Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 19.07.1936, Blaðsíða 4

4
ALT»VÐUBLAÐIÐ
Egfon Erwin Kisch:
Móðir morðingjans
og blaðamaðurinn.
»Ég ætlaði að hítta hann í
hjartað, en sjálfsagt hefir hann
eitthvað hreyft slg — eða kann-
«ke hefir lagið beinst til hliðar
vegna vasabókarinnar — hnífur-
inn lenti i handleggnum og blóð-
ið streymdi út.“
Voruð þér handteknar?
„Þau gættu mín vel. öll fjöl-
ekyldan réðist á mig. Allir hiáldu
mér. Ég féll í ómegin og það
varð að bera mig I nímið. Daginn
eftir iét ég dótið mi.t í lítinn
kistil og fór burtu, þó ég væii
dauðveik. Ég tók eldhúshnífinn
með mér til minningar — en bláa
kjólinn, sem hann gaf mér, skildi
ég eftir.“
Þetta var þá ekki annað en
einkamál, ástarsaga, sem átti sér
þúsundir líka, blaðið birtir ekki
svoleiðis nokkuð, nema ef það
endar á morði eða viðkomandi
persónur séu frægt fólk.
— Blaðið heimtar að fá hið
síbreytilega, eitthvað, sem hefir
augnabliksþýðingu, eitthvað, sem
er dægurmál — og sem er einsk-
is vert. Biaðamanninum þykir
leitt, að ki-jnan skuli hafa játað
honum sannindi lífs síns — hann
l.aíði. skygnst inn í innstu hug-
skot hennar og skoðað hénnar
innra mann — og það var ekk-
ert hægt að hjálpa syni hennar
með því.
„Já, ungi herra, skrifið þetta
alt hjá yður, setjið það alt í
blaðið yðar: Frú Polanski er ekki
góð kona — það verðið þér að
skrifa — hún er vond, morð-
ingi, hún hefir bara ekki haft
kraft til þess að framkvæma að
fullu morð sín, en hún hefir kom-
ið syni sínum til þess. Sonur
hennar, Franz Polanski, er alveg
saklaus — það verðið þér að
skrifa — hann er aðeins offur
arfgengra tilhneiginga frá henni,
frá þessari Rósu Polanski, þessu
illa morðkvendi — skrifið þetta!"
Morð? Hafið þér þá gert eitt-
hvað annað og meira en þetta?
„Gert! Gert! Sonur minn hefir
myrt og er saklaus og ég hefi
ekkert gert og er sek — ekki
fyrir eitt morð, heldur fyrir
hundruð r'orba sem ég hefi
hvorki heí: a. e^.a tíma til
þess aö ha. v. . Þárna í
þvoítabalanum iigg. kraftur
minn ag tími grpfimi. Hann er
vagga mín, rúm mitt og gröf.
Ég hefi staðið við hann í tuttugu
og fimm ár, þvegið silki og lín,
sem ég átti ekki sjálf, en hefði
svo gjarnan viljað eiga. Ég hefi
öfundað frúrnar, sem klæddust
því, ég hefi líka verið ung og
falleg. . . .“
Hatur, magnað af endurminn-
ingunum kemur henni til þess að
slá í þvottabalann. Hún hefir ver-
ið ung og fögur, „hvort sem þér
trúið mér eða ekki,“ endurtekur
hún, „ég hefði gjama viljað
klæðast þessum fötum, en með
kreptum hnefunum . . .“ — hún
hlær, ónotalegum tryllingshlátri,
og slær með kreptum hnefanum í
borðið! — með kreptum hnefum
hefir hún undið tauið, þar til það
var hreint — táhreint. Alt fyrir
aðra. O-já, oft hafði hún puntað
sig og fariði í annara silkiföt eða
í kjóla úr Crépe de China, en
það er langt síðan. Æska hennar,
fegurð og allar vonir hafa dmkn-
að í sápuskolpinu. Alt hefir skol-
ast burt fyrir löngu, fyrir löngu.
Hún segist skilja, að hann frá
blaðinu eigi bágt með að trúa
þessu núna, en samt sé það satt,
hún hafi verið falleg og karl-
mennirnir hafi gengið eftir sér.
„Kærastinn minn var lögreglu-
þjónn,“ segir hún, „hann var af-
brýðisamur. Ég mátti ekki einu
sinni danza við aðra karlmenn.
En þegar ég varð ólétt, sagði
hann mér meö mikilli orðamælgi,
að hann hefði ekki fasta stöðu,
væri að eins ráðinn til bráða-
birgða, og að hann gæti alls ekki
látið sér detta í hug að giftast
— ég yrði að eyða fóstrinu. Ég
drakk kryddbrennivín með negul
— vinstúlkur mínar réðu mér ti)
þess — en ekkert dugði. Þá
reyndi hann að fá mig til þess
að sofa hjá honum Polanski, svo
ég gæti síöan talið honum trú
um, að þetta væri barnið hans.“
Blaðamaðurinn ætlaði að fara.
Ætlaði þessi sturlaða kona að
fara að draga hinn látna eigin-
mann inj í þessi rugluðu og til-
gangslausu skriftamál?
„Nei, ungi herra, þér verðið
að bíða dálítið. Nú kemur morð-
saga fyrir blaÖið — henni verðið
þér að koma á prent. Já, lög-
regluþjónninn minn vildi að ég
færi til Polanski, svo ég gæti
komið baminu á hann — þá var
hann ekki lengur afbrýðisamur —
og áður hafði hann samt alt af
gert grín að vesalings Polanski
— heiðarlegur þjónn í [sömu götu
og við, sem færði mér alt af
blóm og roðnaði, þegar hann sá
mig. — Ég vikli ekki heyra þetta
nefnt, að draga aumingja Po-
lanski á tálar. En hinn fíni vinur
var þangað til að tala um fyrir
mér, að ég fór með Polanskí
heim úr danssalnum. Hann
læddist á eftir okkur alla leið
að glugganum, til þess að vera
viss um að ég færi upp með
Polanski — hann ætlaði að
þröngva mér til þess, ef ég hik-
aði. Ég ætlaði að kafna af við-
bjóði daginn eftir, líkt og eftir
nóttina hjá bróður hennar há-
göfgi. Hatrið fékk yfirhöndina
hjá mér, og um kvöldið tók ég
hnífinn með mér á stefnumóts-
staðinn og ætlaði að myrða kær-
asta minn. I það skifti hafði ég
yfirvegað alt með köldum og
ráðnum hug, og ég vissi, að lag-
inu myndi ekki skeika."
Þér drápuð hann?
„Nei, ég gat ekki stungið hann,
hann kom ekki. Hann hafði selt
mig til saurlifnaðar og hafði ekki
lengur neinar skyldur gagnvart
mér! Heiðursmaður! — Lengi vel
hafði ég ekki kjark til þess að’
segja Polanski hvernig komið
var, að ég væri þunguð. Fyrst
þegar fór að sjá á mér neyddist
ég til þess. Vesalings flónið varð
óumræðilega glaður — hrópaði
upp yfir sig af fögnuði — og
sagði að við yrðum strax að
gifta okkur. — Ég kendi svo
í brjósti um þenna hrekklausa
mann, að ég vildi ekki lengur
ganga með fósírið — ekki undir
nokkrum kringumstæðuim. En
engin ljósmóðir vildi hjálpa mér
og ég hafði þegar gengið irueð í
sjö mánuði . Ég fór aftur að
drekka kryddbaennivín, hljóp um,
kraup á kné fyrir hinni heilögu
móður, baðst fyrír og skrifíaði,
fastaði og gaf háííöleg hieit, og
ekkert hjálpaði. Ég stóð við
þennan bölvaðan þvotíabala
þarna á miðju gólfinu — þar sem
ég hefi staðið alla mína æfi —
og þrýsti kviðnum upp áð bon-
um og þvoð:, með kreptum hnef-
unum þvoði ég blóðug kvennær-
klæði — föt ókunnugra k'renna.
Það var aðeins ég, sem hafði eng-
in Jdóðlát, bara ég. Þá tók ég
gamla hnífinn minn og s'akk hon-
um djúpt inn í kviðinn á mér,
til þess að það kæmi blóð, til
þess að barnið dæi og ég með.
. . . Ég lá líka í blóði m'ínu."
Og varð þá barnið yðar . . .?
„Ég var flutt á sjúkráhús og
þar lá égj í tólf daga rænulaus og
með óráði. Þegar ég hnestist aft-
ur, var mér sýnt bamið, hann
Franz. . . . Ég hafði ekSd! httfc
hann. — Kannske var það gott
að þánnig fór — mér hefir þóft
veent um hann. Mér fór einnig aí1
þykja vænt um Polanski. Hanb
sat nótt og dag við rúmið mit*
og giftist mér síðan. Það va»
aðeins eitt, sem hann óttaðist
kvort strákurinn yrði ekki tær-
ingarveikur eins og hann. Éjf'
hafði aðrar áhyggjur, hvort Smnfc
myndi ekki erfa eitthvað frá mér,
úi míinu blóði, sem ekki vilcft
renna, nema með hjálp þessa
bnífs . . . Alt af hugsaði ég um
það, að hann myndi erfa frá
mér . . .“
Dyrnar eru opnaðar: „Gott
kvöld, mamma!"
Frú Polanski starir á son sinn,
sem kemur inn og kastar húfunnt
á rúm úti í horni. Hún er alf
annars staðar, lifir í löngu liðn-
um tíma. Og sonur hennar kemur
inn. Hvernig hefir hann toomist
hingað?
„H\ að segirðu nú um þetta? Þú
veizt þó, að þeir tóku mig fast-
an?“ Hann sár að rótað hefir vter-
ið í öllum skúffum og skápusm:
„Æ-já, þeir hafa þá verið hér.
þessir háu herrar!"
Frú Polanski starir enn á sob
sinn. Hvaðan kemur hann hmg'
að, frá gálganum?
„Hefirðu kannske trúað þvf-
lpa, að ég hafi myrt frú Berg-
mann ?“
Blaðamaðurinn gengur nú tíí-
hans: „Hvernig sluppuð þér?
Heyrið þér — ég er nefnifega
fréttaritari frá blaðinu . . .“ ^
Hinn ungi Polanski hlær: „Svto
ég var nærri kominn í blöðin.
Hvað segirðu um það, mairama,
ég var nærri orðinn frægur! Því
miður eru þeir búnir að ná rnorð-
ingjanum. En ég befi ektoert barð-
að í þrjár klukkustuaidir. Ég er
svangur, mamma!"
Hun stendur enn kyr í sömu
sporunum með úfið hár og hug-
ann dveljandi við minningar ó-
þjállar æ3!m, augnatillitið er fjar-
lægt og horfir aftur yfír eyði-
lagða æfi. Hvernig hefir sonur
hennar komið hingað og þessí
ókunnugi maður? Hlær hann ekkf
að henni ?
Nei, blaðamaðurinn hlær ekkí-
Hann finnur, að hann befír upp-
lifað nokkuð, sem er meira en
rásnmorð, hann hefir komist að
nokkru, sem aldrei stendur í
blöðunum: Leyndarmáli einnar
sálar.
Hinu vaknandi augnailliti kon-
unnar er heint til hans, sem hún
hafði sogt leyndarniál lifs síns,
sem móðir morðingjans haf ii sagl
manni frá fréttabtaði, og nú er
hún ekki lengur móð:r morðingjáf.
'0g hann er ekki lengur maöúr
frá fréttablaði. Hami befir ekfc-