. En af öllu þessu
leiðir nokkuxt los, ekki að eirns í
aitvinnuháttum og lifnaði, held-
ur einmilg í hugarfari. Allar
styrjaldir hafa slík áhrif, meiri
eða mámni. Þamnig var það í
heimsstyrjöldinni 1914—18, og
eimnig fyrst á eftir hemni. Þanh-
ig er það í yfirstandamdi stríði,
og þó ekki fyirir endanm séð.
Þetta los, sem igetur nálgast upp-
lausm, er sú gerbreytimg, er ó-
hjákvæmilega fylgir í fótspor
heimsstyrjalda, orkar einnig
verulega á stjórnmálin. Þannig
var það og þanmig er það hér á
'landi. íslenzk stjórnmál standa
ekki á háu stigi. Þau hafa raum-
ar sjaldan. gert það. Pólitísk
menmimg og sáðgæði hefir um
langt skeið staðið langtum fram
ar á himum Norðurlöndunum.
Meamtun íslemzikra stjórnmála-
mamma, miargira hverra að rninsta
kosti, jafmvel ’peinra, sem fram-
arlega hafa staðið 0» mikil áhrif
haft, hefia' verið fábrotin og ó-
fiullkomin., bæði hvað smertir
þjóðfélagsmálefni og stjórn-
málasögu. Af því hefir 'aftur
leitt, að barátta, stairfsaðferðir
og málefnaigrumdvöllur miargra
íslenzkra stjómmálaflokka hef-
ir sízt veirið til fyrirmymdair- né
fíkiapað eðlilega og heilbrigða
straumia og 'stefnur. Hugur al-
imenmings hefir því oft verið
ruglaður með háværum, síend-
urtekmum en inmibaldslitlum á-
rásum, hugtaikablekkimgum og
ógnaáróðri. En einmitt á tímum
upplausnar og geðbreytinga er
beztur akur fyrir öfga og
hræðslu áróður, einkum ef það
vantar grundvöll almennrar
stjórnmalamenntunar og þroska
Eitt af því nauðsynlegasta í
íslenzku þjóðlífi óg stióffmmál-
um, er siberk og heilbrigð æsku-
lýðshreytfiihg, er hefir að loka-
mairfki gofuga þjóðfélagshug-
sjón. Sú æskulýðshreyfimg er
vissulega félagsskapur ungra
jafnaðarmanna. Hugsjón jafn-
aðiarstefnjunmiar er samnair’lega
þess verð, að fyrir hama sé barizt
og miklu fórnað. En til þess að
sú barátta komi að fullum not-
«m, þarf allt í semn, menjntum,
þekkiragu, skilmimg og áhuga.
Ef þetta for allt 'samam, skapar
það starfshæfa æsku, sem get-
ur brynjað sig gegn blekkingar-
áróðri og um leið barizt drengi-
lega og með góðum árangri fyrir
bugðarmiáluirn. símum.
FélaigS'Sikapur umgra .jafnaðar-
irmaiim'a á að uppfylla öll þessi
sfcilyrði. Það er tákmark harns
og tilgamgur. Og þessi félags-
'skapur hefir bér í höíuðstaðmum
í 15 ár starfað með þrautseigju
og áhitga, oft við örðug skilyrði,
að þesaiim .mierkilegu viðfangs.
efnum. Það ber sannarlega
að 'þafcka. og viðurkenma. En um
Talkór F. U. J.
FfPir ifBrmM ©g frelsi
gego kúgon og ofstæbi.
ÞO að ungir Sjálfstæðis-
menn telji að þeir hafi riðið
á vaðið með stofnun pólitískra
samtaka meðal unga fólksins,
þá höfum við ungir jafnaðar-
menn aldrei viljað viðurkenna
það. Að yísu var látið heita svo
að Heimdallur hefði verið stofn
aður á undan F. U. J., en það
heyrðist aldrei neitt í því félagi
fyr en starfsemi okkar var haf-
ín. Við byrjuðum líka af mikl-
um krafti og áhuga. Við héldum
.fjölmennan stoínfund, þennan
dag riuir 15 árum og strengd-
um þes's heit að láta hendur
standa fram úr ermum. Enda
leið ekki á löngu þar til ungir
íhaldsmenn vöknuðu og fóru að
auglýsa fundi. Síðan gekk á sí-
feldum hólmgöngum milli okk-
ar, opinberum fundum í Varðar
húsinu og Kaupþingssalnum,
þar sem hart var deilt og mikl-
ar ra:ður fluttar. Og alltaf fanst
mér okkar ræður beztar, enda
áttum við miklum ræðuskör-
ungum á að skipa, þar sem þeir
voru Eggert Bjarnason, Arni
Ágústsson, Guðmundur Péturs-
son og ýmsir fleiri. Við unnum
á á öllum þessum fundum, enda
vörðu ungir íhaldsmenn erfið-
an málstað og við vorum alltaf
í sókn. Það er líka léttara að
sækja á en verja, sérstaklega
þegar verjendurnir trúa lítt á
málstað sinn.
F. U. J. óx hratt, og við, sem
aniest sitörtfuðum lifðurn sterku
lífi. Er við vöknuðum á imorgn-
ana fórum við strax að hugsa
um F. U. J. og við sofnuðum,
löngu eftir miðnætti, við sömu
leið ber imeiria en nokkru sinni
fyrr lað etfla þessa stairfsemi,
auka rnátt hennar og áhuga.
Oft var þörf, en nú er nauðsyn.
í nafni Alþýðuílokksins flyt
ég Félagi ungra jafniaðarmanna
í Reykjavík beztu þaíkfcir og
ámaðaróákir, á þessum. vega- og
tímiaimó'fcuim. Menningar- og
prasfctsLarfið, sem fyrir höndum
etf, kostar áitcik, störf og áhuga.
Og íslenzku þjóðlífi er þess
nieiri þörf en oftasit áður, að
þes’si störtf verði vel og rösfclega
af hcindum imit. Og miklar von.ir
eru þvi bundnar við Félag
ungifia jiafnaðarmanna.
íStefán Jóh. Stefánsson.
mikil áhrif, lekki sizt á félaigs-
samtöfc fumga fóJksins. En F. U.
J. stóðsit þá eldraun, og er á-
nægjulegt að veita því athyglj,
að félaigig virðist eflast veru-
lega einmitt nú og virðást ýmis- j
legt benda tdl þess að nýtt j
blómaiskeið sé :að hef jaist í sögu
þess.
Ungir jafnaðanmenm vita
hvað þeir vilja. Þeir em stað-
ráðnir í því að taka engum
vebtíinjga'töbuim; á þjóSfélags-
vandaimáikuiuim. Þeir láita ekká *
híáværa æsinigaseggi trufla
stefnu sína og taka ekki við
fyrirsikipuniuin tfrá erlemdum
stcrveiduim. Sigur jaínaðar-
stefnuainar og hagur íslenzkrar
alþýðu þeim fyrir .öllu.
Álþýðublaðið óskar im'gurn
jafnaðanmöninium til hamingju
me'ð afmælið. Því er Ijóst hve
mikið er undir því komáð fyrir
Lslenzk alþýðusamtölc, að æsku-
iýðshreyfing þeœrra sé traust og
öflug.
hugsanirnar. Þetta var nú þá.
Hræringarnar, sem farið hafa
um alþýðusamtökin hafa allar
byrjað í F. U. J. Komúnistarnir
hófu moldvörpustarf sitt innan
þess. Þar urðu fyrstu megin á-
tökin. Vilji félaganna til að
starfa meS alþýðusamtökunum
en ekki á móti þeim, vann sigur.
Og hugsjónir hins lýðræðislega
sósíalisma hafa alltaf sigrað inn
an F. U. J. Það er styrkur þess
og gæfa, elcki aðeins þess heldur
Alþýðuflokksins, og íslenzlcrar
alþýðu, því að þó að F. U. J. sé
ekki geysifjölmennur félags-
skapur, þá hefir hann mikið
gildi fyrir starf alþýðunnar og
fyrjr framgang hins lýðræðis-
lega sósíalisma.
Það er hægur vandi að standa
vel í stöðu sinni þegar allt leik-
ur í lyndi. En það reynir fyrst
á manninn, þegar erfiðleikarn-
ir steðja að. Undanfarið hefir
verið sótt að Alþýðuflokknum
úr öllum áttum. Tvisvar sinnum
hefir hann verið svikinn. Viú
höfum misst forystumenn — og
þar á meðal sterkasta og lang-
sýnasta brautryðjandann, fyrir
aldrur fram. Alþýðufloktourinn.
hefir staðið af sér þessa bylji.
Þrátt fyrir allt fylgir honum
meirihluti alþýðusamtakanna
og á 9. þúsund kjósenda. Mál-
efni hans og starfsaðferðir eru
viðurkennd af miklu fleirum.
Grundvöllurinn, sem hann bygg
ir á er öruggur og fastúr. Hann
sveigist ekki til fyrir augna-
blikshviðum, skyndiupphlaup-
um, blindum hlaupum til hægri
og vinstri. Hann berst fyrir sín
um málefnum — og svo er það
á valdi þjóðarinnar, hvort hún
ber gæfu til að eignast þau gæði,
sem stefna flokksins getur fært
henni. Ungir jafnaðarmenn
standa við hlið flokksins. Þeir
styðja baráttu hans. Þeir hvetja
til baráttu.
Fram til sigurs félagar fyrir
lýðræði og frelsi allra, gegn kúg,
un, ofbeldi og þröngsýni.
VSV.
Starf 00 stefna F. D. J.

ÞANN 8. nóv. 1927 kom
saman hópur ungra manna
og kvenna hér í Reykjavík í
þeim tilgangi að bindast sam-
tökum í því, að afla sér félags-
legrar þekkingar á jafnaðar-
stefnunni og þýðingu þeirri,
sem hún kynni að hafa fyrir
land og þjóð. Þessi 44 manna
hópur var þá þegar búinn að
fá nokkra innsýn í þá baráttu,
sem alþýða landsins var þá að
heyja, og þeim fannst það heil-
ög sky-lda sína að vera þátttak-
endúr í því starfi, að bvggja
upp þjóðfólag í anda sósíalism-
ans. Þeir skildu fyllilega þörf-
ina fyrir félagssamtökum al-
þýðuæskunnar. Þeir skildu
fyllilega, að arður atvinnutækni
og menningar gat aldrei orðið
hlutur hins vinnandi manns,
nema því aðeins að réttarbar-
áttan væri örugglega tryggð
með voldugum fjöldasamtök-
um, sem gátu veitt þeim þekk-
ingu á lífsgildi einstakíingsins.
Síðan eru liðin 15 ár, að þessi
hópur hóf upp merkið og vann
branutryðjendasitarfið í stofnun
hins fyrsta sósíalistiska æsku-
lýðsfélagsskapar á íslandi.
Baráttan á þessum liðnu ár-
um hefir verið margvísier hún
hefir verið háð við misjöfn
skilyrði og mætt misjöfnum
skilningi andstæðinganna. Það,
sem ætíð hefir vakað fyrir
F.U.J. er fyrst og fremst það,
að vekja áhuga æskulýðsins
á öllúm þeim menningar-
legu áhrifum, sem æskan getur
veitt sér, ef hún starfar að> bví
og fórnar tíma sínum til þess
að geta öðlast víðtækari þekk-
ing en hún annars hefir. Jafn-
framt þessu er það hlutverk fé-
lagsins, að hvetja æskuna til
starfa í þeirri dægurbaráttu,
sem alþýða landsins heyir og
leiðir til gagns og hamingju
fyrir land og þjóð.
Það er öllum ljóst, hvaða
þjóðfélagsþýðingu það hefir, að
alþýðuæskan í þessu landi njóti
fullkominnar fræðslu og þekk-
ingar. Á því veltur heill þjóð-
arinnar á komandi árum.
Markið, sem í fyrstu var víst
og hefir verið stefnt að, er
Ágúst H. Pétursson.
framundan, en þrátt fyrir 15
ára starf bíða enn mörg verk-
efni óleyst fyrir æskulýö þessa
lanas. Baráttan heldur þvi á-
fram, unz lokari kmarkinu ar
n:ið.
Alþýðuæskan veit hvar harð-
así á móti blæs, hún vill brjóta
af sér viðjar þess þjóðskipulags,
sem einskorðar atvinnu- og
fjármálalíf þjöðarinnar við ein-
staka menn þjóðfélagsins. liún
vill algera byltingu slíks þjóð-
skipulags, en í staðinn skapa
þjóðskipulag þar sem einstak-
lingurinn getur notið þeirra
verðmæta, sem vinnuafl þjóð-
arinnar veitir, þar sem fólkið
fser að njóta réttar síns á
grundvelli hins fyllsta lýðræð-
is, skapa þjóðskipulag jafnaðár-
stefnunnar. Fyrir þe,;sa sök
hetfir F. U. J. fengið harða dórna
og öðlazt andstæðinga. En hver
sú hugsjón, sem upp vaknar, og
hefir í sér að geyma gerbreyt-
ingu þes, sem fyrir er, verður
alltaf ásótt, á .neðan skilning-
ur fjöldans er ekki fenginn á
gildi ög takmarkí hugsjónarinn-
ar.
Hingað til hefir baráttan ver-
ið háð aí litlum h'iuta íslenzkr-
ar æsku. Þessi hópur er nú
miklu frekar en nokkru sinni
fyrr ákveðinn í að herða sókn-
ina, útbreiða starf sitt og
Frh. í 6. sföu.