Alþýðublaðið - 12.04.1944, Síða 3

Kí'r'íö ,;it
IBiHrikadagur 12. ai
Tilkynnlu í gær að fárnbrauSarbærinn
iÞJjéilverJar iiraktir yfir Seret-fljót í Kýsieffiíy
SÓKN Rússa í Suður-Rússlandi hefir aldrei verið hrað-
ari en nú og tilkynna þeir hvern stórsigurinn á fætur
öðrum. Þeir hafa brotizt inn á Krímskaga og sótt alllangt
fram, en Þjóðverjar hörfa undan. í gær birti Stalin dag-
skipan, þar sem greint var frá töku járnbrautarbæjarins
Jankoi, norðarlega á Krím, svo og Kerch-borgar, sem svo
mjög hefir verið bárizt um. Þá sækja Rússar áfram inn í
Rúmeníu og verður vel ágengt. Áður höfðu Rússar tilkynnt,
að Odessa, hafnarborgin mikla við Svartahaf, væri á valdi
þeirra.
Sigurfregnir Rússa undan-
fama daga hafa Vakið feyki-
lega athygli. Hver stórborgin
af annarri gengur Þjóðverjum
úr greipuim og reyna þeir að
forða sér sem bezt þeir geta.
Aðalfregnirnar em þær, að
Rússar hafa nú brotizt langt
imn á Krímskaga, sem verið
hefir nær algerlega einangrað-
ur um 6 mánaða skeið. Borgin
Jarikoi er mikilvægasta jám-
brautamiðstöð sbagans. Um
hana fóru flutningar til Seba-
stopol, Theodösia, Eupátoria og
anmlarra helztu borga á skagan-
um.
Þá hafa Rússar tekið Kerch,
en mn þá borg hafa lengi stað-
ið þrotlausir bardagar. Hafa
Rússar sótt um 35 km. á land
upp frá borginni og fara hratt
yfir. Aðalsóknin inn á Krím
var þó gerð úr nörðri, yfir Pe-
rekop-eiðið. Þar höfðu Þjóð-
verjar byggt mjög ramiegar
víggirðingar um langt skeið.
Rússar höfðu þó fylgzt með
því,» sem þar fór fram, og
tefldu oft fram könnuriarflokk-
um. Þegar ákveðið var, að árás-
in skyldi hefjast, hófu þeir óg-
urlega stórskotahríð, en síðan
raddust skriðdrekar og fót-
9. apríl:
Kveðjur Hákonar kon-
ungs og Nygaardsvold
lil þjóðar slnnar
H[NN 9. apríl s. 1. sendi
Hákon Noregskonungur
þjóð sinni eftirfarandi kveðju
í tilefni af því, að þá voru lið-
in fjögur ár síðan Þjóðverjar
réðust á Noreg:
„í byrjun fimmta stríðsárs-
iris leitar hugur vor aftur til
9. apríl 1940, og vér minnumst
með þakklæti hinna mörgu
Norðmanna, sem fórnað Iiafa
,lífi sínu fyrir fósturjörðina á
þessum árum. Þessi fjögur ár
háfa verið löng og erfið fyrir
alla Norðmenn, bæði heima
fyrir og erlendis, en í dag von-
um vér ekki aðeins, heldur
vitum vér, að brátt rennur
upp dagur frelsisins.“
Kveðja Johans Nygaards-
volds forsætisráðherra var á
Á myndinni sést Rodion Y.
Malinovsky hershöfðingi, er
stjórnaði . ukrainska hernum,
sem tók Odessa á dögunum.
Malinovsky, sem er sjálfur frá
Odessa, þykir einn slyngasti
hershöfðingi Rússa.
sig í frammi á Krím að undan-
fömu, en Svartahafsfloti
Rússa og flugvélar hafa einnig
ráðizt á Þjóðverja hvar sem
við varð komið.
í Rúmeníu hafa Rússar brot-
izt yfir Serét-fljót norðarlega
á allt að 65 km. breiðu svæði.
7IRMAÐUR pólska hersins,
Sosnkowski hershöfðingi*
nú staddur á Ítalíu með
pólsku hersveitunum, sem þar
berjast. f viðtali við blaða-
menn sagði Sosnkowski, aS
mörg hundruð þúsund manns
væru nú í skæraflokkum Pól-
lands og ynnu þær Þjóðverjum
mikið tjón. Meðal annars
hefðu þær ráðizt inn í Austur-
Prússland. Ennfremur sagði
hershöfðinginn, að skærulið-
amir myndu því aðeins veita
Rússum fulla aðstoð, að þeir
viðurkenndu pólsku stómina £
London sem lögleg yfirvöld
skæruliðanna.
Tíðindalaust af llalíu.
f ÍTIÐ hefir borið til tíðinda
á Ítalíu undanfama daga
Við Cassino hefir engin breyt-
ing orðið. Hins vegar voru
flugmenn bandamanna athafna
samir í gær. 900 flugvélar tóku
þátt í árásum á ýmsar hafnar-
borgir Ítalíu, þar á meðal San.
Stefano, svo og samgöngumið-
stöðvar. Bandamenn misstu
tvær flugvélar í árásum þess-
um. 2 þýzkar flugvélar sáust
yfir vígstöðvunum og var önn-
ur þeirra skotin niður. ítalskar
hersveitir, sem berjast með
bandamönnum, hrundu nokkr-
um áhlaupum Þjóðverja.
þessa leið:
„Hinn 9. apríl er fyrir oss göngulið þeirra fram. Fyrst féll
Norðmenn minning um fallna
hermenn vora og píslarvætti
óbreyttra borgara. Hinn 9,
apríl 1940 dóu fyrstu Norð-
mennirnir fyrir frelsið og fyrir
fósturjörðina. Þeir létu lífið í
ójafnri baráttu við ofurefli
óvinaliðs. Síðan hafa mörg
hundruð ungra Norðmanna
fært hina sömu fórn fyrir
frelsi Noregs. Dauði þeirra
olli sorg og missi í þúsundum
norskra heimila, en hin hetju-
lega fórn þeirra hefir ekki
verið færð til einskis. Upp úr
mold Noregs, sem hefir vökv-
azt blóði þeirra, mun endur-
nýjunin og endurreisnin spretta
Og minning þeirra mun vera
okkur og komandi kynslóðum
heilög. Nöfn þeirra era að ei-
lífu óafmáanlega skráð í sögu
Noregs. Látum 9. apríl fram-
vegis verða þjóðlegan minning
ardag um þá," sem féllu.“
bærinn Armyansk í hendur
Rússu'pi, og var leiðin þá greið-
fær til Jankoi.
Skæruliðar hafa mjög haft
Breíar gerðu mesíu loftárásir síríðsins
á Belgíu og Frakkland í fyrrinótt
I gær irélSust IS@©-2©©0 amerísskar fiugvélar
á verksmiSjur vi® HÆagdeburg.
IFYRRINÓTT gerðu brezkar' flugvélar mestu loftárás, sem
enn hefir verið gerð á herteknu löndin. 900 flugvélar vörp-
uðu niður samtals 3600 smálestum sprengna á ýmsa staði í Belgíu
og Frakklandi. í gær fóru svo 1600—2000 amerískar flugvélar til
árása á Þýzkaland, einkum flugvélasmiðjur í grennd við Magde-
burg. Marauder-flugvélar réðust að Charleroi f Belgíu og Calais-
svæðið í Frakklandi.
BreZku flugvélarnax, sem á-
Tíðindalítið er af vígstöðv-
unum í Burma. Á landiamærum
Indlands verður Japönum lítið
sem ekkert ágengt.
rásimar gerðu í fyrrinótt, voru
flestar af Lancaster- og Hali-
fax-gerð. Réðust þær á flug-
velli allt frá Ghent í Belgíu til
Tours í Frakklandi, svo og að-
al-járnhrautarstöðvarnar á leið
inni til Ermarsundshafnanna.
Eimiig var ráðizt á stöðvar i
grennd við París. Kom til mik-
illa átaka við þýzkar flugvélar,
sem eltu brezku flugvélamar
allt til Ermarsunds. Þá réðust
Mosquito-flugvélar á Hannover
og staði í Ruhr. 22 brezkar
flugvélar fórust í árásunum.
f árásum Bandaríkjanna
tóku þátt um 800—1000
sprengj uflugvélar og álíka
margar orastuflugvélar. Veður
var mjög hagstætt. Skothríð úr
loftvarnabyssum var hörð og
til snarpra átaka kom við
þýzkar orustuflugvélar. Eink-
um var ráðizt á flugvélasmiðj-
ur suður og suðaustur af Mag-
deburg. í smiðjmn þessum eru
framleiddar Focke-Wulf og
Jurikers-flugvélar.
IFYRliR PÁSKANA birtist í
þessum dálki grein, er nefnd-
ist „Hvað hafa Bretar gert?“
Var þar rakið nokkuð starf
brezka hersins frá stríðshyrj-
un til haustsins 1943, og var
þar að mestu stuðzt við op-
iriberar brezkar skýrslur. Að
þessu sinni verður rætt lít-
illega um starf brezka flot-
ans á sama tímabili.
JlLLT FRÁ ÞVÍ er herskip
Drakes tvístraðu flota Fil-
ippusar Spánarkonungs árið
1588, flotanum ósigrandi, sem
svo var kallaður, hefir brezki
flotinn verið öflugasta vopn
eyríkisins til sóknar og varn-
ar. Án hans væri Bretland
ekki heimsveldi í dag, væri
sennilega nainniháttar ríki,
eða einhverskonar annars
flokks stórveldi, ef svo mætti
segja. Ef brezka flotans hefði
ekki notið við í byrjun 19.
aldarinnar, má gera ráð fyr-
ir, að fyrirætlanir Napóleons
um innrás í Bretland hefðu
heppnast og saga Evrópu orð
ið á allt annan veg. Nýlendu-
ríki Bretlands væri líka allt
annað, ef brezki flotinn hefði
ekki verið starfi sínu vaxiim
á umliðnum öldum,
VTÐHORFIÐ iER EINS 1 DAG.
Allur styrjaldarrekstur Bret-
lands og raunar bandamanna
yfirleitt byggist á þeirri stað-
reynd, að Bretar drottna á
■höfunum, „Brittannia rules
. the waves,“ eins og þeir
segja sjálfir. Þjóðverjum
hefði tekizt að svelta Breta
. inni bæði í fyrri heimsstyrj-
öldinni og eins nú, ef flotinn
væri ekki eins öflugur og
raun ber vitni.
EFTffi. FALL FRAKKLANDS
og þátttöku Ítalíu óg Japan
£ stýrjöldinrii varð hlutverk
forezka flotans stórum erfið-
ara. Þjóðverjar höfðu þá
Ibækistöðvar allt frá Norður-
höfða í Noregi til Pyrenea-
f jalla og þaðan gátu þeir sent
„stálfiskana han(5 Görings“
til árása á skipalestir Breta
með stórum meiri árangri en
áður hafði þekkzt og Bretar
höfðu í mörg horn að líta.
En hin alkunna þrautseigja
iBreta kom þeim að góðu haldi
ÍÞeim óx ásmegin við vaxandi
erfiðleika. Þeir réðust að hin-
sim „ósýnilega“ flota Musso-
1 lini hvar sem færi gafst og
ibáru jafnan sigur af hólmi,
þótt aflsmunur væri veruleg-
ur. í því sambandi má minna
á orrusturnar við Taranto og
Matapan-huöfða, þar sem ítal-
ir fengu hina háðulegustu út-
reið. Þjóðverjar fengu líka
sitt: Þeir misstu orrustuskip-
in „Graf von Spee,“ Bis-
marck“ og „Scharnhorst“, en
„Tirpitz“ varð fyrir glæfra-
legri árása smákafbáta og
laskaðist mjög.
EN SÁ ÞÁTTURINN, sem merk
astur er í starfi brezka flot-
áns síðan ófriðurinn hófát,
er hin þrotlausa harátta við
kafbáta Þjóðverja og vernd
skipalesta. Samkvæmt hinni
Frh, á 7. síðu
yfirhenhöfðing
Ólafur krénprins heiðraður
krónprins að
háskólans og krón-
Btíiskólinn í Toronto í
heiðursdoktor og
MliÉkLI*”" :