Alþýðublaðið - 05.12.1927, Blaðsíða 2

B
ALÞÝÐUBL'AÐI Ð
ÍALÞÝÐUBLAÐIÐ
' kemur út á hverjum virkum degi.
Afgpreiðsía í Alpýðuhúsinu við
< Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
; til ki. 7 siðd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
; 9»/s—10l/g árd. og kl. 8—9 siðd.
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
Verölag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiöjan
(i sama húsi, sömu simar).
fhalds-hrsesiii.
%
„Morgun;blaðið“ ílutti á föstu-
daginn hræsnisfulla grein, sem
heitir: „Hvaö er að gerast?" Þyk-
fet blaðið alt í einu orðið verndari
laga og réttar, og teíur sér, eins
ög Einar Jónasson sýslumaður
hinn spaki segir, skylt, ,,að gæta
allra skilorða, að lög og reglur
»éu í lamdinu". En hver sern 'fylgst
hefir með skrifum „Mgbl.“, hlýt-
ur að hafa orðið þess var, að
' það er einmitt „Morgunblaðið",
sem vill' niður brjóta lög og regl-
ur i Iandinu. ,
Skal hér að eins bent á jrrjú
dæmi:
1 Hnífsdals-málunum hefir „Mg-
bl.“ haldið uppi vörnum fyrir þá
menn, sem grunur hefir fallið á
um stórfelda atkvæðafölstm við
síðustu kosningar. Blaðið hefir
flutt hvert Ivgaskeytið á fætur
öðru frá flokksbræðrum þess fyrir
vestan, og þegar hinir grunuðu
sýndu skipunum rannsóknardóm-
arans mótþróa, þá reynir „Mg-
bl." á alla lund að koma því
inn hjá almenningi, að það sé
rannsóknardómarinn, sfem fafi
með ólög og rangindi.
Og fiað vita menn, cio hrepp-
gfjórinn i Hnífsclal og tengdason-
ur hans hefcii aldrei sýnt dómar-
anum neinn mótpróa, hefdu fi'eir
ekki verid stœltir upp til fiess
af íhaldinu bœdi fyrir sunnan og
rnsían og hefdu fieir ekki vltad.
fyrir fram, aó adalbláð íhaldsins,
„Morgunbla.bið“, myndi taka mál-
stáö fieirra oy derja fiá eins og
fiað gat og fiorði.
Aunað atriði í Hnífsdals-málun-
um er „uppreisnin" í Bolunga-
vík. Rannsóknardómarinn er þar
að gegna skyidu sinni, að rann-
saka hið stórielda atkvæðaföls-
unarmál. Dómarinn telur nauðsyn-
legt vegna mismimandi framburð-
ar vitna, er kosið höfðu hjá hrepp-
stjóra, og vegna annars, er fram
kom við réttarpróf, að setja
hxeppstjóra í gæzLuvaröhald eða
fá tryggingu fyrir nærveru hans.
Þá rísa upp íhaldsmenn i Bol-
ungavík undir forustu Péturs
Oddssonar, riddara af fáikaorð-
unni, og hindra framkvæmdir
rannsóknardómarans; þeir gera
aðsúg að ho-num, svo að hann
verður að hrökklast burt ur kaup-
túninu og fær ekki fram komið
tetl un sinni.
„Morgunbiaðið" flytur fregnirn-
ar af þessari „uppreisn" með
greinilegri ánægju, og gerir ait
fil þess að fegra málstað þeirra,
er ofbeldi sýndu rannsóknardöm-
aranum. Það flytur mynd af for-
ingjanum, Pétri ‘Oddssyni, svo
sem hann væri frelsishetja þeirra
ihaldsmanna.
Pað er á allra vitorði, að Bol-
víkingar hefðu aldrei gert áðsiig
áð dómaranum eða h'mdráð störf
hans nenw af fiví, að forsprakkar
íhaldsins fyrir tíestan vissu, áð
„Morgunblaoið“ og mikill hluti í-
hatdsins myndi taka málstað
peirm og jafnvel hindra fiáö með
valdi, að uppreistarseggjimum
yrði hegnt.
Þá er hið þriðja, afsetning Ein-
ars Jónassonar.
Hvers vegna snýr Einar Jónas-
son sér tii „Mgbl." og biður það
að birta hinn „fræga" „úr-
skurð" sinn? Auðvitað af því,
að hann hefir þózt vita, að „Mg-
bl." myndi veita sér stuðning, sem
það og gerði. Er auðvelt að rekja
ástæður tii þess. Undan farið hef-
i.r frekar verið grunt á þvi góöa
milli Hákonar í Haga, þingmanns
íhaldsins í Barðastrandarsýslu, og
E. J.; má segja um það, eins og
sagt var um samkomulag Finns
og Hjálmars tudda, að stundum
„börðust þeir og bitust, sem grað-
hestar". En i sumiar í kosningun-
um biönduðu þeir blóði. og gerð-
ust fóstbræður.
Einar Jónasson hefði aldrei far-
ið að sýna þann mótþróa, sem
hann hefir sýnt, nema af þvi, að
hann hefir talið víst, að ,,Morgun-
blaðið" og ílialdið myndi verja
hann, eins og,,Mgbl.“ iíka myndast
við ab gera, þegar það með gleið-
gosalegri fyrirsögn flutti skeytíð
um „niðurstöðu" í afsetningarmáii
Einars Jónassonar.
Ymsix hinir skárri íhaldsmenn
hafa mestu skömm á ritstjórum
„Mgbl.“ og öllu þeirra athæfi, og
þess vegna er blaðið nú að hræsn-
ast við að tala um, að halda
þurfi uppi lögum og reglu í land-
mu. En sjálft hefir blaðið undan
fama þrjá mánuði reýnt að ala á
„uppreisn" gegn ríkisstjóminni og
freistað að hindra rannsóknir í
eínhverju hinu alvarlegasta giæpa-
máii, sem upp hefir nokkru sinni
feomið í landinu.
Og með dæmafáum hr^esnis-
fleðulátum kallar það á ,‘,ríkis-
lögreglu" Jöns heitíns Magnús-
sonar. Eins og nokkurn tíma hafi
verið ætlunin að beita henni gegn
jhaldsmönnum.
Nei. Og aftur nei.
íhaldið ætlaði sér að mynda
rikisiögreglu til að tryggja póli-
tísk yfirráð sín í lándinu og berja
á verkamönnum. Það vissi, sem
nú er fram komið, að kjósendux
landsins myndu við fyrsta tæki-
færi varpa oki þess/af þjððinni.
En fiá œtláði íhaldið sér áð
halda sami sem áðw völdimum
og noía til fiess „ríkislögreghma“,
sem fie'vr œtluðu eingöngu að
skipa íhcddsmönnum. Eða hvern-
ig haída menn að ihaldið hefði
sm'dst við, fiegar farið var að
mnnsaka íhalds-hnegkslin, ef fiáð
hefði haft œfða nkislögreglu, sem
skipuð hefði verið tómum íhalds-
mönnum?
Um það geta menn dæmt með
þvi að líta á framkomu. „Mgbi.“
og ýmsra íhaldsmanna undir rann:
sóknum þeim, er undan farið hafa
verið framkvæmdar í ýmsum stór-
hneykslimi íhaldsins.
Þött íhaldið hafi enga „ríkislög-
reghf, fiá reytiir fiao samf að
hindra með ofbeldi ímuðsynlegar
'rannsókmr hinna alvarlegustu
glœpamála, ef íhaldsmenn . eru
grmáðir um að vera við fiau
riðnir.
Hversu miklu fremur myndu
þeir ekki hafa haft sig í frmmj,
ef þeir hefðu haft „herinn“?
En það þarf enga „ríkislög-
reglu" til þess að brjóta þessar
heimskulegu „uppreisnar‘‘-tíiraun-
ir á bak aftur. Almenningur hefir
þegar fordæmt þær og alt fram-
ferðx „Morgunbiaðsins" í þessum
málum.
Og lognist [jessar lögbrota- og'
„uppreisnar'-tiiraunir ekki út af
vegná fyrirlitningar aimennings-
álitsins, og takist ekki löglegum
stjómarvöldum að haida í hem-
ilinn á dólgunum, myndi alþýða
manna verða fús til þess að „út
rétta sinn armiegg og slá Fiist-
eana.‘‘.
Khöfn, FB„ 4. dez.
Afvopnuna málið.
Tregða auðvaldsrikjanna.
Frá Genf er símað: Afvopnumr-
ínefnd Þjóðabandalágsins hefir
frestað fundahöldum sínum þang-
að til í marzmánuði. Forseti
nefndarinnar hefir mælt á þá
ieið, að hann búist við þvi, að
afvopnunarráðstefna, sem allar
þjóðir taki þótt í, verði haldin
1928. Annars eru horfurnar í af-
vopnunarmálunum taldar vera
langt frá góðar. Frakkar eru lítt
fúsir til afvopnunar, nema fyrst
séu gerðar víðtækar og tryggar
örygglsráðstafanir. Margir efast
um, að öryggisnefndinni muni
takast að leysa úr öryggismálun-
um. Engiand neitar því stöðugt
að takast á hendur nýjar öryggis-
skyldur.
Deila Litauens og Póllands.
Frá Berlín er síinað: Woldema-
ras þverneitar því, að verið sé
að vígbúa herinn í Litauen. Spáir
hann nýrri Evrópustyrjöld, ef deil-
an milli Póllands og Litauen haldi
áfram.
Frá Varsjá er símað: Rússar
draga saman her nálægt Vilna-
svæðinu.
Fánanefndarfundur
F. U. J. verður í kvöid kl. 6
í Alþýðúhúsinu.
Blá óg brán
vmnnfSt
nýkomm.
Snðjén Einarsson
Langavegi 5. Sími 1896.
Góðar silkislæður irá kr.
1,50, silkifreflar kr. 1,45.
200 stykki Golftreyjur, ull
og silki, seljast ódýrt.
Koddaver til að skifta í
tvent kr. 2,65.
Hlýjar kvenbuxur kr. 1,85.
Alls konarúf saumaðír dúkar
2-3 krónur.
Góð handklæði 95 aura.
Góða sængurveraefnið bláa
og bleika er komið aftur, kr.
5,50 í verjð, sömuleiðis góða
léreftið, sem hefír fengið svo
góða reynslu.
¥ið fengum 15,000
por kvensokka, sem
seljasf ódýrt.
Komið og gerið góð kaup í
KLÍPP
Laugavegi 28.

Næturlæknir
er i nótt Magnús Pétursson.
Grundarstíg 10vsími 1185.
Kveikja ber
á bifreiðum og reiðhjólum kl. 3
e. xn. frá því á morgun tll ára-
móta.
Þenna dag
árið 1870 andaðist franski rit-
ihöfundurinn Alfeyalnder Duimas
hinn eldri. Eftir hann er m. a..
„Greifinn af Monte Christo".
Bæjarstjórnarfundur
er í diag og kemur í staö regiu-
legs fundar 1. dez. Á dagskrá
exu 11 mál. Meðal þeirra eru hús-
næðismáiiö og 2. umræða fjár-
hagsáætlunar bæjarins og hafn-
arinnax.
Laus prestaköll.
Tjtskálaprestakali og Prests-
bakkaprestakall í Strandap'rófa ts-
dæmi eru auglýst laus með um-
sóknarfresti til 6. janúar, en verða
veitt frá 1. júní n. k.