Alþýðublaðið - 02.11.1943, Blaðsíða 8

8
ALÞYÐUBLAÐIÐ
ÞriSjudagur 2. nóvember 1943,
TIARNARBIO
Byssa fil leigu
Ameríski lögreglumynd.
Veronica Lake,
Rebert Preston,
Alan Ladd.
Sýnd klukkan 5, 7 og 9.
Aukamynd:
Norskt fréttablaS.
(M. a. frá Akureyri).
Bönnuð fyrir börn innan
16 ára.
SJÓORUSTA Á SKAGAFIRÐI.
Batnvörpungur einn var; sein
ast í f. m. (ágúst), að skafa
botninn í Skagafirði, langsam-
lega í landhelgi við Hegranes.
Þarna var hann í nokkra daga.
Eigi varð séð nafn hans né tala,
því að skipverjar höfðu vand-
lega breitt yfir það.
Þegar þessu fór fram, kom
fiskigufuskip Thorsteinssons á
Bíldudal, „Muggur“, inn á Sauð
árkrók. Sýslumður, E. Briem,
fékk það til að fara með sig
og eina 16 aðra röska menn af
Sauðárkróki út að sæveiðiþjóf
þessum. .Þegar „Muggur“ var
kominn svo nærri sem skip-
stjóri hans gat farið, án þess
að þurfa að óttast árekstur eða
önnur slys, fór sýslumaðurinn
og nokkrir af mönnum hans í
bátinn . að . botnvörpungnum.
Þegar Bretar sáu embættisbún-
ing dómarans urðu þeir æfir,
vörðu honum uppgöngu á skipið
með bareflum, vatnsbunu úr
gufudælu, og hverjum öðrum
vopnum, er þeir höfðu handbær,
svo að Skagfirðingar urðu frá að
hverfa. Þeir sögðu samt Bret-
um, að „Heimdal“ kæmi bráð-
um og hvort sem þeir trúðu
því eða eigi, þá er það víst að
þeir fóru að hafa sig til vegs
og urðu að skilja vörpuna eftir
í botninum.
55 ára gömul blaðafrétt.
* * *
Flár vinur er eins og skugg-
inn. Hann eltir mann í sólskin-
inu, en sést ekki þegar skyggir
yfir.
*
Grímur verða á endanum fast
ar við hörundið. .Hræsnarinn
trúir á endanum sínum eigin
orðum.
setta staurúlnliðs. Það er ekk-
ert að mér annað en það, að
eina staðan, s;em hæfir stúlku
með staurúlnlið, kemur ekki til
greina fyrir mig. Lifið heilir.
Mér þykir leitt að hafa tafið
yður svona lengi.
Ég ýtti hattinum niður á
eyru og þreif upp hanzkana
mína. Dokið við, sagði Brandt.
—Segið mér meira. Hvers-
vegna hlupust hér á brott frá
fjölskyldu yðar?
‘ — Hún var of borgarleg fyrir
mig, svaraði ég. Ég lagði ekki
pólitísban skilning í þessa skýr-
ingu. Miklu fremur hafði ég
í hyggju hugsunarhátt þann,
sem áhangendur hinnar Nýju
listar höfðu innrætt mér. Én
þetta féll bersýniiega í góðan
jarðveg ’hjá Brandt.
— Þarna kom það, sagði
hann alls hugar ícginn. — Rik
fjölskylda, ha? Broddborgarar?
Ég finn þetta á mér. Sjálfur á
ég rætur að cekja til slíks um-
hverfis. Hvar lentuð þér í járn-
brautarslysi. Hvernig bar það
að höndum? ,
— Ég var á hljómleikaferð.
Ég lék á fiðlu, viðurkenndi ég
treglega. Þér hljótið að hafa
heyrt slyssins getið. Það var í
grennd við pólsku borgina Wol-
zinje.
Brandt blístraði. — Bætti
járnbraut2,rféla,gið yður ekki
slysið? Þér eigið ósvikinn
kröfurétt á það. Vitið þér það
ekki? spurði hann. — Lögfræð-
ingarnir eru ennþá að velta
vöngum yfir því, svaraði ég.
Og 'hvað sem því líður, þá er
svo mikið víst, að ég skulda
ráðunaut mínum hvern skild-
ing, sem ég kynni að komast
yfir, og meira til. ,
— Þarna kom það, sagði
Brandt og varð æ kátari. — Nú
hefirðu heyrt alla söguna, Fritz.
Horfðu á stúlkuna. Hún veit
ekkert um jafnaðtarstefnuna.
En af- eðlisávísun rífur hún sig
upp úr því umhverfi sníkjudýr-
anna sem ættmenn hennar
una svo vel. Hún hefir orðið
öryrki eftir slys, sem auðhring-
ur, járnbrautarfélagið, er ábyrg
ur fyrir. Hún er rekin úr
starfi. Henni er ýtt út á yztu
þröm örvæntingarinnar. En
henni eru engar bætur goldnar.
Til þess að fullkomna þetta, þá
hrifsar blóðsuga, ráðunautur
hennar sem listamanns, síðasta
eyrinn frá henni. Þegar ves-
lingsstúlkan reynir að leita sér
einhverrar atvinnu, er hún rek-
in úr hverju starfinu eftir ann-
að — rekin fyrirvaralaust, kast-
að út á götuna. Hvergi neitt
þjóðféiagslegt öryggi, hvergi
nein þjóðfélagsleg samkennd.
Ákaflega fullkomið dæmi um
hið kapitaiistiska þjóðfélag.
Lofið mér að líta á úlnliðinn á
yður, ungfrú, viljið þér gera
svo vel?
Það var eitthvað ranghverft
við þessa- spuringu, eitthvað:,
sem ekki varð réttlætt.
— Herra Krappi er engin
blóðsuga. Ég á honum talsvert
upp að unna, sagði ég reiðilega.
— Þér unnuð, og hann hirti
ágóðann sagði Brandt. Þér lékuð
á fiðluna en hann hirti lnunin
Það er eins augljóst eins og
tvisvar tveir eru fjórir.
— Jæja þá, sagði ég. Ég þarfn
aðist vinnunnar og gat því ekki
leyft mér að þræta við þennan
reiða hugsjónamann.
— Hlustið á mig, sagði hann.
— Þér komizt ekki hjá því að
leggja hart að yður hér og ég get
ekki greitt hátt kaup. Sextíu
mörk á mánuði. En get ábyrgzt
yður að þér verðið ekki reknar
vegna úlnliðsins. Takið nú ofan
hattinn og Fritz mun segja yður
á hverju þér eigið að byrja hér.
Þannig fékk ég atvinnu að
nýju, ekki þrátt fyrir úlnliðinn,
heldur vegna hans.
Ég er ekki í hópi þess fólks,
sem flytur með sér fram og aft-
ur kistur og koffort full af
minjagripum. Ég hefi lítið gert
að því að safna þesskonar mun-
um og skúffurnar í kommúð-
unni minni eru nálega tómar.
Þó hafa istöðugt varðveitzt í
eigu minni nokkur eintök af
Yekjaranum. Síðast rakst ég á
þau, þegar ég var að taka upp
heimili okkur í New York. Ég
tók saman alla muni mína og
eigur, eyðiiagði sumt en flutti
annað með mér á gufuskipi yfir
hafið til Evrópu. Ferðin var far-
in í því skyni að freista að
bjarga sjón Mikaels. Þessi blöð
af Vekjaranum voru fölnuð, því
að við notuðum ávallt ódýrustu
tegund af pappír. Prentsvertan
var orðin grálit. Efni blaðanna
virtist harla hversdagslegt og
imargitugg'Jð. Það var þeirrajr
tegundar, sem ætlast er til að
hafi skjót áhrif og gagnger. Víg
orð stéttarbaráttunnar enn einu
sinni. Átta stunda vinnudagur.
Þjóðfélagslegt öryggi. Almenn-
■uí kosningaréttur. iSkipting
auðsins. Hitt og þetta. Sömu
gömlu slagorðin. Ég las fáeinar
línur og gamalkunna umhverfið
í F. 12 stóð mér Ijóslifandi fyrir
hugskotssjónum. Ég brosti við
þessum gömlu eintökum af
Vekjaranum og sýndi þeu
stjúpsyni mínum, Johnie Sþara-
gue, sem barðist á Spáni og var
enn á valdi þeirra viðhorfa, er
þar höfðu ríkt. —- Þarna sérðu,
sagði ég. — Lestin þín hefir
NÝJA BÍ6
CAMLA BlÖ
„Tlgris" flugsveilin
Stórmynd með:
John Carroll
John Wayne
Sýning kl. 5, 7, 9.
Börn fá ekki aðgang.
A hverfanda hveli
(Gone With The Wind)
Sýnd í dag kl. 8.
kl. 3.30—6.39:
MANNAVEIÐAR
(Come On Danger).
Með TIM HOLT.
Bannað fyrir börn
innan 12 ára.
einmitt komið til sömu stöðvar
og við staðnæmdumst á fyrir
meira en tuttugu árum síðan.
En Johnnie er gersneyddur
allri kímnigáfu. — Hvaða lest?
Um hvað ertu að tala? spurði
hann grafalvarlegur. — Sömu
gömlu niðurstöðurnar, sagði ég.
— Þetta, sem þið eruð að berj-
ast fyrir einmitt nú. Við börð-
umst fyrir þeim á hinum for-
sögulegu tímum fyrir heims-
styrjöldina. Þær voru meira
að segja á dagskrá að stríðinu
loknu og við vorum áhorfendur
að þróuninni. — John horfði á
mig með gráum fálkaaugunn-
um og sagði: Þessar niðurstöður
eru eins þýðingarmiklar í dag
eins og þær hafa nokkru sinni *
áður verið. Karl Marx var uppi j
og boðaði kenningar sínar fyrir l
sextíu til áttatíu árum síðan.
En þrátt fyrir það er veröldin
íenn ekki komin á það stig, sem
hann boðaði. Það er hennar sök
en ekki Marx.
— Já, þessu er kannske þann-
ig varið, sagði ég. — En ef Karl
Marx væri á lífi enn í dag,
mundi hann þá ekki skrifa öðru
vísi núna, meira með hliðsjón
af ásigkomulagi hlutanna nú
•— eða er ég heimskingi?
Já, sagði John, og ég sá, að
honum féll vel við mig. — Þú
ert heimskingi og hefur lausa
skrúfu, hvenær sem talið berst
að þjófélagslegum eða stjórn-
málalegum vandamálum. Þú
heldur enn þann dag í dag, að
* þjóðfélagsleg samkennd birtist
j í því að fylla eldhúsið þitt af
I negrakróum og taka persónu-
/
BASSI „BOLLA“
hafa í hyggju að grípa fyrir kverkar honum. En skyndilega
var sem hann næði valdi yfir árásarhug sínum, og bliki
brá fyrir í augum hans.
Bassi gerði sig líklegan til að skunda til dyra, en Börkur
hindraði brottför hans. ' ’
— Bíddu dálítið, mælti hann. — Ég var bara að gera að
gamni mínu, þegar ég sagðist ekki ætla að borga þér kaupið
þitt. En ég hef enga peninga handbæra. Væri þér sama, þótt
þú fengir hundinn og apann upp í kaupið?
Bassi hikaði við andartak. Þetta var of girnilegt boð til
þess að hann gæti vísað því á bug.
Hafði hann ekki séð Fálka þjóta fram úr hundi Jeppa
Stebba glæsilega? Það varð ekki um það efazt, að ef Fálki
fengi rétta þjálfun, myndi hann reynast afbragð annarra
hunda.
Það fóru iðulega fram kappleikir milli hunda í næsta bæ
og voru verðlaun veitt þeim, er skaraði fram úr. Bassi hugs-
aði sem svo að það væri ekki óskynsamlegt að þjálfa Fálka
sem bezt og búa hann undir það að taka þátt í þeim kapp-
leikjum. Hann gat farið varfærnislega að þessu öllu fyrst í
stað, um það var engin fjarstæða að gera sér vonir um það,
að Fálki yrði með tímanum líklegur til sigurs í úrvalsliði
hunda á kappleikjum í sjálfri Lundúnarborg.
YNDA-
H W - -
AP Features
WA.IT A €EC.../ X HÉTAR.
i. Fl/VCC . . SOUNDS UKÍ
C'ÁETHiNG’S WR0N6 WITH
•-r HER ENGiNES/ rrr—^
NOT SO GOOO, SaCGA
HE SAYS UET VOUR
LAN0IN6 6EAR DOwn
NOW/ i----------^
THERE’S A BIT OF
A FIELD AHEAD,
SORR/ HOW’S LT.
MITCHELL D0IN6 1
LANDING
6EAR OOWN
SORR/ ASK
HIM WHAT
X DO NEXT.'
' X OON’T KNOW,
SER6EANT/ THE
LIEUTENANT JUST
PASSEO OUT/ YOU’RE
=• ON YOUR. OWN / r

CAP-TATvl’S
60NE, O'OAy.
GOTTA LAND
QUICK... r
Á flugvellinum: Bíddu augna
blik. Ég heyri flugvélardyn,
það er eins og eitthvað sé í ó-
lagi með vélina.
í flugvélinni: SORR: Flug-
stjórinn hefir orðið fyrir skoti,
Dagur. Ég verð að lenda undir
eins.
DAGUR: Það er svolítill völl-
ur þarna framundan, Sorr.
Hvernig ætli Mikhael undirfor-
ingja líði?
SORR: Ekki vel. Hann segir
að þú eigir að skipta vélinni til
lendingar.
DAGUR: Því er lokið, spurðu
hann hvað ég eigi að gera næst.
SORR: Ég veit ekki. Undir-
foringinn er látinn. Nú verður
þú sjálfur að bera ábyrgðina.