Alþýðublaðið - 04.12.1927, Blaðsíða 2

I
ALÞÝÐUBLAÐI Ð
fALÞÝÐUBLAÐIÐ
• kemur út á hverjum virkum degi.
; Afgreiðsia í Alpýöuhúsinu við
J Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
tíl kl. 7 siðd.
< Skrifstofa á sama stað opin kl.
9*/í—10 Va árd. og kl. 8—9 síðd.
< Simar: 988 (aígreiðslan) og 1294
; (skriistofan).
Verðlag: Áskriftarverö kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
hver mm. eindálka.
! Prentsmiðja: Alpýðuprentsmið]an
< (i sama húsi, sömu simar).
[Hásnæðismálið.
TiIISgnr falltrúaráðs
rerklýðsfélaganna.
Eitthvert mesta félagslega
vandamálið hér í bæ er húsnæðis-
málið. Síðan húsaleignlögin voru
afnumin og öllum er orðin Ijós
sú frámunalega firra burgeisanna,
að þau stæðu í vegi fyrir þvi,
að úr vandræðunum rættist, hafa
æ fleiri og fleiri séð, að nauðsyn-
iegt væri að taka til annaTa ráða
en ætlast til, að alt leystist af
sjálfu sér. Jafnvel úr hópi and-
stæðinga alþýðu hafa heyrst
raddir um umbótatilraunir.
Aiþýðusamtök bæjarins hafa nú
tekið málið fyrir af nýju, og hef-
ir það verið rætt í félögunum
Tindanfarið.
I fuDtrúaráðinu liefir nefnd haft
málið tii athugunar og gert tillög-
ur þvi til úrlausnar. Hefir full-
trúaráðið fallist á tillögumar, og
eru þær birtar hér á eftir al-
menningi til athugunar:
1. Skyldumat fari fram á ölíu
ieiguhúsnæði í Reykjavik, og sé
leigan miðuð við núverandi bygg-
ingarkostnað og ástand húsnæð-
isins. Húsnæðisnefnd bæjarins
hafi eftirlit með framkvæmd laga,
sem um þetta fjalla.
2. Bærinn útvegi nýjar leigu-
lóðir' og nægar, sérstaklega í
Skólavörðuholti, Íeggi götur þar
næstu árin með öliúm tilheyrandi
leiðsluni.
3. Bærinn taki lán til húsabygg-
iinga á leigulóðum, og taki fyrst
til byggingar 100 íbúðir, aðallega
tveggja herbergja. og eldhúss,
sanrbygg'ingar, þó með dálitlum
blelti handa hverri íbúð. Þær
verði boðnar verkafólki til kaups
gegn 20 o/o útborgun, en eftirstöðv-
ar kaupverðs hvíli á eigninni með
fyrsta veðrétti og greiðist á 40
—50 árum með 4l/2°/o vöxtum. ■
4. 1 Byggingarsjöð IteykjavlkuT,
sem bærinn eigi, verði á ári
hverju lagt úr bæjarsjóði 50 þús.
kr., og auk þess renni þangað
afborganir og vextir, sem kaup-
endur íbúðanna greiða. Or Bygg-
íngarsjóönum greiðist síðan full-
ir Iánsvextir bæjar'.ns og aíborg-
anir af lánum þessum, en hann
eignist því smám saman veðbréf-
Én í seldu húsunum, og skal þá
nota handbært fé hans tfi nýbygg-
snga á sömu leið og fyrr eítir
höium við opnað í húsi Nathím & ÖÍSeíl, 3jli byflð ML
31-32 (gengið inn frá Austurstræti). Síffli 1080.
Tðfenm aliar teaundir af liósfflyisdum, eiimÍR tefenar
vlð h¥ers konar íækifæri eftir heiðni. StækfeaðaF myndir af
ðllum stærðum.
Ljósmyndastofan er opin alla virka daga frá feh
10—12 00 1—7, á simnudögum frá kl. 1—4.
Sérsíakan myndatðfeutíma má ávalt pasta i sima 1980.
Allar véíar og rafljósatæki eru BÍ 0g af allra full-
feeömustu oa beztn aerð.
Virðingarfyllst.
Sigurður öuðnmndsson & Go.
því, sem hægt verður.
5. Sú kvöð hvíli á þessum hús-
edgnum, að ekki megi leigja þær
út né ednstök herbergi og ekki
selja, nema bærinn hafi áður
hafnað forkaupsrétti. Fastar regl-
ur séu og settar í fyrstu af bæn-
%m ura viðhald húsanna, og sjái
eftirlitsmaðuT bæjarins um, að
þeim sé fylgt.
6. Ríkfssjóður leggi fiam sem
styrk til þessara bygginga í eitt
sinn 10 °/o af verði hverrar íbúð-
ar, er renni í Byggingarsjóð
Reykja\'íkur og sé vaiið til að
lækka söluverð íbúðanna.
7. Veðdeildirmi (eða Fasteigna-
bankanum fyrirhugaða) sé komið
í það horf, að lán fáist gegn 1.
veðrétti út á 60 % af sannvirði
húseigna.
8. Enn fremur sé komið á fót
sérstakri lánsstofnun, er veiti lán
gegn 2. veðrétti út á alt að 20%
af sannvirði eigna.
9. Vöxtum af veðíleil da rbréfum
og 2. veðréttar bréfum sé komið
íyrtr eins og .lánsmarkaðurinn
krefst, þannig þó, að bankinn
kaupi bréfin nafnverði.
Gáfaður rithöfimdur amerískur,
Katherine May að nafni, höfundur
bókarinnar um siðu Filippseyjar-
búa, hefir gefið út nýtt rit, er
hún kallar „Móðir Indiand“. Þessi'
bók greinir frá siðum Indverja.
Vér, sem þefckjum Indland af
sanskrítarbófcmentunum gömlu, af
ritum Tagores og þjóðemisbar-
áttu Gandhis, undrumst frásögn
K. M. af valdi indverskrar hjá-
trúar.
K. M. skýrir oss frá siðum og
háttmn, sem eiga sér stað t eins
konar óverulegum heimi, er virð-
ist veia skapaður af sjúkri í-
myndun. Og þrátt fyrir það er
ekfcert af því, sem hún segir,
neinn viðkvæmur skáldskapur
eða íburður, heldur sannsöguleg
frásögn, reist á opinberum heim-
ildargögnum, fræðslu, hagskýrsl-
um, læknaskýrsium, umræðum í
þingi Indverja o. s. frv.
Guðsdýrksm.
Einkennileg er dýrkun Indverja
á hyrndum dýrum. Mikið er ment-
unarleysið, sem konunni er haldið
l og kynlegt er trúarofstæki þjóð-
arinnar.
Sérstaklega einkennilegt í fari
þessa ló’ks.er hin takmarkalausa
ást þess á dýrum málmum. Ind-
verjar fálast eftir peningaláni og
eru albúnir til að greiða af því
iiáar reníur, ef þeir að eins geta
fengið fé til þess að kaupa handa
sér gull- eða silfur-skraut. Orsök
þessa er hjátrúin, því að þeir trúa
þvf, að hinir dýru málmar frelsi
sáiuÉþeirra.
íljönabÖKtl Indverja.
Indverjar giftast á milli 6 og 10
ára aldurs og ekki að eins til
málamynda. Á 12. ári er konan
fullþroskuð. Og ef hún er þá ekki
manni gefin, gfitist hún ekki, faðir
hiennar missix alia viróingu I þjóð-
félaginu og stéttarbræður hans
fyririíta hann svo innilega, að
honum verður ókleift að lifa.
Rabindranath Tagore lofar þetta
háttalag og segir, að það sé reist
á göfugii ættarvenju. May vítir
samt þetta siðíerði biturlega. Hún
segir, að þessar giftingar séu í
andstööu við líffræðilðgmálin. Af
þessari ástæðu skemmir mikill
hluti indverskra kvenna kynfæri
sin og fyllir síðan evrópisk heilsu-
hæli. Ef eiginmaður heimtaT, að
kona hans komi heim af slíku
heilsuhæli, hefir enginn rétt til
að stemma stigu fyrir því, vegna
þess, að lögin tryggja honum
skilyrðislausan rétt yfir konunni.
Fæðingar.
Ef kona ber út bam sitt og er
þunguð innan við tiu ára aldur,
er hún talin „óhrein“. Ef maður i
ríkri eða göfugri fjölskyldu snert-
ir af tilviljun hendi við slíkri
kvensnift, glatar hann metorðum
sínum.
Til eru sérstakar konur úr
lægstú stéttum þjóðféagsins, sem
hafðar eru til þess að annast ljós-
móðurstörf. Þessar konur hafa
enga þekkingu til brunns að bera.
Yíirseturétt sinn öðlast þær eftir
erfðavenjum.
Ljósmóðirin á að sitja yfir í
dimmu og loftlausu herbergi, til
þess að illur andi hins nýfædda
barns komisí ekki inn I herbergið.
Kynfæri jóðsjúku konunnar eru
smurð með dýrasaur, og hún
drekkur liiaad alian tímann, með-
an fæðingarsiðimir standa yfir.
Þessir siðir enda með fyrsta gráti'
bamsins. Sængurkonan dvelst í
þessu trúarlega „andrúmslofti“,
þar til hún er laus vlð bamið og
er hreinsuð aö fullu og öllu. Tæk-
in, sem notuð eru við fæðinguna,
eru talin heilög og geymd til
næsta barnsburðar.
Lækningar.
Nálega öll meðul Indverja eru
dýrasaur og dýraþvag, mjólk og
mysa. Þess skal getið til þess
að sýna trú þjóðarinnar á slíkai
læknadóma, að deyjandi Indverjí
er iátinn halda í kýrhala, þar til'
hann gefur upp öndina. í sam-
bandi við þá venju segir þessii
Ameríkukona sögu af konungs-
syni, sem háði dauðastríðið. Hann
var látinn fylgja alþýðuvenjunni.
En af því að ókleift var að tosá
kúnni upp á loft í höllinni, þar
sem konungssonurinn lá, þá var
hann fiuttur á dánarbeðinum nið-
ur í hallargarðinn til þess að hann
gæti geíið upp öndina með kýr-
fialann í hendinni.
Öll sár eru læknuð með manna-
þvagi eða dýrasaur. Rabindra-
nath Tagore, sem telur frelsurí’
VesturJanda komna undir samein-
ingu þeirra við Austurlcnd, segir
um þessi læknavísindi, að þau
séu reist áhinni háleitustu sjöferð-
ishugsun. Mahatma Gandhi, sem
vill bylta um öllu andlegu ástandí
í Indlandi og er ákveðinn and-
stæðingur Tagores, sendi eftir
lækni til þess að skera sig upp
vegna augnveiki að venju Vest
urlandabúa. En til þess að komast
ekki i ónáð við lög og venjur
Indverja neitaði-læknirinn að gera.