Alþýðublaðið - 13.04.1944, Blaðsíða 5

fimmtadagur 13. aprxl 1944.
iMnaiwiB^'VnMaa iMíii
s
í
i
— litlir stólar og lítil borð og
soiargeislar á gólfi og veggjum og menn,
sem langar að rísla sér — Svona skapast hamingja.
FÁIR FÉLAGSSKAPIR hér í
Reykjavík eru eins ástsælir
meðal bæjarbúa og Barnavinafé-
lagið Sumargjöf. Þetta er ekki ó-
eðlilegt. f fyrsta lagi hefur þessi
félagsskapur það starf með hönd-
um að hlúa að þeim gróðri, sem
okkur öllum þykir vænt um, og í
ððru iagi hefur árangurinn af
atarfi félagsins verið mjög góður.
ÉG MINNIST ÞESS, fyrir mörg-
um árum, þegar Steingrímur Ara-
son bað mig að koma í Grænuborg
Og líta á heimilið, sem þá var að
taka fyrsta sinn til starfa, að hann
var ofurlítið kvíðinn um framtíð
þess. Þá var byggt á fömfýsi og
áhuga einstakra manna og kvenna,
en „þegar menn vita hvað þeir
vilja og hefjast handa, þá verður
árangurinn góður,“ sagði ísak
Jónsson í fyrradag, og þetta hefur
hann lært af reynslunni f Barna-
vinafélaginu.
SUMARGJÖF hefur alltaf átt
því láni að fagna að hafa á að
skipa ágætisfólki, sem hefur unnið
■mf fómfýsi og áhuga að því að ná
aem beztum árangri, og það sr
sannarlega mikil gæfa fólgin í því,
®ð sjá jafn ríkulegan ávöxt af
atarfi sínu og starfsmenn Sumar-
gjafar hafa náð.
ÞEGAR VIÐ komum inn í stof-
■umar í Tjamarborg, í fyrradag,
fannst manni einhvem veginn að
maður væri kominm inn í dverg-
heim. Þarna voru örlítil borð, lögð
Lítii fierbergi
(mætti vera í kjallara)
handá einhleypum manni.
Góð og róleg umgengni.
Áreiðanleg og há leiga í boði
Uppl. í síma 4900.
-. - - |
Duglega og ábyggilega
s t ú I k B
vantar
VEITINGASTOFAN
VESTURGÖTU 45.
fannarkjólaefni
margar tegundir
Unnur
(horni Grettisgöte og
Barónsstígs).
dúkum og diskum og við þau
stóðu örlitlir stólar. Þeir, sem
breiðastir vom og hæstir í loft-
inu litu hálfsmeykir á stólana —
og þegar þeir settust: Ingimar Jó-
hannesson kennari, séra Árni Sig-
urðsson, Sigurður Thorlacíus skóla
stjóri, Arngr. Kristjánsson skóla- !
stjóri og dr. Guðmundur Finn-
bogason, fóm þeir ákaflega var-
lega, og það var eins og þungum
steini væri létt af hjarta þeirra,
þegar þeir voru loksins búnir að
koma sér fyrir.
ÞEffi SETTUST í sæti bamanna,
litlu anganna, sem sýsla þama á
daginn undir handleiðslu Þór-
hildar Ólafsdóttur við leiki sína
og hin alvarlegu störf, því að þið
skuluð ekki halda það, að það séu
ekki alvarleg störf að teikná mynd-
ir með alls konar litum, mála ský
og bæ og læk og hest og hund og
tungl og kú og kross og tré og
blóm og bæ og fólk og sjó og skip.
Eða haldið þið að það sé ekki
vandasamt að búa til nafnið sitt —
eins og það getur líka verið erfitt
stundum, því að stafimir vilja
verða öfugir — til dæmis E-ið í
Pétur. Það er mikið stríð að láta
það snúa rétt!
OG ÞAÐ VAR eitthvað svo skrít-
inn svipurinn á þessu fullorðna
fólki, þegar það gekk þama um
stofurnar. — Mér fannst að það
langaði ákaflega mikið til að fara
að rísla sér, að það langaði til að
fara að raða kubbum og bókstöfum
og sjá hvað það gæti, eða henda
smápúðurti og draga trélestina. Ég
reyndi og það tólcst. Ég fullyrði
það, að þessa stundina vom ekki
aldeilis stríðsfréttirnar, eða kaup-
sýslubraskið, matarstritið og allt
það bösl í hnasli og sýsl í rusli í
hug okkar. Við urðum svolitla
stund lítil og glöð böm, sem lang-
aði að leika sér. Við gleymdum
stærð okkar, gráum hámm, skegg-
broddum — og svörtum pilsuni.
Það var sólargeisli á gólfinu og —
yfir þvera stofuna.
OG ÉG MINNTIST ÞESS allt í
einu, að fyrir nokkrum dögum sá
ég kunnimgja minn, sem er lands-
þekktur maður fara um götuna,
sem ég bý við. Hamn hélt á hatt-
inum sínum með svitaröndinni, í
hendinni, gekk hratt og léttilega
og raulaði fyrir munni sér. Hann
var eitthvað svo glaðhlakkalegur
svo að ég kallaði til hans. Hann
kom brosandi út undir eyru til
mín — og sagði áður en ég gat
heilsað: „Ég var að koma úr Tjam-
arborg — ég fór þangað í heim-
sókn. — Mikið ári er það sniðugt!"
SVONA GETUR hamingjan
smitað. Hann hafði séð bömin áð
störfum. — Hann hafði séð Sum-
argjöf að verki. Ög þessi gleði
hefur áreiðanlega enst honum lengi.
Svona verður hamingja til. — Þið
munið líka hvernig það er alltaf
hér í Reykjavík á bamadaginn. —
Það er sólskin, jafnvel þó að það
sé þykkt loft. — Og bráðum kem-
ur barnadagurinn, aðeins eftir eina
viku eða svo.
Hannes á hominn.
| Þrátt fyrir kauphækkanir,
aulcna dýrtíð og hæklcandi vísitölu, fæst Alþýðublað-
ið enn fyrir hið lága verð, 6 krónur á mánuði í
Reykjavík og nágrenni.
Qerlsi áskrifendur. Sími 4906 og 4900.
Síðari grein:
Á mynd þessari sjást rústir verkfræðingaháskólans í Helsingfors, höfuðborg Finnlands, eftir
nýlega loftárás Rússa á hana. Rússar hafa haldið uppi hörðum loftárásum á Finnland, eink-
um höfuðborg landsins, og valdið þar miklu tjóni. Mynd þessi var send frá Stokkhólmi vest-
ur um haf.
Rústir í Helsingfors.
rezki Alpýðitfiokkurinii.
VIÐ MUNUM komast heilu
og höldnu gegnum hreins
unareld styrjaldarinnar. En
hvað mun þá taka við? Enginn
maður á Stóra-Bretlandi mun
dirfast að spá neinu um það,
til hvaða tíðinda muni koma í
stjómmálum landsins, þannig,
að þar sé u;m að ræða annað en
húgmyndir og getgátur. En
tvennt hygg ég sé þó hægt að
fullyrða. Alþýðuflokknum
finnst aðstaða sín í hiriu póli-
tíska vopnahléi sízt þekkilegri
en þegar minnahlutastjórnir
hans sátu að völdum. Hann
mun því aldrei missa sjónar á
nauðsyn þeirri og skyldu, að
hann geti tekið upp hina fyrri
aðstöðu sína í stjórnmálum
landsins — að verða sjálfstæð-
ur og óháður í stefnu sinni og
starfi. En hver mun verða
stefna hans og starf eftir að
friður hefir á komizt að nýju?
Fyrst af öllu mun hann
leggja áherzlu á það, að frið-
urinm verði treystur og tryggð-
ur. Hann mun hvetja til þess,
að sérhvert spor verði stigið,
sem nauðsynlegt er, til þess að
firra því, að þróum siðmenning-
arinnar í 'heiminum verði
nokkru sinni framar röskuð af
rángjörnum glæpamönnum.
Það verður að koma á stofnun
allra þjóða, sem hefir nægilegt
vald og forustu til þess að
hindra hvem þann, er hyggst
raska velsæmi mánnanna og
viðleitni þeirra til þess að
skapa sér heill og hamingju.
Það verður að efna til sam-
eigimlegs öryggis, er styðjist
við nægilegt vald til þess að
þetta bandalag þjóðanna verði
tryggt. Þá fyrst getur heimur-
inn, al'lar þjóðir og öll lönd,
skipulagt viðreisn gervallrar
veraldar, en þess var enginm
kostur, meðan styrjaldarhætt-
an vofði sífellt yfir höfðum
þeirra. í sambandi við þessi
mál er Atlantshafssamningur-
inn hið mildlvægasta plagg. Því
að aðilar hans eru eigi aðeins
staðráðnir í að gera allt sem
auðið er til þess að unnt reyn-
ist að skapa þá auðnu og giftu
öllum þjóðum heims.
Heima fyrir mun einnig
verða krafizt algerrar endur-
skipulagningar. Alþýðuflokkur-
inn gerir sér þess glögga grein,
að skipulagning sú, sem tekin
hefir verið upp í sambandi yið
styrjaldarreksturinn, er bezra
sönmunin fyrir því, að stefna
hans er hin rétta. Hefði rtklri
stefna hans verið tekin upp í
samlbamdi við styrjaldarrekst-
urinn, hefði hann aðeins orðið
kák eitt og fum. En mörgum
mun virðast það undarlegt, ef
ekki verður haldið áfram að
starfa á þeim grundvelli eftir
stríð, sem traustastur hefir
reynzt á ófriðarárunuin. Hinn
aukni landbúnaður á Bretlandi
hefir bjargað þjóðinni frá hall-
æri, sem ella hefði óhjákvæmi-
lega orðið hlutskipti hennar.
Hvernig má það verða, að
margir verða að una hlutskipti
hallæris á friðartímum, þegar
unnt er að bægja þeirri hættu
brott á ófriðartímum?
Bretar þarfnast milljóna
húsa eigí aðeins til þess að
bæta úr því húsatjóni, sem
þeir hafa orðið fyrir af völd-
um loftárásanna, heldur og til
þess að koma húsakosti lands-
manna í það horf, sem sæmir
menningarþjóð. Þeir verða að
endúrskipuleggja samgöngu-
kerfi sitt og taka visindin ör-
ugglega í þjónustu sína til þess
að líf og viðskipti þjóðarinnar
færist aftur í hið fyrra horf.
í þessum efnum og öðrum mun
Alþýðúflokkuxinn krefjast
þess, að endureisnarstarfið
verði ekki miðað við örlæti.
auðjöfranna heldur þarfir sam-
félagsins.
Alþýðuflokkurinn mun því
leggja mikla áherzlu á opin-
bera íhlutun eftir stríð. Á sum-
um sviðum muin hann jafnvel
ganga enn, lengra. Á síðasta
ári hurfu Bretar að því ráði að
bjóðriýta kolariámur landsins.
Það var almenint talið sjálfsögð
ráðstöfun. Alþýðuflokkurinn
mun krefjast þess, að iðnaður
landsins komist í eigu almenn-
ings, og hann mun fylgja
þeirri kröfu sinmi fast fram.
Flokkurinn ber og mjög fyrir
brjósti breytin(gar á banka-
skipulaginu. Eftir að styrjöldin
kom til sögu, taldi stjómin
nauðsyn til þess bera, að bank-
arnir á örlagatímum þjóðar-
innar verið hrifin úr höndum
auðjöfranna. Nú eru þeir reknir
með þjóðarhag fyrir augum og
lúta yfirstjóm ríkisins. Frá
því ráði skyldi eigi horfið,
þótt stríðinu ljúki. Bankarnir
skulu vera í eigu samfélagsins,
og það skal ákveða stjórn
þeirra.
En fyrst og fremst ber þó að
mæta erfiðleikum þeim, er af-
vopnunin hefir í för með sér og
láta endurskipulagningu iðn-
aðarins til sín taka eftir að
friður er á kominin. Þetta er
það tímabil, sem flestir óttast.
Þúsundir brezkra manna eiga
sér ógnlegar endurminningar
frá því á áranum 1918—1939,
árunum milli heimsstyj alda ana
tveggja. Þeir voru þá atvinnu-
lausir oft langa hríð. Fjöl-
skyldur skorti nauðsynlega
fæðu og klæði. Við verðum að
gera hvað, sem þarf, til þess að
fyrirbyggja það, að þetta end-
urtaki sig. Við gemm okkur
þess glögga grein, að við höfmn
lagt ihart að okkur. Tekju-
skattar þeir og aukaskattar, sem
lagðir hafa verið á brezku' þj '<i-
ina, eru orðnir svo gífurlega
háir, að þeir, sem ekki til þess
þekkja, myndú telja það fjar-
stæðu. Við vitum einnig, að við
munum búa við ýmis konar
skort árum saman, og þrautir
og hörmungar þjóðanna á meg-
inlandi Evrópu verða svo að
segja við bæjardyr okkar. í
fyrsta lagi mun Alþýðuflokk-
uririn krefjast þess, að á verði
komið jöfnuði, sem fyrirbyggi
óhófsauð og örbirgð. í öðru lagi
mun hann krefjast þess, að
námueigendur og verkamenn
verði látnir bera jafnar byrðar
erfiðleika þeirra, sem ekki vcú
ur hjá komizt.
Það ber að taka stióm’^-rin
til alvarlegra umræðna og bera
saman margra ráð éður eu h r í-
ið er að því ráði að vísa leiðir
á vettvangi þeirra. Við lifum
um þessar mundir kvöld ein-
hvers mesta sköpunartíma' ■ 's
mannkynssögunnar. Heimurinn
bíður nýrra breytinga. Alþýðu-
flokkurinn brezki er sér full-
komlega vitandi um ábyrgð þá
og önn, sem hans bíður, og
mun miða stefnu sína og störf
við það. Þjóðir heimsins verm-
ast nýrri dirfð og skapa sér
nýja drauma. Gervallt mann-
kyn er í þann veginn að hef ja
sókn til nýrra markmiða.